অ'ভাৰিয়ান চিষ্ট
| অ'ভাৰিয়ান চিষ্ট | |
|---|---|
 | |
| সম্ভৱতঃ ফলিকুলাৰ উৎপত্তিৰ এক সৰল ডিম্বাশয়ৰ চিষ্ট | |
| বিভাগ | স্ত্ৰীৰোগ বিজ্ঞান |
| লক্ষণ | কোনো লক্ষণ নোহোৱা, পেট ফুলা, পেটৰ তলৰ বিষ, তল পিঠিৰ বিষ[1] |
| জটিলতা | ডিম্বাশয় ফাটি যোৱা, পাক খোৱা[1] |
| প্ৰকাৰ | ফলিকুলাৰ চিষ্ট, কৰ্পছ লুটিউম চিষ্ট, এণ্ডোমেট্ৰিওচিছৰ ফলত চিষ্ট, ডাৰ্মইড চিষ্ট, চিষ্টাডেনোমা, ডিম্বাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগ[1] |
| ৰোগ নিৰূপণ | আল্ট্ৰাচাউণ্ড[1] |
| প্ৰতিৰোধ | হৰম’নৰ দ্বাৰা জন্ম নিয়ন্ত্ৰণ[1] |
| চিকিৎসা | ৰক্ষণশীল ব্যৱস্থাপনা, বিষৰ ঔষধ, অস্ত্ৰোপচাৰ[1] |
| আৰোগ্য সম্ভাৱনা | সাধাৰণতে ভাল[1] |
| পুনৰাবৃত্তি | ৮% ৰজোনিবৃত্তি আগতে লক্ষণীয়[1] |
অ'ভাৰিয়ান চিষ্ট হৈছে ডিম্বাশয়ৰ ভিতৰত তৰল পদাৰ্থৰে ভৰা মোনা। সাধাৰণতে ইয়াৰ কোনো লক্ষণ দেখা নাযায়,[1] কিন্তু মাজে মাজে ইয়াৰ বাবে পেট ফুলা, পেটৰ তলৰ অংশত বিষ বা কঁকালৰ বিষ হব পাৰে।বেছিভাগ চিষ্ট ক্ষতিকাৰক নহয়। [1] [2] যদি চিষ্টটো খুলি যায় বা ডিম্বাশয় পাক খায়, ই তীব্ৰ বিষৰ সৃষ্টি কৰিব পাৰে। [1]ইয়াৰ ফলত বমি বা মূৰ্চ্ছা যোৱা অনুভৱ হ'ব পাৰে,[1] আৰু আনকি মুৰৰ বিষো হ'ব পাৰে। ডিম্বাশয়ৰ বেছিভাগ চিষ্ট ডিম্বস্ফোটনৰ সৈতে সম্পৰ্কিত, যেনে ফলিকুলাৰ চিষ্ট বা কৰ্পছ লুটিউম চিষ্ট।[1] অন্যান্য প্ৰকাৰৰ ভিতৰত আছে এণ্ডোমেট্ৰিওচিছৰ ফলত হোৱা চিষ্ট, ডাৰ্মইড চিষ্ট, আৰু চিষ্টাডেনোমা। প'লিচিষ্টিক অ'ভাৰি ছিণ্ড্ৰ'মৰ ক্ষেত্ৰতো দুয়োটা ডিম্বাশয়তে বহুতো সৰু সৰু চিষ্ট দেখা দিয়ে।[1] পেলভিক প্ৰদাহজনিত ৰোগৰ ফলতো চিষ্ট হ'ব পাৰে।[1] খুব কমেইহে চিষ্ট ডিম্বাশয়ৰ কৰ্কট ৰোগৰ প্ৰকাৰ হ'ব পাৰে।[1] শ্ৰোণীৰ আল্ট্ৰাচাউণ্ড বা অধিক বিৱৰণ সংগ্ৰহ কৰিবলৈ ব্যৱহৃত অন্যান্য পৰীক্ষাৰ দ্বাৰা শ্ৰোণী পৰীক্ষাৰ দ্বাৰা ৰোগ নিৰ্ণয় কৰা হয়।
চিষ্টবোৰ প্ৰায়ে কেৱল পৰ্যৱেক্ষণত ৰখা হয়। [1] যদি সেইবোৰে বিষ সৃষ্টি কৰে, পেৰাচিটামল (এচিটামিনোফেন) বা আইবুপ্ৰফেনৰ দৰে ঔষধ ব্যৱহাৰ কৰা হ'ব পাৰে।[1] সঘনাই প্ৰভাৱিত হোৱা নাৰিসকলৰ ক্ষেত্ৰত অধিক চিষ্ট প্ৰতিহত কৰিবলৈ হৰ্মোনেল জন্ম নিয়ন্ত্ৰণ ব্যৱহাৰ কৰা হ'ব পাৰে।[1]অৱশ্যে, গৱেষণাৰ প্ৰমাণে বৰ্তমানৰ চিষ্টৰ চিকিৎসা হিচাপে জন্ম নিয়ন্ত্ৰণ সমৰ্থন নকৰে[3] যদি চিষ্টবোৰ কেইবামাহৰ পিছত আঁতৰি নাযায়, ডাঙৰ হয়, অস্বাভাৱিক দেখায়, বা বিষৰ সৃষ্টি কৰে, তেন্তে অস্ত্ৰোপচাৰৰ দ্বাৰা সেইবোৰ আঁতৰ কৰা হ'ব পাৰে।[1] প্ৰজনন বয়সৰ বেছিভাগ মহিলাই প্ৰতিমাহে সৰু সৰু চিষ্টৰ সৃষ্টি কৰে।[1] সমস্যাৰ সৃষ্টি কৰা ডাঙৰ চিষ্ট প্ৰায় ৮% মহিলাৰ ৰজোনিবৃত্তিৰ আগতে হয়।[1] ৰজোনিবৃত্তিৰ পিছত প্ৰায় ১৬% মহিলাৰ ডিম্বাশয়ৰ চিষ্ট থাকে, আৰু যদি থাকে তেন্তে কেন্সাৰ হোৱাৰ সম্ভাৱনা বেছি।[1][4]
চিহ্ন আৰু লক্ষণসমূহ
[সম্পাদনা কৰক]
ডিম্বাশয়ৰ চিষ্টৰ ফলত অনিৰ্দিষ্ট লক্ষণ সৃষ্টি হয়। অৰ্থাৎ, বহু ধৰণৰ অৱস্থাৰ ফলত হ’ব পৰা লক্ষণবোৰ ।[5]নিম্নলিখিত কিছুমান বা সকলো বোৰ লক্ষণ থাকিব পাৰে, যদিও কোনো লক্ষণ অনুভৱ নকৰাটোও সম্ভৱ:
- পেটৰ বিষ। পেট বা শ্ৰোণীৰ ভিতৰত নিস্তেজ বিষ, বিশেষকৈ সহবাসৰ সময়ত।
- জৰায়ুৰ ৰক্তক্ষৰণ। ঋতুস্ৰাৱ আৰম্ভ বা শেষ হোৱাৰ সময়ত বা অলপ পিছত বিষ; অনিয়মীয়া ঋতুস্ৰাৱ, বা অস্বাভাৱিক জৰায়ুৰ ৰক্তক্ষৰণ বা স্পটিং।
- পেটত পূৰ্ণতা, গধুৰতা, চাপ, ফুলা, বা ফুলা। কিছুমান ডিম্বাশয়ৰ চিষ্ট যথেষ্ট ডাঙৰ হৈ পৰে যাৰ ফলত তলপেট দৃশ্যমানভাৱে ফুলি উঠে।
- যেতিয়া ডিম্বাশয়ৰ পৰা চিষ্ট ফাটি যায়, এফালে তলপেটত হঠাতে আৰু তীক্ষ্ণ বিষ হ'ব পাৰে।
- ডাঙৰ চিষ্টৰ ফলত প্ৰস্ৰাৱৰ সঘনতা বা সহজতাৰ পৰিৱৰ্তন হ'ব পাৰে (যেনে মূত্ৰাশয় সম্পূৰ্ণৰূপে খালী কৰিব নোৱাৰা), বা ওচৰৰ শ্ৰোণীৰ শৰীৰতন্ত্ৰৰ ওপৰত চাপৰ বাবে অন্ত্ৰৰ চলাচলত অসুবিধা হ'ব পাৰে।[5]
- সাংবিধানিক লক্ষণ যেনে ভাগৰ, মুৰৰ বিষ।
- ওকালি অহা বা বমি হোৱা
- ওজন বৃদ্ধি
জটিলতা
[সম্পাদনা কৰক]সচৰাচৰ হোৱা জটিলতাবোৰ হৈছে চিষ্ট ফাটি যোৱা, যাৰ ফলত মাজে মাজে আভ্যন্তৰীণ ৰক্তক্ষৰণ হোৱা ("হেমৰেজিক চিষ্ট"), আৰু ডিম্বাশয় পাক খোৱা বা অ'ভাৰিয়ান টৰ্চন।[6]
চিষ্ট ৰাপ্সাৰ বা চিষ্ট ফাটি যোৱা
[সম্পাদনা কৰক]যেতিয়া চিষ্টৰ পৃষ্ঠভাগ ভাঙি যায়, তেতিয়া ভিতৰৰ বস্তুবোৰ বাহিৰলৈ ওলাই যাব পাৰে; ইয়াক চিষ্ট ৰাপ্সাৰ বা ফাটি যোৱা চিষ্ট বোলা হয়। ইয়াৰ মূল লক্ষণ হ'ল পেটৰ বিষ, যিটো কেইদিনমানৰ পৰা কেইবা সপ্তাহলৈকে থাকিব পাৰে, কিন্তু ই লক্ষণবিহীনো হ'ব পাৰে।
অ'ভাৰিয়ান টৰ্চন বা ডিম্বাশয়ৰ পাক খোৱা
[সম্পাদনা কৰক]অ'ভাৰিয়ান টৰ্চন হৈছে ডিম্বাশয় পাক খোৱা।ই জৰুৰী অস্ত্ৰোপচাৰৰ প্ৰয়োজন হোৱা এক অতি বেদনাদায়ক চিকিৎসীয় স্থিতি। [2] ই তেজৰ প্ৰবাহ কৰ্তন কৰা ধৰণে পাক খাব পাৰে।[2] প্ৰজনন বয়সৰ মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত এইটো দেখা পোৱাৰ সম্ভাৱনা অধিক, যদিও এয়া কম বয়সীয়া ছোৱালী (প্ৰেমেনাৰ্ক) আৰু ৰজোনিবৃত্তিৰ পিছৰ মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত ঘটে।[7] গৰ্ভধাৰণৰ সময়ত অ'ভাৰিয়ান টৰ্চন হোৱাৰ সম্ভাৱনা অধিক হ'ব পাৰে, বিশেষকৈ গৰ্ভধাৰণৰ তৃতীয় আৰু চতুৰ্থ মাহত, কিয়নো তেতিয়া ভ্ৰূণৰ বিকাশৰ বাবে আভ্যন্তৰীণ শৰীৰতন্ত্ৰ সলনি হয়।[5] ৰোগ নিৰ্ণয় ক্লিনিকেল পৰীক্ষা আৰু আল্ট্ৰাছাউণ্ড ইমেজিঙৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল হয়।[5]
প্ৰকাৰসমূহ
[সম্পাদনা কৰক]
ডিম্বাশয়ৰ চিষ্ট বহু ধৰণৰ, কিছুমান স্বাভাৱিক আৰু বেছিভাগেই বিনাইন (অকেন্সাৰ)।[8]
কাৰ্য্যকৰী
[সম্পাদনা কৰক]ঋতুস্ৰাৱৰ এক স্বাভাৱিক অংশ হিচাপে কাৰ্যকৰী চিষ্ট গঠন হয়। কেইবাপ্ৰকাৰৰ কাৰ্যকৰী চিষ্ট আছে:
ফলিকুলাৰ চিষ্ট, ডিম্বাশয়ৰ চিষ্টৰ আটাইতকৈ সচৰাচৰ হোৱা চিষ্ট।[2] ঋতুস্ৰাৱ হোৱা মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত, ডিম্বাশয়ৰ ফলিকলত ডিম্বাশয় (এটা নিষিক্ত কণী) থাকে, সাধাৰণতে ডিম্বস্ফোটনৰ সময়ত ডিম্বাশয় মুকলি হয়।[2] ২.৫ চেমিতকৈ অধিক ব্যাসৰ ফলিকুলাৰ চিষ্টৰ ফলত, ডিম্বস্ফোটনৰ সময়ত ডিম্বাশয় মুকলি নহʼব পাৰে। [9] তেতিয়া ডিম্বাশয় ফাটি যোৱাৰ ফলত ফলিকুলাৰ চিষ্ট বেদনাদায়ক হ'ব পাৰে।[2]
লুটিয়েল চিষ্ট হৈছে এক চিষ্ট যি ডিম্বস্ফোটনৰ পিছত সৃষ্টি হয়, কৰ্পছ লুটিয়ামৰ পৰা (ডিম্বাশয়ৰ ফলিকলৰ অৱশিষ্টাংশ, ডিম্বাশয় মুকলি হোৱাৰ পিছত)। [2] সোঁফালে লুটিয়েল চিষ্ট দেখা দিয়াৰ সম্ভাৱনা দুগুণ।[2] ই সাধাৰণতে ঋতুস্ৰাৱৰ অন্তিম সপ্তাহত হয়।[2] ৩ চেমিতকৈ অধিক হোৱা কৰ্পছ লুটিয়াম অস্বাভাৱিক বুলি ধৰা হয়। [9] থেকা লুটিন চিষ্ট এইটো চিষ্ট দুয়োটা ডিম্বাশয়ত হʼব পাৰে। [9]
অকাৰ্য্যকৰী
[সম্পাদনা কৰক]অকাৰ্য্যকৰী চিষ্টত তলত দিয়াবোৰ অন্তৰ্ভুক্ত হ’ব পাৰে:
- বহুতো চিষ্ট থকা ডিম্বাশয়, যিটো স্বাভাৱিক ক্ষেত্ৰত পোৱা যাব পাৰে, বা পলিচিষ্টিক অভাৰী চিনড্ৰম
- এণ্ডোমেট্ৰিয়াছিছৰ ফলত হোৱা চিষ্ট, যাক চকলেট চিষ্ট বুলি জনা যায়
- ৰক্তক্ষৰণজনিত অʼভেৰিয়ান চিষ্ট
- ডাৰ্মইড চিষ্ট – বিশেষকৈ ৩০ বছৰৰ তলৰ মহিলাৰ বাবে আটাইতকৈ সাধাৰণ অকাৰ্য্যকৰী অভেৰিয়ান চিষ্ট,[7] সেইবোৰ বিভিন্ন ৰূপতত্ত্বৰ সৈতে সৌম্য (কৰ্কট-বিহীন)।[10] সাধাৰণতে কেৱল আল্ট্ৰাছাউণ্ডৰ পৰাই এই ৰোগ নিৰ্ণয় কৰিব পাৰি।[10] আকাৰ, বৃদ্ধিৰ হাৰ (সাধাৰণতে লেহেমীয়া) আৰু মহিলাৰ বয়সৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি চিকিৎসাৰ বাবে অস্ত্ৰোপচাৰৰ দ্বাৰা আঁতৰোৱা বা সতৰ্কতাৰে অপেক্ষা কৰা হ'ব পাৰে।[10]ইয়াক মেচিঊৰ চিষ্টিক টেৰাট'মা বুলিও কোৱা হয়।[10]
- অ'ভাৰিয়ান চেৰাছ চিষ্টাডেনোমা – ৩০ৰ পৰা ৪০ বছৰৰ ভিতৰৰ মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত অধিক দেখা যায়।[10]
- অ'ভাৰিয়ান মিউচিনাছ চিষ্টাডেনোমা – যদিও সাধাৰণতে ইয়াৰে এটাহে থাকে, ইহঁত অতি ডাঙৰ হ'ব পাৰে, ব্যাস কেতিয়াবা ৫০ চে.মি. (২০ ইঞ্চি)তকৈও অধিক হয়।[10]
- পেৰাঅভেৰিয়ান চিষ্ট
- চিষ্টিক এডিন’ফাইব্ৰ’মা
- বৰ্ডাৰলাইন টিউমাৰেল চিষ্ট
-
হেইমʼৰহেজিক অভেৰিয়ান চিষ্টৰ ট্ৰেন্সভেজিনেল আল্ট্ৰাছ’নোগ্ৰাফী, সম্ভৱতঃ কৰ্পাছ লুটিয়াম চিষ্টৰ পৰা উৎপত্তি। জমা হোৱা তেজ মকৰাজাল যেন দেখা গৈছে। -
ট্ৰেন্সভেজিনেল আল্ট্ৰাছ’নোগ্ৰাফীত ৬৭ x ৪০ মিলিমিটাৰ এণ্ডোমেট্ৰ’মা দেখা গৈছে।
তথ্যসূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ 1.00 1.01 1.02 1.03 1.04 1.05 1.06 1.07 1.08 1.09 1.10 1.11 1.12 1.13 1.14 1.15 1.16 1.17 1.18 1.19 1.20 1.21 1.22 "Ovarian cysts". Office on Women's Health. April 2019. https://www.womenshealth.gov/a-z-topics/ovarian-cysts.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 2.7 2.8 Law, Jonathan; Martin, Elizabeth A., eds. (2020). "ovarian cyst". Oxford Concise Medical Dictionary. Oxford Quick Reference (10th ed.). New York: Oxford University Press. ISBN 978-0-19-883661-2.
- ↑ Grimes, David A; Jones, LaShawn B.; Lopez, Laureen M; Schulz, Kenneth F (29 April 2014). "Oral contraceptives for functional ovarian cysts". Cochrane Database of Systematic Reviews (4): CD006134. doi:10.1002/14651858.CD006134.pub5. PMID 24782304.
- ↑ Mimoun, C.; Fritel, X.; Fauconnier, A.; Deffieux, X.; Dumont, A.; Huchon, C. (December 2013). "Épidémiologie des tumeurs ovariennes présumées bénignes" (fr ভাষাত). Journal de Gynécologie Obstétrique et Biologie de la Reproduction খণ্ড 42 (8): 722–729. doi:10.1016/j.jgyn.2013.09.027. PMID 24210235.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 Zvi, Masha Ben; Thanatsis, Nikolaos; Vashisht, Arvind (2023-07-31), Jha, Swati; Madhuvrata, Priya, eds., "Ovarian Cysts in Pregnancy", Gynaecology for the Obstetrician (Cambridge University Press): pp. 1–13, doi:10.1017/9781009208802.003, ISBN 978-1-009-20880-2
- ↑ Ovarian Cyst Rupture at eMedicine
- ↑ 7.0 7.1 Mettler, Liselotte; Alkatout, Ibrahim (2020-03-23), Saridoğan, Ertan; Kilic, Gokhan Sami; Ertan, Kubilay, eds., "12. Management of Benign Adnexal Masses", Minimally Invasive Surgery in Gynecological Practice (De Gruyter): pp. 127–133, doi:10.1515/9783110535204-012, ISBN 978-3-11-053520-4
- ↑ 8.0 8.1 Abduljabbar, Hassan S.; Bukhari, Yasir A.; Hachim, Estabrq G. Al; Ashour, Ghazal S.; Amer, Afnan A.; Shaikhoon, Mohammed M.; Khojah, Mohammed I. (July 2015). "Review of 244 cases of ovarian cysts". Saudi Medical Journal খণ্ড 36 (7): 834–838. doi:10.15537/smj.2015.7.11690. PMID 26108588.
- ↑ 9.0 9.1 9.2 Ovarian Cysts at eMedicine
- ↑ 10.0 10.1 10.2 10.3 10.4 10.5 Bean, Elisabeth; Jurkovic, Davor (2020-03-23), Saridoğan, Ertan; Kilic, Gokhan Sami; Ertan, Kubilay, eds., "2. Preoperative imaging for minimally invasive surgery in gynecology", Minimally Invasive Surgery in Gynecological Practice (De Gruyter): pp. 17–27, doi:10.1515/9783110535204-002, ISBN 978-3-11-053520-4