উমৰাওজান (১৯৮১ চলচ্চিত্ৰ)

উমৰাওজান (১৯৮১ চলচ্চিত্ৰ )(ইংৰাজী: Umrao Jaan(1981 film)) হৈছে মুজাফ্ফৰ আলীৰ দ্বাৰা পৰিচালিত আৰু অভিনেত্ৰী ৰেখাই নামৰ মূখ্য চৰিত্ৰ হিচাপে অভিনয় কৰা ১৯৮১ চনৰ ভাৰতীয় সময়ৰ সংগীতনাটকৰ চলচ্চিত্ৰ। ১৯০৫ চনৰ উৰ্দু উপন্যাস উমৰাও জান আদাৰ ওপৰত আধাৰিত এই চলচ্চিত্ৰখনত লক্ষ্ণৌৰ তাৱাইফ আৰু কবিৰ কাহিনী আৰু তেওঁৰ খ্যাতি বৃদ্ধিৰ কাহিনী।

মুক্তিৰ পিছত 'উমৰাওজান' চলচ্চিত্ৰখনে ব্যাপক সমালোচকৰ প্ৰশংসা লাভ কৰে। বিশেষকৈ আলীৰ পৰিচালনা আৰু ৰেখাৰ মুখ্য অভিনয় প্ৰদৰ্শনৰ বাবে,এই বোলছবিখন ব্যাপকভাৱে হিন্দী চলচ্চিত্ৰৰ অন্যতম শ্ৰেষ্ঠ বুলি গণ্য কৰা হয়। ই এক বাণিজ্যিক সফলতা হিচাপেও আত্মপ্ৰকাশ কৰে আৰু বছৰটোৰ সৰ্বাধিক উপাৰ্জন কৰা চলচ্চিত্ৰ হিচাপে স্থান লাভ কৰে।

২৯ তম ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটাত উমৰাওজানে শ্ৰেষ্ঠ অভিনেত্ৰী শাখাত ৰেখাকে ধৰি ৪ টা বঁটা লাভ কৰিছিল। ২৯ সংখ্যক ফিল্মফেয়াৰ বঁটাত ছবিখনে শ্ৰেষ্ঠ অভিনেত্ৰী (ৰেখা)কে ধৰি ৩টা মনোনয়ন লাভ কৰে আৰু ২ টা বঁটা লাভ কৰে – শ্ৰেষ্ঠ পৰিচালক স্থান লাভ কৰে আলীয়ে আৰু শ্ৰেষ্ঠ সংগীত পৰিচালক হিচাপে স্বীকৃতি লাভ কৰিছিল খৈয়ামে।

কাহিনীৰ বিষয়বস্তু

১৮৪০ চনত আমিৰান নামৰ এজনী ছোৱালীক ফৈজাবাদত তেওঁৰ পৰিয়ালৰ পৰা অপহৰণ কৰা হয় আৰু লক্ষ্ণৌৰ এটা পতিতালয়ৰ মেডাম খানুম জানক বিক্ৰী কৰা হয়, য'ত খানুম জানে যুৱ কৌশলীসকলক শিকাইছিল। তাইৰ নতুন নাম উমৰাও জানৰ বাবে, আমিৰান ধনী পুৰুষসকলক আকৰ্ষিত আৰু প্ৰভাৱিত কৰিবলৈ প্ৰশিক্ষিত এগৰাকী সুন্দৰ মহিলা হৈ পৰে। উমৰাৱে নৱাব চুলতানৰ চকুত পৰে আৰু দুয়ো প্ৰেমত পৰে, কিন্তু তেওঁলোকৰ সম্পৰ্ক শেষ হয় যেতিয়া নৱাবে তেওঁক কয় যে তেওঁ তেওঁৰ পৰিয়ালক সন্তুষ্ট কৰিবলৈ বিয়া কৰিবই লাগিব। তাৰ পিছত উমৰাও দস্যু চৰ্দাৰ ফৈজ আলীৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত হয়, তেওঁ উমৰাওৰ ওচৰত প্ৰাৰ্থনা কৰে আৰু তেওঁৰ হৃদয় জয় কৰে। তাই তেওঁৰ সৈতে পলাই গৈছিল কিন্তু স্থানীয় আৰক্ষীৰ হাতত আলীৰ মৃত্যুহোৱাৰ পিছত লক্ষ্ণৌলৈ উভতি আহিবলৈ বাধ্য হৈছিল। কেইদিনমানৰ পিছত, ব্ৰিটিছ সৈন্যই লক্ষ্ণৌ আক্ৰমণ কৰে আৰু তাত থকা লোকসকল পলাই যাবলৈ বাধ্য হয়। উমৰাওৰ শৰণাৰ্থী গোটটো এখন সৰু গাঁৱত ৰয়, যাক উমৰাৱে ফৈজাবাদ বুলি স্বীকৃতি দিয়ে। কিন্তু আৱাসীসকলে তাইক চিনাক্ত কৰাত ব্যৰ্থ হয় আৰু তেওঁলোকৰ আনন্দৰ বাবে নাচিবলৈ কয়।

তাৰ পিছত তেওঁক তেওঁৰ পৰিয়ালৰ সৈতে পুনৰ মিলিত কৰা হৈছিল, যিয়ে তেওঁক মৃত বুলি বিশ্বাস কৰিছিল। তাইৰ মাক উমৰাওক ঘূৰাই পাই সুখী কিন্তু তাইৰ ভাতৃয়ে তাইক নিষেধ কৰে আৰু উমৰাওক কেতিয়াও ঘূৰি নাযাবলৈ আদেশ দিয়ে। তেওঁ লুণ্ঠন কৰা আৰু পৰিত্যক্ত পতিতালয়ৰ সন্ধান কৰিবলৈ লক্ষ্ণৌলৈ উভতি আহে।

অভিনয় শিল্পীসকল

• ৰেখা আমিৰান / উমৰাও জান হিচাপে
  • সীমা সাথ্যু আৰু উম্ম ফাৰৱা এজ ইয়ং আমিৰান
• ফাৰুক শ্বেখ, নৱাব চুলতান হিচাপে
• নাছিৰুদ্দিন শ্বাহ, আস-গোহৰ মিৰ্জা
• ৰাজ বব্বৰ, আস-ফৈজ আলী
• খান ঘিলজাইৰ দৰে ইস্তিয়াক খান
• গজানন জাগিৰদাৰ, আস-মৌলৱী চাহিব
• শৌকত কাইফি, খানুম জান হিচাপে
• দিনা পাঠক আস-হুছেইনী
• প্ৰেম নাৰায়ণ, আস-বিছমিল্লা জান
• ভাৰত ভূষণ ভল্লা, গাধ খান চাহিব
• মুক্ৰি, পৰনান আজিজ হিচাপে
• সতীশ শ্বাহ, আস-দাৰোগা দিলাৱাৰ

কৰ্মচাৰী

• কলা নিৰ্দেশনা: মুজাফ্ফৰ আলী, বংশী চন্দ্ৰগুপ্ত, মঞ্জুৰ
• নৃত্য পৰিচালনা: গোপী কৃষ্ণ (নৃত্যশিল্পী) "দিল চীজ কেয়া হে" গানটোৰ বাবে, কুমুদিনী লাখিয়া
• পোছাক ডিজাইন: সুভাষিনী আলী

মুক্তিলাভ

লেখিকা অনিতা পাধিৰ টেন ক্লাছিক (ইংৰাজী) অনুসৰি, উমৰাও জান ১৯৮১ চনৰ ২ জানুৱাৰীত নাট্যৰূপে মুক্তি লাভ কৰে।

ৰেখাক তেওঁৰ অভিনয়ৰ বাবে ব্যাপকভাৱে প্ৰশংসা কৰা হৈছিল, আৰু কেন্দ্ৰীয় চৰিত্ৰটোৰ চৰিত্ৰৰ বাবে তেওঁক ৰাষ্ট্ৰীয় বঁটা প্ৰদান কৰা হৈছিল। কিন্তু বক্স অফিচৰ ৰিটাৰ্ণ মাত্ৰাৰ হাৰ স্বাভাৱিক আছিল। সহকাৰী চৰিত্ৰসমূহত অভিনয় কৰিছিল নাছিৰুদ্দিন শ্বাহ, ফাৰুক শ্বেখ, ৰাজ বব্বৰ আৰু ভাৰত ভূষণে। সমালোচকসকলে সতৰ্কতাৰে কৰা ঐতিহাসিক পৰিৱেশৰ প্ৰতি অনুকূল সঁহাৰি দিছিল।