কুলছুম ছায়ানী
কুলছুম ছায়ানী | |
---|---|
জন্ম | ২১ অক্টোবৰ, ১৯০০ |
মৃত্যু | ২৭ মে', ১৯৮৭ (৮৬ বছৰ) |
ৰাজনৈতিক আন্দোলন | ভাৰতীয় স্বাধীনতা আন্দোলন |
সন্তান | আমীন ছায়ানী (পুত্ৰ) হামিদ ছায়ানী (পুত্ৰ) |
বঁটা, সন্মান, পুৰস্কাৰ আদি | পদ্মশ্ৰী, জৱাহৰলাল নেহৰু বঁটা |
কুলছুম ছায়ানী (ইংৰাজী: Kulsum Sayan ; ২১ অক্টোবৰ ১৯০০ – ২৭ মে' ১৯৮৭) এগৰাকী ভাৰতীয় মুছলমান মহিলা স্বাধীনতা সংগ্ৰামী, সমাজকৰ্মী, শিক্ষা কৰ্মী আৰু গান্ধীবাদী জাতীয়তাবাদী আছিল।[1] তেওঁ পিতৃৰ লগতে স্বামী ড° জান মহম্মদ ছায়ানীৰ সৈতে মহাত্মা গান্ধীৰ সৈতে যোগদান কৰে।[2][3][4]
প্ৰাথমিক জীৱন আৰু পটভূমি
[সম্পাদনা কৰক]১৯০০ চনৰ ২১ অক্টোবৰত গুজৰাটত জন্মগ্ৰহণ কৰিছিল।[5] কুলছুমে ভাৰতৰ সাক্ষৰতাৰ হাৰ উন্নত কৰা বুলি দাবী কৰিছিল আৰু চৰখা শ্ৰেণীৰ সদস্য হৈছিল।[6]
জীৱন
[সম্পাদনা কৰক]১৯১৭ চনত পিতৃৰ সৈতে মহাত্মা গান্ধীক লগ পাই অনুগামী হৈ পৰে। ভাৰতীয় জাতীয় আন্দোলনৰ সময়ত তেওঁ সমাজ সংস্কাৰৰ বাবে সক্ৰিয়ভাৱে যুঁজিছিল। ভাৰতীয় স্বাধীনতা সংগ্ৰামত অংশগ্ৰহণ কৰিছিল। ইয়াৰ উপৰিও,[7] ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছে সামাজিক বিষয়সমূহৰ বিষয়ে সজাগতা সৃষ্টিৰ বাবে আয়োজন কৰাজন জাগৰণ কাৰ্যসূচীত তেওঁ ভূমিকা পালন কৰিছিল।[8] ছায়ানীয়ে মুম্বাই আৰু ইয়াৰ উপকণ্ঠ অঞ্চলতো কাম কৰিছিল। কিন্তু মুছলিম লীগৰ নেতাসকলে তেওঁৰ এই কাৰ্যক সমৰ্থন কৰা নাছিল।[9] তেওঁলোকে বিশ্বাস কৰিছিল যে তেওঁ দৰিদ্ৰ সম্প্ৰদায়ক ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছত যোগদান কৰিবলৈ প্ৰলোভিত কৰি আছে আৰু তেওঁৰ প্ৰচেষ্টাক নস্যাৎ কৰিবলৈ কাউণ্টাৰ প্ৰগ্ৰেমৰ আয়োজন কৰিছিল।[10]
হেল্পাৰ নামৰ পষেকীয়া উৰ্দু প্ৰকাশন আৰম্ভ কৰি প্ৰাপ্তবয়স্কসকলৰ মাজত শিক্ষাৰ প্ৰসাৰ ঘটাইছিল। তেওঁ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় পৰ্যায়তো ভ্ৰমণ কৰিছিল আৰু কেইবাখনো সন্মিলনত ভাৰতক প্ৰতিনিধিত্ব কৰিছিল।[11][12][13]
ব্যক্তিগত জীৱন
[সম্পাদনা কৰক]তেওঁ আন এজন স্বাধীনতা সংগ্ৰামী ড° জান মহম্মদ ছায়ানীৰ লগত বিয়া হয়, যি ৰহিমতুল্লা এম ছায়ানীৰ পুত্ৰ আছিল এজন অগ্ৰণী উকীল।[14] তেওঁৰ ডাঙৰ পুত্ৰ হামিদ ছায়ানী আছিল অভিনেতা, ৰেডিঅ' ব্যক্তিত্ব, আৰু যাদুকৰ, বৰ্ণভিটা কুইজ প্ৰতিযোগিতা চলোৱাৰ বাবে বিখ্যাত। তেওঁৰ কনিষ্ঠ পুত্ৰ আমিন ছায়ানী আছিল ৰেডিঅ’ ব্যক্তিত্ব আৰু মাষ্টাৰ অৱ চেৰেমনি তেওঁৰ কণ্ঠ আৰু বিনাকা গীতমালাৰ আতিথ্যৰ বাবে বিখ্যাত।
সাহিত্যিক ৰচনা
[সম্পাদনা কৰক]- প্ৰৌধা শিক্ষা মেইন মেৰে অনুভৱ
- ভাৰত-পাক মৈত্ৰী – মেৰে প্ৰয়াত্ন
- ভাৰতীয় স্বতন্ত্ৰ সংগ্ৰাম মেইন মহিলাওন কি ভূমিকা
- ভাৰত মেইন প্ৰৌধ শিক্ষা
বঁটা
[সম্পাদনা কৰক]১৯৫৯ চনত ভাৰত চৰকাৰে তেওঁক স্বীকৃতি প্ৰদান কৰি পদ্মশ্ৰী বঁটা প্ৰদান কৰে। ১৯৬৯ চনত সাহিত্যলৈ আগবঢ়োৱা অৱদানৰ বাবে ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতিৰ পৰা জৱাহৰলাল নেহৰু বঁটা লাভ কৰে।
মৃত্যুৰ
[সম্পাদনা কৰক]১৯৮৭ চনৰ ২৭ মে’ত কুলছুম ছায়ানীৰ মৃত্যু হয়।
তথ্য সংগ্ৰহ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ TwoCircles.net (2010-05-16). "Kulsum Sayani: A 'Rahber' of Hindustani" (en-US ভাষাত). TwoCircles.net. https://twocircles.net/2010may15/kulsum_sayani_rahber_hindustani.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-03-13.
- ↑ "Many facets of an activist" (en-IN ভাষাত). The Hindu. 2010-08-14. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/features/friday-review/history-and-culture/Many-facets-of-an-activist/article16131961.ece.
- ↑ "» Collections » K. Sayani". www.s-asian.cam.ac.uk. https://www.s-asian.cam.ac.uk/archive/audio/collection/k-sayani/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-03-13.
- ↑ "Express View on Ameen Sayani: Voice of a nation" (en ভাষাত). The Indian Express. 2024-02-22. https://indianexpress.com/article/opinion/editorials/express-view-on-ameen-sayani-voice-of-a-nation-9174054/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-03-13.
- ↑ "RIP Ameen Sayani, Whose Warm Voice Captivated Millions of Listeners for Generations". The Wire. https://thewire.in/culture/rip-ameen-sayani-warm-voice-captivated-millions-of-listeners। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-03-13.
- ↑ Majumdar, Maya (2005) (en ভাষাত). Encyclopaedia of Gender Equality Through Women Empowerment. Sarup & Sons. ISBN 978-81-7625-548-6. https://books.google.com/books?id=X5aYvBs7iGIC&dq=kulsum+sayani&pg=PA229.
- ↑ Parr, Rosalind (2022-02-03) (en ভাষাত). Citizens of Everywhere: Indian Women, Nationalism and Cosmopolitanism. Cambridge University Press. ISBN 978-1-108-83814-6. https://books.google.com/books?id=Dvw7EAAAQBAJ&dq=kulsum+sayani&pg=PA81.
- ↑ Roy, Kalpana (1999) (en ভাষাত). Encyclopaedia of Violence Against Women and Dowry Death in India. Anmol Publications. ISBN 978-81-261-0343-0. https://books.google.com/books?id=3IXYAAAAIAAJ&q=kulsum+sayani.
- ↑ O'Brien, Derek (2019-02-28) (en ভাষাত). The Bournvita Quiz Contest Collector's Edition: Volume 1. Penguin Random House India Private Limited. ISBN 978-93-5305-480-9. https://books.google.com/books?id=XJWHDwAAQBAJ&dq=kulsum+sayani&pg=PT107.
- ↑ Sharma, Suparna. "'Sisters and brothers': Ameen Sayani, India's subversive 'king of radio'" (en ভাষাত). Al Jazeera. https://www.aljazeera.com/features/2024/2/22/ameen-sayani-indias-king-of-radio-signs-off। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-03-13.
- ↑ Sharma, Rinkal (2024-02-23) (en ভাষাত). Forgotten Gems : 75 Brave Women of India. Diamond Pocket Books Pvt Ltd. ISBN 978-93-5964-889-7. https://books.google.com/books?id=XQv3EAAAQBAJ&dq=kulsum+sayani&pg=PT308.
- ↑ Forbes, Geraldine; Forbes, Geraldine Hancock (1999-04-28) (en ভাষাত). Women in Modern India. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-65377-0. https://books.google.com/books?id=hjilIrVt9hUC&dq=kulsum+sayani&pg=PA202.
- ↑ Tyabji, Salima (2024-01-16) (en ভাষাত). The Changing World of a Bombay Muslim Community, 1870 - 1945. Oxford University Press. ISBN 978-0-19-286974-6. https://books.google.com/books?id=2GfKEAAAQBAJ&dq=kulsum+sayani&pg=PA318.
- ↑ Raman, Sita Anantha (2009-06-08) (en ভাষাত). Women in India: A Social and Cultural History [2 volumes]. Bloomsbury Publishing USA. ISBN 978-0-313-01440-6. https://books.google.com/books?id=bOPNEAAAQBAJ&dq=kulsum+sayani&pg=RA1-PA127.