খলিহৈ
খলিহৈ (ইংৰাজী: Mustard Oil Cake বা Mustard Cake) হৈছে সৰিয়হ গুটিৰ পৰা তেল উলিওৱাৰ পাছত অৱশিষ্ট থকা পদাৰ্থ। এই জৈৱিক উপজাত দ্ৰব্যটো জৈৱিক সাৰ আৰু পশু-পক্ষীৰ খাদ্য হিচাপে ব্যাপকভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। সৰিয়হ খলিহৈত উচ্চ মানৰ প্ৰ'টিন, নাইট্ৰ'জেন, ফছফ'ৰাছ আৰু পটেছিয়াম থাকে।[1]
গঠন আৰু পুষ্টিকৰ উপাদান
[সম্পাদনা কৰক]সৰিয়হৰ খলিহৈৰ প্ৰধান পুষ্টিকৰ উপাদানসমূহ হ'ল:
- প্ৰ'টিন: প্ৰায় ৩০-৪০%[2]
- এন.পি.কে (NPK) অনুপাত: ৪:১:১ (নাইট্ৰ'জেন:ফছফ'ৰাছ:পটেচিয়াম)[1]
- তেল: ৫-৮%
- আঁহজাতীয় পদাৰ্থ: ১৫-২৫%
- ভস্ম: ১৩-১৫%[3]
জৈৱিক সাৰ হিচাপে ব্যৱহাৰ
[সম্পাদনা কৰক]উপকাৰিতা
[সম্পাদনা কৰক]সৰিয়হৰ খলিহৈ জৈৱিক সাৰ হিচাপে অত্যন্ত কাৰ্যকৰী:[4]
- গছৰ বৃদ্ধি আৰু ফুল ফুলাত সহায় কৰে
- মাটিৰ গুণাগুণ উন্নত কৰে
- ছত্ৰাকজনিত ৰোগৰ পৰা গছক ৰক্ষা কৰে[5]
- নিমাট'ড আৰু এফিডৰ দৰে পোক-পৰুৱাৰ আক্ৰমণৰ পৰা ৰক্ষা কৰে[6]
প্ৰয়োগ পদ্ধতি
[সম্পাদনা কৰক]- পোনপটীয়া প্ৰয়োগ: মাটিত পোনপটীয়াকৈ মিহলাই দিয়া হয়
- তৰল সাৰ: পানীত মিহলাই তৰল সাৰ প্ৰস্তুত কৰা হয়[7]
- পাউদাৰ ৰূপে: গুৰি কৰি টপড্ৰেছিং হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়
পশুখাদ্য হিচাপে ব্যৱহাৰ
[সম্পাদনা কৰক]সৰিয়হ খলিহৈ পশুখাদ্যৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ উৎস:[8]
- গৰু-মহৰ খাদ্য: উচ্চ প্ৰ'টিনৰ উৎস হিচাপে
- মাছৰ খাদ্য: পুখুৰীত মাছ পালনত ব্যৱহৃত
- হাঁহ-কুকুৰাৰ খাদ্য: পৰিপূৰক আহাৰ হিচাপে
অৰ্থনৈতিক গুৰুত্ব
[সম্পাদনা কৰক]ভাৰতত সৰিয়হ খলিহৈৰ এক বৃহৎ বজাৰ আছে। অসম, পশ্চিমবংগ, ৰাজস্থান, হাৰিয়ানা আদি ৰাজ্যত ইয়াৰ ব্যাপক উৎপাদন হয়।[9]
মূল্য নিৰ্ধাৰকসমূহ
[সম্পাদনা কৰক]- তেলৰ পৰিমাণ (৫-৮%)
- প্ৰ'টিনৰ পৰিমাণ
- আৰ্দ্ৰতাৰ মাত্ৰা
- গুণাগুণ আৰু বিশুদ্ধতা
পৰিৱেশগত প্ৰভাৱ
[সম্পাদনা কৰক]সৰিয়হৰ খলিহৈ এক পৰিৱেশ অনুকূল প্ৰাকৃতিক সাৰ। ই:
- মাটিৰ জৈৱিক পদাৰ্থৰ পৰিমাণ বৃদ্ধি কৰে
- ৰাসায়নিক সাৰৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা কমায়
- জৈৱবৈচিত্ৰ্য সংৰক্ষণত সহায় কৰে
সাৱধানতা
[সম্পাদনা কৰক]- অধিক পৰিমাণে প্ৰয়োগ কৰিলে গছৰ ক্ষতি হ'ব পাৰে
- আৰ্দ্ৰ স্থানত সংৰক্ষণ কৰিলে ছত্ৰাক লাগিব পাৰে
- কিছুমান পশুৰ বাবে অধিক পৰিমাণে ক্ষতিকাৰক হ'ব পাৰে
আৰু চাওক
[সম্পাদনা কৰক]তথ্যসূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ 1.0 1.1 "Mustard Cake". Ennore India Chemicals. https://ennoreindiachemicals.com/product/mustard-cake। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-02-16.
- ↑ "Comparison of cake compositions, pepsin digestibility and amino acids concentration of proteins isolated from black mustard and yellow mustard cakes". PMC. 2015. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC4387133/.
- ↑ "Mustard oil meal and mustard bran". Feedipedia. https://www.feedipedia.org/node/53। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-17.
- ↑ "How to make Mustard Cake Fertilizer: Benefits & Uses". Voice of Plant. 2024-02-16. https://voiceofplant.com/how-to-make-mustard-cake-fertilizer-benefits-uses/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-02-16.
- ↑ "Top Sarso Khali Uses in the Garden". India Gardening. 2023-10-17. https://indiagardening.com/garden-ideas/sarso-khali-uses-in-the-garden-using-mustard-cake/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-10-17.
- ↑ "What Is Mustard Cake Powder Fertilizer & How to use it?". The House Of Terra. 2021-12-18. https://thehouseofterra.com/what-is-mustard-cake-powder-fertilizer-how-to-use-it/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2021-12-18.
- ↑ "Mustard Oil Cake Powder". Kisan eStore. https://www.kisanestore.com/mustard-oil-cake-powder-1-kg। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-01-07.
- ↑ "Mustard De-Oiled Cake - A Good Source of Protein for Cattle Feed". BFEL. 2023-08-04. https://bfel.in/product/mustard-de-oiled-cake-a-good-source-of-protein-fiber-vitamins-and-minerals-for-cattle/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-08-04.
- ↑ "Mustard Oil Cake - Mustard De Oiled Cake". IndiaMART. https://dir.indiamart.com/impcat/mustard-cake.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-01-07.