খাজা
 | |
| উৎপত্তিৰ স্থান | ভাৰত |
|---|---|
| অঞ্চল | বিহাৰ, ঝাৰখণ্ড, উত্তৰ প্ৰদেশ, পশ্চিম বংগ, উৰিষ্যা, অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ, নেপালৰ দক্ষিণ অঞ্চল বিহাৰৰ ওচৰৰ (বীৰগঞ্জ, জনকপুৰ, বিৰাটনগৰ) |
| মুখ্য উপাদান | আটা, চেনী, ৰন্ধন তেল |
| ভিন্ন প্ৰকাৰ | কাকিনাদা খাজা, তাপেশ্বৰম খাজা, পিপৰা খাজা |
খাজা বা খাজুৰী হৈছে ভাৰতীয় তেলত ভজা পেষ্ট্ৰি, সাধাৰণতে ফল-মূলেৰে ভৰাই বা চেনিৰ চিৰাপেৰে তিয়াই থোৱা হয়।
ইতিহাস
[সম্পাদনা কৰক]চিলাওত উল্লেখ কৰা সাধাৰণ বা মিঠা খাজা আছিল পূব ভাৰতৰ পৰা অহা চন্দ্ৰকলাৰ দৰে ঘিঁউত ভাজি ঘেঁহুৰ আটা প্ৰস্তুত কৰা।[1] পূৰ্বৰ মাগাধ ৰাজ্যৰ পূব অংশ আৰু পূৰ্বৰ সংযুক্ত প্ৰদেশ আৰু মাগাধৰ পৰা খাজাৰ উৎপত্তি হোৱা বুলি ধাৰণা কৰা হয়। চিলাও, বিহাৰৰ নালন্দা জিলা,[2] আৰু ইয়াৰ স্থানীয় মগধ ৰাজ্য[3][4] লগতে কুচ আৰু অন্ধ্ৰপ্ৰদেশ আৰু কৰ্ণাটকৰ দৰে অঞ্চলৰ। চেনিৰে শোধিত ঘেঁহুৰ আটাক স্তৰযুক্ত পিঠাগুৰি তৈয়াৰ কৰা হয়, শুকান ফল বা অন্য ভৰ্তিৰ সৈতে বা নথকাকৈ আৰু তেলত লাহে লাহে ভাজি খাজা তৈয়াৰ কৰা হয়।[5]
বিখ্যাত ব্ৰিটিছ পুৰাতত্ত্ববিদ জোচেফ ডেভিদ বেগলাৰে ১৮৭২-১৮৭৩ চনত চিলাও ভ্ৰমণৰ সময়ত ৰজা বিক্ৰমাদিত্যৰ সৈতে জড়িত এই মিঠাইৰ বিষয়ে ক’লে আৰু মিঠাইৰ বৰ্ণনা কৰে। ৰাজগীৰৰ পৰা নালন্দালৈ যোৱাৰ পথত ভগৱান বুদ্ধক শিলাওৰ মাজেৰে যাত্ৰা কৰি থাকোঁতে চিলাও খাজা আগবঢ়োৱা বুলি এক বিখ্যাত লোককথা আছে। চিলাওৰ ওচৰত বৌদ্ধ ধৰ্মৰ স্থান আছে।[6]
অঞ্চল
[সম্পাদনা কৰক]ই চিলাওৰ অন্যতম বিখ্যাত মিঠাই আৰু সকলো মগধ মানুহৰ আৱেগৰ সৈতে জড়িত। ইয়াক মগধৰ প্ৰসাদ হিচাপেও আগবঢ়োৱা হয়। মগধৰ আন্তৰ্জাতিক মিঠাই।
বিহাৰৰ চিলাও আৰু ৰাজগীৰৰ খাজা বাকলাভাৰ সৈতে প্ৰায় একে, আনহাতে উৰিষ্যা আৰু অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ খাজা ডাঠ পেষ্ট্ৰিৰ চাদৰেৰে তৈয়াৰ কৰা হয় আৰু সাধাৰণতে কঠিন হয়।[5][7]
প্ৰস্তুতি
[সম্পাদনা কৰক]ঘেঁহুৰ আটা, মাৱা আৰু তেলৰ পৰা বেটাৰ প্ৰস্তুত কৰা হয়। তাৰ পিছত ইয়াক কুটিল হোৱালৈকে ডিপ ফ্ৰাই কৰা হয়, তাৰ পিছত পাগা নামেৰে জনাজাত চেনিৰ চিৰাপত তিয়াই লোৱা হয়, পেষ্ট্ৰিয়ে চিৰাপটো শোষণ কৰে। অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ উপকূলীয় চহৰ কাকিনাডাত পৰিবেশন কৰা কাজা বাহিৰৰ পৰা শুকানকৈ আৰু ভিতৰত চেনিৰ চিৰাপেৰে তিয়াই পৰিবেশন কৰা হয়।
খাজা মিঠাই মগহিয়াত আৰু মগধাত বিহাৰীত জনপ্ৰিয়। মাগধ বিহাৰত কন্যাৰ বিয়াত উপহাৰ হিচাপে দিয়া এই মিঠাই ছঠ পূজাৰ এক অংশ।
ভৌগোলিক ইংগিত (GI) টেগ
[সম্পাদনা কৰক]২০১৮ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত বিহাৰৰ নালন্দা জিলাৰ চিলাও খাজা নামেৰে পৰিচিত এই জনপ্ৰিয় খাদ্যবিধক চেন্নাইৰ ভৌগোলিক সূচক পঞ্জীয়নে ভৌগোলিক সূচক পঞ্জীয়ন (জি আই) টেগ প্ৰদান কৰিছে। ৰাজগীৰ আৰু নালন্দা বৌদ্ধ স্থান ভ্ৰমণ কৰা পৰ্যটকসকলেও চিলাও খাজা উপভোগ কৰে।[8]
তথ্য সংগ্ৰহ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ "Full text of "Indian Food Tradition A Historical Companion Achaya K. T."". archive.org. https://archive.org/stream/IndianFoodTraditionAHistoricalCompanionAchayaK.T./Indian%20Food%20Tradition%20A%20Historical%20Companion%20Achaya%20K.T._djvu.txt। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-01-30.
- ↑ "Centuries old Khaja sweets, the popular mouthwatering delicacy of Bihar". 10 February 2008. http://www.oneindia.com/2008/02/10/centuries-khaja-sweets-popular-mouthwatering-delicacy-bihar-1202639400.html.
- ↑ Gopinath Mohanty; Jeeban Kumar Patnaik; Santosha Kumāra Ratha (2002). Cultural heritage of [ Orissa]. State Level Vyasakabi Fakir Mohan Smruti Samsad. https://books.google.com/books?id=GBVuAAAAMAAJ.
- ↑ Orissa Review. Home Department, Government of Orissa. 1990. https://books.google.com/books?id=6gxDAAAAYAAJ.
- ↑ 5.0 5.1 Elizabeth Fernandez, Sugar and spice and all things nice, আই.এচ.বি.এন. 978-1409287223
- ↑ "Bihar's sweet delicacy Silao Khaja gets GI tag". The Times of India. 2018-12-16. ISSN 0971-8257. https://timesofindia.indiatimes.com/city/patna/bihars-sweet-delicacy-silao-khaja-gets-gi-tag/articleshow/67116955.cms.
- ↑ Chitrita Banerji, Eating India: An Odyssey into the Food and Culture of the Land of Spices, আই.এচ.বি.এন. 978-1596910188
- ↑ "Bihar's sweet delicacy Silao Khaja gets GI tag". The Times of India. 2018-12-16. ISSN 0971-8257. https://timesofindia.indiatimes.com/city/patna/bihars-sweet-delicacy-silao-khaja-gets-gi-tag/articleshow/67116955.cms.