সমললৈ যাওক

খাম্বা থোইবি জাগোই

অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ পৰা
খাম্বা থোইবি জাগোই
(খাম্বা থোইবি ধ্ৰুপদী নৃত্য)

খুমান খাম্বা আৰু মইৰাং থোইবিৰ চৰিত্ৰত অভিনয় আৰু নৃত্য প্ৰদৰ্শন কৰাত মগ্ন নৰ্তক-নৰ্তকী
শৈলী জাগোই, ধ্ৰুপদী নৃত্য, আচাৰিক নৃত্য, নৃত্য নাটিকা (ঐতিহাসিক), বেলাড
উদ্ভাৱক খুমান খাম্বা আৰু মইৰাং থোইবি
উৎপত্তিমূল প্ৰাচীন মইৰাং

খাম্বা থোইবি জাগোই হ'ল এটা পৰম্পৰাগত মণিপুৰী অনুষ্ঠান আৰু নাট্য নৃত্যৰ ধৰণ। সাধাৰণতে লয় হাৰাওবা উৎসৱৰ অংশ হিচাপে পালন কৰা হয় আৰু ই প্ৰাচীন মৈৰাং ৰাজ্যৰ প্ৰধান দেৱতা ভগৱান থাংচিং (পুৰণি মণিপুৰীত ‘থাংজিং’)ৰ সন্মানত পালন কৰা হয়। ইয়াৰ দ্বাৰা মণিপুৰী ৰাসলীলা শাস্ত্ৰীয় নৃত্য নাটকক এক গুৰুত্বপূৰ্ণ সাংস্কৃতিক উপাদান হিচাপে গঢ়ি তোলাৰ প্ৰেৰণা যোগাইছিল।

এই নৃত্য শৈলী প্ৰথমে খুমান খাম্বা আৰু মইৰাং থোইবিয়ে দেৱতাৰ আগত প্ৰদৰ্শন কৰিছিল বুলি বিশ্বাস কৰা হয়।[1][2][3]

মহিলাসকলে নৃত্য পৰিবেশন কৰি আছে

খাম্বা থোইবি নৃত্যৰ উপৰিও মেইতেই (মণিপুৰী) সাংস্কৃতিক ঐতিহ্যৰ আন এক গুৰুত্বপূৰ্ণ কৃতিত্ব হৈছে খাম্বা আৰু থোইবিৰ কাহিনীৰ আধাৰত নিৰ্মিত খাম্বা থোইবি শ্বেৰেং মহাকাব্য। এই ধ্ৰুপদী মেইটেই ভাষাৰ মহাকাব্যখন ভাৰতীয় মহাকাব্যসমূহৰ ভিতৰত মহাভাৰত আৰু ৰামায়ণৰ পিছতে তৃতীয় দীঘলীয়া মহাকাব্য,[4][5][6] য'ত ৩৯,০০০টা পংক্তি আছে। ই মণিপুৰীসকলৰ জাতীয় মহাকাব্য হিচাপে স্বীকৃতি আৰু শ্ৰদ্ধা লাভ কৰে। এই মহাকাব্যৰ উৎপত্তি হৈছে পৰম্পৰাগত বেলাডৰ পৰা। এই বেলাড penna (সংগীত বাদ্যযন্ত্ৰ) বজোৱা minstrels বা bards দ্বাৰা প্ৰস্তুত কৰা হয়।[7][8][9]

উৎপত্তি

[সম্পাদনা কৰক]

প্ৰাচীন কালত মইৰাঙৰ ৰজা খুমান খাম্বা আৰু তেওঁৰ প্ৰতিদ্বন্দ্বী কাংগিয়াম্বাক পাহাৰীয়া অঞ্চলৰ পৰা বিৰল অৰ্কিড ফুল সংগ্ৰহ কৰি থাংচিং (থাংজিং) দেৱতাৰ সন্মানত অনুষ্ঠিত হোৱা বাৰ্ষিক লাই হাৰাওবা উৎসৱ পালন কৰিবলৈ নিৰ্দেশ দিছিল। বহু কষ্টৰে দেৱতাৰ কৃপাত খাম্বাই অৰণ্যৰ পৰা উত্তম ফুল সংগ্ৰহ কৰে। আনহাতে, কংগিয়াম্বাই যদিও সহজে কিছুমান ফুল গোটাইছিল, তথাপিও সকলোবোৰ সিঁচৰতি হৈ পৰিছিল।[10] কংগিয়ম্বাই প্ৰথমে ৰজাক ফুল উপহাৰ দিছিল আৰু তাৰ পিছত আনক ফুল উপহাৰ দিছিল। কিন্তু খাম্বাই এজন মহাপুৰোহিতৰ উপদেশত বিনম্ৰভাৱে প্ৰথমে থাংচি দেৱতাক ফুল আগবঢ়াইছিল আৰু তাৰ পিছত ৰাজ্যৰ ৰজা, ৰাণী আৰু উচ্চ পদস্থ বিষয়াসকলক উপহাৰ দিছিল। খাম্বাৰ সৌজন্য আৰু শিষ্টাচাৰত মুগ্ধ হৈ ৰাজপৰিয়াল আৰু সম্ভ্ৰান্ত লোকসকলে তেওঁক বিৰল উপহাৰ দিছিল, যিবোৰ কাংগিয়াম্বাই লাভ কৰা উপহাৰতকৈ বহু বেছি আছিল।[11] পিছলৈ কংগিয়াম্বা আৰু তেওঁৰ পত্নীসকলে নৃত্য প্ৰদৰ্শন কৰাৰ পিছত খাম্বা আৰু তেওঁৰ প্ৰেমিক থোইবিয়ে থাংচি দেৱতাৰ সন্মুখত নাচিবলৈ আৰু গান গাবলৈ আৰম্ভ কৰে। তেওঁলোকৰ নৃত্য প্ৰদৰ্শন দুৰ্দান্ত আছিল। মানুহবোৰে একেলগে ঘূৰি ঘূৰি আনন্দত চিঞৰি নাচি থাকে আৰু শেষত ঈশ্বৰক সন্মুখত আঁঠু লৈ প্ৰণাম কৰে।[12]

খাম্বা থোইবি নৃত্য নাটক

[সম্পাদনা কৰক]

১৯৬০ চনত শ্ৰীমতী বিমলা ৰাইনাই খাম্বা আৰু থোইবিৰ ঐতিহ্যক ভিত্তি কৰি এখন নতুন নৃত্য নাটক বা বেলাড ৰচনা কৰে, যাৰ নাম আছিল "খাম্বা থোইবি নৃত্যনাট্য।" প্ৰথমবাৰৰ বাবে ১৯৬০ চনৰ ১ জানুৱাৰীত ভাৰত চৰকাৰৰ তদানীন্তন কেন্দ্ৰীয় বৈজ্ঞানিক গৱেষণা আৰু সাংস্কৃতিক পৰিক্ৰমা মন্ত্ৰী হুমায়ুন কবীৰৰ উপস্থিতিত এটি অনুষ্ঠানত ইয়াক প্ৰদৰ্শন কৰা হয়। পিছলৈ ১৯৬১ চনৰ ৬ আৰু ৭ নৱেম্বৰত দিল্লীত পুনৰ পৰিবেশন কৰা হয়, আৰু টাইমছ অৱ ইণ্ডিয়াই প্ৰশংসা কৰে।[13] পিছলৈ ১৯৬২ চনৰ ২ মে'ত ভাৰতত নিযুক্ত তেতিয়াৰ আমেৰিকাৰ ৰাষ্ট্ৰদূতজন কেনেথ গালব্ৰেইথ আৰু শ্ৰীমতী জে কে গালব্ৰেইথে এই শিল্পকৰ্ম প্ৰত্যক্ষ কৰে।[14] পিছলৈ নৃত্য নাটক খাম্বা থোইবি বহুবাৰ অসংখ্য স্থানত মঞ্চস্থ কৰা হয় আৰু বাৰে বাৰে প্ৰশংসিত হয়।

চিত্ৰকলাত চিত্ৰণ

[সম্পাদনা কৰক]
এখন সমসাময়িক ধ্ৰুপদী মেইতেই (মণিপুৰী) চিত্ৰকৰ্ম।

বাহ্যিক সংযোগ

[সম্পাদনা কৰক]


তথ্যসূত্ৰ

[সম্পাদনা কৰক]
  1. "khamba Thoibi Folk Dance of Manipur". www.indianfolkdances.com. http://www.indianfolkdances.com/khamba-thoibi-folk-dance-of-manipur.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2021-02-07. 
  2. "Everything Experiential | Khamba Thoibi Dance" (en ভাষাত). Everything Experiential. http://everythingexperiential.businessworld.in/tags/Khamba-Thoibi-Dance-91441। আহৰণ কৰা হৈছে: 2021-02-07. 
  3. "Khamba Thaibi Dance" (en-US ভাষাত). Indian Classical Folk & Tribal Dance. 2012-03-19. http://www.dance.anantagroup.com/khamba-thaibi-dance/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2021-02-07. 
  4. KanglaOnline (2011-04-04). "The great Meitei Reconciliation Process: Revisiting the classical folklore on "Emoinu Chakhong Ngahongbi" by Late Shri Ningomabam Angouton Meetei – KanglaOnline" (en-US ভাষাত). https://kanglaonline.in/2011/04/the-great-meitei-reconciliation-process-revisiting-the-classical-folklore-on-emoinu-chakhong-ngahongbi/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-11-12. "... The folklore of Emoinu Celebration from the story “Washak Ngakpa” meaning Keeping the Promise, written by Late Shri Ningombam Angouton Meetei and the classical love story “Khamba -Thoibi” are classical examples of successful reconciliation process of the old Meitei factions..." 
  5. Delhi, All India Radio (AIR), New (1968-03-17). "Some Classics of Manipur" (en ভাষাত). AKASHVANI: Vol. XXXIII, No.12 ( 17 MARCH, 1968 ). All India Radio (AIR), New Delhi. পৃষ্ঠা. 7, 8. 
  6. Bond, Ruskin (2000-10-14). "The Story of Khamba and Thoibi" (en ভাষাত). The Penguin Book of Classical Indian Love Stories and Lyrics. Penguin UK. পৃষ্ঠা. 3, 4. ISBN 978-93-5118-814-8. 
  7. George, K. M. (1992) (en ভাষাত). Modern Indian Literature, an Anthology: Surveys and poems. Sahitya Akademi. পৃষ্ঠা. 258. ISBN 978-81-7201-324-0. https://books.google.com/books?id=m1R2Pa3f7r0C&dq=Khamba+Thoibi+Sheireng&pg=PA258. 
  8. Datta, Amaresh (1988) (en ভাষাত). Encyclopaedia of Indian Literature: Devraj to Jyoti. Sahitya Akademi. পৃষ্ঠা. 1186. ISBN 978-81-260-1194-0. https://books.google.com/books?id=zB4n3MVozbUC&dq=Khamba+Thoibi+Sheireng&pg=PA1186. 
  9. Das, Sisir Kumar (2005) (en ভাষাত). A History of Indian Literature: 1911-1956, struggle for freedom : triumph and tragedy. Sahitya Akademi. পৃষ্ঠা. 190. ISBN 978-81-7201-798-9. https://books.google.com/books?id=sqBjpV9OzcsC&dq=Khamba+Thoibi+Sheireng&pg=PA190. 
  10. T.C. Hodson (1908) (en-GB ভাষাত). The Meitheis. David Nutt. পৃষ্ঠা. 139. https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.158175/page/n162/mode/1up?view=theater. 
  11. T.C. Hodson (1908) (en-GB ভাষাত). The Meitheis. David Nutt. পৃষ্ঠা. 140. https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.158175/page/n163/mode/1up?view=theater. 
  12. T.C. Hodson (1908) (en-GB ভাষাত). The Meitheis. David Nutt. পৃষ্ঠা. 141. https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.158175/page/n164/mode/1up?view=theater. 
  13. Raina, Vimala (1963-01-18) (en ভাষাত). Khamba Thoibi And Poems On Manipur. Manipur Government Press; Manipur University Library; North Eastern States Libraries. Digital Library of India; Internet Archive. পৃষ্ঠা. ii. https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.460207/page/n7/mode/2up. 
  14. Raina, Vimala (1963-01-18) (en ভাষাত). Khamba Thoibi And Poems On Manipur. Manipur Government Press; Manipur University Library; North Eastern States Libraries. Digital Library of India; Internet Archive. পৃষ্ঠা. iii. https://archive.org/details/in.ernet.dli.2015.460207/page/n8/mode/2up.