খ্ৰীষ্টান ধৰ্মসংস্কাৰ আন্দোলন
খ্ৰীষ্টান ধৰ্মসংস্কাৰ আন্দোলন (লেটিন: Reformatio ) আছিল ১৬শ শতিকাৰ ইউৰোপৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ ধৰ্মীয় আৰু ৰাজনৈতিক আন্দোলন, যিয়ে কেথলিক গীৰ্জাৰ প্ৰচলিত প্ৰথা আৰু শিক্ষাৰ বিৰুদ্ধে বিদ্ৰোহ গঢ়ি তোলে। এই আন্দোলনৰ ফলত প্ৰটেষ্টেণ্ট ধৰ্মৰ জন্ম ঘটে।[1]
সূচনা
[সম্পাদনা কৰক]এই আন্দোলনৰ আৰম্ভণি সাধাৰণতে ১৫১৭ চনত মাৰ্টিন লুথাৰৰ “Ninety-five Theses” প্ৰচাৰেৰে যুক্ত। তেওঁ জাৰ্মানীৰ উইটেনবাৰ্গ গীৰ্জাৰ দুৱাৰত এই লিখন ওলমাই ৰাখিছিল, য’ত তেখেতে গীৰ্জাৰ পক্ষপাতমূলক অভ্যাস, বিশেষকৈ "Indulgence" বিক্ৰীৰ বিৰুদ্ধে আপত্তি জনাইছিল।[2]
মুখ্য ব্যক্তিত্ব
[সম্পাদনা কৰক]- মাৰ্টিন লুথাৰ — “বিশ্বাসৰ দ্বাৰা মুক্তি” মতবাদ আগবঢ়াইছিল।
- জন কেলভিন — কেলভিনবাদৰ আধাৰত “Predestination” মতবাদ আগবঢ়াইছিল।
- হেনৰী অষ্টম — ৰোমৰ পোপৰ পৰা বিছিন্ন হৈ ইংলেণ্ডত ইংলিকেন গীৰ্জা প্ৰতিষ্ঠা কৰে।[3]
প্ৰভাৱ
[সম্পাদনা কৰক]- ধৰ্মীয় বিভাজন — ইউৰোপত কেথলিক, লুথাৰান, কেলভিনবাদী আৰু ইংলিকেন ধৰ্মৰ সৃষ্টি হয়।
- শিক্ষা আৰু ভাষা — বাইবেল স্থানীয় ভাষালৈ অনুবাদ কৰা হয়। সাধাৰণ মানুহেও ধৰ্মীয় পাঠ উপলব্ধি কৰিবলৈ সক্ষম হয়।
- ৰাজনৈতিক প্ৰভাৱ — ৰাজন্যবৰ্গে গীৰ্জাৰ নিয়ন্ত্ৰণৰ বিৰুদ্ধে স্বাধীনতা দাবী কৰে, যাৰ ফলত ৰাষ্ট্ৰ-ৰাষ্ট্ৰৰ ভিতৰত ধৰ্মীয় যুদ্ধ সংঘটিত হয়।[4]
কাউণ্টাৰ-ৰিফৰ্মেশন
[সম্পাদনা কৰক]কেথলিক গীৰ্জাই এই আন্দোলনৰ উত্তৰ হিচাপে নিজেই এক সংস্কাৰ আন্দোলন আৰম্ভ কৰে, যাক "Counter-Reformation" বা "Catholic Reformation" বোলা হয়। Council of Trent (১৫৪৫-১৫৬৩) এই প্ৰচেষ্টাৰ কেন্দ্ৰ আছিল।[5]
ঐতিহ্য
[সম্পাদনা কৰক]খ্ৰীষ্টান ধৰ্মসংস্কাৰ আন্দোলনে আধুনিক ইউৰোপীয় ধৰ্মীয়, সামাজিক, আৰু ৰাজনৈতিক ইতিহাসত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছে। ধৰ্মীয় সহনশীলতা, ব্যক্তি বিশ্বাসৰ অধিকাৰ আৰু জাতীয় গীৰ্জাৰ ধাৰণাৰ বিকাশ এই আন্দোলনৰ ফল।
উৎস
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ "Reformation". Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/event/Reformation। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-06-20.
- ↑ Lindberg, Carter (2009). The European Reformations. Blackwell Publishing. ISBN 978-1-4051-5764-0.
- ↑ "Key Figures of the Reformation". BBC Bitesize. https://www.bbc.co.uk/bitesize/guides/zxgkcj6/revision/1.
- ↑ MacCulloch, Diarmaid (2003). The Reformation: A History. Viking Penguin. ISBN 978-0-670-03298-4.
- ↑ "Council of Trent". Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/event/Council-of-Trent.