গণৰাজ্য

গণৰাজ্য (republic) শব্দটো লেটিনৰ res publica অৰ্থাৎ 'জনসাধাৰণৰ কথা' বা 'জনতাৰ কথা'ৰ পৰা উদ্ভৱ হৈছে। ই একপ্ৰকাৰ ৰাজ্যৰ ৰূপ, য'ত ৰাজনৈতিক ক্ষমতা জনতাৰ (বা জনতাৰ প্ৰতিনিধিৰ) হাতত থকা দেখা যায়—এই ক্ষেত্ৰত ইয়াক ৰাজতন্ত্ৰৰ বিপৰীত ধাৰণাক বুজোৱা হয়।^[1]^[2] সাধাৰণতে গণৰাজ্য বুলিলে এখন সাৰ্বভৌম ৰাজ্যক বা দেশক বুজোৱা হয়, যদিও কেতবোৰ উপ-ৰাষ্ট্ৰীয় এককো গণতান্ত্ৰিক চৰকাৰ ব্যৱস্থাৰে গঠিত হোৱাত ‘গণৰাজ্য’ ৰূপে অভিহিত কৰা হয়।

গণৰাজ্যত প্ৰতিনিধিত্ব নিৰ্বাচনৰ জৰিয়তে প্ৰদান কৰা হ’বও পাৰে বা নহ'বও পাৰে। ইতিহাসত বহুতো গণৰাজ্যত ব্যক্তিগত স্থান বা সামাজিক স্থিতিৰ ওপৰত আধাৰিত প্ৰতিনিধিত্ব দিয়া হৈছিল, আৰু নিৰ্বাচনৰ ভূমিকা সীমিত আছিল। এই পৰম্পৰা আজিও কিছু অংশত চলি আছে। ২০১৭ চনৰ তথ্য অনুসৰি, যিসকল দেশে গণৰাজ্য শব্দটো নিজৰ চৰকাৰী নামত ব্যৱহাৰ কৰে (যাৰ সংখ্যা ১৫৯তকৈ বেছি), তেওঁলোকৰ ভিতৰত বহুতোতে নিৰ্বাচন আৰু প্ৰতিনিধিত্ব দুয়োখনৰ অধিকাৰ সীমাবদ্ধ হৈ আছে।

"গণৰাজ্য" শব্দটো বেছিভাগে আধুনিক অৰ্থত ব্যৱহৃত হ’বলৈ ধৰিলে প্ৰাচীন ৰোমান গণৰাজ্যৰ সংবিধানৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত। এই সংবিধানটো ৫০৯ খ্ৰীষ্টপূৰ্বত ৰোমান ৰাজতন্ত্ৰৰ পতনৰ পৰা আৰম্ভ হৈছিল আৰু ২৭ খ্ৰীষ্টপূৰ্বত ৰোমান সাম্ৰাজ্যৰ প্ৰতিষ্ঠা পৰ্যন্ত চলি আছিল। এই সংবিধানত ৰোমান চেনেট (ধনৱান আৰিস্তোক্ৰাটসকলৰ পৰিষদ) প্ৰভাৱশালী আছিল; লগতে সকলো মুক্ত নাগৰিকৰ সমন্বয়ে গঠিত বহুতো ৰোমান সভা, যিবোৰে প্ৰজা মধ্যৰ পৰা কাৰ্যবাহী কৰ্তৃপক্ষ নিৰ্বাচন কৰাৰ লগতে আইন প্ৰস্তুত কৰাৰ ক্ষমতা ৰাখিছিল; আৰু বিভিন্ন পদাধিকাৰীৰ এক শৃংখল থাকিছিল, যিবোৰৰ ৰাজনৈতিক আৰু প্ৰশাসনিক ক্ষমতা ভিন ভিন আছিল।

তথ্যসূত্ৰ

↑ "Republic | Definition of Republic by the Oxford English Dictionary" (en ভাষাত). Oxford English Dictionary. https://www.oed.com/view/Entry/163158। আহৰণ কৰা হৈছে: 2022-05-10. "A state in which power rests with the people or their representatives; specifically a state without a monarchy. Also: a government, or system of government, of such a state; a period of government of this type. The term is often (especially in the 18th and 19th centuries) taken to imply a state with a democratic or representative constitution and without a hereditary nobility, but more recently it has also been used of autocratic or dictatorial states not ruled by a monarch. It is now chiefly used to denote any non-monarchical state headed by an elected or appointed president."
↑ "Definition of Republic" (en-US ভাষাত). Merriam-Webster Dictionary. https://www.merriam-webster.com/dictionary/republic। আহৰণ কৰা হৈছে: 2017-02-18. "a government having a chief of state who is not a monarch"

[OED-1] "Republic | Definition of Republic by the Oxford English Dictionary" (en ভাষাত). Oxford English Dictionary. https://www.oed.com/view/Entry/163158। আহৰণ কৰা হৈছে: 2022-05-10. "A state in which power rests with the people or their representatives; specifically a state without a monarchy. Also: a government, or system of government, of such a state; a period of government of this type. The term is often (especially in the 18th and 19th centuries) taken to imply a state with a democratic or representative constitution and without a hereditary nobility, but more recently it has also been used of autocratic or dictatorial states not ruled by a monarch. It is now chiefly used to denote any non-monarchical state headed by an elected or appointed president."

[M-W-2] "Definition of Republic" (en-US ভাষাত). Merriam-Webster Dictionary. https://www.merriam-webster.com/dictionary/republic। আহৰণ কৰা হৈছে: 2017-02-18. "a government having a chief of state who is not a monarch"

[1]

[2]