ঘিউ
ঘিউ(ইংৰাজী: Ghee) হৈছে ভাৰতীয় উপমহাদেশৰ মাখনৰ পৰা উৎপাদন কৰা পৰিস্কাৰ পানীৰ দৰে পদাৰ্থ।[1] খাদ্য়ৰ সোৱাদ আৰু সুগন্ধি বৃদ্ধিৰ বাবে এই অঞ্চলৰ পৰম্পৰাগত খাদ্যত ঘিউ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ইয়াক সাধাৰণতে ৰন্ধা-বঢ়াৰ বাবে, পৰম্পৰাগত ঔষধ হিচাপে আৰু হিন্দু ধৰ্মীয় অনুষ্ঠানৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।[2]
বিৱৰণ
[সম্পাদনা কৰক]ঘিউ সাধাৰণতে মাখনউতলাই প্ৰস্তুত কৰা হয় ।প্ৰথমে গাখীৰ উতলাই সৰ বা ক্ৰিম কাড়ি তাক মন্থন কৰিলে মাখন তৈয়াৰ হয় । ঘিউৰ টেক্সচাৰ, ৰং আৰু সোৱাদ মাখনৰ গুণাগুণ, প্ৰক্ৰিয়াটোত ব্যৱহাৰ কৰা গাখীৰ আৰু উতলাৰ সময়ৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰে।
উৎপত্তি
[সম্পাদনা কৰক]ঘিউ শব্দটো সংস্কৃত घृत ৰ পৰা আহিছে, যাক ফটফটীয়া মাখন বোলা হয় ৷ [3] ই প্ৰাচীন গ্ৰীক শব্দ khristósৰ সৈতে সম্পৰ্কিত।[4]
হিন্দু ধৰ্মত ঘিউৰ ব্য়ৱহাৰ
[সম্পাদনা কৰক]পৰম্পৰাগতভাৱে ঘিউ গৰু বা ম'হৰ গাখীৰৰ পৰা তৈয়াৰ কৰা হয়। বৈদিক যুগৰ পৰাই ইয়াক পূজা-পাতলত ব্যৱহাৰ কৰা হয়। বৈদিক যজ্ঞ আৰু হোম কৰাৰ সময়ত অগ্নিৰ মাধ্যমেৰে বিভিন্ন দেৱতাক স্মৰণ কৰাটো এক পবিত্ৰ প্ৰয়োজনীয়তা (চাওক: যজুৰ্বেদ)।
বিবাহ আৰু অন্ত্যেষ্টিক্ৰিয়া আদি অনুষ্ঠানৰ বাবে অগ্নি ৰীতি-নীতি ব্যৱহাৰ কৰা হয়। দেৱতাৰমূৰ্তি পূজাত ঘিউৰ প্ৰয়োজন হয়, য'ত ঘিউৰ চাকি জ্বলাই পূজা কৰা হয়। পঞ্চামৃতৰ বাবেও ঘিউৰ লগতে,মৌ, গাখীৰ,দৈ, চেনিৰ প্ৰয়োজন হয়। দেৱতাক স্নান কৰিবলৈও ঘিউৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়[5]।
ৰান্ধনত ঘিউৰ ব্যৱহাৰ
[সম্পাদনা কৰক]ভাৰতীয় উপমহাদেশৰ ৰন্ধনত ঘিউ অতি গুৰুত্বপূৰ্ণ, বিশেষকৈ বিৰিয়ানী, ৰুটি , পুৰণপুৰি(মহাৰাস্ত্ৰৰ),পাৰাঠা,বাট্টি(ৰাজস্থানৰ) ৰান্ধোতে ঘিউৰ অতি প্ৰয়োজন। ৰাজস্থানত প্ৰায়ে বাট্টিৰ লগত ঘিউ থাকে। সমগ্ৰ উত্তৰ ভাৰতত ঘিউৰ লগত ৰুটি পৰিবেশন কৰা হয়। কৰ্ণাটক আৰু তামিলনাডুত দ'ছা আৰু কেছৰৰ ভাতৰ লগত ঘিউৰ দিয়া হয়। পশ্চিম বংগ, বাংলাদেশ আৰু গুজৰাটত খিচড়ী হৈছে মচুৰ দাইলৰ সৈতে চাউলৰ পৰম্পৰাগত সন্ধিয়াৰ আহাৰ। দৈ, জিৰা, তেজপাত, হালদী, নহৰু, নিমখ আৰু ঘিউৰ হৈতে তৰকাৰী সিজোৱা হয়। ইয়াৰ উপৰিও ই কাঢ়ি আৰু ভাৰতীয় মিঠাই, যেনে মাইছুৰ পাক আৰু লাড়ুত উপযোগী। ভাৰতীয় ৰেষ্টুৰেণ্টত সাধাৰণতে বৃহৎ পৰিমাণৰ ঘিউ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়। সাধাৰণতে নান আৰু ৰুটিত ঘিউ লগাই পৰিবেশন কৰা হয়। উড়িষ্যা ৰাজ্যত খেচেদি আৰু ডালমা আদি খাদ্যত ঘিউৰ বহুল ব্যৱহাৰ হয়। বিশেষকৈ উড়িষ্যাৰ বেছিভাগ মন্দিৰতে প্ৰস্তুত কৰা সাত্ত্বিক খাদ্যত ইয়াৰ ৰান্ধনী পৰম্পৰাৰ প্ৰধান উপাদান হিচাপে ঘিউ থাকে। দক্ষিণ ভাৰতীয় খাদ্যত তৰকাৰীত ওপৰৰ পৰা গৰম তেল দিওঁতে আৰু চাউলৰ ব্যঞ্জন আৰু মিঠাই প্ৰস্তুত কৰাত ঘিউ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। উত্তৰ ভাৰতীয়সকলেও আচাৰ, দাইল আৰু তৰকাৰীৰ সৈতে খোৱাৰ আগতে ভাতত ঘিউ দি খায়। উত্তৰ ভাৰতীয়সকল ঘিউৰ সৰ্বাধিক গ্ৰাহকৰ ভিতৰত অন্যতম। অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ নিৰামিষ খাদ্যত বিশেষকৈ টেঙা আৰু মিঠা উভয় ব্যঞ্জন প্ৰস্তুতৰ বাবে ঘিউ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। উত্তৰ ভাৰতীয় পৰম্পৰাগত খাদ্যৰ বাবে ঘিউ গুৰুত্বপূৰ্ণ, পৰঠা, দাইল আৰু তৰকাৰীত প্ৰায়ে চহকী সোৱাদৰ বাবে তেলৰ সলনি ঘিউ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। গৰুৰ গাখীৰৰ পৰা প্ৰস্তুত কৰা ঘিউ চাউল বা ৰোটিৰ সৈতে বা তৰকাৰী বা দাইল ওপৰত হিচাপে ঘিউ দিয়াটো পৰম্পৰাগত। আনহাতে ম'হৰ গাখীৰৰ ঘিউ সাধাৰণ ৰন্ধা-বঢ়াৰ উদ্দেশ্যে অধিক ব্য়ৱহাৰ কৰা হয়।
ঘিউ ভজাৰ বাবে আদৰ্শ চৰ্বি কাৰণ ইয়াৰ ধোঁৱাৰ বিন্দু ২৫০ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ (৪৮২ ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট) হয়, যিটো সাধাৰণ ৰন্ধা উষ্ণতাৰ প্ৰায় ২০০ ডিগ্ৰী চেলছিয়াছ (৩৯২ ডিগ্ৰী ফাৰেনহাইট) আৰু বেছিভাগ উদ্ভিদ তেলৰ তুলনাত বহু ওপৰত।[6]
তথ্য সূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ "Perspective | Ghee has been an Indian staple for millennia. Now the rest of the world is catching on". Washington Post. 28 October 2021. ISSN 0190-8286. Retrieved 22 March 2024. Ghee originated in India, where the heat was not conducive to storing butter for long periods
- ↑ "Perspective | Ghee has been an Indian staple for millennia. Now the rest of the world is catching on". Washington Post. 28 October 2021. ISSN 0190-8286. Retrieved 22 March 2024. ghee is poured into sacred fires by Hindus to this day, a practice thought to be auspicious for marriages, funerals and other ceremonies.
- ↑ as contrasted with नवनीत, navanīta 'fresh butter': Carl Darling Buck, A Dictionary of Selected Synonyms in the Principal Indo-European Languages, 1949, reprinted 1992 ISBN 0226079376, p. 399, §5.89 'Butter'
- ↑ Tarek I Kakhia. Encyclopedia of Oils and Fats (PDF). pp. 194–195. Archived (PDF) from the original on 11 November 2023. Retrieved 28 October 2023
- ↑ Fitzgerald, James L.; Adrianus, Johannes; Buitenen, Bernardus (15 February 2003). The Mahabharata, Volume 7: Book 11: The Book of the Women Book 12 ..., Part 1. University of Chicago Press. p. 613. ISBN 9780226252506.
- ↑ "What are the advantages and disadvantages of butter and ghee when it comes to cooking?". whfoods.com. Archived from the original on 4 April 2015. Retrieved 11 May 2015.