চিন্তা

চিন্তা (ইংৰাজী: Thought ) আৰু বিচাৰ শব্দ দুটাই অতি সাধাৰণ অৰ্থত সংবেদনশীল উদ্দীপনাৰ পৰা স্বাধীনভাৱে হ’ব পৰা জ্ঞানমূলক প্ৰক্ৰিয়াক বুজায়। ইহঁতৰ আটাইতকৈ পেৰাডাইমেটিক ৰূপসমূহ হ’ল বিচাৰ, যুক্তি, ধাৰণা গঠন, সমস্যা সমাধান, আৰু বিবেচনা। কিন্তু আন মানসিক প্ৰক্ৰিয়া, যেনে কোনো ধাৰণা, স্মৃতি বা কল্পনাক বিবেচনা কৰাটোও প্ৰায়ে অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়। এই প্ৰক্ৰিয়াবোৰ অনুভূতিৰ দৰে নহয়, সংবেদনশীল অংগৰ পৰা আভ্যন্তৰীণভাৱে স্বাধীনভাৱে হ’ব পাৰে। কিন্তু বহল অৰ্থত বুজিলে যিকোনো মানসিক পৰিঘটনাক উপলব্ধি আৰু অচেতন মানসিক প্ৰক্ৰিয়াকে ধৰি চিন্তাৰ এক প্ৰকাৰ হিচাপে বুজিব পাৰি। অলপ বেলেগ অৰ্থত চিন্তা শব্দটোৱে মানসিক প্ৰক্ৰিয়াবোৰক নিজেই নহয় বৰঞ্চ এই প্ৰক্ৰিয়াবোৰে কঢ়িয়াই অনা মানসিক অৱস্থা বা ধাৰণাৰ ব্যৱস্থাক বুজায়।
সংজ্ঞা
[সম্পাদনা কৰক]"চিন্তা" আৰু "বিচাৰ" শব্দটোৱে বহুতো মানসিক কাৰ্য্যকলাপক বুজায়। [1][2][3] ইয়াৰ অতি সাধাৰণ অৰ্থত ইহঁতক সচেতন প্ৰক্ৰিয়া হিচাপে বুজা যায় যিবোৰ সংবেদনশীল উদ্দীপনাৰ পৰা স্বাধীনভাৱে হ'ব পাৰে।[4][5] ইয়াৰ ভিতৰত বিভিন্ন ভিন্ন মানসিক প্ৰক্ৰিয়াও অন্তৰ্ভুক্ত, যেনে কোনো ধাৰণা বা প্ৰস্তাৱক বিবেচনা কৰা বা সেইটো সত্য বুলি বিচাৰ কৰা। এই অৰ্থত স্মৃতি আৰু কল্পনা চিন্তাৰ ৰূপ কিন্তু উপলব্ধি নহয়।[6] অধিক সীমিত অৰ্থত অতি পেৰাডাইমেটিক ক্ষেত্ৰবোৰকহে চিন্তা বুলি গণ্য কৰা হয়। এইবোৰৰ লগত এনে সচেতন প্ৰক্ৰিয়া জড়িত হৈ থাকে যিবোৰ ধাৰণাগত বা ভাষিক আৰু যথেষ্ট বিমূৰ্ত, যেনে বিচাৰ কৰা, অনুমান কৰা, সমস্যা সমাধান কৰা আৰু বিবেচনা কৰা। [1] [7][8] কেতিয়াবা "চিন্তা" আৰু "বিচাৰ" শব্দ দুটাক অতি বহল অৰ্থত বুজা যায় যে ই যিকোনো ধৰণৰ মানসিক প্ৰক্ৰিয়াক বুজায়, সচেতন বা অচেতন।[9][10] এই অৰ্থত ইয়াক "মন" শব্দটোৰ সমাৰ্থকভাৱে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। এই ব্যৱহাৰৰ সন্মুখীন হয়, উদাহৰণস্বৰূপে, কাৰ্টেছিয়ান পৰম্পৰাত, য’ত মনক চিন্তা কৰা বস্তু বুলি বুজা যায়, আৰু জ্ঞানমূলক বিজ্ঞানত।[6][11][12][13] কিন্তু এই জ্ঞানৰ ভিতৰত এনে প্ৰক্ৰিয়াই চিন্তা বুলি গণ্য কৰিবলৈ বুদ্ধিমান আচৰণৰ সূচনা কৰিবলগীয়া হোৱা বাধাটোও অন্তৰ্ভুক্ত হ’ব পাৰে। [14] শৈক্ষিক সাহিত্যত কেতিয়াবা দেখা পোৱা এটা বৈপৰীত্য হ’ল চিন্তা আৰু অনুভৱৰ মাজত। এই প্ৰসংগত চিন্তাধাৰা নিজৰ বিষয়ৰ প্ৰতি শান্ত, বস্তুনিষ্ঠ আৰু যুক্তিসংগত দৃষ্টিভংগীৰ সৈতে জড়িত হোৱাৰ বিপৰীতে অনুভৱৰ লগত প্ৰত্যক্ষ আৱেগিক নিয়োজিততা জড়িত হৈ থাকে।[15][16][17]
চিন্তাৰ তত্ত্বসমূহ
[সম্পাদনা কৰক]চিন্তাৰ বিভিন্ন তত্ত্ব প্ৰস্তাৱ কৰা হৈছে।[18] তেওঁলোকৰ লক্ষ্য হৈছে চিন্তাৰ নিৰ্দিষ্ট বৈশিষ্ট্যসমূহ ধৰি ৰখা। ইয়াত উল্লেখ কৰা তত্ত্বসমূহ একচেটিয়া নহয়: কিছুমানক বৈপৰীত্য সৃষ্টি নকৰাকৈ একত্ৰিত কৰাটো সম্ভৱ হ’ব পাৰে।
প্লেটোবাদ
[সম্পাদনা কৰক]প্লেটোবাদৰ মতে চিন্তা-চৰ্চা হৈছে এনে এক আধ্যাত্মিক কাৰ্য্যকলাপ য’ত প্লেটোৰ ৰূপ আৰু ইয়াৰ আন্তঃসম্পৰ্কসমূহ বুজি পোৱা আৰু পৰ্যবেক্ষণ কৰা হয়।[18][19] এই কাৰ্য্যকলাপক নিৰৱ আভ্যন্তৰীণ বাক্যৰ এটা প্ৰকাৰ হিচাপে বুজা যায় য'ত আত্মাই নিজৰ লগত কথা পাতে।[20] প্লেটোৰ ৰূপবোৰক সাৰ্বজনীন হিচাপে দেখা যায় যিবোৰ সংবেদনশীল জগতৰ পৰা পৃথক অপৰিৱৰ্তিত ক্ষেত্ৰত বিদ্যমান। উদাহৰণস্বৰূপে ভালপোৱা, সৌন্দৰ্য্য, ঐক্য আৰু সমতাৰ ৰূপ।[21][22][23]এই দৃষ্টিভংগীৰ ওপৰত চিন্তাৰ অসুবিধাটো হ’ল প্লেটোৰ ৰূপবোৰ ধৰিব নোৱাৰা আৰু ইন্দ্ৰিয় জগতত পোৱা কেৱল অনুকৰণৰ পৰা সেইবোৰক মৌলিক হিচাপে পৃথক কৰিব নোৱাৰা। ইয়াৰ অৰ্থ হ'ল উদাহৰণস্বৰূপে সৌন্দৰ্য্যক সৌন্দৰ্য্যৰ ব্যুৎপত্তিমূলক ছবিৰ পৰা পৃথক কৰা।[19] এই মতামতৰ এটা সমস্যা হ'ল মানুহে কেনেকৈ প্লেটোৰ ৰূপসমূহৰ বিষয়ে শিকিব আৰু চিন্তা কৰিব পাৰে, যিবোৰ বেলেগ ক্ষেত্ৰৰ অন্তৰ্গত, সেই বিষয়ে ব্যাখ্যা কৰা।[18] প্লেটোৱে নিজেই এই সমস্যাটো তেওঁৰ স্মৃতি তত্ত্বৰ জৰিয়তে সমাধান কৰিবলৈ চেষ্টা কৰে, যাৰ মতে আত্মা ইতিমধ্যে প্লেটোৰ ৰূপসমূহৰ সংস্পৰ্শত আছিল আৰু সেয়েহে তেওঁলোক কেনেকুৱা সেই কথা মনত ৰাখিবলৈ সক্ষম হৈছে।[19]কিন্তু এই ব্যাখ্যা বিভিন্ন অনুমানৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল যিবোৰ সমসাময়িক চিন্তাধাৰাত সাধাৰণতে গ্ৰহণ কৰা নহয়।[19]
এৰিষ্টোটেলবাদ আৰু ধাৰণাবাদ
[সম্পাদনা কৰক]এৰিষ্ট'টেলৰ মতে মনটোৱে চিন্তাৰ বস্তুৰ সত্তাক বাস্তৱায়িত কৰি কিবা এটাৰ বিষয়ে চিন্তা কৰিবলৈ সক্ষম হয়।[18] গতিকে গছৰ কথা ভাবিলে মনটোৱে বৃক্ষ-ত্বক বস্তুগত কৰে। এই বস্তুনিষ্ঠতা প্ৰকৃত গছৰ দৰে পদাৰ্থত নহয়, মনতহে যদিও দুয়োটা ক্ষেত্ৰতে বস্তুগত হোৱা সাৰ্বজনীন সত্তা একে।[18] প্লেটোবাদৰ বিপৰীতে এই সাৰ্বজনীনতাক অপৰিৱৰ্তিত বুজিব পৰা জগতত বিদ্যমান প্লেটোৰ ৰূপ হিচাপে বুজা নহয়।[24] বৰঞ্চ ইহঁতৰ অস্তিত্ব কেৱল সেইখিনিলৈকেহে আছে যিমানখিনিলৈকে ইহঁতৰ উদাহৰণ দিয়া হয়। মনটোৱে অভিজ্ঞতাৰ পৰা বিমূৰ্ততাৰ জৰিয়তে সাৰ্বজনীনতাৰ মাজত বৈষম্য কৰিবলৈ শিকে।[25] এই ব্যাখ্যাই প্লেটোবাদৰ বিৰুদ্ধে উত্থাপিত বিভিন্ন আপত্তি এৰাই চলিছে।[24]
ধাৰণাবাদৰ লগত এৰিষ্ট’টেলবাদৰ ওতঃপ্ৰোত সম্পৰ্ক আছে। ইয়াৰ মতে চিন্তাধাৰাত মানসিকভাৱে উত্তেজিত ধাৰণা জড়িত হৈ থাকে। এই ধাৰণাবোৰৰ কিছুমান জন্মগত হ’ব পাৰে, কিন্তু বেছিভাগেই চিন্তাত ব্যৱহাৰ কৰাৰ আগতে ইন্দ্ৰিয় অভিজ্ঞতাৰ পৰা বিমূৰ্ততাৰ জৰিয়তে শিকিব লাগে।[18]
এই মতামতসমূহৰ বিৰুদ্ধে যুক্তি দিয়া হৈছে যে তেওঁলোকৰ চিন্তাৰ যুক্তিসংগত ৰূপৰ হিচাপ লোৱাত সমস্যা আছে। উদাহৰণস্বৰূপে, হয় বৰষুণ হ’ব বা বৰফ হ’ব বুলি ভবাটোৱেই বৰষুণ আৰু বৰফৰ সত্তাৰ উদাহৰণ দিয়া বা সংশ্লিষ্ট ধাৰণাবোৰ উদগনি দিয়াটোৱেই যথেষ্ট নহয়। ইয়াৰ কাৰণ হ'ল বৰষুণ আৰু নিয়ৰৰ মাজৰ বিচ্ছিন্ন সম্পৰ্ক এইদৰে বুজিব নোৱাৰি।।[18] এই অৱস্থানসমূহে ভাগ কৰা আন এটা সমস্যা হ'ল বিমূৰ্ততাৰ জৰিয়তে মনটোৱে কেনেকৈ সত্তা বা ধাৰণা শিকে তাৰ সন্তোষজনক বিৱৰণ দিয়াত অসুবিধা।[18]
আভ্যন্তৰীণ বাক্য তত্ত্ব
[সম্পাদনা কৰক]আভ্যন্তৰীণ বাক্য তত্ত্বসমূহে দাবী কৰে যে চিন্তা কৰাটো আভ্যন্তৰীণ বাক্যৰ এটা প্ৰকাৰ। [6][26][20][1] এই মতামতক কেতিয়াবা মানসিক নামবাদ বুলিও কোৱা হয়।[18] ইয়াত কোৱা হৈছে যে চিন্তাৰ লগত নীৰৱে শব্দ উদগনি দিয়া আৰু সেইবোৰক সংযোগ কৰি মানসিক বাক্য গঠন কৰাটো জড়িত হৈ থাকে। এজন ব্যক্তিৰ চিন্তাৰ বিষয়ে যি জ্ঞান থাকে, সেই জ্ঞানক নিজৰ নিৰৱ একক কথন শুনি থকাৰ এক প্ৰকাৰ বুলি ব্যাখ্যা কৰিব পাৰি।[27] আভ্যন্তৰীণ বাক্যৰ তিনিটা কেন্দ্ৰীয় দিশ প্ৰায়ে আৰোপ কৰা হয়: ই গুৰুত্বপূৰ্ণ অৰ্থত শব্দ শুনাটোৰ দৰেই, ইয়াত ভাষাৰ ব্যৱহাৰ জড়িত আৰু ই এটা মতৰ পৰিকল্পনা গঠন কৰে যিটো প্ৰকৃত বাক্যৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰিব পৰা যাব।[1] ভাষাৰ সৈতে এই সংযোগৰ সমৰ্থন এইটোৱেই যে চিন্তাৰ লগত প্ৰায়ে বাক অংগত পেশীৰ কাৰ্য্যকলাপ থাকে। এই কাৰ্য্যকলাপে কিছুমান ক্ষেত্ৰত চিন্তা-চৰ্চাৰ সুবিধা প্ৰদান কৰিব পাৰে কিন্তু সাধাৰণতে ইয়াৰ বাবে ই অপৰিহাৰ্য নহয়। [1] কিছুমান বিৱৰণী অনুসৰি চিন্তা-চৰ্চা ইংৰাজী বা ফৰাচীৰ দৰে নিয়মীয়া ভাষাত নহয়, বৰঞ্চ সংশ্লিষ্ট প্ৰতীক আৰু বাক্য গঠনৰ নিজস্ব ধৰণৰ ভাষা থাকে। এই তত্ত্বক চিন্তা অনুমানৰ ভাষা বুলি জনা যায়।[26][28]
আভ্যন্তৰীণ বাক্য তত্ত্বৰ প্ৰাৰম্ভিক যুক্তিযুক্ততা শক্তিশালী কাৰণ আত্মনিৰীক্ষণে দেখুৱাইছে যে বহু চিন্তাৰ লগত প্ৰকৃততে আভ্যন্তৰীণ বাক্যও থাকে। কিন্তু ইয়াৰ বিৰোধীসকলে সাধাৰণতে যুক্তি আগবঢ়ায় যে সকলো ধৰণৰ চিন্তাধাৰাৰ ক্ষেত্ৰতে এই কথা সত্য নহয়।[18][5][29] উদাহৰণস্বৰূপে, এইটো যুক্তি দিয়া হৈছে যে দিবাস্বপ্নৰ ৰূপসমূহে অভাষিক চিন্তাধাৰা গঠন কৰে।[30] জীৱ-জন্তুৰ চিন্তা কৰাৰ ক্ষমতা আছে নে নাই সেই প্ৰশ্নৰ লগত এই বিষয়টো প্ৰাসংগিক। যদি চিন্তাধাৰা মূলতঃ ভাষাৰ সৈতে জড়িত, তেন্তে ইয়াৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে মানুহ আৰু জীৱ-জন্তুৰ মাজত যথেষ্ট পাৰ্থক্য আছে কাৰণ কেৱল মানুহৰহে যথেষ্ট জটিল ভাষা আছে। কিন্তু অভাষিক চিন্তাৰ অস্তিত্বৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে এই পাৰ্থক্য হয়তো ইমান ডাঙৰ নহ’বও পাৰে আৰু কিছুমান প্ৰাণীয়ে আচলতে চিন্তা কৰে।[29][31][32]
চিন্তাৰ ভাষা অনুমান
[সম্পাদনা কৰক]ভাষা আৰু চিন্তাৰ সম্পৰ্কৰ সম্পৰ্কে বিভিন্ন তত্ত্ব আছে। সমসাময়িক দৰ্শনৰ এটা বিশিষ্ট সংস্কৰণক চিন্তাৰ ভাষা অনুমান বুলি কোৱা হয়।[26][28][33][34][35] ইয়াত উল্লেখ আছে যে চিন্তা কৰাটো এটা মানসিক ভাষাৰ মাধ্যমত ঘটে। এই ভাষাটোক প্ৰায়ে মেণ্টেলিজ বুলি কোৱা হয়, বিভিন্ন দিশত নিয়মীয়া ভাষাৰ সৈতে মিল আছে: ই বাক্য গঠন কৰিবলৈ ইটোৱে সিটোৰ লগত বাক্য গঠনমূলকভাৱে সংযুক্ত হৈ থকা শব্দৰে গঠিত।[26][28][33][34] এই দাবী কেৱল ভাষা আৰু চিন্তাৰ মাজৰ এক স্বজ্ঞাত উপমাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল নহয়। ইয়াৰ পৰিৱৰ্তে ই এটা ভাষিক গঠন পাবলৈ প্ৰতিনিধিত্বমূলক ব্যৱস্থাই সন্নিৱিষ্ট কৰিবলগীয়া বৈশিষ্ট্যসমূহৰ স্পষ্ট সংজ্ঞা প্ৰদান কৰে।[33][28][34] বাক্য গঠনৰ স্তৰত প্ৰতিনিধিত্বমূলক ব্যৱস্থাটোৱে দুবিধ উপস্থাপনৰ অধিকাৰী হ’ব লাগে: পৰমাণু আৰু যৌগিক উপস্থাপন। পাৰমাণৱিক উপস্থাপন মৌলিক আনহাতে যৌগ উপস্থাপন হয় অন্য যৌগ উপস্থাপনৰ দ্বাৰা বা পৰমাণু উপস্থাপনৰ দ্বাৰা গঠিত।[33][28][34] অৰ্থবিজ্ঞানৰ স্তৰত অৰ্থগত বিষয়বস্তু বা যৌগিক উপস্থাপনসমূহৰ অৰ্থ ইয়াৰ গঠনকাৰীসমূহৰ অৰ্থগত বিষয়বস্তুৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰিব লাগে। প্ৰতিনিধিত্বমূলক ব্যৱস্থা এটা ভাষিকভাৱে গঠন হয় যদিহে ই এই দুটা প্ৰয়োজনীয়তা পূৰণ কৰে।[33][28][34]
সংঘবাদ
[সম্পাদনা কৰক]আচৰণবাদ
[সম্পাদনা কৰক]গণনাবাদ
[সম্পাদনা কৰক]চিন্তাৰ প্ৰকাৰ
[সম্পাদনা কৰক]শৈক্ষিক সাহিত্যত বহুতো ধৰণৰ চিন্তাধাৰাৰ বিষয়ে আলোচনা কৰা হৈছে। এটা সাধাৰণ পদ্ধতিয়ে ইহঁতক সেইবোৰ ৰূপত বিভক্ত কৰে যিবোৰে তাত্ত্বিক জ্ঞান সৃষ্টিৰ লক্ষ্য ৰাখে আৰু যিবোৰৰ লক্ষ্য হৈছে কাৰ্য্য বা শুদ্ধ সিদ্ধান্ত উৎপন্ন কৰা,[18] কিন্তু এই সকলোবোৰ ধৰণৰ সাৰাংশ দাঙি ধৰা কোনো সাৰ্বজনীনভাৱে গ্ৰহণযোগ্য শ্ৰেণীবিভাজন নাই।
মনোৰঞ্জন, বিচাৰ, আৰু যুক্তি
[সম্পাদনা কৰক]ধাৰণা গঠন
[সম্পাদনা কৰক]সমস্যা সমাধান
[সম্পাদনা কৰক]তথ্য সংগ্ৰহ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 "Thought" (en ভাষাত). Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/topic/thought। আহৰণ কৰা হৈছে: 14 October 2021.
- ↑ Random House Webster's Unabridged Dictionary, 2nd ed., 2001, Published by Random House, Inc., আই.এচ.বি.এন. 978-0-375-42599-8, p. 1975
- ↑ Webster's II New College Dictionary, Webster Staff, Webster, Houghton Mifflin Company, 2nd ed., illustrated, revised Published by Houghton Mifflin Harcourt, 1999, আই.এচ.বি.এন. 978-0-395-96214-5, p. 1147
- ↑ Breyer, Thiemo; Gutland, Christopher (2015). "Introduction". Phenomenology of Thinking: Philosophical Investigations into the Character of Cognitive Experiences. Routledge. পৃষ্ঠা. 1–24. https://philpapers.org/rec/BREI-15.
- ↑ 5.0 5.1 Nida-rümelin, Martine (2010). "Thinking Without Language. A Phenomenological Argument for Its Possibility and Existence". Grazer Philosophische Studien খণ্ড 81 (1): 55–75. doi:10.1163/9789042030190_005. https://philpapers.org/rec/NIDTWL.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 Crowell, Steven (2015). "What Is It to Think?". Phenomenology of Thinking. Routledge. পৃষ্ঠা. 189–212. doi:10.4324/9781315697734. ISBN 978-1-315-69773-4. https://www.taylorfrancis.com/chapters/edit/10.4324/9781315697734-14/think-steven-crowell.
- ↑ Mole, Christopher (2021). "Attention: 2.3 Coherence Theories". Metaphysics Research Lab, Stanford UniversityThe Stanford Encyclopedia of Philosophy. https://plato.stanford.edu/entries/attention/#CohThe। আহৰণ কৰা হৈছে: 21 October 2021.
- ↑ Katsafanas, Paul (2015). "Nietzsche on the Nature of the Unconscious". Inquiry: An Interdisciplinary Journal of Philosophy খণ্ড 58 (3): 327–352. doi:10.1080/0020174X.2013.855658. https://philpapers.org/rec/KATNOT.
- ↑ Garrison, Katie E.; Handley, Ian M. (2017). "Not Merely Experiential: Unconscious Thought Can Be Rational". Frontiers in Psychology খণ্ড 8: 1096. doi:10.3389/fpsyg.2017.01096. ISSN 1664-1078. PMID 28729844.
- ↑ Dijksterhuis, Ap; Nordgren, Loran F. (1 June 2006). "A Theory of Unconscious Thought" (en ভাষাত). Perspectives on Psychological Science খণ্ড 1 (2): 95–109. doi:10.1111/j.1745-6916.2006.00007.x. ISSN 1745-6916. PMID 26151465. https://journals.sagepub.com/doi/10.1111/j.1745-6916.2006.00007.x.
- ↑ Skirry, Justin. "Descartes, Rene: Mind-Body Distinction". Internet Encyclopedia of Philosophy. https://iep.utm.edu/descmind/। আহৰণ কৰা হৈছে: 17 October 2021.
- ↑ Smith, Kurt (2021). "Descartes' Theory of Ideas: 1. Ideas Understood as Modes of Thinking". Metaphysics Research Lab, Stanford UniversityThe Stanford Encyclopedia of Philosophy. https://plato.stanford.edu/entries/descartes-ideas/#thoughts। আহৰণ কৰা হৈছে: 21 October 2021.
- ↑ Baum, Eric B. (2004). "1. Introduction". What Is Thought?. Cambridge MA: Bradford Book/MIT Press. https://philpapers.org/rec/BAUWIT.
- ↑ Block, Ned (1981). "Psychologism and Behaviorism". Philosophical Review খণ্ড 90 (1): 5–43. doi:10.2307/2184371. https://philpapers.org/rec/BLOPAB.
- ↑ Romer, Paul M. (May 2000). "Thinking and Feeling" (en ভাষাত). American Economic Review খণ্ড 90 (2): 439–443. doi:10.1257/aer.90.2.439. ISSN 0002-8282. https://www.aeaweb.org/articles?id=10.1257/aer.90.2.439.
- ↑ Planalp, Sally; Fitness, Julie (1 December 1999). "Thinking/Feeling about Social and Personal Relationships" (en ভাষাত). Journal of Social and Personal Relationships খণ্ড 16 (6): 731–750. doi:10.1177/0265407599166004. ISSN 0265-4075. https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1177/0265407599166004.
- ↑ Phelan, Mark; Arico, Adam; Nichols, Shaun (2013). "Thinking Things and Feeling Things: On an Alleged Discontinuity in Folk Metaphysics of Mind". Phenomenology and the Cognitive Sciences খণ্ড 12 (4): 703–725. doi:10.1007/s11097-012-9278-7. https://philpapers.org/rec/PHETTA.
- ↑ 18.00 18.01 18.02 18.03 18.04 18.05 18.06 18.07 18.08 18.09 18.10 Borchert, Donald (2006). "Thinking". Macmillan Encyclopedia of Philosophy, 2nd Edition. Macmillan. https://philpapers.org/rec/BORMEO.
- ↑ 19.0 19.1 19.2 19.3 Woolf, Raphael (1 January 2013). "Plato and the Norms of Thought". Mind খণ্ড 122 (485): 171–216. doi:10.1093/mind/fzt012. ISSN 0026-4423. https://academic.oup.com/mind/article/122/485/171/961176.
- ↑ 20.0 20.1 Langland-Hassan, Peter; Vicente, Agustin (2018). "Introduction". Inner Speech: New Voices. প্ৰকাশক Oxford: Oxford University Press. https://philpapers.org/rec/LANISN.
- ↑ Kraut, Richard (2017). "Plato". Metaphysics Research Lab, Stanford UniversityThe Stanford Encyclopedia of Philosophy. https://plato.stanford.edu/entries/plato/। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 April 2021.
- ↑ Brickhouse, Thomas; Smith, Nicholas D.. "Plato: 6b. The Theory of Forms". Internet Encyclopedia of Philosophy. https://iep.utm.edu/plato/#SH6b। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 April 2021.
- ↑ Nehamas, Alexander (1975). "Plato on the Imperfection of the Sensible World". American Philosophical Quarterly খণ্ড 12 (2): 105–117. ISSN 0003-0481. https://www.jstor.org/stable/20009565.
- ↑ 24.0 24.1 Sellars, Wilfrid (1949). "Aristotelian Philosophies of Mind". Philosophy for The Future, The Quest of Modern Materialism. http://www.ditext.com/sellars/apm.html.
- ↑ Klima, Gyula (2017). "The Medieval Problem of Universals: 1. Introduction". Metaphysics Research Lab, Stanford UniversityThe Stanford Encyclopedia of Philosophy. https://plato.stanford.edu/entries/universals-medieval/#Intr। আহৰণ কৰা হৈছে: 21 October 2021.
- ↑ 26.0 26.1 26.2 26.3 Harman, Gilbert (1973). "4. Thought and meaning". Thought. Princeton University Press. https://philpapers.org/rec/HART.
- ↑ Roessler, Johannes (2016). "Thinking, Inner Speech, and Self-Awareness". Review of Philosophy and Psychology খণ্ড 7 (3): 541–557. doi:10.1007/s13164-015-0267-y. https://philpapers.org/rec/ROETIS-2.
- ↑ 28.0 28.1 28.2 28.3 28.4 28.5 Rescorla, Michael (2019). "The Language of Thought Hypothesis". Metaphysics Research Lab, Stanford UniversityThe Stanford Encyclopedia of Philosophy. https://plato.stanford.edu/entries/language-thought/। আহৰণ কৰা হৈছে: 18 October 2021.
- ↑ 29.0 29.1 Bermudez, Jose Luis (2003). Thinking Without Words. Oxford University Press USA. https://philpapers.org/rec/LUITWW.
- ↑ Lohmar, Dieter (2012). Zahavi, Dan. ed. "Language and non-linguistic thinking" (en ভাষাত). The Oxford Handbook of Contemporary Phenomenology. doi:10.1093/oxfordhb/9780199594900.001.0001. ISBN 978-0-19-959490-0. https://www.oxfordhandbooks.com/view/10.1093/oxfordhb/9780199594900.001.0001/oxfordhb-9780199594900-e-19.
- ↑ Andrews, Kristin; Monsó, Susana (2021). "Animal Cognition: 3.4 Thought". Metaphysics Research Lab, Stanford UniversityThe Stanford Encyclopedia of Philosophy. https://plato.stanford.edu/entries/cognition-animal/#Thou। আহৰণ কৰা হৈছে: 25 October 2021.
- ↑ Premack, David (28 August 2007). "Human and animal cognition: Continuity and discontinuity" (en ভাষাত). Proceedings of the National Academy of Sciences খণ্ড 104 (35): 13861–13867. doi:10.1073/pnas.0706147104. ISSN 0027-8424. PMID 17717081.
- ↑ 33.0 33.1 33.2 33.3 33.4 Katz, Matthew. "Language of Thought Hypothesis". Internet Encyclopedia of Philosophy. https://iep.utm.edu/lot-hypo/। আহৰণ কৰা হৈছে: 27 October 2021.
- ↑ 34.0 34.1 34.2 34.3 34.4 Aydede, Murat. "Oxford Bibliographies: Language of Thought" (en ভাষাত). https://www.oxfordbibliographies.com/view/document/obo-9780195396577/obo-9780195396577-0151.xml। আহৰণ কৰা হৈছে: 27 October 2021.
- ↑ Fodor, Jerry A. (2008). Lot 2: The Language of Thought Revisited. Oxford University Press. https://philpapers.org/rec/FODLT.