ছোটা চাৰ ধাম
.jpg)
| ছোটা চাৰ ধাম | |
|---|---|
| স্থান | |
| দেশ | ভাৰত |
| ৰাজ্য | উত্তৰাখণ্ড |
| স্থাপত্য আৰু সংস্কৃতি | |
| স্থাপত্য শৈলী | উত্তৰ ভাৰতীয় স্থাপত্য |
ছোটা চৰ ধাম (ইংৰাজী: Chota Char Dham) বা ছোটা চাৰি ধাম (আক্ষৰিক অৰ্থত 'সৰু চাৰিটা স্থান' বা 'চাৰিটা বাসস্থান/ স্থানৰ সৰু পৰিক্ৰমা') ভাৰতীয় হিমালয়ৰ উত্তৰাখণ্ডৰ এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ আধুনিক হিন্দু তীৰ্থস্থান। [1] উত্তৰাখণ্ড ৰাজ্যৰ গড়ৱাল অঞ্চলত অৱস্থিত এই তীৰ্থ চক্ৰটো চাৰিটা স্থানৰে গঠিত—গংগোত্ৰী, যমুনোত্ৰী, কেদাৰনাথ আৰু বদ্ৰীনাথ। [2] দীঘলীয়া চাৰ ধামটোৰ চাৰিটা গন্তব্যস্থানৰ ভিতৰতো বদ্ৰীনাথ অন্যতম (প্ৰতিটো গন্তব্যস্থান দেশৰ বিভিন্ন কোণত) য’ৰ পৰাই ছোটা চাৰ ধামে নিজৰ নাম লোৱাৰ সম্ভাৱনা আছে।[3][4]
অক্ষয় তৃতীয়া (গ্ৰেগ'ৰিয়ান কেলেণ্ডাৰত এপ্ৰিল বা মে' মাহ) চোটা চাৰ ধাম যাত্ৰা আৰম্ভ হয় আৰু দীপাৱলীৰ দুদিন পিছত, ভাই-বিজ (বা ভাই দুজ)ৰ দিনা বন্ধ হয়।[5] মে' আৰু জুন মাহত পৰ্যটকৰ ভিৰ হয় বৃহৎ সংখ্যক, প্ৰচণ্ড বৰষুণৰ বাবে বাৰিষাৰ সময়ত জুলাই আৰু আগষ্টৰ শেষৰ ফালে পথ অৱৰোধ বা ভূমিস্খলনৰ সম্ভাৱনা অধিক।
২০১৩ চনৰ উত্তৰাখণ্ডৰ বানপানীৰ সময়ত স্থগিত ৰখাৰ পিছত ২০১৪ চনৰ মে’ মাহত পুনৰ আৰম্ভ হৈছিল বাৰ্ষিক ছোটা চাৰ ধম যাত্ৰা। উত্তৰাখণ্ড চৰকাৰে গ্ৰহণ কৰা সক্ৰিয় ব্যৱস্থাৰ বাবে এতিয়া এই পদপথৰ উন্নতি হৈছে।[6] ২০২২ চনত মাত্ৰ দুমাহৰ ভিতৰতে (১০ জুন – ১০ আগষ্ট) ২৮ লাখ তীৰ্থযাত্ৰী এই ধামসমূহ ভ্ৰমণ কৰিছে। Dhams.[7]
২০২২ চনত অভিলেখ সৃষ্টিকাৰী ৪১ লাখ তীৰ্থযাত্ৰী ছোটা চাৰ ধাম ভ্ৰমণ কৰিছিল।[8] ইতিমধ্যে ১৪ লাখতকৈ অধিক তীৰ্থযাত্ৰী কেদাৰনাথ, ৬ লাখৰো অধিক গংগোত্ৰী, আৰু ৫ লাখৰো অধিক তীৰ্থযাত্ৰী যমুনোত্ৰী ভ্ৰমণ কৰিছে। ইতিমধ্যে একে বছৰতে প্ৰায় ১৫ লাখ তীৰ্থযাত্ৰী বদ্ৰীনাথ ভ্ৰমণ কৰিছে।[9]
চাৰ ধামৰ উৎপত্তি আৰু উৎপত্তি
[সম্পাদনা কৰক]মূলতঃ চাৰ ধাম নামেৰে উপমহাদেশখনৰ চাৰিটা প্ৰধান বিন্দুৰ আশে-পাশে অৱস্থিত চাৰিখন গুৰুত্বপূৰ্ণ মন্দিৰ চহৰ – পুৰী, ৰামেশ্বৰম, দ্বাৰকা আৰু বদ্ৰীনাথ–ৰে গঠিত তীৰ্থযাত্ৰা বৰ্তনী বা চক্ৰটোক বুজাইছিল। এটা আৰ্কিটাইপাল সৰ্বভাৰতীয় তীৰ্থ বৰ্তনী, মূল চৰ ধাম গঠনৰ কৃতিত্ব অষ্টম শতিকাৰ মহান সংস্কাৰক আৰু দাৰ্শনিক শংকৰাচাৰ্য (আদি শংকৰ)ৰ। মূল চাৰ ধামত চাৰিটা স্থানৰ ভিতৰত তিনিটা বৈষ্ণৱ (পুৰী, দ্বাৰকা আৰু বদ্ৰীনাথ) আনহাতে এটা শিৱ (ৰামেশ্বৰম)। ছোটা চাৰ ধাম ২০ শতিকাৰ দ্বিতীয়াৰ্ধত অতি সম্ভাৱনাপূৰ্ণ আবিৰ্ভাৱ হৈছিল, কিয়নো গড়ৱাল হিমালয় অঞ্চলত তিনিওটা প্ৰধান হিন্দু সাম্প্ৰদায়িক পৰম্পৰাৰ প্ৰতিনিধি, দুটা শক্তি (দেৱী)ৰ স্থান (যমুনোত্ৰী আৰু গংগোত্ৰী), এটা শৈৱ স্থান (কেদাৰনাথ), আৰু এটা বৈষ্ণৱ স্থান (বদ্ৰীনাথ)।
তীৰ্থযাত্ৰা
[সম্পাদনা কৰক]তীৰ্থযাত্ৰাৰ সুবিধা হৰিদ্বাৰ, বা ঋষিকেশ, বা ডেৰাডুনৰ পৰা হয়। তলত উল্লেখ কৰা ক্ৰমত স্থানসমূহ ভ্ৰমণ কৰাৰ পৰম্পৰা আছে।
- যমুনোত্ৰী: যমুনা নদীৰ উৎস আৰু যমুনা দেৱীৰ মূৰব্বী।
- গংগোত্ৰী: গংগা (গংগা নদী)ৰ উৎস আৰু গংগা দেৱীৰ মূৰ।
- কেদাৰনাথ: কেদাৰনাথৰ মন্দিৰটো হিন্দু ধৰ্মৰ অন্যতম প্ৰধান দেৱতা শিৱৰ প্ৰতি উৎসৰ্গিত। ১২টা জ্যোতিৰ্লিংগ বা “পোহৰৰ স্তম্ভ”ৰ ভিতৰত এই মন্দিৰটো অন্যতম। ইয়াক পাণ্ডৱসকলে নিৰ্মাণ কৰা বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। উত্তৰাখণ্ডৰ পঞ্চ কেদাৰ মন্দিৰৰ ভিতৰত এইটোও অগ্ৰণী।
- বদ্ৰীনাথ: ১০৮ খন দিব্য দেশৰ ভিতৰত অন্যতম বদ্ৰিনাৰায়ণৰ দিশত হিন্দু দেৱতা বিষ্ণুৰ আসন।
গংগোত্ৰী আৰু বদ্ৰীনাথলৈ পোনপটীয়া পথেৰে যাব পাৰি। কিন্তু কেদাৰনাথ বা যমুনোত্ৰীলৈ যাবলৈ বেছিভাগ তীৰ্থযাত্ৰীয়ে ঘোঁৰাৰ দৰে বিকল্প পৰিবহণ পদ্ধতি ভাড়া কৰি শেষৰ কেইকিলোমিটাৰ যাত্ৰা কৰে। কেদাৰনাথত চৰকাৰীভাৱে পৰিচালিত হেলিকপ্টাৰ সেৱাও আছে।
আৰু চাওক
[সম্পাদনা কৰক]তথ্য সংগ্ৰহ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ Chardham to get rail connectivity; Indian Railways pilgrimage linking project to cost Rs 43.29k crore, India.com, 12 May 2017
- ↑ Chard Dham Yatra Archived 12 May 2009 at the Wayback Machine – Govt. of Uttarakhand (Official website)
- ↑ Char Dham yatra kicks off as portals open – Hindustan Times
- ↑ Destination Profiles of the Holy Char Dhams, Uttarakhand
- ↑ "Char Dham Yatra Opening Dates – Badrinath Kedarnath Gangotri Temples 2021 Closing Opening Dates". chardham.euttaranchal.com. https://chardham.euttaranchal.com/opening-closing-dates.php। আহৰণ কৰা হৈছে: 1 December 2021.
- ↑ "Char Dham and Hemkund Sahib Yatra to restart from May 2014". IANS. news.biharprabha.com. http://news.biharprabha.com/2014/04/char-dham-yatra-restarts-in-may-uttarakhand-assures-safety/। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 April 2014.
- ↑ "Uttarakhand: 28 lakh pilgrims visit Char Dham in 60 days, choppers flying like auto-rickshaws, experts warn of consequences". The Times of India. 10 August 2022. https://timesofindia.indiatimes.com/videos/toi-original/uttarakhand-28-lakh-pilgrims-visit-char-dham-in-60-days-choppers-flying-like-auto-rickshaws-experts-warn-of-consequences/videoshow/93475084.cms। আহৰণ কৰা হৈছে: 12 August 2022.
- ↑ "Char Dham Yatra | Travel Guide to Char Dham (2022)". https://www.namasteindiatrip.com/chardham.
- ↑ "PM Modi Dons Traditional 'Chola Dora' Hand Made by Chamba Women for Prayers in Uttarakhand". 21 October 2022. https://news.abplive.com/news/india/pm-modi-dons-traditional-chola-dora-hand-made-by-chamba-women-for-prayers-in-uttarakhand-1559239.