টপ্পা

টপ্পা হৈছে ভাৰতীয় অৰ্ধ-শাস্ত্ৰীয় কণ্ঠ সংগীতৰ এটা ৰূপ। ইয়াৰ বিশেষত্ব হৈছে দ্ৰুত, সূক্ষ্ম আৰু জটিল গঠনৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি চলা গতি। ইয়াৰ সুৰ মধুৰ আৰু মিঠা, আৰু ই প্ৰেমিকৰ আৱেগিক উচ্ছ্বাস প্ৰকাশ কৰে। টপ্পে (বহুবচন) প্ৰধানকৈ গায়িকাসকলে গাইছিল, যিসকলক বাইজী বুলি জনা গৈছিল, ৰাজদৰবাৰত।

ইতিহাস

টপ্পাৰ উৎপত্তি পঞ্জাৱৰ উটৰ চালকসকলৰ লোকগীতৰ পৰা হৈছিল। টপ্পা সংগীতৰ শৈলী পৰিশোধন কৰি মোগল সম্ৰাট মহম্মদ শ্বাহৰ দৰবাৰত প্ৰৱৰ্তন কৰা হৈছিল, আৰু পিছলৈ মিয়াঁ গোলাম নবী শ্বৰী বা শ্বৰী মিয়াঁ, আচফ-উদ-দৌলা, অৱধৰ নৱাবৰ দৰবাৰী গায়কৰ দ্বাৰা।^{[উদ্ধৃতিৰ প্ৰয়োজন]} বঙ্গত, নিধু বাবু ওৰফে ৰামনিধি গুপ্ত, শিৱাংশু দে (টপ্পাৰ প্ৰকৃত শক্তিশালী বুলি জনাজাত)]] আৰু কালিদাস চট্টোপাধ্যায়ে বাংলা টপ্পা ৰচনা কৰিছিল আৰু ইয়াক নিধু বাবুৰ টপ্পা বোলা হয়। টপ্পা গায়কীয়ে নতুন ৰূপ লাভ কৰিছিল আৰু কেইবাটাও দশকৰ পিছত পুৰাতনী হৈ পৰিছিল, যি বাংলা গীতৰ এটা আধা-শাস্ত্ৰীয় ৰূপ।

টপ্পা, বঙ্গৰ সংগীতৰ শৈলীৰ এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ ধাৰা হিচাপে, গীতৰ পাঠ আৰু পৰিবেশনত (গায়কী) শ্ৰেষ্ঠত্বৰ মাত্ৰা লাভ কৰিছিল, যি ভাৰতৰ অন্য অঞ্চলত সম্ভৱতঃ অতুলনীয়। ১৯শ শতিকাৰ উত্তৰাৰ্ধ আৰু ২০শ শতিকাৰ আৰম্ভণিতে অত্যন্ত জনপ্ৰিয়, টপ্পা ধনী অভিজাত শ্ৰেণীৰ লগতে সাধাৰণ মানুহৰ মাজতো পছন্দৰ ধাৰা আছিল। টপ্পাৰ এটা উন্নত ৰূপ আছিল বৈঠকী শৈলী, যি ১৯শ শতিকাৰ শেষৰ ফালে আৰু ২০শ শতিকাৰ আৰম্ভণিতে জমিদাৰ শ্ৰেণীৰ জমিদাৰসকলৰ পৃষ্ঠপোষকতাত তেওঁলোকৰ বৈঠক-খানা (শাৰীৰিকভাৱে, বৈঠক - সমাবেশ, খানা - হল বা চেলুন) আৰু জলসাঘৰ (শাৰীৰিকভাৱে, বিনোদনৰ হল, মুজৰা বা নাচ হল)ত বিকশিত হৈছিল।

প্ৰখ্যাত সংগীতৰচকৰ ভিতৰত আছিল বিদ্যাসুন্দৰ, ৰূপচাঁদ পক্ষী, দাদাঠাকুৰ, আৰু হীৰালাল সৰখেল।^{[উদ্ধৃতিৰ প্ৰয়োজন]} দুৰ্ভাগ্যজনকভাৱে, টপ্পা প্ৰধানকৈ কণ্ঠৰ পৰম্পৰা হোৱাৰ বাবে, শিল্পৰ শৰীৰৰ পৰা বহুমূল্য সামগ্ৰী সময়ৰ সোঁতত হেৰাই গৈছে। বহুতো বিখ্যাত শিল্পী সংগীতৰ ৰেকৰ্ডিং সাধাৰণ হোৱাৰ আগতেই মৃত্যুবৰণ কৰিছিল। আজি যি অৱশিষ্ট আছে, সেয়া মুখ্যতঃ প্ৰজন্মৰ পৰা মৌখিক পৰম্পৰাৰ জৰিয়তে হস্তান্তৰিত হৈছে আৰু কিছু লিখিত সামগ্ৰী, যি গৱেষণাৰ সময়ত মাজে মধ্যে পোৱা যায়। ৰামকুমাৰ চট্টোপাধ্যায়েই সম্ভৱতঃ সাম্প্ৰতিক সময়ৰ সবাতোকৈ গুৰুত্বপূৰ্ণ কণ্ঠৰ প্ৰতিনিধি আছিল,^{[উদ্ধৃতিৰ প্ৰয়োজন]} বঙ্গত টপ্পা শৈলীৰ, তেওঁৰ আধা-হাস্যৰসাত্মক আৰু মুখ্যতঃ শিল্পৰসময় পৰিবেশনৰ বাবে বিখ্যাত, আৰু বাংলা গীতৰ পাঠত ইংৰাজীৰ কৌতুকপূৰ্ণ সংযোজনৰ বাবে, হয় তেওঁৰ নিজৰ অনুবাদ বা পূৰ্বৰ উৎসৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি তেওঁৰ কাহিনীমূলক অনুবাদ, ব্ৰিটিছ ৰাজ যুগত ব্ৰিটিছ 'চাহিব'সকলৰ 'বোধগম্যতা'ৰ বাবে, কিন্তু ইংৰাজী অনুবাদত বহুতো বিদ্ৰোহী আৰু ব্যংগাত্মক সুৰ ধাৰণ কৰিছিল, স্পষ্টভাৱে সাম্ৰাজ্যবাদী শাসনৰ বিৰুদ্ধে, কিন্তু সূক্ষ্মভাৱে ৰখা হৈছিল, যাতে কঠোৰ আৰু (সাধাৰণতে) সংবেদনশীল ঔপনিৱেশিক চৰকাৰৰ সন্দেহ জাগ্ৰত নহয় আৰু বিদ্ৰোহৰ অভিযোগৰ আমন্ত্ৰণ নজনায়। (যেনে লেট মি গো, ওহে দ্বাৰী, তুমি কাদেৰ কুলেৰ বৌ (তেওঁৰ দ্বাৰা হাস্যৰসাত্মকভাৱে অনুবাদ কৰা হৈছে "মেডাম, হুৰ ফেমিলী ইউ বিলং টু...")।

পৰিবেশক

এই শৈলীৰ বিশিষ্ট জীৱিত পৰিবেশকৰ ভিতৰত আছে পণ্ডিত লক্ষ্মণৰাও আৰু তেওঁৰ কন্যা বিদুষী মীতা পণ্ডিত, পণ্ডিতা মালিনী ৰাজুৰকাৰ আৰু শ্বাশ্বতী মণ্ডল গোৱালিয়ৰ ঘৰানাৰ, শান্নো খুৰানা ৰামপুৰ-চাহাৱান ঘৰানাৰ, শ্ৰীমতী শুভদা পৰদকাৰ, গজাননৰাও যোশীৰ শিষ্যা আৰু পণ্ডিত অজয় চক্ৰৱৰ্তী পাতিয়ালা ঘৰানাৰ। বাদ্যযন্ত্ৰীৰ ভিতৰত, সৰোদ বাদক শেখৰ বৰকৰ পুণেৰ পৰা প্ৰথম ব্যক্তি যিয়ে এটা বাদ্যযন্ত্ৰত টপ্পা পৰিবেশন কৰিছিল, তেওঁৰ উদ্ভাৱিত তৰঙ্কাৰ বাজ শৈলীৰ জৰিয়তে।

বাহিৰৰ সংযোগ

• হিন্দুস্থানী শাস্ত্ৰীয় সংগীতৰ অভিধান গুগল বুকছত