ডোছা (খাদ্য)
.jpg) চাম্বৰ আৰু চাটনীৰ সৈতে ডোছা | |
| প্ৰকাৰ | পেনকেক, ক্ৰেপ |
|---|---|
| উৎপত্তিৰ স্থান |  ভাৰত |
| অঞ্চল | দক্ষিণ ভাৰত |
| পৰিবেশনৰ উষ্ণতা | গৰম |
| মুখ্য উপাদান | চাউল আৰু মাটি কলাই |
| ভিন্ন প্ৰকাৰ | মচলা ডোছা, ৰৱা দোসা, ঘী ৰোষ্ট ডোছা, পোডি ডোছা, পানীৰ ডোছা, সাধাৰণ ডোছা আৰু বহুতো |
ডোছা হৈছে একপ্ৰকাৰ ভাৰতীয় খাদ্য। ইয়াক চাম্বাৰ আৰু চাটনীৰ সৈতে পৰিৱেশন কৰা হয়।
ইতিহাস
[সম্পাদনা কৰক]
ডোছা দক্ষিণ ভাৰতত উদ্ভৱ হোৱা খাদ্য, যদিও ইয়াৰ সঠিক ভৌগোলিক উৎপত্তি অজ্ঞাত। খাদ্য ইতিহাসবিদ কে. টি. আচায়াৰ মতে, সংগম সাহিত্যত ডোছাৰ উল্লেখ পোৱা যায় আৰু ই খ্ৰীষ্টপূৰ্ব প্ৰথম শতিকাৰ প্ৰাচীন তামিল দেশত প্ৰচলিত আছিল।[1] আনহাতে, ইতিহাসবিদ পি. থংকাপ্পান নায়াৰৰ মতে, ডোছাৰ উৎপত্তি কৰ্ণাটকৰ উডুপীত হৈছিল।[2]
দ্বাদশ শতিকাৰ মানসোল্লাস নামৰ সংস্কৃত গ্ৰন্থত ডোছাৰ প্ৰাৰম্ভিক উল্লেখ পোৱা যায়।[3]
১৯৩০ চনত উডুপী ৰেষ্টুৰাঁ খোলাৰ লগে লগে ডোছা মুম্বাইত জনপ্ৰিয় হয়।[4] ভাৰতৰ স্বাধীনতাৰ পিছত, ডোছা উত্তৰ ভাৰতত বিখ্যাত হয়, বিশেষকৈ নতুন দিল্লীৰ মাদ্ৰাছ হোটেল (কানট প্লেচ)ত প্ৰথম দৰ্শন ঘটে।[5]
শ্ৰীলংকাত দক্ষিণ ভাৰতৰ অভিবাসীসকলে ডোছা প্ৰচলন কৰিছিল, যি সময়ত ই দেশখনৰ এক বিশেষ খাদ্য হিচাপে পৰিণত হয়।[6] সেইদৰে, অষ্টদশ শতিকাৰ পৰা দক্ষিণ-পূব এছিয়া আৰু পশ্চিমীয়া দেশলৈ ডোছাই বিস্তাৰ লাভ কৰে।
নামসমূহ
[সম্পাদনা কৰক]
ডোছা শব্দটো ইংৰাজীভুক্ত ৰূপ, যি দক্ষিণ ভাৰতৰ বিভিন্ন ভাষাৰ মূল নামৰ পৰা আহিছে। উদাহৰণস্বৰূপে, তামিল ভাষাত দোসাই, তুলু ভাষাত দোসৈ আৰু মালায়ালম ভাষাত দোশা বুলি কোৱা হয়।
বিভিন্ন দক্ষিণ ভাৰতীয় ভাষাত ডোছাৰ মানক লৈপ্যান্তৰণ আৰু উচ্চাৰণসমূহ:
| ভাষা | মূল লিপিত | ৰোমান লিপ্যন্তৰ | মূল লিপিৰ ভাৰতীয় লিপ্যন্তৰ | উচ্চাৰণ |
|---|---|---|---|---|
| কন্নড় | ದೋಸೆ | dōse | দোসে | দোসে |
| মালয়ালম | ദോശ | dōśa | দোশ | দোশো |
| তামিল | தோசை | dōsai | তোচৈ | ডোচৈ |
| তেলুগু | దోశ | dōsa | দোশ | দোশো |
পৰিবেশন
[সম্পাদনা কৰক]ডোছাৰ ভিতৰত শাক-পাচলি আদি দিয়া হয়। সাধাৰণতে ইয়াক তলত দিয়া সহঃ খাদ্যৰ লগত খোৱা হয়:
- চাম্বাৰ
- চাটনী
- ইডলি প'ডি বা মিলগাইপ'ডি: মচলাযুক্ত দালিৰ গুড়ি, কেতিয়াবা শুকান নাৰিকল যুক্ত, যাক তিল তেল, বাদাম তেল বা ঘিউৰ সৈতে মিহলাই খোৱা হয়
- ভাৰতীয় আচাৰ
পুষ্টিগুণ
[সম্পাদনা কৰক]ডোছাত উচ্চ পৰিমাণৰ শ্বেতসাৰ থাকে আৰু ইয়াত কোনো অতিৰিক্ত চেনী যোগ কৰা নহয়। ইয়াৰ মুখ্য উপাদানসমূহ চাউল আৰু ক'লা মটৰ হোৱাৰ বাবে, ই প্ৰটিনৰ ভাল উৎস।[7]
গৃহত প্ৰস্তুত কৰা তেলবিহীন ডোছাত প্ৰায় ১১২ কেল'ৰী শক্তি থাকে, যাৰ ৮৪% শ্বেতসাৰ আৰু ১৬% প্ৰটিন।[8]
গৰম কৰা প্ৰক্ৰিয়াৰ ফলত ডোছাত ভিটামিন বি আৰু ভিটামিন চিৰ পৰিমাণ বৃদ্ধি পায়।[9]
বিশ্ব অভিলেখ
[সম্পাদনা কৰক]২০১৪ চনৰ ১৬ নৱেম্বৰত ভাৰতৰ হায়দৰাবাদৰ হোটেল দস্পাল্লাত ২৯ জন চেফে ১৬.৬৮ মিটাৰ (৫৪.৭ ফুট) দীঘল আৰু ১৩.৬৯ কিলোগ্ৰাম (৩০.২ পাউণ্ড) ওজনৰ ডোছা সৃষ্টি কৰি আটাইতকৈ দীঘলীয়া ডোছাৰ বাবে গিনিজ ৱৰ্ল্ড ৰেকৰ্ড অৰ্জন কৰে।[10]
ফটো গেলাৰী
[সম্পাদনা কৰক]-
চাউল মাখন -
তাৱা বা গ্ৰিডলত মাখন ঢালিছে -
মাখন সমানভাৱে ঢালিছে -
কিছু সময় ৰন্ধা ডোছা -
চাটনি, চাম্বাৰ আৰু ভাজা আলুৰ সৈতে পৰম্পৰাগতভাৱে পৰিবেশিত মচলা ডোছা -
উত্তপম, ভাৰতত প্ৰস্তুত হোৱা ডোছাৰ এটি প্ৰকাৰ, যি সাধাৰণতে নাস্তা হিচাপে পৰিবেশিত হয় -
ৰহৰ দালিৰ সাধাৰণ ডোছা -
ঘেঁহুৰ পিঠাৰ ডোছা -
সাধাৰণ ডোছা -
পেপাৰ ৰ'ষ্ট, এটি অতিকে পতৰ ডোছা, যি সাধাৰণতে ৰেষ্টুৰাঁত পৰিবেশিত হয় -
ঘিউ ৰ'ষ্ট, যাক তামিলত নেই ডোছা বুলি কোৱা হয় -
মাখন ডোছা, যাক কানাড়া ভাষাত বেন্নে ডোছে বুলি কোৱা হয় -
অন্ধ্ৰ প্ৰদেশৰ পেছাৰাট্টু (মুগ দালিৰ ডোছা) আৰু আদা চাটনী -
মাংগালোৰৰ নীৰ ডোছা, দক্ষিণ কানাৰা জিলাসমূহত জনপ্ৰিয় -
কাম্বু (বজ্ৰা/মুগাফুলি) ডোছা -
ৰৱা ডোছা, যি সুজিৰ ৰৱাৰে তৈয়াৰী আৰু কৰ্ণাটক তথা মুম্বাইৰ উডুপী ৰেষ্টুৰাঁসমূহত জনপ্ৰিয় -
ঘেঁহুৰ পিঠাৰ ডোছা, যাক স্থানীয়ভাৱে গোদি মাউ বা গোধুমাই মাভ্ভু ডোছা বুলি কোৱা হয় -
ৰাগি ডোছা, যি ৰাগি পিঠাৰ সৈতে সামান্য পৰিমাণৰ চাউল আৰু ৰহৰ দাৰি মিশ্ৰণ কৰি প্ৰস্তুত কৰা হয় -
উত্তপম বা উত্থাপা, যি পিয়াঁজ, জলকীয়া আৰু বিলাহীৰ সৈতে প্ৰস্তুত কৰা হয় -
মেথি ডোছা ৰান্ধি থকা অৱস্থাত, যাক তামিলনাডুত ভেন্দ্যাম ডোছাই বুলি জনা যায় -
এটা পথ খাদ্য কেন্দ্ৰত পৰিবেশিত মচলা ডোছা -
টেবুল ডোছা, যি প্ৰায় আধা টেবুল ঢাকি দিয়ে -
মাইচোৰ মল্লিগে ডোছে -
ভাৰতৰ বাৰাণসীত পথ খাদ্য হিচাপে পৰিবেশিত মচলা ডোছা -
পিয়াঁজ ডোছা, যি নাৰিকল চাটনী আৰু আলুৰ তৰকাৰীৰ সৈতে পৰিবেশিত হয় -
ছেট ডোছা, যি ৩টা ডোছাৰ সৈতে নাৰিকল চাটনী, তৰকাৰী আৰু মাইচোৰ বোণ্ডাৰ সৈতে পৰিবেশিত হয়
.jpg)
.jpg)
.jpg)
তথ্যসূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ K. T. Achaya (November 2003). The Story of Our Food. Universities Press. পৃষ্ঠা. 80. ISBN 81-7371-293-X. https://books.google.com/books?id=bk9RHRCqZOkC&pg=PA80.
- ↑ P. Thankappan Nair (2004). South Indians in Kolkata. Punthi Pustak. পৃষ্ঠা. 320. ISBN 81-86791-50-7. https://books.google.com/books?id=swNuAAAAMAAJ.
- ↑ K.T. Achaya (2003). The Story of Our Food. Universities Press. পৃষ্ঠা. 85. ISBN 978-81-7371-293-7. https://books.google.com/books?id=bk9RHRCqZOkC&pg=PA85.
- ↑ "8 oldest Udupi restaurants in Bombay". The Free Press Journal. 31 May 2019. https://www.freepressjournal.in/food/8-oldest-udupi-restaurants-in-mumbai.
- ↑ Bhaswati Bhattacharya (2017). Much Ado Over Coffee. Routledge. ISBN 978-1-351-38315-8. https://books.google.com/books?id=s-krDwAAQBAJ&pg=PT34.
- ↑ Microbial Fermentations in Nature and as Designed Processes. Wiley. 2023. ISBN 978-1-119-84999-5.
- ↑ Restaurant style dosa recipe, Dosa recipe (9 July 2023). Dosa recipe. https://tasty-food.in/dosa-recipe/.
- ↑ "Calorie Chart, Nutrition Facts, Calories in Food". MyFitnessPal. Archived from the original on 19 April 2023. https://web.archive.org/web/20230419101238/https://www.myfitnesspal.com/food/calories/plain-dosa-without-oil-255437887। আহৰণ কৰা হৈছে: 7 May 2019.
- ↑ Nutrition and Dietetics - Higher Secondary - First Year. Directorate of School Education, Government of Tamil Nadu. 2004. পৃষ্ঠা. 31. Archived from the original on 21 March 2012. https://web.archive.org/web/20120321034305/http://www.textbooksonline.tn.nic.in/Books/11/Std11-Nutr-EM.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 30 August 2012.
- ↑ "Longest Dosa" (en ভাষাত). Guinness World Records. https://www.guinnessworldrecords.com/world-records/longest-dosa.