তুলসী মুণ্ডা
| তুলসী মুণ্ডা | |
|---|---|
 ২০১১ চনত মুণ্ডা | |
| জন্ম | ১৫ জুলাই, ১৯৪৭ (৭৭ বছৰ) কাইশি, কেওনঝাৰ, বৰ্তমানৰ ওদিছা (পূৰ্বতে ব্ৰিটিছ ভাৰত) |
| পেচা | শিক্ষাবিদ, সমাজ কৰ্মী |
| জনা যায় | আদিবাসী (খিলঞ্জীয়া জনসংখ্যা)ৰ মাজত শিক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত অৱদান |
| বঁটা, সন্মান, পুৰস্কাৰ আদি | পদ্মশ্ৰী (২০০১) |
তুলসী মুণ্ডা (ইংৰাজী: Tulasi Munda ; জন্ম: ১৫ জুলাই ১৯৪৭) ভাৰতৰ উৰিষ্যা ৰাজ্যৰ এগৰাকী সমাজ কৰ্মী। উৰিষ্যাৰ দৰিদ্ৰ আদিবাসী জনগোষ্ঠীৰ মাজত সাক্ষৰতা বিস্তাৰত আগবঢ়োৱা অৱদানৰ বাবে ২০০১ চনত ভাৰত চৰকাৰে পদ্মশ্ৰী বঁটা লাভ কৰে।[1] ১৯৬৪ চনত উৰিষ্যাৰ লোহাৰ অক্সাইড খনন অঞ্চলত স্থানীয় আদিবাসী জনসংখ্যাৰ শিশুসকলক শিক্ষা প্ৰদানৰ বাবে মুণ্ডাই এখন অনানুষ্ঠানিক বিদ্যালয় আৰম্ভ কৰিছিল, যিসকল অন্যথা খনিসমূহত শিশু শ্ৰমিক হিচাপে শেষ হ’লহেঁতেন। তেওঁ নিজেই কেওনঝাৰৰ খনিবোৰত শিশু শ্ৰমিক আছিল।[2]
মুণ্ডা নিৰক্ষৰ আৰু তেওঁৰ কোনো আনুষ্ঠানিক শিক্ষা নাই।[3] মূল ভূখণ্ড দক্ষিণ এছিয়াত খিলঞ্জীয়া লোকৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা সামূহিক শব্দ আদিবাসী মুণ্ডা জনগোষ্ঠীৰ অন্তৰ্গত।
জনপ্ৰিয়ভাৱে তেওঁক "তুলসী আপা" বুলি জনা যায়, যাৰ আক্ষৰিক অৰ্থ ওডিয়া ভাষাত "ভগ্নী তুলসী"।
আৰম্ভণি জীৱন
[সম্পাদনা কৰক]১৯৪৭ চনৰ ১৫ জুলাইত বৰ্তমানৰ উৰিষ্যাৰ কেওনঝাৰ জিলাত অৱস্থিত কাইন্সি গাঁৱত মুণ্ডাৰ জন্ম হৈছিল।[4] কেওনঝাৰ উৰিষ্যাৰ অৰ্থনৈতিকভাৱে অনগ্ৰসৰ জিলাসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম।[5] শিশু অৱস্থাত তেওঁ পঢ়া-শুনা কৰিব বিচাৰিছিল যদিও ছোৱালী আৰু মহিলাক শিক্ষা দিয়াৰ ধাৰণাটো সেই সময়ত সামাজিকভাৱে বহুলাংশে গ্ৰহণযোগ্য নাছিল।[2] শিশু শ্ৰম, দৰিদ্ৰতা আৰু দাসত্বই খিলঞ্জীয়া শিশুক শিক্ষা লাভ কৰাত বাধা দিছিল। ১২ বছৰ বয়সত তেওঁ ভনীয়েকৰ লগত থাকিবলৈ চেৰেণ্ডা গাঁৱলৈ যায়।[2] তাত তেওঁ খনিবোৰত কাম কৰিছিল।
সক্ৰিয়তা
[সম্পাদনা কৰক]১৯৬১ চনত মুণ্ডাই মহিলাৰ শিক্ষাৰ পোষকতা কৰা সমাজ সংস্কাৰক ৰামদেৱী চৌধুৰী, নিৰ্মলা দেশপাণ্ডে আৰু মালতী চৌধুৰীক লগ পায়। দেশৰ বিভিন্ন ঠাইত ঘটি থকা তেওঁলোকৰ প্ৰচেষ্টাত তাই যোগদান কৰিছিল।[2] ১৯৬৩ চনত ভূডান আন্দোলনৰ সময়ত ওড়িশা ভ্ৰমণৰ সময়তো মুণ্ডাই আচাৰ্য বিনোবা ভাৱেক লগ পাইছিল।[2][3] তেওঁৰ সমাজ সেৱাৰ প্ৰশিক্ষণ আৰু সমাজ সংস্কাৰকসকলৰ পথ প্ৰদৰ্শনে তেওঁৰ ভৱিষ্যতৰ প্ৰচেষ্টাক অনুপ্ৰাণিত কৰিছিল।[2][3]
১৯৬৪ চনত চেৰেণ্ডালৈ উভতি আহি ঘৰৰ বাৰাণ্ডাত শিশুৰ বাবে এখন অনানুষ্ঠানিক বিদ্যালয় আৰম্ভ কৰে।[6][2] পিছলৈ তেওঁ "আদিবাসী বিকাশ সমিতি বিদ্যালয়" আৰম্ভ কৰে।[3] ২০১৯ চনলৈকে বিদ্যালয়খনে প্ৰতি বছৰে প্ৰায় ৫০০ ল’ৰা-ছোৱালী ছাত্ৰ-ছাত্ৰীক দশম মান পৰ্যন্ত শিক্ষা প্ৰদান কৰে। বিদ্যালয়খনে অঞ্চলটোৰ শিক্ষাৰ স্তৰ আৰু জীৱন ধাৰণৰ মানদণ্ড বৃদ্ধি কৰিছে।[7] ১৯৬৪ চনৰ পৰা ২০,০০০ তকৈ অধিক শিশুক শিক্ষিত কৰি চৰকাৰক প্ৰাথমিক বা মাধ্যমিক শিক্ষাৰ বাবে ১৭খন বিদ্যালয় স্থাপন কৰাত সহায় কৰিছে।[8]
পুৰস্কাৰ
[সম্পাদনা কৰক]- পদ্মশ্ৰী, ভাৰত চৰকাৰ য়ে ২০০১ চনত "সামাজিক কাম"ৰ ক্ষেত্ৰখনলৈ আগবঢ়োৱা অৱদানৰ বাবে প্ৰদান কৰা চতুৰ্থ সৰ্বোচ্চ অসামৰিক বঁটা।[9][1]
- কদাম্বিনী সন্মান, ২০০৮।[10]
- সমাজ সেৱাত উৎকৃষ্টতাৰ বাবে ওড়িশা লিভিং লিজেণ্ড বঁটা, ২০১১।[11]
- লক্ষ্মীপত সিংহানিয়া - আই আই এম লক্ষ্ণৌ ৰাষ্ট্ৰীয় নেতৃত্ব বঁটা, সামূহিক সেৱা আৰু সামাজিক উত্থান (নেতা) শাখাত, ২০০৯।[12]
বায়োপিক
[সম্পাদনা কৰক]তুলসী আপা, তেওঁৰ জীৱনৰ আধাৰত নিৰ্মিত এখন জীৱনীমূলক ছবি ২০১৫ চনত কলকাতা চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱত মুক্তি পাইছিল, য'ত ই সমালোচকৰ প্ৰশংসা লাভ কৰিছিল।[13] ২০১৬ চনৰ ৩০ অক্টোবৰত তেহৰাণ জেচমিন আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ মহোৎসৱ (TJIFF)ৰ চতুৰ্থ সংস্কৰণতো ছবিখন প্ৰদৰ্শিত হয়।[14]
তথ্য সংগ্ৰহ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ 1.0 1.1 "Padma Awards". Ministry of Home Affairs, Government of India. 2015. Archived from the original on 15 October 2015. https://web.archive.org/web/20151015193758/http://mha.nic.in/sites/upload_files/mha/files/LST-PDAWD-2013.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 21 July 2015.
- ↑ 2.0 2.1 2.2 2.3 2.4 2.5 2.6 S., Lekshmi Priya (15 May 2017). "12 Facts About Tulasi Apa, the Odisha Woman Who Taught 20,000+ Children in 50 Years" (en-US ভাষাত). The Better India. https://www.thebetterindia.com/100710/tulasi-apa-eradication-of-illiteracy.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 Tewary, Amarnath (27 March 2000). "Illiterate Herself, She Brings Education To Fellow Tribals". Outlook India. http://www.outlookindia.com/mad.asp?fname=making%5Fa%5Fdifference%2Ehtm&subsubsec=Orissa&synopsis=Education&fodname=20000327&personname=Tulsi+Munda.
- ↑ Priya (11 August 2013). "Story of Tulasi Munda – Adivasi Warrior Princess who empowered her people with education" (en-US ভাষাত). Be Positive. Archived from the original on 7 January 2019. https://web.archive.org/web/20190107124517/https://bepositive.org.in/story-of-tulasi-munda/। আহৰণ কৰা হৈছে: 7 January 2019.
- ↑ Bureau, Odisha Sun Times. "8 Odisha districts among 50 most backward in country: Survey | OdishaSunTimes.com" (en-US ভাষাত). https://odishasuntimes.com/8-odisha-districts-among-50-backward-country/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-05-25.
- ↑ "What you should know about inspiring story of Tulasi Munda of Odisha who has taught more than 20,000 children". Bhubaneshwar Buzz. 18 May 2017. https://www.bhubaneswarbuzz.com/stories-by-people/know-inspiring-story-tulasi-munda-odisha-taught-20000-children। আহৰণ কৰা হৈছে: 7 January 2019.
- ↑ "Odia Film Tulasi Apa Based on Life of Eminent Social Activist Tulasi Munda-2016". Odisha News. https://www.nuaodisha.com/ContentDetails.aspx?cid=20747&todo=news। আহৰণ কৰা হৈছে: 5 January 2019.
- ↑ "Here's The Story Of Tulasi Munda a.k.a Tulasi Apa" (en-US ভাষাত). Kutchina Foundation. 7 July 2017. http://kutchinafoundation.org/heres-the-story-of-tulasi-muda-a-k-a-tulasi-apa। আহৰণ কৰা হৈছে: 7 January 2019.
- ↑ "পদ্মা বঁটা". সাধাৰণ প্ৰশাসন আৰু ৰাজহুৱা অভিযোগ বিভাগ, ওড়িশা. http://www.gaodisha.gov.in/node/761। আহৰণ কৰা হৈছে: ৭ জানুৱাৰী ২০১৯.
- ↑ পায়/article15253589.ece "তুলাসী মুণ্ডাই কদাম্বিনী সন্মান লাভ কৰে". হিন্দু. ৩ জুলাই ২০০৮. https://www.thehindu.com/todays-paper/tp-national/tp-otherstates/তুলসী-মুণ্ডাই-কদম্বিনি-সম্মান পায়/article15253589.ece.
- ↑ "অডিছা লিভিং লিজেণ্ড বঁটা (সমাজ সেৱাত উৎকৃষ্টতা): শ্ৰীমতী তুলসী মুণ্ডা". Odisha ডায়েৰী. ১১ নৱেম্বৰ ২০১১. Archived from the original on 2013-03-07. https://web.archive.org/web/20130307192127/http://www.orissadiary.com/odisha_living_legend/Tulasi-Munda.asp। আহৰণ কৰা হৈছে: ২২ অক্টোবৰ ২০১২.
- ↑ "লক্ষ্মীপত সিংহানিয়া- আই আই এম, লক্ষ্ণৌ ৰাষ্ট্ৰীয় নেতৃত্ব বঁটা". LPSIIML বঁটা. Archived from the original on 2019-01-09. https://web.archive.org/web/20190109110432/http://lpsiimlawards.in/past-winners.html। আহৰণ কৰা হৈছে: ৭ জানুৱাৰী ২০১৯.
- ↑ "Wait for Tulasi Munda biopic in city" (en ভাষাত). Telegraph India. https://www.telegraphindia.com/odisha/wait-for-tulasi-munda-biopic-in-city/cid/1399760.
- ↑ "Award-winning Biography 'Tulasi Apa' to be Screened at Tehran Film Festival" (en-US ভাষাত). Discover Bhubaneswar. 22 October 2016. Archived from the original on 5 January 2019. https://web.archive.org/web/20190105200946/https://discoverbbsr.com/tulasi-apa-screened-tehran-film-festival/। আহৰণ কৰা হৈছে: 5 January 2019.