সমললৈ যাওক

দূৰসংযোগ

আন্তঃৱিকি লিংক সম্পাদনা কৰক
অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ পৰা
Earth station Raisting Earth Station-ৰ ছেটেলাইট যোগাযোগ সুবিধা, Raisting, Bavaria, জাৰ্মানীত

দূৰসংযোগ, সাধাৰণতে বহুবচন ৰূপত ব্যৱহৃত বা টেলিকম হিচাপে চুটি ৰূপত জনা যায়, ই হৈছে দূৰত্ব অতিক্ৰম কৰি বৈদ্যুতিন মাধ্যমৰ জৰিয়তে তথ্য প্ৰেৰণ। সাধাৰণতে ইয়াত তাৰ, ৰেডিঅ’ তৰংগ বা অন্যান্য যোগাযোগ প্ৰযুক্তি ব্যৱহৃত হয়। এই প্ৰেৰণৰ মাধ্যমসমূহক যোগাযোগ চেনেলত বিভক্ত কৰি মাল্টিপ্লেক্সিং কৰা হয়, যাৰ জৰিয়তে এটা মাধ্যমৰে বহু একেলগে যোগাযোগ অধিবেশন চলিব পাৰে। বিংশ আৰু একবিংশ শতিকাৰ দীঘলীয়া দূৰসঁযোগ প্ৰযুক্তিসমূহ প্ৰধানকৈ বৈদ্যুতিক শক্তি ব্যৱহাৰ কৰে, যেনে তাৰযোগযোগ, টেলিফোন, টেলিভিছন আৰু ৰেডিঅ'।

প্ৰাৰম্ভিক দূৰসংযোগ জালসমূহে সংকেত প্ৰেৰণৰ বাবে ধাতুৰ তাৰ ব্যৱহাৰ কৰিছিল। বহু দশক ধৰি এই জালসমূহ টেলিগ্ৰাফ আৰু টেলিফোনীৰ বাবে ব্যৱহৃত হৈছিল। ২০শ শতিকাৰ আৰম্ভণিত বেতাৰ যোগাযোগৰ ক্ষেত্ৰত মাৰ্কনীৰ সফলতাৰ দৰে আৱিষ্কাৰৰ জৰিয়তে বেতাৰ যোগাযোগত বিপ্লৱ আহে। তেওঁ ১৯০৯ চনত ভৌতিক বিজ্ঞানত নোবেল বঁটা লাভ কৰে। অন্য প্ৰাৰম্ভিক বৈদ্যুতিক আৰু বৈদ্যুতিন যোগাযোগৰ অগ্ৰণীসকলৰ ভিতৰত আছিল Charles Wheatstone আৰু Samuel Morse (টেলিগ্ৰাফ), Antonio Meucci, Philipp Reis, Elisha Gray আৰু আলেকজেণ্ডাৰ গ্ৰাহামবেল (টেলিফোন), Edwin Armstrong আৰু Lee de Forest (ৰেডিঅ’), লগতে Vladimir K. Zworykin,জন লাগি বেয়াৰ্ড আৰু Philo Farnsworth (টেলিভিছন)।

১৯৬০ চনৰ পাছৰ পৰা ডিজিটেল প্ৰযুক্তিৰ প্ৰচলনে মৌখিক যোগাযোগৰ উপৰিও তথ্য প্ৰেৰণক আগবঢ়াইছে। ধাতৱ মাধ্যমৰ ভৌতিক সীমাবদ্ধতাৰ বাবে অপ্টিকেল ফাইবাৰৰ উন্নয়ন ঘটিল।[1][2][3] ইণ্টাৰনেটই যিকোনো মাধ্যমৰ পৰা স্বাধীনভাৱে বৈশ্বিক যোগাযোগৰ সুবিধা আগবঢ়াইছে।

পৰিভাষা

[সম্পাদনা কৰক]

১৯৩২ চনৰ আইটিইউ পূৰ্ণাধিকাৰ সন্মিলন আৰু মাদ্ৰিদত অনুষ্ঠিত আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় ৰেডিটেলিগ্ৰাফ সন্মিলনত দুই সংগঠন একত্ৰিত হৈ আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় দূৰসংযোগ সংঘ (আইটিইউ) গঠন কৰে।[4] তাতে দূৰসংযোগ বুলিয়েই ব্যাখ্যা কৰা হৈছে — "তাৰযোগে বা বেতাৰযোগে চিন, সংকেত, লিখনি, অনুকৃতি আৰু যিকোনো ধৰণৰ শব্দ প্ৰেৰণৰ ব্যৱস্থা।"

পিছত আইটিইউ ৰেডিঅ’ বিধিৰ অনুচ্ছেদ ১.৩ত ইয়াক পুনৰ নিৰ্ধাৰণ কৰা হয় — "যিকোনো সংকেত, লিখনি, ছবি, শব্দ বা বুদ্ধিৰ প্ৰেৰণ, প্ৰচাৰ বা গ্ৰহণ, তাৰ, ৰেডিঅ’, অপটিকেল বা অন্য তড়িৎচুম্বক পদ্ধতিৰ জৰিয়তে।"

সেয়ে ধীৰগতিৰ যোগাযোগ ব্যৱস্থা যেনে ডাক যোগে পাঠোৱা চিঠি বা নিউমেটিক টিউব দ্বাৰা প্ৰেৰণক ইয়াৰ সংজ্ঞাৰ পৰা বাদ দিয়া হৈছে।[5][6]

দূৰসংযোগ শব্দটো গ্ৰীক tele- (τῆλε) অৰ্থাৎ দূৰ আৰু লেটিন communicare অৰ্থাৎ বিভাজন কৰাৰ পৰা উদ্ভৱ হৈছে।[7] আধুনিক অৰ্থত ফ্ৰেঞ্চ ভাষাৰ পৰা গ্ৰহণ কৰা হৈছে,[8] যাক প্ৰথম ১৯০৪ চনত ফ্ৰেঞ্চ অভিযন্তা Édouard Estaunié-এ ব্যৱহাৰ কৰিছিল।[9][10] যোগাযোগ শব্দটো ইংৰাজীত ১৪শ শতিকাৰ শেষৰ পৰা ব্যৱহৃত হৈছে, যি লেটিন communicatioৰ পৰা আহিছে, অৰ্থাৎ "বিভক্ত কৰা", "অংশগ্ৰহণ কৰা।" [11]

ইতিহাস

[সম্পাদনা কৰক]

টেলিকমিউনিকেশ্যনৰ ইতিহাস বহু প্ৰাচীন। প্ৰাৰম্ভিক যুগত মানুহে দূৰৰ সৈতে যোগাযোগ কৰিবলৈ ধোঁৱা, বীকন, ঢোল, আৰু পতাকা ব্যৱহাৰ কৰিছিল। ১৮৩০ চনত স্যামুৱেল এফ. বি. ম'ৰ্চে বৈদ্যুতিক টেলিগ্ৰাফ আৱিষ্কাৰ কৰে, যি সংকেতৰ মাধ্যমে বাৰ্তা প্ৰেৰণৰ পথ প্ৰসস্ত কৰে।[12] ১৮৭৬ চনত আলেক্সাণ্ডাৰ গ্ৰাহাম বেলৰ দ্বাৰা টেলিফোনৰ আৱিষ্কাৰ হৈছে, যি মানুহৰ কণ্ঠস্বৰ বৈদ্যুতিক সংকেতৰ মাধ্যমে প্ৰেৰণৰ সুবিধা প্ৰদান কৰে।[13] এই আৱিষ্কাৰসমূহে আধুনিক টেলিকমিউনিকেশ্যনৰ ভিত্তি স্থাপন কৰে।

প্ৰযুক্তিগত ধাৰণা

[সম্পাদনা কৰক]

টেলিকমিউনিকেশ্যন হৈছে বৈদ্যুতিক, বেতাৰ, অপ্টিকেল, অথবা অন্যান্য ইলেক্ট্ৰোমেগনেটিক পদ্ধতিৰে সংকেত, শব্দ, চিত্ৰ, আৰু তথ্যৰ প্ৰেৰণ, প্ৰসাৰণ, বা গ্ৰহণ। এই ক্ষেত্ৰত ব্যৱহৃত প্ৰযুক্তিসমূহত অন্তৰ্ভুক্ত হৈছে:

  • টেলিগ্ৰাফি: বৈদ্যুতিক সংকেতৰ মাধ্যমে লিখিত বাৰ্তা প্ৰেৰণ।
  • টেলিফোনি: শব্দৰ প্ৰেৰণৰ বাবে বৈদ্যুতিক সংকেতৰ ব্যৱহাৰ।
  • বেতাৰ যোগাযোগ: ৰেডিঅ' তৰংগৰ মাধ্যমে সংকেত প্ৰেৰণ।
  • অপ্টিকেল ফাইবৰ: ডাটা প্ৰেৰণৰ বাবে আলোচনীয় ফাইবৰ কেবল।
  • ইণ্টাৰনেট প্ৰটোকল (IP): কম্পিউটাৰসমূহৰ মাজত ডাটা আদান-প্ৰদানৰ নিয়ম।

এই প্ৰযুক্তিসমূহে একে সময়তে বহু লোকৰ সৈতে যোগাযোগ সম্ভৱ কৰি তোলে।[14]

সমাজিক প্ৰভাৱ

[সম্পাদনা কৰক]

টেলিকমিউনিকেশ্যনে সমাজত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছে। ই শিক্ষা, স্বাস্থ্য, ব্যৱসায়, আৰু শাসনতান্ত্ৰিক প্ৰক্ৰিয়াত উন্নতি আনিছে। ইণ্টাৰনেট আৰু মোবাইল ফোনৰ বিস্তাৰে তথ্যৰ সহজ প্ৰৱেশ নিশ্চিত কৰিছে, যদিও ডিজিটেল বিভাজন এতিয়াও বিদ্যমান। বিশ্বব্যাপী প্ৰায় এক-তৃতীয়াংশ জনসংখ্যাৰ ইণ্টাৰনেট প্ৰৱেশ নাই, যাৰ ফলত উন্নয়নৰ সুযোগ সীমিত।[15] ভোডাফোন আৰু Rakuten যেনে কোম্পানীয়ে এই বিভাজন হ্ৰাস কৰিবলৈ উপগ্ৰহ সংযোগৰ ব্যৱস্থা গ্ৰহণ কৰিছে।[16]

নিয়ন্ত্ৰণ

[সম্পাদনা কৰক]

টেলিকমিউনিকেশ্যন খণ্ডৰ নিয়ন্ত্ৰণৰ বাবে বিভিন্ন দেশত পৃথক সংস্থা আছে। ভাৰতত, ১৯৯৭ চনত স্থাপিত TRAI (Telecom Regulatory Authority of India) এই খণ্ডৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰে।[17] TRAI স্পেকট্ৰাম বণ্টন, অনুজ্ঞা, আৰু সুৰক্ষাৰ ক্ষেত্ৰত নিয়ম প্ৰৱৰ্তন কৰে।[18] যুক্তৰাজ্যত, Ofcom (Office of Communications) টেলিভিছন, ৰেডিঅ', ইণ্টাৰনেট, আৰু ডাক সেৱাৰ নিয়ন্ত্ৰণ কৰে। আমেৰিকাত, FCC (Federal Communications Commission) টেলিকমিউনিকেশ্যন খণ্ডৰ নিয়ন্ত্ৰণকাৰী সংস্থা।

আধুনিক মাধ্যম

[সম্পাদনা কৰক]

আধুনিক টেলিকমিউনিকেশ্যন মাধ্যমসমূহত অন্তৰ্ভুক্ত হৈছে:

  • ইণ্টাৰনেট: বিশ্বব্যাপী কম্পিউটাৰ নেটৱৰ্ক, যি IP (Internet Protocol) ব্যৱহাৰ কৰি তথ্য আদান-প্ৰদান কৰে।
  • স্থানীয় অঞ্চল নেটৱৰ্ক (LAN): সীমিত এলেকাত কম্পিউটাৰসমূহৰ সংযোগ।
  • বিস্তৃত অঞ্চল নেটৱৰ্ক (WAN): বৃহৎ এলেকাত কম্পিউটাৰসমূহৰ সংযোগ।

২০০০ চনত, টেলিকমিউনিকেশ্যন নেটৱৰ্কসমূহৰ ৫১% তথ্য ইণ্টাৰনেটৰ মাধ্যমে প্ৰবাহিত হৈছিল, যি ২০০৭ চনত ৯৭%লৈ বৃদ্ধি পায়।[19] ইণ্টাৰনেটৰ বিস্তাৰে তথ্যৰ সহজ প্ৰৱেশ নিশ্চিত কৰিছে, যদিও ডিজিটেল বিভাজন এতিয়াও বিদ্যমান।

তথ্যসূত্ৰ

[সম্পাদনা কৰক]
  1. ↑ "How does a Gigabit Passive Optical Network (GPON) work?" (en ভাষাত). European Investment Bank. https://www.eib.org/en/stories/what-is-gpon। আহৰণ কৰা হৈছে: 7 June 2021. 
  2. ↑ (en ভাষাত) Renewing U.S. Telecommunications Research. 2006. doi:10.17226/11711. ISBN 978-0-309-10265-0. https://www.nap.edu/read/11711/chapter/3। আহৰণ কৰা হৈছে: 25 June 2021. 
  3. ↑ Cyphers, Bennett (16 October 2019). "The Case for Fiber to the Home, Today: Why Fiber is a Superior Medium for 21st Century Broadband" (en ভাষাত). Electronic Frontier Foundation. https://www.eff.org/wp/case-fiber-home-today-why-fiber-superior-medium-21st-century-broadband। আহৰণ কৰা হৈছে: 7 June 2021. 
  4. ↑ "International Telegraph Conference (Madrid, 1932)". ITU. https://www.itu.int/en/history/Pages/PlenipotentiaryConferences.aspx?conf=4.5। আহৰণ কৰা হৈছে: 8 January 2023. 
  5. ↑ "Article 1.3", ITU Radio Regulations, International Telecommunication Union, 2012, archived from the original on 19 March 2015, https://www.itu.int/dms_pub/itu-s/oth/02/02/S02020000244501PDFE.PDF, আহৰণ কৰা হৈছে: 4 May 2025 
  6. ↑ Constitution and Convention of the International Telecommunication Union, Annex (Geneva, 1992)
  7. ↑ "Online Etymology Dictionary". http://www.etymonline.com/index.php?term=tele-&allowed_in_frame=0। আহৰণ কৰা হৈছে: 19 August 2016. 
  8. ↑ "Telecommunication". Oxford Dictionaries. Oxford University Press. Archived from the original on 30 April 2013. https://web.archive.org/web/20130430020541/http://oxforddictionaries.com/definition/english/telecommunication?view=uk। আহৰণ কৰা হৈছে: 28 February 2013. 
  9. ↑ Dilhac, Jean-Marie (2004). "From tele-communicare to Telecommunications". Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE). http://www.ieee.org/portal/cms_docs_iportals/iportals/aboutus/history_center/conferences/che2004/Dilhac.pdf. 
  10. ↑ Telecommunication, tele- and communication, New Oxford American Dictionary (2nd edition), 2005.
  11. ↑ "communication". Online Etymology Dictionary. http://www.etymonline.com/index.php?term=communication&allowed_in_frame=0। আহৰণ কৰা হৈছে: 19 August 2016. 
  12. ↑ https://www.britannica.com/technology/telegraph
  13. ↑ https://www.britannica.com/technology/telephone
  14. ↑ https://www.britannica.com/technology/telecommunication
  15. ↑ https://documents1.worldbank.org/curated/en/099554003092330716/pdf/IDU0d9338f7201a08048bb088650a4f928761e4b.pdf
  16. ↑ https://ppp.worldbank.org/public-private-partnership/sites/ppp.worldbank.org/files/2021-05/IFC-Covid19-Telecommunications_final_web_2.pdf
  17. ↑ https://trai.gov.in/
  18. ↑ https://trai.gov.in/index.php/release-publication/consolidated-regulations/telecom
  19. ↑ https://www.britannica.com/technology/telecommunication
"https://as.wikipedia.org/w/index.php?title=দূৰসংযোগ&oldid=507648"ৰ পৰা অনা হৈছে