দেৱকুথু

দেৱকুথু
স্থানীয় নাম	ദേവക്കൂത്ത്
শৈলী	Ritual dance
উৎপত্তিমূল	কেৰেলা, ভাৰত

বল্লিয়াম্মা
সম্পৰ্ক	হিন্দু
অঞ্চল	উত্তৰ মালাবাৰ, কেৰালা, ভাৰত

দেৱকুথু (ইংৰাজী: Devakoothu) ভাৰতৰ কেৰালাত পৰিবেশন কৰা এক আচাৰ-ব্যৱহাৰৰ নৃত্য। ই হৈছে এগৰাকী মহিলাই কৰা একমাত্ৰ থেয়্যাম। এই থেয়্যাম কান্নুৰ জিলাৰ চেৰুকুন্নুৰ ওচৰৰ টেকুম্পদ কুলোম থায়াকাভ মন্দিৰত কৰা হয়। দেৱকূথুৰ সৈতে জড়িত দেৱীগৰাকীক বল্লিয়াম্মা বুলি কোৱা হয় কাৰণ তেওঁ লতা অৰণ্যত থকাৰ বাবেই বুলি পৌৰাণিক কাহিনী অনুসৰি। দুবছৰত এবাৰ দেৱকূথু কৰা হয়।

সংক্ষিপ্ত আভাস

দেৱকুথু হৈছে কেৰেলাৰ কান্নুৰ জিলাৰ চেৰুকুন্নুৰ ওচৰৰ টেকুম্পদ কুলোম থায়াকাভ মন্দিৰত কৰা এটা থেয়্যাম। আনকি নাৰী দেৱতাৰ থেয়্যাম সাধাৰণতে পুৰুষে কৰে, দেৱকুথু হৈছে নাৰীয়ে কৰা একমাত্ৰ থেয়্যাম। লতাবোৰত হেৰাই যোৱা দেৱীৰ লগত জড়িত কিংবদন্তিৰ আখ্যানৰ আধাৰত সমগ্ৰ অভিনয়। দেৱকূথু দুবছৰত এবাৰ, মালয়ালম মাহৰ ধনু মাহৰ পঞ্চম দিনা (ডিচেম্বৰ) কৰা হয়।

কিংবদন্তি

এদিন দেৱলোকৰ মাজেৰে যাত্ৰা কৰি থাকোঁতে দেৱীৰ দল এটাই লতা গছৰ মাজত ধুনীয়া ফুলেৰে ভৰা পৃথিৱীৰ এখন ঠাই দেখিলে। লতা আৰু মাদক সুগন্ধি ফুলেৰে ভৰা সেই জংঘলসদৃশ ঠাইৰ পৰা সেই ফুলবোৰ ছিঙিবলৈ দেৱলোক এৰি থৈ গ’ল। সকলোকে একেলগে বাছি লৈ আনন্দৰে তালৈ খোজ কাঢ়ি গ’ল। ইফালে লতাবোৰৰ ভিতৰত হেৰাই গ’ল এগৰাকী দেৱী। এই কথা নজনাকৈয়ে আন কিছুমান দেৱলোকলৈ উভতি আহিল। কি কৰিব নাজানি দেৱীৰ অসুবিধা হৈছিল। তাৰ পাছত তালৈ অহা গাঁৱৰ মানুহজনে তেওঁক লতাবোৰৰ মাজৰ পৰা উদ্ধাৰ কৰি নিৰাপদে এটা জুপুৰিত ৰাখিছিল।

দেৱীৰ হাতত সলনি কৰিবলৈ কাপোৰো নাছিল আৰু কান্দি কান্দি নাৰদক প্ৰাৰ্থনা কৰিছিল, যিয়ে এই প্ৰাৰ্থনা শুনি কাজল, আইনা আৰু পোছাক লৈ আহিছিল আৰু দেৱীক প্ৰথমে থায়াকাভুলৈ লৈ গৈছিল আৰু তাৰ পিছত কুলোমলৈ লৈ গৈছিল। কোৱা হয় যে কুলোমত নাৰিকলপাতেৰে এটা অস্থায়ী পাণ্ডল স্থাপন কৰা হৈছিল আৰু তাত দেৱীয়ে কাপোৰ সলনি কৰিছিল, তাৰ পিছত থেম্পাদ নদী পাৰ হৈছিল তেখেতে নাও চলাই আয়ৰামত থকা ভাল্লুভান নদীৰ পাৰত উপস্থিত হয় আৰু তাৰ পৰা পুনৰ দেৱলোকালৈ যায়।

কিন্তু দেৱজগতলৈ উভতি অহাৰ পিছতো সেউজীয়া ভূমি, মানুহ আৰু পৃথিৱীৰ নিৰাপদ অভিজ্ঞতা ভেলিয়াম্মাৰ স্মৃতিত থাকিল। গতিকে তাই প্ৰতি দুবছৰৰ মূৰে মূৰে পৃথিৱী ভ্ৰমণ কৰি মানুহক লগ পোৱাৰ সিদ্ধান্ত লৈছিল। দুবছৰৰ মূৰে মূৰে এবাৰ, ধনু মাহৰ ৫ তাৰিখে, ভলিয়াম্মা দ্বীপলৈ উভতি আহি মানুহক লগ পায় আৰু তেওঁলোকক আশীৰ্বাদ দিয়ে।

থেয়্যাম

দেৱীৰ থেয়্যামক বল্লিয়াম্মা বুলি কোৱা হয় কাৰণ তেওঁ লতা অৰণ্যত (মালয়ালম ভাষাত ভল্লী) থাকিছিল। থেয়্যাম অভিনয়ৰ আন এটা চৰিত্ৰ হৈছে নাৰদ। দেৱকূথুত কেৱল ঋতুস্ৰাৱ নোহোৱা মহিলাৰহে বল্লিয়াম্মাৰ ভূমিকা পালন কৰাৰ অধিকাৰ আছে। ৪১ দিন ব্ৰত পালন কৰাৰ পিছত, যিগৰাকী মহিলাই নিজৰ ঘৰৰ পৰা মন্দিৰলৈ যায়। ব্ৰতসমূহ 'পল্লীমালা' নামৰ মৌলিক আচাৰ-ব্যৱহাৰৰ গ্ৰন্থত উল্লেখ কৰা ধৰণে। ইয়াৰ ভিতৰত নিৰামিষ খাদ্য আৰু পূজা কক্ষত ৪১ দিন পবিত্ৰ কিতাপ জপ কৰা আদিঅন্তৰ্ভুক্ত।

যদিও থেয়াম ধনু ৫ তাৰিখে আছে, মহিলা অভিনেতাগৰাকীয়ে ৩ তাৰিখে নিজৰ ঘৰৰ পৰা ওলাই যাব মহিলা সংগীসকলৰ সৈতে। এই যাত্ৰাৰ সময়ত তেওঁ দেৱকুকুথুৰ মূল গ্ৰন্থ, পল্লিমালা আৰু চাউল আৰু ফুলেৰে ভৰা এখন প্লেট কঢ়িয়াই লৈ ফুৰে। এই যাত্ৰা ভেল্লুভান নদীৰ পাৰলৈ। মন্দিৰৰ বিষয়াসকলে তাত ৰাফ্ট লৈ ৰৈ থাকিব। দুখন নাও একেলগে বান্ধি তক্তা মেলি ৰাফ্ট তৈয়াৰ কৰা হয়। যাত্ৰা হৈছে ভেলুভাকুৰুপৰ পূৰ্বপুৰুষৰ ঘৰলৈ। তেওঁলোকৰ ঘৰলৈ যোৱাৰ পথত তেওঁলোকক আদৰিবলৈ ফুল ছটিয়াই দিয়া হ'ব। ৰাতি তেওঁলোকক থালাপোলি আৰু বাদ্যযন্ত্ৰ লৈ মন্দিৰলৈ লৈ যোৱা হ'ব।

মন্দিৰত নাৰিকল পাতৰ পৰা এটা 'কুচিল' (এটা পাণ্ডল) তৈয়াৰ কৰা হয়। সেই পণ্ডলৰ ভিতৰত প্ৰস্তুত কৰা পূজা কক্ষত তেওঁ দেৱকুঠুৰ দিনলৈকে প্ৰাৰ্থনাৰে থাকিব লাগে। ধনুৰ পঞ্চম তাৰিখে তেওঁ ৰাতিপুৱাই পাঁচ বজাত সাৰ পায় আৰু আধ্যাত্মিক অনুষ্ঠানৰ পিছত মুখৰ মেকআপ আৰম্ভ হয়। মেকআপ আৰু সাজ-পোছাকৰ পিছত, কোমল চেণ্ডা ছন্দৰ সৈতে, ভলিয়াম্মা অভিনেতাগৰাকীয়ে দুগৰাকী মহিলাই ধৰি ৰখা ৰঙা পৰ্দাৰ আঁৰত নিজকে লুকাই পৰিবেশন স্থানত উপস্থিত হয়।

ভেলিয়াম্মাত সাধাৰণ থেয়্যামৰ বাবে সকলো সুবিধা আছে। ভলিয়াম্মাৰ মূল সাজ-পোছাক হৈছে মূৰত ২১টা শিল থকা পাগুৰি, টুপী, ঘুংৰু আৰু পদাসৰাম। ফেচ আৰ্ট থাকিব।

মঞ্চত উপস্থিত হ’লেই প্ৰথমে ভগৱান গণেশৰ প্ৰশংসাৰ গীত গাইব। তাৰ পিছত তেওঁ ছন্দময় গীতটোৰে ভৰি দিয়ে। বন্ধু-বান্ধৱীৰ সৈতে বাৰীৰ পৰা ফুল ছিঙি লতাবোৰৰ ভিতৰত হেৰাই যোৱাকে ধৰি মিথৰ সকলো কাহিনীকে সুন্দৰভাৱে অভিনয় কৰা হ'ব। অৱশেষত নাৰদে নতুন কাপোৰ লৈ ৰঙ্গমঞ্চত প্ৰৱেশ কৰিব। থেয়্যামৰ পিছত ভক্তসকলক প্ৰসাদ হিচাপে চাউল পৰিবেশন কৰা হয়।

ইতিহাস

দেৱকূথু চিৰক্কল বংশৰ দৰেই পুৰণি বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। দীৰ্ঘদিন ধৰি ই নিদ্ৰাহীন আছিল যদিও ১৯৮৫–৮৬ চনত ইয়াক পুনৰুজ্জীৱিত কৰা হয়।

২০১২ চনৰ আগতে এই থেয়্যাম ১৪ বছৰ ধৰি মতাই কেলু পানীকাৰৰ পত্নী লক্ষ্মী আম্মাই পৰিবেশন কৰিছিল আৰু ২০১২ চনৰ পৰা এই থেয়্যাম পৰিবেশন কৰিছে কে.পি. অম্বুজাক্ষী।