নাজী জাৰ্মানী
 |
নাজী জাৰ্মানী (জাৰ্মান: Nazi-Deutschland) বা তৃতীয় ৰাইচ (জাৰ্মান: Drittes Reich) আছিল এডলফ হিটলাৰৰ নেতৃত্বত জাৰ্মানীৰ এক একনায়কত্ববাদী শাসন, যি ১৯৩৩ চনৰ পৰা ১৯৪৫ চনলৈ স্থায়ী আছিল। এই সময়ছোৱাত ৰাষ্ট্ৰীয় সমাজবাদী জাৰ্মান কৰ্মী পাৰ্টি (NSDAP)য়ে ৱেইমাৰ গণৰাজ্যৰ পৰিসমাপ্তি ঘটাই জাৰ্মান ৰাষ্ট্ৰক এক কেন্দ্ৰীয়ভাৱে নিয়ন্ত্ৰিত, একদলীয় ফাচিষ্ট শাসনত পৰিণত কৰিছিল।[1]
১৯৩৩ চনত হিটলাৰ চ্যান্সেলৰ নিযুক্ত হোৱাৰ পাছত, ২৩ মাৰ্চত গৃহীত "এনেবলিং আইন"ৰ জৰিয়তে তেওঁৰ চৰকাৰে ৰাইষ্টাগৰ অনুমতি নেলগাকৈ আইন প্ৰণয়নৰ ক্ষমতা লাভ কৰে।[2] ১৯৩৪ চনত ৰাষ্ট্ৰপতি পল ফন হিণ্ডেনবাৰ্গৰ মৃত্যুৰ পিছত হিটলাৰে নিজকে ফুৰাৰ হিচাপে ঘোষণা কৰে।[3]
নাজী শাসন ব্যৱস্থাৰ কেন্দ্ৰস্থলে আছিল আৰ্য জাতি-ভিত্তিক বৰ্ণবাদী মতবাদ। তেওঁলোকে জাৰ্মাণিক জনগোষ্ঠীসমূহক "মাষ্টাৰ ৰেচ" হিচাপে গণ্য কৰিছিল আৰু ইহুদী, ৰোমানী, স্লাভ, সমকামী, ৰাজনৈতিক বিৰোধী, কমিউনিষ্ট, যিহোৱাৰ সাক্ষী আদিক "অবাঞ্চিত" বুলি গণ্য কৰি বন্দী, বিতাড়ন, বা হত্যা কৰিছিল।[4] এই বৰ্ণবাদী নীতিবোৰে শেষ পৰ্যন্ত হ'ল'কাষ্টলৈ আগবঢ়ে, য'ত প্ৰায় ৬ নিযুত ইহুদীক হত্যা কৰা হৈছিল।[5]
অৰ্থনৈতিকভাৱে, নাজী চৰকাৰে গ্ৰেট ডিপ্ৰেছনৰ পৰা উত্তৰণৰ বাবে ৰাজহুৱা কামৰ প্ৰকল্প (অটোবানসহ), বৃহৎ সামৰিক ব্যয় আৰু গোপন পুনৰ অস্ত্ৰসজ্জা আৰম্ভ কৰিছিল।[6] ইয়াৰ ফলত বেকাৰত্ব ব্যাপকভাৱে হ্ৰাস পায় আৰু জনসাধাৰণৰ সমৰ্থন লাভ কৰে।
১৯৩৮ চনত জাৰ্মানীয়ে অষ্ট্ৰিয়াক সংযুক্ত (Anschluss) কৰে আৰু চেকোস্লোভাকিয়াৰ চুডেটেনলেণ্ড অঞ্চল দখল কৰে। ১৯৩৯ চনত ছোভিয়েট ইউনিয়নৰ সৈতে অ-আগ্ৰাসন চুক্তি স্বাক্ষৰ কৰি পোলেণ্ড আক্ৰমণ কৰাৰ লগে লগে দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধ আৰম্ভ হয়।[7]
হিটলাৰৰ পৰাজয় মানি লোৱা অস্বীকাৰৰ ফলত ১৯৪৫ চনৰ শেষৰ ফালে জাৰ্মানীৰ অভ্যন্তৰীণ ধ্বংসত পৰিণত হয়। ৩০ এপ্ৰিলত হিটলাৰে আত্মহত্যা কৰে আৰু ৮ মে'ত জাৰ্মানীয়ে নিঃশৰ্ত আত্মসমৰ্পণ কৰে।[8] যুদ্ধৰ পিছত নুৰেমবাৰ্গ বিচাৰত বহু নাজী নেতাক যুদ্ধঅপৰাধৰ বাবে বিচাৰ কৰা হয়।[9]
নাম
[সম্পাদনা কৰক]"নাজী জাৰ্মানী" আৰু "তৃতীয় ৰাইচ" (জাৰ্মান: Drittes Reich) শব্দদ্বয় সাধাৰণভাৱে এই সময়ছোৱাৰ বাবে ব্যৱহৃত হয়। এই "তৃতীয় ৰাইচ" শব্দটো আৰ্হাৰ ম'লাৰ ভান ডেন ব্ৰুকৰ ১৯২৩ চনৰ গ্ৰন্থ Das Dritte Reich-ত প্ৰথমে দেখা যায়, য'ত পবিত্ৰ ৰোমান সাম্ৰাজ্যক "প্ৰথম ৰাইচ" আৰু জাৰ্মান সাম্ৰাজ্যক "দ্বিতীয় ৰাইচ" হিচাপে বৰ্ণনা কৰা হৈছিল।[10]
- ↑ "Nazi Germany, 1933–1945". United States Holocaust Memorial Museum. https://encyclopedia.ushmm.org/content/en/article/nazi-germany-1933-1945। আহৰণ কৰা হৈছে: 29 May 2025.[সংযোগবিহীন উৎস]
- ↑ "Enabling Act". Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/topic/Enabling-Act। আহৰণ কৰা হৈছে: 29 May 2025.
- ↑ "Adolf Hitler". Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/biography/Adolf-Hitler। আহৰণ কৰা হৈছে: 29 May 2025.
- ↑ "Racial Ideology". United States Holocaust Memorial Museum. https://encyclopedia.ushmm.org/content/en/article/racial-ideology। আহৰণ কৰা হৈছে: 29 May 2025.[সংযোগবিহীন উৎস]
- ↑ "The Holocaust". Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/event/Holocaust। আহৰণ কৰা হৈছে: 29 May 2025.
- ↑ "Economy of Nazi Germany". Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/Economy_of_Nazi_Germany। আহৰণ কৰা হৈছে: 29 May 2025.
- ↑ "World War II". Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/event/World-War-II। আহৰণ কৰা হৈছে: 29 May 2025.
- ↑ "End of World War II in Europe". Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/event/World-War-II/End-of-the-war-in-Europe। আহৰণ কৰা হৈছে: 29 May 2025.
- ↑ "Nuremberg Trials". Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/event/Nuremberg-trials। আহৰণ কৰা হৈছে: 29 May 2025.
- ↑ "Third Reich". Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/place/Third-Reich। আহৰণ কৰা হৈছে: 29 May 2025.