নিহিত নাৰীবাদ

অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ পৰা
আফগান ৰাষ্ট্ৰীয় আৰক্ষীৰ লিংগ মূলসুঁতি গোটৰ সঞ্চালক কৰ্ণেল শ্বফিকা কুৰাইছিয়ে আফগান ৰাষ্ট্ৰীয় আৰক্ষীৰ মহিলা নিযুক্তি সন্মিলনত ভাষণ দিছে

ৰাষ্ট্ৰ কৰ্তৃপক্ষই নাৰীবাদী বক্তৃতাক সহযোগিতা কৰি আৰু নাৰীবাদী কৰ্মী তথা গোটসমূহক নিজৰ এজেণ্ডাৰ বাবে যন্ত্ৰ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰি সংঘাতত হস্তক্ষেপক বৈধতা প্ৰদান কৰাৰ প্ৰচেষ্টা হিচাপে নিহিত নাৰীবাদক (ইংৰাজী: Embedded feminism) জনা যায়। এই শব্দটো আমেৰিকাৰ নেতৃত্বত আফগানিস্তান আক্ৰমণৰ বিশ্লেষণত প্ৰৱৰ্তন কৰা হৈছিল যদিও কেইবাটাও ঐতিহাসিক উদাহৰণৰ ক্ষেত্ৰতো প্ৰয়োগ কৰিব পাৰি; য’ত নাৰীৰ অধিকাৰক পশ্চিমীয়া হস্তক্ষেপবাদৰ ন্যায্যতা আৰু বৈধতা হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল।[1]

ধাৰণা[সম্পাদনা কৰক]

মূলতঃ কানাডাৰ লিংগ গৱেষক ক্ৰীষ্টা হাণ্টে ২০০১ চনত আমেৰিকাৰ নেতৃত্বত আফগানিস্তানত হোৱা আক্ৰমণৰ লিংগভিত্তিক প্ৰকৃতি আৰু জনসাধাৰণৰ দৃষ্টিত সন্ত্ৰাসবাদৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধক ন্যায্যতা প্ৰদান কৰাৰ আমেৰিকা চৰকাৰৰ প্ৰথাৰ বৰ্ণনাৰ বাবে নিহিত নাৰীবাদৰ ধাৰণাগত কাঠামো প্ৰস্তুত কৰিছিল। হাণ্টে এই ধাৰণাটোক "নাৰীৰ স্বাৰ্থ সেৱা কৰা বুলি দাবী কৰা ৰাজনৈতিক প্ৰকল্পত নাৰীবাদী বক্তৃতা আৰু নাৰীবাদী কৰ্মীসকলক অন্তৰ্ভুক্ত কৰা, কিন্তু শেষত সেই লক্ষ্যক অধীনস্থ আৰু/বা ওফৰাই পেলোৱা" বুলি সংজ্ঞায়িত কৰিছে।[2]হাণ্টে ২০০৩ চনত ইৰাক আক্ৰমণৰ সংবাদ মাধ্যমত প্ৰকাশ পোৱা আমেৰিকাৰ প্ৰতিৰক্ষা বিভাগৰ "নিহিত সাংবাদিকতা" বা "নিহিত গণমাধ্যম" পদ্ধতিক বুজাই নিহিত নাৰীবাদ শব্দটোৰ উদ্ভাৱন কৰিছিল।[3]আমেৰিকা চৰকাৰে সাংবাদিক, ফটোগ্ৰাফাৰ আৰু কেমেৰাৰ লোকসকলক সামৰিক ইউনিটসমূহৰ সৈতে সংযুক্ত কৰিছিল আৰু তেওঁলোকক যুদ্ধৰ ফ্ৰণ্টলাইনত প্ৰৱেশৰ অনুমতি দিছিল।[4]যদিও "নিহিত সাংবাদিকতা"ই জনসাধাৰণক ইৰাকৰ পৰিস্থিতিৰ ওপৰত একছেটীয়া দৃষ্টি নিক্ষেপ কৰিবলৈ অনুমতি দিছিল, এই প্ৰথাক সমস্যাজনক বুলি গণ্য কৰা হৈছিল, কাৰণ ই স্বতন্ত্ৰ প্ৰতিবেদনক ক্ষতিগ্ৰস্ত কৰিব পাৰে আৰু চৰকাৰৰ পছন্দক প্ৰসাৰিত কৰিব পাৰে।[5]

আধিপত্যবাদী পশ্চিমীয়া নাৰীবাদ আৰু উত্তৰ-ঔপনিৱেশিক সমালোচনা[সম্পাদনা কৰক]

হাণ্টে লক্ষ্য কৰিছে যে ঔপনিৱেশিক প্ৰকল্পত নিহিত নাৰীবাদৰ যুক্তি আৰু সন্ত্ৰাসবাদৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধৰ মাজত এক আকৰ্ষণীয় সাদৃশ্য আছে। দুয়োজনেই সহজাতভাৱে ইউৰোকেন্দ্ৰিক আৰু পশ্চিমক সাংস্কৃতিক আৰু নীতিগতভাৱে "অ-আধুনিক" পূবৰ সমাজতকৈ উচ্চ বুলি উপস্থাপন কৰে।[6] এই যুক্তিয়ে পশ্চিমীয়া দেশসমূহক হস্তক্ষেপ কৰি আন মহিলাসকলৰ[7] "একক গোট"ক উদ্ধাৰ কৰাৰ বিশেষাধিকাৰ দিব, যিসকলৰ নিজাববীয়াকৈ কোনো সংস্থা নাই। স্পিভাকৰ বিখ্যাত উত্তৰ-ঔপনিৱেশিক সমালোচনা "Can the Subaltern speak?" এই সম্পৰ্কক "শ্বেতাংগ পুৰুষে মটীয়া বৰণৰ মহিলাক মটীয়া বৰণৰ পুৰুষৰ পৰা ৰক্ষা কৰা" কৌশলৰ সৈতে সংক্ষিপ্ত কৰে।[8] এই বিশ্লেষণটো আফগানিস্তানত তালিবান পুৰুষক পশ্চিমৰ সহায়ৰ প্ৰয়োজন হোৱা ভুক্তভোগী হিচাপে উপস্থাপন কৰা মহিলাসকলৰ বাবে বিপদ হিচাপে ফ্ৰেমৱৰ্ক কৰি আমেৰিকা চৰকাৰে গ্ৰহণ কৰা আপাত দৃষ্টিত নব্য সাম্ৰাজ্যবাদী কৌশলৰ ক্ষেত্ৰতো প্ৰয়োগ কৰিব পাৰি। পশ্চিমীয়া আধিপত্যবাদী নাৰীবাদৰ বৈশিষ্ট্য আছিল পশ্চিমীয়া অভিনেতাসকলে আফগান মহিলা গোটসমূহৰ মতামতক অৱজ্ঞা কৰা যিয়ে যুক্তি দিছিল যে যুদ্ধই নিশ্চিতভাৱে নাৰীৰ ওপৰত নেতিবাচক প্ৰভাৱ পেলাব আৰু মৌলবাদী আৱেগক ইন্ধন যোগাব।[9][10][11] ইয়াৰ পিছত বুছৰ এজেণ্ডাক প্ৰকৃততে ইছলামিক মূল্যবোধৰ ওপৰত আক্ৰমণ বুলি ব্যাখ্যা কৰা হৈছিল আৰু ইয়াৰ ফলত ৰক্ষণশীল শক্তিসমূহৰ প্ৰতিক্ৰিয়াৰ সৃষ্টি হৈছিল।[12]বিশেষকৈ সংবাদ মাধ্যমত নাৰী আৰু শিশুক যুদ্ধ বা অত্যাচাৰৰ বলি হোৱা দৃশ্যগত উপস্থাপনত আধিপত্যবাদী নাৰীবাদেও বাইনাৰী লিংগ ভূমিকা পুনৰুত্পাদন কৰাৰ প্ৰৱণতা থাকে।

তথ্যসূত্ৰ[সম্পাদনা কৰক]

  1. Nachtigall, Andrea (2014). "Embedded Feminism". Peripherie খণ্ড 133 (35): 90–93. doi:10.3224/peripherie.v34i133.22464. 
  2. Hunt, Krista (2006). "‘Embedded Feminism’ and the War on Terror". In Hunt, Krista; Rygiel, Kim. (En)Gendering the War on Terror. War Stories and Camouflaged Politics. প্ৰকাশক Hampshire: Ashgate. পৃষ্ঠা. 51–71. ISBN 9780754644811. https://archive.org/details/engenderingwaron00hunt. 
  3. Department of Defense (2006). "Public Affairs Guidance for Embedded Reporters". Office of Freedom of Information. http://www.fas.org/sgp/othergov/dod/embed.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 30 October 2016. 
  4. Jeppesen, Helle (2008). "To Embed or Not To Embed – The Debate Over War Reporting". DW. http://dw.com/p/DzJY. 
  5. Wells, Matt (2003). "Embedded Reporters 'Sanitised' Iraq War". The Guardian. https://www.theguardian.com/media/2003/nov/06/broadcasting.Iraqandthemedia. 
  6. Said, Edward W. (1978). Orientalism. প্ৰকাশক London: Routledge & Kegan Paul. 
  7. Mohanty, Chandra (1988). "Under Western Eyes: Feminist Scholarship and Colonial Discourses". Feminist Review খণ্ড 30: 61–88. doi:10.1057/fr.1988.42. 
  8. Spivak, Gayatri Chakravorty (1988). "Can the Subaltern Speak?". In Nelson, Cary; Grossberg, Lawrence. Marxism and the Interpretation of Culture. প্ৰকাশক Urbana & Chicago: Univ. of Illinois Press. পৃষ্ঠা. 271–313. ISBN 9780252011085. https://archive.org/details/marxisminterpret00nels. 
  9. Afghan Women's Mission (2011). "US-Backed Fundamentalists in Afghan War No Different From 9/11 Perpetrators". http://www.afghanwomensmission.org/2011/09/us-backed-fundamentalists-in-afghan-war-no-different-from-911-perpetrators/। আহৰণ কৰা হৈছে: 30 October 2016. 
  10. Revolutionary Association of the Women of Afghanistan (2001). "Taliban Should be Overthrown by the Uprising of Afghan Nation". RAWA. Archived from the original on 13 October 2006. https://web.archive.org/web/20061013095652/http://www.rawa.org/us-strikes.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 30 October 2016. 
  11. Kolhatkar, Sonali (2002). "The Impact of U.S. Intervention on Afghan Women's Rights". Berkeley Journal of Gender, Law and Justice খণ্ড 17 (1): 12–30. 
  12. Ho, Christina (2010). "Responding to Orientalist Feminism". Australian Feminist Studies খণ্ড 25 (66): 433–439. doi:10.1080/08164649.2010.525211.