নৃত্য (ভঙ্গিমা)
নৃত্য (সংস্কৃত: नृत्य, IAST: nṛtya ), যাক নৃত্য, নটনা বা নাট্য বুলিও কোৱা হয়, ভাৰতীয় পৰম্পৰাত "নৃত্য, মঞ্চত অভিনয়, অভিনয়, অংগভংগী, নাট্যাভিনয়"। ইয়াক কেতিয়াবা দুটা ৰূপত বিভক্ত কৰা হয়: নৃত্য বা বিশুদ্ধ নৃত্য, য’ত সংগীতৰ ছন্দ আৰু ভাষা কোনো নৃত্যশিল্পীৰ প্ৰকাশহীন গতিবিধিৰ জৰিয়তে প্ৰকাশ পায়; আৰু নৃত্য বা প্ৰকাশভংগী নৃত্য, য’ত নৃত্যশিল্পীয়ে সংগীতৰ আৱেগ আৰু ধাৰণাক ছন্দময় গতিৰ জৰিয়তে তেওঁলোকৰ মুখৰ অভিব্যক্তি আৰু শৰীৰৰ ভাষাৰে চিত্ৰিত কৰে।
সংক্ষিপ্ত বিৱৰণ
[সম্পাদনা কৰক]নৃত্যক বহলভাৱে সংগীতৰ তিনিটা অংশৰ ভিতৰত এটা হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়, বাকী দুটা হৈছে গীত (কণ্ঠ সংগীত, গায়ন-বায়ন) আৰু বদ্য (যন্ত্ৰ সংগীত)।[1][2][3] এই ধাৰণাসমূহ হিন্দু ধৰ্মৰ বৈদিক সাহিত্যত, যেনে আইতাৰেয় ব্ৰাহ্মণ, আৰু উত্তৰ-বৈদিক যুগৰ সংস্কৃত গ্ৰন্থ, যেনে নাট্যশাস্ত্ৰ, পঞ্চতন্ত্ৰ, মালৱিকাগ্নিমিত্ৰ, আৰু কথসাৰিতসাগৰ আদিত পোৱা যায়।
বৈদিক যুগৰ সাহিত্যত নৃত্য আৰু নাটকৰ আবিৰ্ভাৱ হয়। উদাহৰণস্বৰূপে, উনাদি সূত্ৰৰ চতুৰ্থ অধ্যায়ৰ১০৪ ত নৃত্যক "নৰ্তক, মুকাভিনয়, অভিনেতা" হিচাপে উল্লেখ কৰিছে।[4] পাণিনিয়ে সংস্কৃত ব্যাকৰণৰ গ্ৰন্থত নৃত্য আৰু নৰ্তক শব্দক ক্ৰমে নৃত্য আৰু "নৃত্য কৰা ব্যক্তি" হিচাপে উল্লেখ কৰিছে।[5]
নৃত্য
ই অনন্তকাল আৰু সময় উভয়ৰে আত্মা।
ই পুৰুষ আৰু নাৰী উভয়ৰে আত্মা।
ই পুৰুষ আৰু প্ৰকৃতি,
গতিবিধিৰ বিৱৰ্তনৰ অভিব্যক্তি,
সত্য এটা সৃজনশীল শক্তি যি যুগে যুগে আমাৰ ওচৰলৈ নামি আহিছে।
শব্দ আৰু ছন্দৰ এই মূৰ্ত প্ৰতীক,
যি আধ্যাত্মিক ভাবৰ কবিতা সৃষ্টি কৰে
তাকে নৃত্য বোলা হয়।
নাট্য শাস্ত্ৰৰ নিৰ্দেশনাৰ পৰা অনুপ্ৰাণিত হৈ নৃত্য শব্দটো সকলো প্ৰধান ধ্ৰুপদী ভাৰতীয় নৃত্য ৰূপত এটা ৰূপ হিচাপে দেখা যায়।
তথ্যসূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ Lewis Rowell (2015). Music and Musical Thought in Early India. University of Chicago Press. পৃষ্ঠা. 13. ISBN 978-0-226-73034-9. https://books.google.com/books?id=h5_UCgAAQBAJ.
- ↑ Jaap Kunst (2013). Hindu-Javanese Musical Instruments. Springer Science. পৃষ্ঠা. 88 with footnote 26. ISBN 978-94-011-9185-2. https://books.google.com/books?id=ytLoCAAAQBAJ&pg=PA88.
- ↑ Alison Arnold; Bruno Nettl (2000). The Garland Encyclopedia of World Music: South Asia : the Indian subcontinent. Taylor & Francis. পৃষ্ঠা. 19–20. ISBN 978-0-8240-4946-1. https://books.google.com/books?id=ZOlNv8MAXIEC&pg=PA321.
- ↑ नट्, Monier Williams Sanskrit English Dictionary, Oxford University Press, page 466 Friedrich Max Müller (1860). A History of Ancient Sanskrit Literature. Williams and Norgate. পৃষ্ঠা. 245–246. https://archive.org/details/historyofancient00mlle.
- ↑ Manohar Laxman Varadpande (1987). History of Indian Theatre. Abhinav. পৃষ্ঠা. 78–79. ISBN 978-81-7017-221-5. https://books.google.com/books?id=SyxOHOCVcVkC.
- ↑ Tanvi Bajaj; Swasti Shrimali Vohra (2015). Performing Arts and Therapeutic Implications. Taylor & Francis. পৃষ্ঠা. 6. ISBN 978-1-317-32571-0. https://books.google.com/books?id=R8VcCgAAQBAJ.