সমললৈ যাওক

পোনাকা কনকাম্মা

অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ পৰা
পোনাকা কনকাম্মা

পোনাকা কনকাম্মা
সাহিত্য একাডেমীৰ প্ৰতিষ্ঠাপক
ব্যক্তিগত তথ্য
জন্ম ১০ জুন ১৮৯২ চন
মিনাগাল্লু, নেল্লোৰ, অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ
মৃত্যু ১৫ ছেপ্টেম্বৰ, ১৯৬৩ (৭১ বছৰ)
নেল্লোৰ
ৰাজনৈতিক দল ভাৰতীয় জাতীয় কংগ্ৰেছ
দাম্পত্যসঙ্গী পোনাকা চুববাৰামী ৰেড্ডী
বাসস্থান পোটলাপুডি, নেল্লোৰ জিলা

পোনাকা কনকাম্মা (ইংৰাজী: Ponaka Kanakamma; ১৮৯২–১৯৬৩) হ'ল এগৰাকী ভাৰতীয় সমাজকৰ্মী, কৰ্মী আৰু স্বাধীনতা সংগ্ৰামী, যিগৰাকী মহাত্মা গান্ধীৰ শিষ্য হিচাপে এবছৰতকৈও অধিক সময় কাৰাগাৰত বন্দী হৈ আছিল।[1][2] তেখেতে নেল্লোৰত ছোৱালীৰ বাবে এখন বৃহৎ বিদ্যালয় শ্ৰী কস্তুৰীদেৱী বিদ্যালম প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল।

প্ৰাৰম্ভিক জীৱন

[সম্পাদনা কৰক]

পোনাকা কনকাম্মাৰ জন্ম হৈছিল নেল্লোৰ জিলাৰ মিনাগাল্লুত ১৮৯২ চনৰ ১০ জুনত।[1] তেখেতৰ পিতৃ আছিল মাৰুপুৰু কোণ্ডা ৰেড্ডী আৰু মাতৃ আছিল কামাম্মা।

কেৰিয়াৰ

[সম্পাদনা কৰক]

তেওঁ এক অতি ধনী জমিদাৰ সম্প্ৰদায়ৰ সন্তান আছিল। নেল্লোৰৰ ওচৰৰ পটলাপুডি গাঁৱৰ মাতৃৰ ফালৰ পৰা সৰ্ম্পীয় চুবৰামা ৰেড্ডী নামৰ এজন ধনী জমিদাৰক বিয়া কৰাইছিল। বিয়াৰ সময়ত তেওঁৰ বয়স আছিল আঠ বছৰ। তেওঁৰ স্বামীয়ে‍ পৰম্পৰা অনুসাৰে‍ তেওঁক স্কুললৈ যাবলৈ নিদিছিল। তেওঁৰ যদিও কোনো আনুষ্ঠানিক স্কুলীয়া শিক্ষা নাছিল, তথাপিও তেওঁ নিজৰ প্ৰচেষ্টাত তেলেগু, হিন্দী আৰু সংস্কৃত ভাষাত দক্ষতা অৰ্জন কৰিছিল। ১৯০৭ চনত যেতিয়া বিপিনচন্দ্ৰপাল আৰু তেওঁৰ পত্নীয়ে ‘বন্দে মাতৰম আন্দোলন’ৰ সৈতে জড়িত হৈ‍ নেল্লোৰ ভ্ৰমণ কৰিছিল, তেতিয়া তেওঁ দম্পতীহালক আতিথ্য প্ৰদান কৰিছিল। সেই সময়ত তেওঁৰ বয়স আছিল মাত্ৰ ১৬ বছৰ। পুথিভঁৰাল আন্দোলনৰ সৈতে জড়িত তেওঁৰ কনিষ্ঠ ভায়েক পট্টাভিৰামাৰেড্ডীৰ সহায়ত তেওঁ সমাজ সেৱাৰ বাবে নেল্লোৰৰ ওচৰৰ পটলপুডি গাঁৱত "সুজানা ৰঞ্জনী সমাজম" আৰু "বিবেকানন্দ গ্ৰন্থালয়ম" প্ৰতিষ্ঠা কৰিছিল। তেওঁৰ বন্ধুসকলে ওচৰৰ গাঁও পোগাডাডোৰুভু কান্দ্ৰিকা আৰু কোট্টুৰুত পুথিভঁৰাল আৰম্ভ কৰিছিল। তেওঁ হৰিজন (বহিৰ্গীকৃত) আৰু দৰিদ্ৰৰ উত্থানৰ বাবে কাম কৰিছিল।

১৯১৬ চনৰ পৰা ১৯১৯ চনলৈ অলপ সময়ৰ বাবে বিপ্লৱী ৰাজনীতিৰ মন্ত্ৰমুগ্ধ হৈ পিছলৈ মহাত্মা গান্ধীৰ উগ্ৰ শিষ্য হৈ পৰে। তেওঁ পেন্না নদীৰ পাৰৰ নেল্লোৰৰ পৰা প্ৰায় ৮ মাইল দূৰৰ পল্লীপাডু গাঁৱত ১৩ একৰ মাটি ক্ৰয় কৰি বিপ্লৱী বন্ধুসকলৰ হাতত আগ্নেয়াস্ত্ৰ লুকুৱাই ৰাখিবলৈ আৰু গুলী চালনাৰ অনুশীলনৰ বাবে মাটিখিনি গতাই দিয়ে। যেতিয়া তেওঁ মহাত্মাৰ অনুগামী হৈছিল, তেতিয়া তেওঁ "পিনাকিনী সত্যগ্ৰহস্ৰামম" প্ৰতিষ্ঠা কৰিবলৈ মাটি দান কৰিছিল। গান্ধীজীয়ে ১৯২১ চনৰ ৭ এপ্ৰিলত "পিনাকিনী সত্যাগ্ৰহ আশ্ৰম" উদ্বোধন কৰিছিল। চতুৰুৱেদুলা কৃষ্ণাইয়া (আই. ডি. 1) -দিগুমৰ্তি হনুমন্ত ৰাও, তেওঁৰ পত্নী কৃষ্ণবাই আৰু কোণ্ডিপাৰ্তি পুন্নায়া আছিল আশ্ৰমৰ প্ৰতিষ্ঠাপক সদস্য।[3]

কনকম্মাই অসহযোগ আন্দোলন আৰু লৱণ সত্যগ্ৰহত অংশ লৈছিল। ১৯৩০ চনত তেওঁ ৰায়ভেলোৰ কাৰাগাৰত ছয় মাহৰ কঠোৰ কাৰাদণ্ড আৰু ১৯৩২ চনত ৰায়ভোলোৰত ১৩ মাহৰ কাৰাবাস ভোগ কৰিছিল। ৰাজাজী, দুৰ্গাবাঈ, বেজাৱাড়া গোপাল ৰেড্ডী আৰু আন বহুতো গুৰুত্বপূৰ্ণ স্বাধীনতা সংগ্ৰামী তেওঁৰ সহবন্দী আছিল।[4]

গান্ধীজীৰ গঠনমূলক কাৰ্যসূচীৰ অধীনত কনকম্মাই ১৯২৩ চনৰ বিজয়দাসমী দিৱসত শ্ৰী "কস্তুৰীদেৱী বিদ্যালম" (ছোৱালীৰ বিদ্যালয়) প্ৰতিষ্ঠা কৰে। ইয়াৰ শুভাৰম্ভ কৰে শ্ৰী টাংগুতুৰি প্ৰকাশম পাণ্টুলুৱে। গান্ধীজীয়ে ১৯২৯ চনৰ ১২ মে’ত বিদ্যালয়খনৰ স্থায়ী ভৱনৰ আধাৰশিলা স্থাপন কৰে। ১৯৪৪ চনত কনকাম্মাই পগাটাটা নেলোৰত থকা বিদ্যালয়ৰ ১-৫ একৰ ভূমি নেল্লোৰৰ বাহিৰৰ ২০ একৰ মাটিৰ সৈতে বিনিময় কৰে আৰু ১৯৪৭ চনৰ আশে-পাশে শ্ৰী টিক্বৰাপু ৰামিৰেড্ডীয়ে দিয়া অনুদানৰ সহায়ত এই ঠাইত এটা বিদ্যালয় ভৱন নিৰ্মাণ কৰা হয়। কস্তুৰী দেৱী বিদ্যালয়ৰ প্ৰাংগন, কনকাম্মাৰ জীৱন্ত স্মৃতিসৌধ। কিছু সময়ৰ বাবে তেওঁ এআইচিচি সদস্য হিচাপে কাম কৰিছিল।

অন্ধ্ৰ কংগ্ৰেছ কমিটীৰ উপ-সভানেত্ৰী হিচাপেও কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল। ১৯৩৪ চনত এগৰাকী উদীয়মান লেখিকা আৰু সমাজকৰ্মী একমাত্ৰ কন্যা এম.ভেংকটছুবম্মাক হেৰুৱাৰ পিছত তেওঁ আন্নাৰেড্ডী পালেমৰ ৰমনা মহৰ্ষী আৰু ৰামযোগীৰ ভক্ত হৈ পৰে। পোনাকা কনকম্মা আৰু দ্ৰোণমৰাজু লক্ষ্মীবৈয়াম্মা আছিল তেলেগু ভাষাৰ প্ৰথম যমজ মহিলা কবি। তেওঁলোকে ৰমন মহৰ্ষিৰ ওপৰত কেইবাটাও দাৰ্শনিক কবিতা ৰচনা কৰিছিল - গুৰুত্বপূৰ্ণ কবিতাসমূহ হ'ল আৰাধন আৰু নিবেদ্যাম। তেওঁলোকে জ্ঞান নেত্ৰাম নামেৰে ভাগৱদ্গীতৰ সাৰ তেলেগুলৈ অনুবাদ কৰিছিল। তেওঁ তেলেগু আৰু ইংৰাজী দুয়োটা ভাষাত শ্ৰী ৰাম যোগীৰ জীৱনী লিখিছিল। কংকাম্মা এগৰাকী নিপুণ লেখিকা আছিল আৰু তেওঁৰ লিখনি ভাৰতী, কৃষ্ণপত্ৰিকা, গৃহলক্ষ্মী, অনছুয়া, হিন্দুসুন্দৰী জমিনিঅট আৰু আন বহুতো আলোচনীতে প্ৰকাশ পাইছিল। ভেংকটাগিৰি জমীদাৰৰ অত্যাচাৰ আৰু দমনৰ বাবে তেওঁ নিজৰ সম্পত্তি হেৰুৱাইছিল। তেওঁ ১৯৫২ চনত দৰিদ্ৰ, অনাথ আৰু সুবিধাবঞ্চিত মহিলাৰ বাবে এক ঔদ্যোগিক প্ৰশিক্ষণ কেন্দ্ৰ স্থাপন কৰিছিল।

জীৱনকালত তেওঁ পোটালপুডী আৰু নেল্লোৰৰ বাসগৃহত বহু বিশিষ্ট স্বাধীনতা সংগ্ৰামী আৰু কবিক আতিথ্য প্ৰদান কৰিছিল। বাবু ৰাজেন্দ্ৰপ্ৰসাদ, দেশবন্ধু চিত্তৰঞ্জন দাস, শিল্পী উদয়াশংকৰ, আত্ৰেয়, স্থনাম, তিৰুৱংকুৰ ভগ্নী আদি জাতীয় নেতা তেওঁৰ অতিথি আছিল। তেওঁ গ্ৰুহলক্ষ্মী স্বৰ্ণকঙ্কনম সন্মানম (সন্মান)ৰ প্ৰাপক। মাদ্ৰাজ মহিলা সভা সংগঠনৰ ৰূপালী জয়ন্তী উদযাপন উপলক্ষে শ্ৰীমতী দুৰ্গা ভাই দেশমুখে কনকম্মাক ৰূপৰ ফলকেৰে‍ সন্মানিত কৰিছিল। কংকাম্মা আৰু তেওঁৰ পৰিয়ালৰ আন সকলো সদস্য লেখক, যাৰ লিখনি ভাৰতী আৰু অন্যান্য আলোচনীসমূহত পোৱা যায়। তেওঁৰ কনিষ্ঠ ভাতৃ "কালা প্ৰপুৰ্ণা" মাৰুপুৰু কোদন্দৰামী ৰেড্ডী এগৰাকী বিখ্যাত সাংবাদিক আৰু বিশিষ্ট লেখক।[5]

নেল্লোৰ জিলাৰ জমিন্দৰী ৰাইতু আন্দোলনৰ সমৰ্থনত নেল্লোৰত তেলেগু সাপ্তাহিক জামিন ৰাইতু প্ৰতিষ্ঠা কৰে।

১৯৬৩ চনৰ ১৫ ছেপ্টেম্বৰত নেল্লোৰত কনকাম্মাৰ মৃত্যু হয়।

তেলেগু ভাষাত তেওঁৰ আত্মজীৱনী কনকপুষ্যৰগম ড° কে পুৰুষোথামে সম্পাদনা কৰিছিল আৰু ২০১১ চনত মনছু ফাউণ্ডেশ্যনৰ মন্নেম ৰায়ুডুৱে প্ৰকাশ কৰিছিল। ২০১৭ চনত গান্ধী জয়ন্তীত, কানাকাম্মাছৰ ব্ৰঞ্জৰ প্ৰতিমূৰ্তিটো আশ্ৰম কমিটীয়ে পাল্লিপাডুৰ পিনাকিনী সত্যাগ্ৰহস্ৰমৰ পৰিসৰত স্থাপন কৰিছিল।

কস্তুৰী দেৱী বালিকা বিদ্যালয়ৰ তৃতীয় বৰ্ষপূৰ্তি উপলক্ষে ছাত্ৰ-ছাত্ৰীৰ সৈতে পোনাকা কনকাম্মা

তথ্যসূত্ৰ

[সম্পাদনা কৰক]
  1. 1.0 1.1 Women's movement (Google Books Result), B. Suguna, 2009, 209 pages, p. 147, webpage: BooksGmh.
  2. "The Hindu : Andhra Pradesh News : APUWJ felicitates women", Hindu.com, 10 March 2011, webpage: H.
  3. "Ponaka Kanakamma". https://www.sakshi.com/tags/ponaka-kanakamma. 
  4. "Freedom Struggle". 18 December 2011. https://nellorean.com/2011/12/19/ponaka-kanakamma-freedom-fighter-from-nellore/. 
  5. "School for Girls". 22 July 2014. Archived from the original on 30 November 2024. https://web.archive.org/web/20241130091152/https://templesinindiainfo.com/ponaka-kanakamma/। আহৰণ কৰা হৈছে: 27 February 2025.