ফায়াৰফক্স
 | এই প্ৰবন্ধটো ৱিকিপিডিয়াৰ ৰচনাশৈলী অনুসৰি ৱিকিফাইড কৰাৰ প্ৰয়োজন আছে। অনুগ্ৰহ কৰি সম্পৰ্কীয় আন্তঃৱিকি সংযোগ অথবা প্ৰবন্ধৰ গঠনশৈলী পৰিবৰ্তন কৰি এই প্ৰবন্ধৰ বিকাশ কৰাত সহায় কৰক। অধিক জানিবৰ বাবে সোঁফালে থকা [দেখুৱাওক] লিংকটোত ক্লিক কৰক।
এই প্ৰবন্ধত ৱিকিফাই কৰিব লগা সংক্ৰান্তিয় একো কাৰণ দিয়া হোৱা নাই।
|
 | |
| বিকাশক |
|
|---|---|
| প্ৰথম মুক্তি | ৯ নৱেম্বৰ ২০০৪ |
| লিখা হৈছে | C++, JavaScript, HTML, C, Rust, and others |
| অপাৰেটিং চিষ্টেম |
|
| উপলভ্য হয় | 97 টা ভাষা |
| প্ৰকাৰ | Web browser |
| অনুজ্ঞাপত্ৰ | MPL 2.0 |
| ৱেবছাইট | firefox.com |
ম'জিলা ফায়াৰফক্স বা সৰলভাৱে ফায়াৰফক্স, এটা বিনামূলীয়া আৰু মুক্ত-উৎস [1] ৱেব ব্ৰাউজাৰ যি Mozilla Foundation আৰু ইয়াৰ সহযোগী, Mozilla Corporationদ্বাৰা বিকশিত কৰা হৈছে। ই ৱেব পৃষ্ঠাসমূহ প্ৰদৰ্শন কৰিবলে গেকো ৰেণ্ডাৰ ইঞ্জিন ব্যৱহাৰ কৰে, যি বৰ্তমান আৰু প্ৰত্যাশিত ৱেব প্ৰামাণিকসমূহ প্ৰণয়ন কৰে। [2] উইণ্ডজ 10 বা উইণ্ডজ, macOS, আৰু লীনাক্স ৰ পিছৰ সংস্কৰণসমূহৰ বাবে Firefox উপলব্ধ। ইয়াৰ বেচৰকাৰী পৰ্টসমূহ বিভিন্ন ইউনিক্স আৰু ইউনিক্স-সদৃশ কাৰ্য্যকৰপ্ৰণালীৰ বাবে উপলব্ধ, FreeBSD, [3] OpenBSD, [4] NetBSD, [5] আৰু অন্য কাৰ্য্যকৰপ্ৰণালী, যেনে ReactOS অন্তৰ্ভুক্ত কৰি। এণ্ড্ৰইড আৰু আইঅ'এছৰ বাবেও ফায়াৰফক্স উপলব্ধ। কিন্তু আন সকলো iOS ৱেব ব্ৰাউজাৰৰ দৰেই iOS সংস্কৰণত প্লেটফৰ্মৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ বাবে গেকো ৰ পৰিৱৰ্তে ৱেবকীট লেআউট ইঞ্জিন ব্যৱহাৰ কৰা হয়। Amazon Fire TV ত Amazon ৰ Silk Browser ৰ সৈতে উপলব্ধ দুটা মূল ব্ৰাউজাৰৰ ভিতৰত এটা হিচাপে এটা অনুকূলিত সংস্কৰণো উপলব্ধ। [6]
ফায়াৰফক্স হৈছে নেটস্কেপ নেভিগেটৰৰ আধ্যাত্মিক উত্তৰাধিকাৰী, কাৰণ মজিলা সম্প্ৰদায়ক নেটস্কেপে ১৯৯৮ চনত সৃষ্টি কৰিছিল, AOLদ্বাৰা অধিগ্ৰহণ কৰাৰ আগতে। [7] ফায়াৰফক্স ২০০২ চনত "Phoenix" ক'ডনামেৰে মজিলা সম্প্ৰদায়ৰ সদস্যসকলে সৃষ্টি কৰিছিল যি Mozilla Application Suite বাণ্ডলৰ পৰিৱৰ্তে এটা স্বতন্ত্ৰ ব্ৰাউজাৰ বিচাৰে। ইয়াৰ বিটা পৰ্যায়ত ই ইয়াৰ পৰীক্ষকসকলৰ মাজত জনপ্ৰিয় বুলি প্ৰমাণিত হয় আৰু মাইক্ৰ'ছফ্টৰ তেতিয়াৰ প্ৰধান ইণ্টাৰনেট এক্সপ্ল'ৰাৰ ৬ ৰ তুলনাত ইয়াৰ গতি, সুৰক্ষা আৰু এড-অনৰ বাবে প্ৰশংসা কৰা হয়। ২০০৪ চনৰ ৯ নৱেম্বৰত মুক্তি দিয়া হয় [8] আৰু ই ৯ মাহৰ ভিতৰত ৬ কোটি ডাউনলোড কৰি ইণ্টাৰনেট এক্সপ্ল'ৰাৰৰ আধিপত্যক প্ৰত্যাহ্বান জনায়। [9] ২০১৭ চনৰ নৱেম্বৰ মাহত ফায়াৰফক্সে সমান্তৰালতা আৰু অধিক স্বজ্ঞাত ব্যৱহাৰকাৰী আন্তঃপৃষ্ঠ প্ৰসাৰিত কৰিবলৈ " কোৱাণ্টাম " ক'ড নামেৰে নতুন প্ৰযুক্তি অন্তৰ্ভুক্ত কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে। [10]
২০০৯ চনৰ নৱেম্বৰ মাহত ফায়াৰফক্সৰ ব্যৱহাৰৰ অংশীদাৰিত্ব ৩২.২১% ৰ শীৰ্ষলৈ বৃদ্ধি পায়, [11] ফায়াৰফক্স ৩.৫ এ ইণ্টাৰনেট এক্সপ্ল'ৰাৰ ৭ক অতিক্ৰম কৰে, যদিও সামগ্ৰিকভাৱে ইণ্টাৰনেট এক্সপ্ল'ৰাৰৰ সকলো সংস্কৰণ নহয়; [12] [13] তাৰ পিছত গুগল ক্ৰ'মৰ সৈতে প্ৰতিযোগিতাত ইয়াৰ ব্যৱহাৰ হ্ৰাস পায়। [11] ফেব্ৰুৱাৰী 2025 অনুসৰি[update],ষ্টেটকাউণ্টাৰৰ মতে, ইয়াৰ পৰম্পৰাগত পিচিসমূহত (অৰ্থাৎ ডেস্কটপ ব্ৰাউজাৰ হিচাপে) ৬.৩৬% ব্যৱহাৰৰ অংশীদাৰিত্ব আছিল, যাৰ ফলত ই গুগল ক্ৰ'ম (৬৫%), মাইক্ৰ'ছফ্ট এজ (১৪%) আৰু ছাফাৰী (৮.৬৫%)ৰ পিছত চতুৰ্থ জনপ্ৰিয় পিচি ৱেব ব্ৰাউজাৰ আছিল। .[14]
ইতিহাস
[সম্পাদনা কৰক]ম'জিলা ফায়াৰফক্স হৈছে এটা মুক্ত উৎস (open-source) ৱেব ব্ৰাউজাৰ, যাৰ উন্নয়ন Mozilla Foundation আৰু Mozilla Corporation-এ কৰে। ফায়াৰফক্সৰ আৰম্ভণিৰ ইতিহাস ১৯৯৮ চনৰপৰা আৰম্ভ হয়। তেতিয়া Netscape Communications-এ Microsoft Internet Explorer-ৰ প্ৰতিযোগিতাত ম'জিলা নামৰ এটা মুক্ত উৎস প্ৰকল্প আৰম্ভ কৰিছিল। এই প্ৰকল্পৰ উদ্দেশ্য আছিল এটা দ্ৰুত, নিৰাপদ আৰু মানসম্মত ৱেব ব্ৰাউজাৰ নিৰ্মাণ কৰা।
২০০২ চনত ম'জিলাৰ দুজন বিকাশকাৰী Dave Hyatt আৰু Blake Ross-এ ম'জিলাৰ এটা হালধৰা সংস্কৰণ তৈয়াৰ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে, যাৰ নাম প্ৰথমে Phoenix ৰখা হয়। পিছত নামটো ফায়াৰবাৰ্ড আৰু শেষত ফায়াৰফক্স কৰা হয়। ২০০৪ চনৰ ৯ নৱেম্বৰত ম'জিলা ফায়াৰফক্স ১.০ মুক্তি পায়। ইয়াৰ দ্ৰুতগতি, টেব ব্যৱস্থা, পপ-আপ প্ৰতিৰোধ আৰু নিৰাপত্তাৰ বাবে ফায়াৰফক্স তৎকালীন সময়ত বহুত জনপ্ৰিয় হয়।
২০০৫ ৰপৰা ২০১০ চনৰ ভিতৰত ফায়াৰফক্সে বহুত দ্ৰুত জনপ্ৰিয়তা লাভ কৰে আৰু এক বিলিয়নৰো অধিক ডাউনলোড হয়। ম'জিলায়ে এই সময়ছোৱাত ফায়াৰফক্সত add-on, theme আৰু extension যোগ কৰাৰ সুবিধা আনে, যাৰ ফলত ব্যৱহাৰকাৰীসকলে নিজৰ মতে ব্ৰাউজাৰ সাজি ল’ব পৰা হৈছিল।
২০০৮ চনত গুগল ক্ৰ'মৰ মুক্তি পোৱা লগে লগে ফায়াৰফক্সৰ প্ৰতিযোগিতা বৃদ্ধি পায়। মজিলায়ে ফায়াৰফক্সৰ গতি আৰু ৰূপান্তৰত বহু উন্নয়ন কৰে। ২০১৭ চনত ফায়াৰফক্সৰ নতুন সংস্কৰণ Firefox Quantum মুক্তি পায়, যিটো নতুন Quantum ইঞ্জিনৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল আৰু আগৰ সংস্কৰণতকৈ বেছি দ্ৰুত আৰু কম মেমৰি ব্যৱহাৰ কৰে।
২০১৮ ৰ পাছৰপৰা ফায়াৰফক্সে গোপনীয়তা আৰু নিৰাপত্তাৰ ওপৰত বিশেষ গুৰুত্ব দিয়ে। ইয়াত Enhanced Tracking Protection, Private Browsing Mode, আৰু DNS over HTTPS সুবিধা যোগ কৰা হয়। মজিলায়ে এণ্ড্ৰইড ব্যৱহাৰকাৰীসকলৰ বাবে Firefox for Android আৰু Firefox Focus নামৰ গোপনীয়তা-ভিত্তিক সংস্কৰণো উন্মোচন কৰিছে।
বৰ্তমান ফায়াৰফক্স বিশ্বজুৰি এটা মুক্ত উৎস আৰু গোপনীয়তা-সচেতন ৱেব ব্ৰাউজাৰ হিচাপে প্ৰচলিত।
তথ্যসূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ Corbet, Jonathan (January 10, 2005). "Debian and Mozilla – a study in trademarks". LWN.net. Archived from the original on August 1, 2017. https://web.archive.org/web/20170801163012/https://lwn.net/Articles/118268/। আহৰণ কৰা হৈছে: September 14, 2011.
- ↑ "Gecko Layout Engine". download-firefox.org. July 17, 2008. Archived from the original on June 15, 2010. https://web.archive.org/web/20100615131607/http://download-firefox.org/spread-firefox/gecko-layout-engine-and-mozilla-firefox/। আহৰণ কৰা হৈছে: May 10, 2012.
- ↑ "FreeBSD ports". Archived from the original on March 23, 2019. https://web.archive.org/web/20190323104221/https://svnweb.freebsd.org/ports/head/www/firefox/। আহৰণ কৰা হৈছে: March 24, 2018.
- ↑ "OpenBSD ports". Archived from the original on January 20, 2019. https://web.archive.org/web/20190120074628/http://cvsweb.openbsd.org/cgi-bin/cvsweb/ports/www/mozilla-firefox/। আহৰণ কৰা হৈছে: March 24, 2018.
- ↑ "NetBSD pkgsrc". Archived from the original on November 1, 2018. https://web.archive.org/web/20181101015707/http://cvsweb.netbsd.org/bsdweb.cgi/pkgsrc/www/firefox/। আহৰণ কৰা হৈছে: October 31, 2018.
- ↑ "Firefox for Fire TV". Amazon. Archived from the original on July 7, 2020. https://web.archive.org/web/20200707103351/https://www.amazon.com/Mozilla-Firefox-for-Fire-TV/dp/B078B5YMPD। আহৰণ কৰা হৈছে: July 17, 2020.
- ↑ Jay (February 28, 2008). "Curtains for Netscape – Tech Bytes". Archived from the original on July 5, 2015. https://web.archive.org/web/20150705110100/http://www.cbc.ca/technology/technology-blog/2008/02/curtains-for-netscape.html.
- ↑ "Firefox browser takes on Microsoft". BBC News. November 9, 2004. Archived from the original on December 20, 2017. https://web.archive.org/web/20171220113953/http://news.bbc.co.uk/2/hi/technology/3993959.stm.
- ↑ Weber, Tim (May 9, 2005). "The assault on software giant Microsoft". BBC News. Archived from the original on September 25, 2017. https://web.archive.org/web/20170925233936/http://news.bbc.co.uk/2/hi/business/4508897.stm.
- ↑ Mayo, Mark (November 14, 2017). "Introducing the New Firefox: Firefox Quantum". The Mozilla Blog. Archived from the original on June 27, 2018. https://web.archive.org/web/20180627114050/https://blog.mozilla.org/blog/2017/11/14/introducing-firefox-quantum/। আহৰণ কৰা হৈছে: May 26, 2018.
- ↑ 11.0 11.1 StatCounter. "Desktop Browser Market Share Worldwide (Jan 2009 – Jan 2013)". gs.statcounter.com. Archived from the original on October 11, 2017. https://web.archive.org/web/20171011022101/https://gs.statcounter.com/browser-market-share/desktop/worldwide#monthly-200901-201301। আহৰণ কৰা হৈছে: October 23, 2021.
- ↑ "StatCounter Global Stats – Browser, OS, Search Engine including Mobile Usage Share". StatCounter Global Stats. Archived from the original on May 26, 2012. https://archive.today/20120526/http://gs.statcounter.com/%23mobile_browser-ww-monthly-201012-201111-bar#browser_version-ww-weekly-200827-200951। আহৰণ কৰা হৈছে: July 14, 2018.
- ↑ "StatCounter global stats – Top 12 browser versions". StatCounter. Archived from the original on May 26, 2012. https://archive.today/20120526/http://gs.statcounter.com/%23mobile_browser-ww-monthly-201012-201111-bar#browser_version-ww-monthly-200902-201006। আহৰণ কৰা হৈছে: March 12, 2010.
- ↑ "Desktop Browser Market Share Worldwide". StatCounter Global Stats. https://gs.statcounter.com/browser-market-share/desktop/worldwide/#monthly-202502-202502-bar। আহৰণ কৰা হৈছে: March 5, 2025.