বাংলা সংস্কৃতিত ভূত
ভূত হৈছে বৰ্তমানৰ বাংলাদেশ আৰু ভাৰতৰ পশ্চিম বংগ আৰু ত্ৰিপুৰা ৰাজ্যৰে গঠিত বংগৰ ভৌগোলিক আৰু নৃতাত্ত্বিক-ভাষিক অঞ্চলৰ সামাজিক-সাংস্কৃতিক লোককথাৰ এক গুৰুত্বপূৰ্ণ আৰু অবিচ্ছেদ্য অংগ। বাংলা ভাষাৰ পুৰণি আৰু নতুন প্ৰায়বিলাক সাধুকথাত ভূতৰ ধাৰণা ব্যৱহাৰ কৰা হয়। আধুনিক বাংলা সাহিত্য, চিনেমা, ৰেডিঅ' আৰু টেলিভিছন মাধ্যমত প্ৰায়ে ভূতৰ উল্লেখ পোৱা যায়। ভূত শব্দটোৰ বিকল্প অৰ্থ হ'ল ‘অতীত’। ভূত বুজাবলৈ বাংলা ভাষাত কেতিয়াবা প্ৰেত শব্দ (সংস্কৃত ‘প্ৰেতা’ৰ পৰা উৎপন্ন) ব্যৱহাৰ কৰা হয়। বাংলা সমাজত মানুহৰ মৃত্যুৰ পিছত শান্তি বিচাৰি নোপোৱা মানুহৰ অতৃপ্ত আত্মা বা হত্যা, আত্মহত্যা বা দুৰ্ঘটনাৰ দৰে অস্বাভাৱিক বা অস্বাভাৱিক পৰিস্থিতিত মৃত্যু হোৱা লোকৰ আত্মাক ভূত বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। অমানৱীয় প্ৰাণীবোৰো মৃত্যুৰ পিছত ভূতলৈ পৰিণত হ’ব পাৰে। সেইবিলাক বাংলাদেশত সৌভাগ্য আৰু ধন-সম্পত্তিৰ লগত প্ৰায়ে জড়িত হৈ থাকে।
ভূত আৰু অন্যান্য অলৌকিক সত্তাৰ প্ৰকাৰ
[সম্পাদনা কৰক]বাংলা সংস্কৃতি আৰু লোককথাত সঘনাই অনেক প্ৰকাৰৰ ভূত আৰু অলৌকিক সত্তাৰ কথা আহি পৰে। বাঙালী মানুহৰ সামাজিক-সাংস্কৃতিক বিশ্বাস, অন্ধবিশ্বাস আৰু জনপ্ৰিয় মনোৰঞ্জনত ভূতৰ গুৰুত্ব আছে। এই অলৌকিক সত্তাৰ কেইটামান উদাহৰণ ইয়াত উল্লেখ কৰা হৈছে।[1][2][3][4][5][6][7][8]
শাকচুন্নী
[সম্পাদনা কৰক]শাকচুন্নী শব্দটো সংস্কৃত শংকাচুৰ্ণী শব্দৰ পৰা আহিছে। ইয়াক সাধাৰণতে এগৰাকী বিবাহিতা মহিলাৰ আত্মা বুলি বৰ্ণনা কৰা হয়, বাহুত খোলাৰে তৈয়াৰী বিশেষ ধৰণৰ পৰম্পৰাগত শাখা পিন্ধি থাকে, যিটো বংগত বিবাহিত হিন্দু মহিলাৰ লক্ষণ। বাংলাদেশত (আৰু কেতিয়াবা ভাৰততো) শকচুন্নীসকল পেতনীতকৈ পৃথক, ইহঁতে গছৰ ওপৰত বাস কৰে আৰু তেওঁলোকক অশান্তি দিব পৰা মানুহক আক্ৰমণ কৰে বুলি কোৱা হয়। তেওঁলোকক অজেয় বুলিও বিশ্বাস কৰা হয়, কেৱল শ্বেমানিষ্টিক আচাৰ-ব্যৱহাৰৰ জৰিয়তেহে নিৰ্বাসিত হ'ব পৰা যায়।
স্থানীয় লোককথাত শাকচুন্নীক পৰম্পৰাগত বাঙালী নাৰীৰ হুবহু বিপৰীত ৰূপত চিত্ৰিত কৰা হৈছে। নোমযুক্ত কাণ থকা দুষ্ট, প্ৰতিশোধ বিচৰা, ভয়ংকৰ সত্তা হিচাপে তেওঁলোকক উপস্থাপন কৰা হয়।
পেতনী
[সম্পাদনা কৰক]পেতনী হৈছে অতৃপ্ত ইচ্ছাৰে বা অবিবাহিত হৈ মৃত্যু হোৱা নাৰী ভূত। সংস্কৃত প্ৰেতনী (প্ৰেতৰ স্ত্ৰীলিংগ) শব্দৰ পৰা পেতনী শব্দৰ উৎপত্তি হৈছে।
ডামোৰী
[সম্পাদনা কৰক]বংগৰ গ্ৰাম্য অঞ্চলত যুগ যুগ ধৰি তান্ত্ৰিক প্ৰথা আৰু ক’লা যাদু অতি জনপ্ৰিয়। তান্ত্ৰিক পদ্ধতি আৰু ক’লা যাদু শিকিবলৈ গৈ অকল্টৰ প্ৰতি আকৰ্ষিত বংগৰ পৰা অহা গ্ৰাম্য লোকে অসমৰ কামৰূপ-কামাখ্যালৈ যাত্ৰা কৰিছিল।[9][10] বহুতো সাধু (তপস্বী যোগী), তান্ত্ৰিক, আঘোৰী, কপালিক আৰু কবিৰাজে আনকি গুপ্ত প্ৰথাৰ সন্ধানত নিজৰ জীৱন উছৰ্গা কৰিছিল। এনে লোকৰ হাকিনি, শাখিনী (শাকচুন্নীৰ দৰেই) আৰু ডাকিনি আদি নিম্নস্তৰৰ আসুৰিক সত্তাক আমন্ত্ৰণ কৰাৰ ক্ষমতা আছে বুলি কোৱা হয়। তান্ত্ৰিকসকলে এই আত্মাবোৰ হয় ভৱিষ্যদ্বাণীৰ বাবে বা আনৰ ক্ষতি কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰে, চহৰৰ মানুহে আনৰ ক্ষতি কৰাত সহায় কৰিবলৈ প্ৰায়ে এই আত্মাবোৰ বিচাৰে। আটাইতকৈ সাধাৰণ প্ৰথাটোক "বান মাৰা" বুলি কোৱা হৈছিল, যিটো এটা অনুষ্ঠান তেজৰ বমি প্ৰৰোচিত কৰি ভুক্তভোগীক হত্যা কৰা হয়।[11][12] উচ্চতম স্তৰৰ তান্ত্ৰিক মন্ত্ৰ দুটা হ'ল কুলাৰনব আৰু মোহা ডামোৰ, য'ত ভূত ডামোৰ নামৰ নিম্নস্তৰৰ মন্ত্ৰ এটা অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছিল যিয়ে বহুতো ভিন্ন অৰ্ধদেৱীক বুজাইছিল।[13] তান্ত্ৰিকসকলে যাদু কৰা সেই অতিপ্ৰাকৃতিক সত্তাবোৰক বুজাই দিয়া এটা নাম ডামোৰী। তন্ত্ৰ দৰ্শনত যদি কোনোবাই ভূত দামোৰৰ জৰিয়তে তপস্বী সাধনা আৰু পূজা-অৰ্চনাত লিপ্ত হয়, তেন্তে আমন্ত্ৰিত দামোৰীয়ে তেওঁলোকৰ ওচৰত উপস্থিত হৈ তেওঁলোকৰ সেৱা কৰিছিল। এই সত্তাবোৰ মানুহ বা ভূতৰ দৰে নহয়, বৰঞ্চ মাজৰ অৱস্থাত বিদ্যমান, অদৃশ্য ৰাজ্যৰ বাসিন্দা। পশ্চিমীয়া বা ইছলামিক/পাৰ্চী পৰী ধাৰণাটোৰ সৈতে ইহঁতৰ সাদৃশ্য আছে।[14] [15]
বেশো ভূত
[সম্পাদনা কৰক]বেশো শব্দটো বাংলা শব্দ 'বাঁশ'ৰ পৰা আহিছে যাৰ অৰ্থ হ'ল ‘বাঁহ’। বিশ্বাস কৰা হৈছিল যে বেশো ভূত নামৰ এই ক্ষতিকাৰক ভূতবোৰে বাঁহনীৰ ভিতৰত বাস কৰিছিল আৰু গোধূলিৰ পিছত এই অঞ্চলবোৰৰ কাষেৰে খোজ কাঢ়ি যোৱাটো বিপদজনক বুলি গণ্য কৰা হৈছিল। আন এটা অন্ধবিশ্বাসত কোৱা হৈছে যে যদি কোনো বাঁহৰ গছ মাটিত হেলান দি বা পৰি থাকে তেন্তে কোনেও তাৰ ওপৰেৰে পাৰ হ’ব নালাগে আৰু তাৰ পৰিৱৰ্তে তাৰ চাৰিওফালে ঘূৰিব লাগে, এই ভয়ত যে বাঁহটো আত্মাৰ দ্বাৰা অভাৱনীয়ভাৱে ওপৰলৈ উঠিব, আৰু ব্যক্তিজন ইয়াৰ দ্বাৰা ঠেলি দি মৃত্যুবৰণ কৰিব। বাঁহৰ বাগিচাৰ ভিতৰতে বতৰৰ অদ্ভুত পৰিঘটনা, যেনে ধুমুহা বতাহ, সংঘটিত হোৱা বুলি কোৱা হৈছিল আনহাতে আন ঠাইৰ বতৰ ঠিকেই আছিল।[16]
পেঁচা-পেঁচী
[সম্পাদনা কৰক]ই আন ভূতৰ দৰে নহয়, ইহঁতে আচলতে নিজৰ ভুক্তভোগীক প্ৰায় ভেম্পায়াৰৰ দৰে ভক্ষণ কৰে।
আইলি/গাইলী
[সম্পাদনা কৰক]আইলি হৈছে অতিপ্ৰাকৃতিক সত্তা যিয়ে মানুহক ভ্ৰমৰ ব্যৱহাৰৰ জৰিয়তে ওচৰৰ নদী বা হ্ৰদলৈ বিপথে পৰিচালিত কৰে। আহি পোৱাৰ লগে লগে তেওঁলোকে নিজৰ ভুক্তভোগীক ডুবাই পেলায়।
মেচো ভূত
[সম্পাদনা কৰক]এই আত্মাবোৰে মাছৰ সোৱাদ ভাল পায় বুলি কোৱা হয়, সেয়েহে ইহঁতৰ নাম, মেচো, যিটো মাছ শব্দৰ পৰা আহিছে। মেচো ভূত সাধাৰণতে গাঁৱৰ পুখুৰী বা বিলৰ ওচৰত থাকে য’ত বহুত মাছ থাকে। লোককথাত এই আত্মাবোৰে মাছমৰীয়া বা বিচ্ছিন্ন ভ্ৰমণকাৰীক নাকৰ সুৰত বাংলা ভাষাত -"মাছ দিয়ে যা" (অৰ্থাৎ "মাছ দিয় যোৱা") বুলি কয়। যদি ব্যক্তিজনে মেচো ভূতক মাছ দিবলৈ অস্বীকাৰ কৰে তেন্তে তেওঁলোকে ক্ষতি কৰাৰ ভাবুকি দিয়ে। কেতিয়াবা সিহঁতে গাঁৱৰ মানুহৰ পাকঘৰৰ পৰা বা মাছমৰীয়াৰ নাওৰ পৰাও মাছ চুৰি কৰে।
মামদো ভূত
[সম্পাদনা কৰক]এইবোৰ মুছলমানৰ ভূত বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। কাহিনী অনুসৰি তেওঁলোকে ডিঙি পেলাই মানুহক হত্যা কৰিবলৈ বাছি লৈছিল।
গেচ্ছো ভূত
[সম্পাদনা কৰক]গেচ্ছো ভূত গছত বাস কৰা এক প্ৰকাৰৰ আত্মা। গেচ্ছো শব্দটো বাংলা গাছ শব্দৰ পৰা আহিছে, যাৰ অৰ্থ হ'ল গছ।
আলেয়া / আতোশী ভূত
[সম্পাদনা কৰক]আতোশি (বা জলাশয় ভূত-পোহৰ) হৈছে জলাশয়ৰ ওচৰত ঘটা পোহৰৰ এক অদ্ভুত পৰিঘটনাক দিয়া নাম। এই তথাকথিত মাৰ্চ লাইটবোৰ প্ৰায়ে জিলিকি থকা জুইৰ উৰি যোৱা গোলকৰ দৰে দেখা যায়, যিয়ে মাছমৰীয়াসকলক বিভ্ৰান্ত কৰে, পানীত প্ৰলোভিত কৰে আৰু ডুবাই পেলায়। নিশি বা পশ্চিমীয়া চাইৰেনৰ ধাৰণাটোৰ দৰে, তেওঁলোকৰ মাতটো অপ্ৰতিৰোধ্য। স্থানীয় লোকৰ মতে এইবোৰ মাছ ধৰাৰ সময়ত মৃত্যু হোৱা মাছমৰীয়াৰ ভূত। সুন্দৰবন বদ্বীপ অঞ্চলৰ বিশেষকৈ খাস্তী আৰু মান্না মাছমৰীয়া সম্প্ৰদায়ৰ মাছমৰীয়াসকলে এইবোৰত দৃঢ়ভাৱে বিশ্বাস কৰে আৰু মাছ ধৰিবলৈ যোৱাৰ আগতে সদায় আটোছি-তাৰোণ অনুষ্ঠান কৰে। কেতিয়াবা এই উৰি যোৱা জুইৰ গোলকবোৰ বিশাল মুকলি পথাৰত দেখা যায় আৰু সাধাৰণতে ইহঁতক গোটত দেখা যায়।
বেঘো ভূত
[সম্পাদনা কৰক]বেঘো শব্দটো বাংলা শব্দ " বাঘ "ৰ পৰা আহিছে। সুন্দৰবন আৰু ইয়াৰ আশে-পাশে বাস কৰা লোকসকলৰ বিশ্বাস অনুসৰি বেঘো ভূত হৈছে সুন্দৰবনত বাঘে হত্যা কৰা বা খাই পেলোৱা লোকৰ ভূত। স্থানীয় লোককথাৰ পৰা অনুমান কৰিব পাৰি যে এই আবিৰ্ভাৱবোৰে জংঘলত প্ৰৱেশ কৰা মানুহক ভয় খুৱাই বাঘৰ ওচৰলৈ লৈ যায়। গাঁৱৰ মানুহক ভয় খুৱাবলৈ তেওঁলোকে বাঘৰ গৰ্জনৰ শব্দও কৰা বুলি কোৱা হয়।[17] প্ৰায়ে জীৱিকাৰ বলি হোৱা দুখীয়া, শ্ৰমিক শ্ৰেণীৰ লোকৰ কষ্টৰ প্ৰতীক বেঘো ভূত।[18]
স্কোন্ধোকাটা / কন্দোকাটা
[সম্পাদনা কৰক]এই মূৰহীন আত্মাবোৰ ৰেল দুৰ্ঘটনাত বা আন কোনো ধৰণেৰে মূৰ কাটি পেলোৱা লোকৰ পৰা আহিছে বুলি কোৱা হয়। স্থানীয় লোকে ইহঁতক কল্লা কাটা বুলি কয় যাৰ অৰ্থ হৈছে গলকটা।
কানাভুলো
[সম্পাদনা কৰক]কানাভুলোবোৰ হৈছে ভূত যিয়ে নিজৰ লক্ষ্যক সম্মোহিত কৰি নিস্তব্ধ আৰু ভয়ংকৰ স্থানলৈ অপহৰণ কৰি লৈ যায়, যাৰ ফলত ভুক্তভোগীয়ে লাহে লাহে জ্ঞান হেৰুৱাই পেলায়। এই ধৰণৰ ভূতে ৰাতি আঘাত কৰে। অকলশৰীয়া ভ্ৰমণকাৰী, বা তেওঁলোকৰ দলৰ পৰা বিচ্ছিন্ন ব্যক্তি সাধাৰণতে এনে ভূতৰ বলি হয়।
ডাইনী
[সম্পাদনা কৰক]
ডেইনী কোনো আভাস নহয়, বৰঞ্চ জীৱিত সত্তা। বংগৰ গাঁওবোৰত বেছিভাগেই বিশিষ্ট এই উপাধিটো বয়সস্থ মহিলাক দিয়া হয় যিসকলে ক’লা যাদু চৰ্চা কৰে বুলি কোৱা হয়। ডাইনীয়ে শিশুক অপহৰণ কৰি হত্যা কৰি এশ বছৰ জীয়াই থাকিবলৈ তেওঁলোকৰ তেজৰ ভোজ খায় বুলি বিশ্বাস কৰা হয়।
ব্ৰহ্মদৈত্য
[সম্পাদনা কৰক]এইবোৰ বংগৰ অন্যতম জনপ্ৰিয় ভূত যিসকলক উপকাৰী বুলি গণ্য কৰা হয়, কিয়নো এইবোৰ পবিত্ৰ ব্ৰাহ্মণৰ আত্মা বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। তেওঁলোকে দেহত পৰম্পৰাগত ধুতি আৰু পবিত্ৰ সূতা পিন্ধি দেখা যায়। বহু বাংলা লোককথা আৰু চিনেমাত তেওঁলোকক অতি দয়ালু আৰু জীৱিতসকলৰ বাবে সহায়কাৰী বুলি চিত্ৰিত কৰা হৈছে।
ব্ৰহ্মদৈত্ত্যই অতীতত অনুসৰণ কৰা জাতিগত স্তৰসমূহৰ কঠিন আৰু বৈষম্যমূলক স্বৰূপ প্ৰতিফলিত কৰে। সামাজিক-ৰাজনৈতিক বিশেষজ্ঞসকলে এই কথাটো আঙুলিয়াই দিয়ে যে বংগৰ স্থানীয় লোককথাত আন বেছিভাগ ভূতক ক’লা ছালৰ ৰূপত চিত্ৰিত কৰা হৈছে আনহাতে ব্ৰহ্মদৈত্যক বগা ছালৰ আৰু উপকাৰী হিচাপে চিত্ৰিত কৰা হৈছে।[19]
বোবা
[সম্পাদনা কৰক]বোবাৰঅৰ্থ হৈছে কথা ক'ব নোৱাৰা। বোবাই নিজৰ ভুক্তভোগীক শুই থকাৰ সময়ত ডিঙি চেপি আক্ৰমণ কৰে।
শীকল বুড়ী / জল-পিশাচ
[সম্পাদনা কৰক]এই সত্তাবোৰক নদী, পুখুৰী, হ্ৰদত বাস কৰা বুলি বৰ্ণনা কৰা হৈছে। সমগ্ৰ বংগত ইহঁতৰ বহুতো ভিন্ন নাম আছে। লোককথাত যুৱক-যুৱতীক ওচৰৰ পানীত প্ৰলোভিত কৰি চুলিৰে আবদ্ধ কৰি ডুবাই পেলায় বুলি জনা যায়। কেতিয়াবা তেওঁলোকে নিজৰ লক্ষ্যক পটায়, ৰোমাণ্টিক সম্পৰ্ক গঢ়ি তোলে যি ক্ষেত্ৰত তেওঁলোকে প্ৰতিশ্ৰুতি বিচাৰে। যদি প্ৰতিশ্ৰুতি ভংগ হয় তেন্তে তেওঁলোকে নিজৰ প্ৰকৃত ৰূপ প্ৰকাশ কৰে আৰু নিজৰ লক্ষ্যক হত্যা কৰে।
নিশি
[সম্পাদনা কৰক]নিশিয়ে ৰাতিৰ সময়ত নিজৰ ভুক্তভোগীক প্ৰিয়জনৰ মাতেৰে মাতি নিৰ্জন অঞ্চললৈ প্ৰলোভিত কৰি লৈ যায়। নিশিয়ে ৰাতিহে আঘাত কৰে, আৰু যদিহে ভুক্তভোগীয়ে তেওঁলোকৰ আহ্বানৰ প্ৰতি সঁহাৰি জনায়, তেনে ক্ষেত্ৰত ই সম্মোহিত হৈ পৰে আৰু তেওঁলোকৰ মাতটো নোহোৱা নোহোৱালৈকে অনুসৰণ কৰিবলৈ বাধ্য হয়। কিন্তু লোককথা অনুসৰি নিশিয়ে তেওঁলোকৰ ভুক্তভোগীক দুবাৰহে মাতিব পাৰে, এইদৰে তৃতীয়বাৰৰ বাবে মাতিলে নিশিয়ে মাতিছে নে নাই সেইটো জানিব পাৰি। কিছুমান তান্ত্ৰিকে আনৰ ক্ষতিৰ উদ্দেশ্যে নিশিক লালন-পালন আৰু মন্ত্ৰমুগ্ধ কৰে বুলি কোৱা হয়। নিশিৰ কণ্ঠক "নিশিৰ ডাক" বুলি জনা যায়।
গুদ্ৰো বংগা
[সম্পাদনা কৰক]এই বামন সদৃশ জীৱবোৰ দেখাত সৰু ল'ৰা-ছোৱালীৰ দৰে। চাঁওতাল সকলে ইহঁতক অৰ্ধদেৱতা হিচাপে পূজা কৰে, যিয়ে ইহঁতক যত্ন আৰু লালন-পালন কৰিবলৈ বাছি লৈছিল। চাওঁতালী ভাষাত গুদ্ৰো শব্দৰ অৰ্থ ‘সৰু’ আৰু বংগাৰ অৰ্থ ‘অৰ্ধদেৱতা’। চাওঁতাল সকলে বিশ্বাস কৰে যে এই সত্তাবোৰে পৃথিৱীত লুকাই থকা ধনৰ অৱস্থান জানে আৰু সেইবোৰক ধনী কৰি তুলিব পাৰে। অৱশ্যে নৱজাত শিশু চুৰিও কৰে বুলি কোৱা হয়।
ধন কুদ্ৰা
[সম্পাদনা কৰক]এই চুটি জীৱবোৰে শুভকামনা অনা আৰু যিয়েই ঘৰত ৰাখে তেওঁক টকা উপাৰ্জন কৰাত সহায় কৰাৰ বাবে জনাজাত।
এই সত্তাবোৰৰ ডাঠ দাঁত, চোকা নখ, অতিমানৱীয় শক্তি আৰু যাদুকৰী ক্ষমতা থকা বুলি চিত্ৰিত কৰা হৈছে। হিন্দু মহাকাব্য ৰামায়ণ আৰু মহাভাৰতত এইবোৰক সন্নিবিষ্ট কৰা হৈছে। বংগৰ পৰা অহা বহুতো সাধুকথাতো এই জীৱবোৰৰ কথা কোৱা হৈছে, মানুহ আৰু বৃহৎ জীৱ-জন্তুৰ খাদ্য খোৱা দুষ্ট সত্তা বুলি বৰ্ণনা কৰা হৈছে।
খোক্কোশ
[সম্পাদনা কৰক]ৰাক্ষসৰ দৰে সৰু সৰু দানৱীয় সত্তা, কিন্তু হিন্দু লোককথাত এইবোৰ পোৱা নাযায়। ঠাকুৰমাৰ ঝুলিৰ "লালকমল নীলকমল" নামৰ গল্পটিত তেওঁলোকক সন্নিবিষ্ট কৰা হৈছে।
দৈত্য
[সম্পাদনা কৰক]দৈত্যসকলক দেখাত মানুহৰ দৰে, কিন্তু আকাৰত মানুহতকৈ যথেষ্ট পৰিমাণে ডাঙৰ-দীঘল আৰু অত্যন্ত শক্তিৰ অধিকাৰী।
পিশাচ / আদোমখোৰ
[সম্পাদনা কৰক]পিশাচ হৈছে মাংসভোজী আসুৰিক সত্তা যিয়ে মূলতঃ মৃতদেহ খায়। আন্ধাৰত বাস কৰে আৰু প্ৰায়ে শ্মশান আৰু কবৰস্থানত খেদি ফুৰে। লেতেৰা ঠাইত যেনে আৱৰ্জনা স্তূপ, জলাশয় আৰু জমা হোৱা জলসম্পদত থকাৰ সম্ভাৱনা বেছি। ইয়াৰ উপৰিও আকৃতি সলনি কৰাৰ ক্ষমতা আৰু অদৃশ্যতা থকা বুলিও বৰ্ণনা কৰা হৈছে। কেতিয়াবা, ইহঁতে মানুহক আৱৰি ধৰে আৰু তেওঁলোকৰ চিন্তাধাৰা সলনি কৰি তেওঁলোকক উন্মাদ কৰি তোলে বুলি কোৱা হয়। পিশাচৰ নাৰী সংস্কৰণটোক "পিশাচিনী" বুলি কোৱা হয়, যাক হয় জঘন্য চেহেৰাৰ বা পুৰুষক প্ৰলোভিত কৰা এগৰাকী যুৱতী ধুনীয়া কুমাৰীৰ বেশত বৰ্ণনা কৰা হৈছে। তেওঁলোকে নিজৰ ভুক্তভোগীৰ তেজ, বীৰ্য আৰু পুৰুষত্ব নিষ্কাশন কৰে। মৃত্যু আৰু লেতেৰাৰ সৈতে জড়িত ঠাইত তেওঁলোকৰ বাসস্থান পোৱা যায়। পশ্চিমীয়া ভূতৰ ধাৰণাটোৰ সৈতে একে।
বেতাল
[সম্পাদনা কৰক]বেতালক মৃতদেহ আৰু চাৰ্নেল গ্ৰাউণ্ডত বাস কৰা আত্মা বুলি বৰ্ণনা কৰা হৈছে। এই দুষ্ট আত্মাবোৰে মৃতদেহবোৰক পাত্ৰ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰে, যাৰ ফলত তেওঁলোকে মুক্তভাৱে চলাচল কৰিব পাৰে।
জক্ষ / জখ
[সম্পাদনা কৰক]পৃথিৱীৰ ভিতৰৰ ধনৰ ৰক্ষক যোদ্ধা সদৃশ সত্তা। তেওঁলোকক উপকাৰী, ভক্তক উৰ্বৰতা আৰু ধন-সম্পত্তি প্ৰদান কৰিবলৈ সক্ষম বুলি গণ্য কৰা হয়।
বংগৰ মুছলমান সমাজে বেছিভাগ সময়তে বিশ্বাস কৰা জিনসকলক যিকোনো অলৌকিক, ভূত আৰু আসুৰিক পৰিঘটনা আৰু প্ৰকাশৰ বাবে দোষাৰোপ কৰা হয়। জিনসকল উপকাৰী বা কু-অভিপ্ৰায় দুয়োটা হ’ব পাৰে।
একানোৰে
[সম্পাদনা কৰক]এই উপকথাময় ভূতবোৰৰ এটা ভৰিহে থাকে। সাধাৰণতে ইহঁতে কলগছত বাস কৰে আৰু দুষ্ট শিশু চিকাৰ কৰে।
বামন ভূত
[সম্পাদনা কৰক]ইহঁতে বহু দূৰৰ দ্বীপত বাস কৰা বুলি বিশ্বাস কৰা হয় আৰু নাও লৈ মানুহ আহিলে বামনসকলে পানীৰ গভীৰতাত সোমাই সাঁতুৰি নাওখনৰ ঠাইলৈ যায় আৰু নাওখন ভাঙি পেলায়।
উৎসৱত
[সম্পাদনা কৰক]
ভূত চতুৰ্দশী
[সম্পাদনা কৰক]কৃষ্ণ পক্ষৰ ১৪ তাৰিখ (চন্দ্ৰৰ ক্ষীণ পৰ্যায়) যিটো কালি পূজাৰ আগৰ নিশা আৰু দীপাবলিৰ দ্বিতীয় দিনটো বাঙালী হিন্দুসকলে ভূত চতুৰ্দশী হিচাপে পালন কৰে ৷ এই নিশা ঘৰে ঘৰে ১৪টা মাটিৰ চাকি জ্বলাই বিশ্বাস কৰা হয় যে কালি পূজাৰ আগৰ নিশা এই পূৰ্বপুৰুষৰ আত্মা পৃথিৱীলৈ নামি আহে আৰু এই দীপবোৰে তেওঁলোকক ঘৰলৈ যোৱাৰ পথ বিচাৰি উলিয়াবলৈ সহায় কৰে।[20][21][22] আন এটা জনপ্ৰিয় বিশ্বাস যে চামুণ্ডা (কালিৰ এটা ভয়ংকৰ ৰূপ)ৰ লগতে আন ১৪টা ভূতৰ ৰূপে ঘৰৰ পৰা দুষ্ট আত্মাক আঁতৰাই পেলায়, কাৰণ বিভিন্ন প্ৰৱেশদ্বাৰত আৰু কোঠাবোৰৰ আন্ধাৰ চুকত ১৪টা মাটিৰ চাকি জ্বলোৱা হয়। ভূত চতুৰ্দশীৰ সময়ত ১৪ প্ৰকাৰৰ পাতল পাচলি (চৌদ্দ শাক) খোৱাৰ প্ৰথা আছে যাতে অশুভ আত্মাই শৰীৰৰ অধিকাৰী হ’ব নোৱাৰে।[23][24][25]
বাহ্যিক সংযোগ
[সম্পাদনা কৰক]- Bhoot FM Recorded Episodes: বাঙালী মানুহৰ বাস্তৱ জীৱনৰ পেৰানাৰ্মেল অভিজ্ঞতা
- দক্ষিণৰঞ্জন মিত্ৰ মজুমদাৰৰ ঠাকুৰমাৰ ঝুলী (১৯০৭)। Archived 2016-03-07 at the Wayback Machine
- ৰেভাৰেণ্ড লাল বেহাৰী দেৰ ফক-টেলছ অৱ বেংগল (১৮৮৩)।
- হুমায়ুন আহমেদৰ আমাৰ প্ৰিয় ভৌতিক গল্প (১৯৯৭)
- গৌৰাংগো প্ৰসাদ বসুৰ অদ্ভুত যতো ভূতেৰ গল্প[সংযোগবিহীন উৎস]
তথ্যসূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ Bhattacharyya, Narendra Nath (2000). Indian Demonology: The Inverted Pantheon. Manohar Publishers & Distributors. ISBN 9788173043093. https://books.google.com/books?id=7HjXAAAAMAAJ.
- ↑ "আৰ্কাইভ কপি". Archived from the original on 2016-03-07. https://web.archive.org/web/20160307081931/http://arts.bdnews24.com/wp-content/uploads/2011/02/thakurmar-jhuli.pdf.
- ↑ Maiti, Anwesha (16 September 2015). "11 Different kinds Of Ghosts We Find In Bengali Culture" (en-US ভাষাত). StoryPick. http://www.storypick.com/ghosts-of-bengal/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-04-03.
- ↑ "David Gordon White, Ḍākinī, Yoginī, Pairikā, Strix: Adventures in Comparative Demonology". http://www.uky.edu/Centers/Asia/SECAAS/Seras/2013/2WhiteAdventures.pdf.
- ↑ Saletore, Rajaram Narayan (1981). Indian Witchcraft. Abhinav Publications. ISBN 9780391024809. https://books.google.com/books?id=ETz3_bv8t0cC.
- ↑ "Bhoot FM - Download Bhoot FM Recorded Episodes". Bhoot FM - Download Bhoot FM Recorded Episodes. http://bhoot-fm.com। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-04-03.
- ↑ "Lal Behari Day, Folk-tales of Bengal". http://mythfolklore.blogspot.co.uk/search/label/Unit%3A%20Bengali%20Folktales.
- ↑ , http://omegalibrary.com/topic2116.html
- ↑ "Kamakhya: The seat of black magic". Sify. Archived from the original on 2015-07-24. https://web.archive.org/web/20150724215646/http://www.sify.com/news/kamakhya-the-seat-of-black-magic-imagegallery-national-jgxm3ngbecdsi.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-04-03.. Sify. Archived from the original on 24 July 2015. Retrieved 3 April 2016.
- ↑ "About Kamakhya Temple" (en-US ভাষাত). Lal Baba- The Spiritual Guide. 15 March 2013. https://kamakhyabhaktlalbaba.wordpress.com/about-kamakhya-temple/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-04-03."About Kamakhya Temple". Lal Baba- The Spiritual Guide. 15 March 2013. Retrieved 3 April 2016.
- ↑ "Yogini Shrines and Saktipithas (Set of 2 Volumes)". Exotic India. http://www.exoticindiaart.com/book/details/indian-gods-and-goddesses-yogini-shrines-and-saktipithas-set-of-2-volumes-NAL248/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-04-03."Yogini Shrines and Saktipithas (Set of 2 Volumes)". Exotic India. Retrieved 3 April 2016.
- ↑ "Damara Tantra". Exotic India. http://www.exoticindiaart.com/book/details/damara-tantra-IDI630/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-04-03."Damara Tantra". Exotic India. Retrieved 3 April 2016.
- ↑ , http://www.exoticindiaart.com/book/details/bhoot-damar-tantra-NZH161/শ্ৰীৰসিকমোহন চট্টোপাধ্যায়, ভূতডামৰতন্ত্ৰ
- ↑ "Bhuta Damara Tantra (An Authoritative Tantra of Sri Krodha Bhairava Along with His Mantras, Mandal Worship Rituals and Accomplishment Rituals of Bhutinis, Yakshinis, Snake-Girls etc.)". Exotic India. http://www.exoticindiaart.com/book/details/bhuta-damara-tantra-authoritative-tantra-of-sri-krodha-bhairava-along-with-his-mantras-mandal-worship-rituals-and-accomplishment-rituals-of-bhutinis-yakshinis-snake-girls-etc-NAK836/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-04-03.
- ↑ "Cult of Occult Science: Mantra-Tantra-Yantra (Tone Totke and Keelam Method)". Exotic India. http://www.exoticindiaart.com/book/details/cult-of-occult-science-mantra-tantra-yantra-tone-totke-and-keelam-method-NAK624/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-04-03.
- ↑ Abdul Gaffar Ronnie, "আৰ্কাইভ কপি" (bn ভাষাত), Bangla Mail 24, archived from the original on 27 April 2016, https://web.archive.org/web/20160427153251/http://www.banglamail24.com/news/147631, আহৰণ কৰা হৈছে: 19 July 2016Abdul Gaffar Ronnie, , Bangla Mail 24 (in Bengali), archived from the original Archived 2016-04-27 at the Wayback Machine on 27 April 2016, retrieved 19 July 2016
- ↑ "Three haunting myths of the Sundarbans". Dhaka Tribune. https://www.dhakatribune.com/feature/travel/166599/three-haunting-myths-of-the-sundarbans.
- ↑ Sarkar, Dr Sreemoyee (2021-01-01). "Ghosts in Bengali Folktales: Looking for Subaltern Cultural Identities". Indian Folklore: Contemplation on Art, Aesthetics, and Culture. https://www.academia.edu/49421409.Sarkar, Dr Sreemoyee (1 January 2021). "Ghosts in Bengali Folktales: Looking for Subaltern Cultural Identities". Indian Folklore: Contemplation on Art, Aesthetics, and Culture.
- ↑ Dasgupta, Shuvatri; Jash, Senjuti (2017-01-01). "Historicizing Ghosts: Reimagining Realities in Nineteenth Century Popular Bengali Fiction". JHI Blog. https://www.academia.edu/31412743.
- ↑ Indrajit Roy Choudhury (9 November 2015), Bhoot Chaturdashi, https://indroyc.com/2015/11/09/todays-bhoot-chaturdashi/Indrajit Roy Choudhury (9 November 2015), Bhoot Chaturdashi
- ↑ Festivals of India, Bhoot Chaturdashi 2016- The Indian Halloween Night, http://www.festivalsofindia.in/Bhoot-Chaturdashi/Festivals of India, Bhoot Chaturdashi 2016- The Indian Halloween Night
- ↑ Rohini Chatterji (22 October 2014), Kosha mangsho and Bhoot Chaturdashi: Celebrating Kali Puja and Diwali, Bengali style, http://www.firstpost.com/living/kosha-mangsho-and-bhoot-chaturdashi-celebrating-kali-puja-and-diwali-bengali-style-1762781.htmlRohini Chatterji (22 October 2014), Kosha mangsho and Bhoot Chaturdashi: Celebrating Kali Puja and Diwali, Bengali style
- ↑ , 8 November 2015, http://www.anirbansaha.com/bhoot-chaturdoshi/
- ↑ "আৰ্কাইভ কপি". Oct 26, 2019. Archived from the original on 23 August 2021. https://web.archive.org/web/20210823185035/https://poshan.outlookindia.com/story/poshan-news-a-day-before-diwali-choddo-shak-to-appease-the-ancestors-think-again/341124.
- ↑ Chakraborty, Debarati; Chatterjee, Ardhendu Sekhar; Hasan, Mahidi (March 24, 2021). "Bhoot Choturdoshi – An ancient Shaak eating ritual with ethnomedicinal importance". CEIBA Newsletter খণ্ড 3 (1). https://ceibatrust.org/2020/03/bhoot-choturdoshi-an-ancient-shaak-eating-ritual-with-ethnomedicinal-importance/। আহৰণ কৰা হৈছে: 23 August 2021.