সমললৈ যাওক

বাইবেল

আন্তঃৱিকি লিংক সম্পাদনা কৰক
অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ পৰা
এইটো এটা অনূদিত বা অনুবাদ চলি থকা প্ৰবন্ধ। ইয়াৰ তাৎপৰ্য্য কেইবাটাও হ'ব পাৰে।
এই পৃষ্ঠাটো বৰ্ত্তমান সৃষ্টি কৰি থকা হৈছে আৰু সেয়ে সততে সলনি হৈ আছে। প্ৰবন্ধটোৱে সম্যকভাবে এক পুষ্ট ৰূপ নোপোৱা পৰ্য্যন্ত এনে চলি থাকিব পাৰে। প্ৰবন্ধৰ লিখকক সদ্যহতে কাম কৰি যোৱাত সুবিধা দিবলৈ অনুগ্ৰহ কৰি এই অৱস্থাত মতানৈক্য এৰাই চলে যেন। অৱশ্যে প্ৰবন্ধৰ আংগিক, নান্দনিক অথবা অন্য তেনেধৰণৰ আলোচনা থাকিলে আলোচনা পৃষ্ঠাত উপস্থাপন কৰিব পাৰে।
বাইবেল

১৫ শতিকাৰ মাজভাগত জোহানেছ গুটেনবাৰ্গ দ্বাৰা প্ৰকাশিত গুটেনবাৰ্গ বাইবেল হৈছে প্ৰথম প্ৰকাশিত বাইবেল।
তথ্য
ধৰ্ম
ভাষা হিব্ৰু, আৰমাইক, আৰু গ্ৰীক।
কাল চাওক বাইবেলৰ ডেটিং

বাইবেল[টোকা 1] খ্ৰীষ্টান আৰু ইহুদী ধৰ্মৰ কেন্দ্ৰীয় ধৰ্মীয় গ্ৰন্থৰ সংকলন, আৰু ইছলামৰ দৰে অন্যান্য আব্ৰাহামী ধৰ্মত সন্মানিত। বাইবেল হৈছে মূলতঃ হিব্ৰু, আৰামিক আৰু কইনে গ্ৰীক ভাষাত লিখা এখন সংকলন (বিভিন্ন ৰূপৰ গ্ৰন্থৰ সংকলন)। গ্ৰন্থসমূহত নিৰ্দেশনা, গল্প, কবিতা, ভৱিষ্যদ্বাণী, আৰু অন্যান্য ধাৰাসমূহ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে। কোনো বিশেষ ধৰ্মীয় পৰম্পৰা বা সম্প্ৰদায়ে বাইবেলৰ অংশ হিচাপে গ্ৰহণ কৰা সামগ্ৰীৰ সংগ্ৰহক বাইবেলৰ নীতি-নিয়ম বোলা হয়। বিশ্বাসীসকলে সাধাৰণতে ইয়াক ঐশ্বৰিক প্ৰেৰণাৰ উৎপাদন বুলি গণ্য কৰে, কিন্তু ইয়াৰ অৰ্থ কি তেওঁলোকে বুজি পোৱা আৰু পাঠটোৰ ব্যাখ্যাৰ ধৰণ বেলেগ বেলেগ।

ধৰ্মীয় গ্ৰন্থসমূহ বিভিন্ন ধৰ্মীয় সম্প্ৰদায়ে বিভিন্ন চৰকাৰী সংগ্ৰহত সংকলন কৰিছিল। আটাইতকৈ প্ৰাচীনখনত বাইবেলৰ প্ৰথম পাঁচখন কিতাপ আছিল, যিবোৰক হিব্ৰু ভাষাত তওৰাত আৰু গ্ৰীক ভাষাত পেন্টাটেউক (অৰ্থাৎ ‘পাঁচখন কিতাপ’) বুলি কোৱা হয়। দ্বিতীয়-আটাইতকৈ পুৰণি অংশ আছিল আখ্যানমূলক ইতিহাস আৰু ভৱিষ্যদ্বাণীৰ সংকলন (নেভিইম)। তৃতীয় সংকলন কেতুভিমত গীতমালা, প্ৰবাদ আৰু আখ্যানমূলক ইতিহাস সন্নিবিষ্ট কৰা হৈছে। তানাখ (תָּנָ״ךְ , ৰোমানীকৃত: Tanaḵ) হিব্ৰু বাইবেলৰ বাবে এটা বিকল্প শব্দ, যিটো মূলতঃ হিব্ৰু ভাষাত লিখা শাস্ত্ৰসমূহ সামৰি লোৱা তিনিটা উপাদানৰ প্ৰথম আখৰৰ দ্বাৰা গঠিত: তওৰাত ('শিক্ষা'), নেভি'ইম ('ভাববাদী'), আৰু কেটুভিম ('লিখন')। মেচ’ৰেটিক পাঠ্য হৈছে তানাখৰ মধ্যযুগীয় সংস্কৰণ—যিটো হিব্ৰু আৰু আৰামীয়া ভাষাত লিখা হৈছে—যিটোক আধুনিক ৰাব্বি ইহুদী ধৰ্মই হিব্ৰু বাইবেলৰ কৰ্তৃত্বশীল গ্ৰন্থ বুলি গণ্য কৰে। চেপ্টুয়াজিণ্ট হৈছে খ্ৰীষ্টপূৰ্ব তৃতীয় আৰু দ্বিতীয় শতিকাৰ তানাখৰ কইনে গ্ৰীক অনুবাদ; ই বহুলাংশে হিব্ৰু বাইবেলৰ সৈতে ওপৰত ওপৰত।

খ্ৰীষ্টান ধৰ্মৰ আৰম্ভণি হৈছিল দ্বিতীয় মন্দিৰ ইহুদী ধৰ্মৰ ফলস্বৰূপে, চেপ্টুয়াজিণ্টক পুৰণি নিয়মৰ ভিত্তি হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰি। প্ৰাথমিক গীৰ্জাই ইহুদী পৰম্পৰা অব্যাহত ৰাখিছিল, যিবোৰক প্ৰেৰিত, কৰ্তৃত্বশীল ধৰ্মীয় কিতাপ হিচাপে দেখা পাইছিল, সেইবোৰক অন্তৰ্ভুক্ত কৰিছিল। যীচুৰ জীৱন আৰু শিক্ষাৰ বিষয়ে লিখা শুভবাৰ্তাসমূহ পৌলৰ পত্ৰ আৰু অন্যান্য গ্ৰন্থসমূহৰ সৈতে নতুন নিয়মত দ্ৰুতভাৱে একত্ৰিত হ’ল। বাইবেলৰ আটাইতকৈ পুৰণি অংশবোৰ হয়তো গ. ১২০০ খ্ৰীষ্টপূৰ্বত, আনহাতে নতুন নিয়ম বেছিভাগেই খ্ৰীষ্টপূৰ্ব চতুৰ্থ শতিকাৰ ভিতৰত গঠন হৈছিল।

আনুমানিক মুঠ বিক্ৰী পাঁচ বিলিয়ন কপিতকৈও অধিক হোৱাৰ বাবে খ্ৰীষ্টান বাইবেলখন সৰ্বকালৰ সৰ্বাধিক বিক্ৰী হোৱা প্ৰকাশন। পশ্চিমীয়া সংস্কৃতি আৰু ইতিহাস আৰু সমগ্ৰ বিশ্বৰ সংস্কৃতি দুয়োটাতে বাইবেলে গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছে। বাইবেলৰ সমালোচনাৰ জৰিয়তে ইয়াৰ অধ্যয়নেও সংস্কৃতি আৰু ইতিহাসত পৰোক্ষভাৱে প্ৰভাৱ পেলাইছে। বৰ্তমান পৃথিৱীৰ প্ৰায় আধা ভাষালৈ বাইবেল অনুবাদ কৰা হৈছে বা অনুবাদ কৰা হৈছে।

কিছুমানে বাইবেলৰ গ্ৰন্থসমূহক নৈতিকভাৱে সমস্যাজনক, ঐতিহাসিকভাৱে ভুল বা সময়ৰ দ্বাৰা বিকৃত বুলি ভাবে; আন কিছুমানে ইয়াক কিছুমান বিশেষ জনগোষ্ঠী আৰু পৰিঘটনাৰ বাবে উপযোগী ঐতিহাসিক উৎস বা নৈতিক শিক্ষাৰ উৎস বুলি বিবেচনা কৰে।

ব্যুৎপত্তি

[সম্পাদনা কৰক]

বাইবেল শব্দটোৱে খ্ৰীষ্টান পুৰান বাইবেলৰ সৈতে মিল থকা হিব্ৰু বাইবেল বা খ্ৰীষ্টান বাইবেলক বুজাব পাৰে, য’ত পুৰান বাইবেলৰ উপৰিও নতুন বাইবেল আছে।[1]

ইংৰাজী শব্দ বাইবেল Koinē গ্ৰীক: τὰ βιβλία, ৰোমানীকৃত: ta biblia, অৰ্থাৎ 'কিতাপসমূহ' (একবচন βιβλίον, biblion)ৰ পৰা উদ্ভৱ হৈছে।[2] βιβλίον শব্দটোৰ নিজেই আক্ষৰিক অৰ্থ আছিল ‘স্ক্ৰল’ আৰু কিতাপৰ সাধাৰণ শব্দ হিচাপে ব্যৱহাৰ হ’বলৈ ধৰিলে।[3] ইয়াক βύβλος বাইব্লছৰ ক্ষুদ্ৰ শব্দ, ‘ইজিপ্তৰ পেপিৰাছ’, সম্ভৱতঃ ফিনিচিয়াৰ সাগৰীয় বন্দৰ বাইব্ল’ছ (গেবাল বুলিও জনা যায়) নামৰ পৰাই ইয়াক এনেদৰে কোৱা হয়, য’ৰ পৰা ইজিপ্তৰ পেপিৰাছ গ্ৰীচলৈ ৰপ্তানি কৰা হৈছিল।[4]

গ্ৰীক ভাষাত ta biblia আছিল "হেলেনিষ্টিক ইহুদীসকলে তেওঁলোকৰ পবিত্ৰ গ্ৰন্থসমূহ বৰ্ণনা কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা এটা অভিব্যক্তি"।[5] The biblical scholar F. F. Bruce notes that John Chrysostom appears to be the first writer (in his Homilies on Matthew, delivered between 386 and 388 CE) to use the Greek phrase ta biblia ('the books') to describe both the Old and New Testaments together.[6]

লেটিন biblia sacra 'পবিত্ৰ কিতাপ' গ্ৰীক অনুবাদ τὰ βιβλία τὰ ἅγια (tà biblia tà hágia, 'পবিত্ৰ কিতাপ')।[7] মধ্যযুগীয় লেটিন biblia হৈছে biblia sacra 'পবিত্ৰ কিতাপ'ৰ সংক্ষিপ্ত ৰূপ। লাহে লাহে ইয়াক মধ্যযুগীয় লেটিন ভাষাত নাৰীলিঙ্গ একবচন বিশেষ্য (biblia, gen. bibliae) হিচাপে গণ্য কৰা হ'ল আৰু সেয়েহে পশ্চিম ইউৰোপৰ স্থানীয় ভাষাত এই শব্দটো একবচন হিচাপে ধাৰে দিয়া হ'ল।[8]

উন্নয়ন আৰু ইতিহাস

[সম্পাদনা কৰক]
Hebrew Bible from 1300. Genesis.
প্ৰায় ১৩০০ এখন আদি গ্ৰন্থত হিব্ৰু বাইবেল
মৃত সাগৰৰ পুস্তকসমূহৰ ভিতৰত অন্যতম মহান যিচয়া পুস্তক (1QIsaa) হৈছে যিচয়াৰ পুস্তকৰ আটাইতকৈ পুৰণি সম্পূৰ্ণ প্ৰতিলিপি।

বাইবেল এখন এখন কিতাপ নহয়; ই এনে এখন কিতাপৰ সংকলন যাৰ জটিল বিকাশ সম্পূৰ্ণৰূপে বুজা হোৱা নাই। আটাইতকৈ পুৰণি কিতাপবোৰৰ আৰম্ভণি হৈছিল প্ৰজন্মৰ পৰা প্ৰজন্মলৈ মৌখিকভাৱে প্ৰচাৰিত গীত আৰু কাহিনী হিচাপে। একবিংশ শতিকাৰ পণ্ডিতসকলে গ্ৰন্থসমূহৰ "লেখা, পৰিবেশন, মুখস্থ কৰা আৰু শ্ৰৱণ মাত্ৰাৰ মাজৰ সংযোগস্থল" অন্বেষণ কৰাৰ আৰম্ভণিৰ পৰ্যায়তহে আছে। বৰ্তমানৰ ইংগিতসমূহ হ’ল যে সাম্প্ৰদায়িক মৌখিক পৰিবেশনত প্ৰাচীন লেখা শিকি অহাৰ দৰে লেখা আৰু মৌখিকতা সিমান পৃথক নাছিল।[9] বাইবেলখন বিভিন্ন পৃথক সংস্কৃতি আৰু পটভূমিৰ বহু লোকে লিখিছিল আৰু সংকলন কৰিছিল, যিসকলক বহু পণ্ডিতে কয় যে বেছিভাগেই অজ্ঞাত।[10]

ব্ৰিটিছ বাইবেল পণ্ডিত জন কে ৰিচেছে লিখিছে:[11]

লেখকসকলৰ জীৱন-যাপনৰ অৱস্থা – ৰাজনৈতিক, সাংস্কৃতিক, অৰ্থনৈতিক আৰু পৰিৱেশগত – অতি ভিন্ন আছিল। যাযাবৰী অস্তিত্ব প্ৰতিফলিত কৰা গ্ৰন্থ, প্ৰতিষ্ঠিত ৰাজতন্ত্ৰ আৰু মন্দিৰ কাল্ট থকা লোকৰ গ্ৰন্থ, নিৰ্বাসনৰ পৰা পোৱা গ্ৰন্থ, বিদেশী শাসকৰ তীব্ৰ অত্যাচাৰৰ পৰা জন্ম লোৱা গ্ৰন্থ, দৰবাৰী গ্ৰন্থ, বিচৰণকাৰী কাৰিজমাটিক প্ৰচাৰকৰ গ্ৰন্থ, নিজকে অত্যাধুনিক হেলেনিষ্টিক লেখকৰ বায়ু প্ৰদান কৰা গ্ৰন্থ। ই এটা সময়-সীমা যিয়ে হোমাৰ, প্লেটো, এৰিষ্ট'টল, থুচিডাইডছ, চফ'ক্লেছ, চিজাৰ, চিচেৰো, আৰু কেটুলাছৰ ৰচনাক সামৰি লৈছে। ই এনে এটা যুগ য'ত অচূৰ সাম্ৰাজ্য (দ্বাদশৰ পৰা সপ্তম শতিকা) আৰু পাৰ্চী সাম্ৰাজ্য (ষষ্ঠৰ পৰা চতুৰ্থ শতিকা)ৰ উত্থান-পতন, আলেকজেণ্ডাৰৰ অভিযান (৩৩৬–৩২৬), ৰোমৰ উত্থান আৰু ইয়াৰ আধিপত্য দেখা যায় ভূমধ্যসাগৰীয় (চতুৰ্থ শতিকাত Principate প্ৰতিষ্ঠা), জেৰুজালেম মন্দিৰ ধ্বংস (৭০ খ্ৰীষ্টাব্দ), আৰু স্কটলেণ্ডৰ কিছু অংশলৈ ৰোমান শাসন সম্প্ৰসাৰণ (৮৪ খ্ৰীষ্টাব্দ)।

বাইবেলৰ কিতাপবোৰ প্ৰথমে পেপিৰাছৰ পুস্তকত হাতেৰে লিখা আৰু কপি কৰা হৈছিল।[12] কোনো মূল গ্ৰন্থ বাচি থকা নাই। গ্ৰন্থসমূহৰ মূল ৰচনাৰ বয়স, নিৰ্ণয় কৰাটো কঠিন আৰু ইয়াৰ ওপৰত যথেষ্ট বিতৰ্ক হৈছে। সেয়েহে, হেণ্ডেল আৰু জুষ্টেনে হিব্ৰু বাইবেলৰ আটাইতকৈ পুৰণি অংশ (বিচাৰক ৫ নং দ্বোৰাৰ গীত আৰু বিচাৰক ১৬ আৰু ১ চমূৱেলৰ চেমচনৰ কাহিনী) ৰাজতন্ত্ৰৰ আৰম্ভণিৰ লোহা যুগত ( ১২০০ খ্ৰীষ্টপূৰ্ব) ৰচনা কৰা বুলি কয়।[13] ১৯৪৭ চনত কুমৰাণৰ গুহাত আৱিষ্কাৰ হোৱা মৃত সাগৰৰ পুস্তকসমূহ খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ২৫০ চনৰ পৰা ১০০ খ্ৰীষ্টাব্দৰ ভিতৰৰ কপি বুলি ক’ব পাৰি। হিব্ৰু বাইবেলৰ যিকোনো দৈৰ্ঘ্যৰ কিতাপৰ বৰ্তমানৰ আটাইতকৈ পুৰণি কপি যিবোৰ খণ্ড নহয়।[14]

আদিম পাণ্ডুলিপিসমূহ সম্ভৱতঃ পেলিঅ’-হিব্ৰু ভাষাত লিখা হৈছিল, যিটো একে সময়ৰ আন চিত্ৰচিত্ৰৰ সৈতে মিল থকা এক প্ৰকাৰৰ কিউনিফৰ্ম চিত্ৰচিত্ৰ।[15] বেবিলনলৈ নিৰ্বাসিত হোৱাৰ বাবেই সম্ভৱতঃ খ্ৰীষ্টপূৰ্ব পঞ্চমৰ পৰা তৃতীয় শতিকাত বৰ্গ লিপি (আৰমাইক)লৈ স্থানান্তৰিত হ’ল।[16] মৃত সাগৰৰ পুস্তকবোৰৰ সময়ৰ পৰাই হিব্ৰু বাইবেলখন পঢ়াত সহায়ক হোৱাকৈ শব্দৰ মাজত ফাঁক দি লিখা হৈছিল।[17] খ্ৰীষ্টীয় অষ্টম শতিকাৰ ভিতৰত মাচোৰেটসকলে স্বৰবৰ্ণৰ চিন যোগ কৰিলে।[18] লেবীয়া বা অধ্যাপকসকলে গ্ৰন্থসমূহ ৰক্ষা কৰিছিল আৰু কিছুমান গ্ৰন্থক সদায় আন কিছুমানতকৈ অধিক কৰ্তৃত্বশীল বুলি গণ্য কৰা হৈছিল।[19] লিখকসকলে লিপি সলনি কৰি, প্ৰাচীন ৰূপ আপডেট কৰি আৰু সংশোধন কৰি গ্ৰন্থসমূহ সংৰক্ষণ আৰু সলনি কৰিছিল। এই হিব্ৰু গ্ৰন্থসমূহ অতি যত্নৰে কপি কৰা হৈছিল।[20]

শাস্ত্ৰ (পবিত্ৰ, কৰ্তৃত্বশীল ধৰ্মীয় গ্ৰন্থ) বুলি গণ্য কৰা এই গ্ৰন্থসমূহ বিভিন্ন ধৰ্মীয় সম্প্ৰদায়ে বিভিন্ন বাইবেলৰ নীতি-নিয়ম (শাস্ত্ৰৰ চৰকাৰী সংকলন)ত সংকলন কৰিছিল।[21] বাইবেলৰ প্ৰথম পাঁচখন কিতাপ থকা আৰু তওৰাত (অৰ্থাৎ "বিধান", "নিৰ্দেশনা", বা "শিক্ষা") বা পেন্টাটেউক ("পাঁচখন কিতাপ") বুলি কোৱা আটাইতকৈ প্ৰাচীন সংকলনখন খ্ৰীষ্টপূৰ্ব পঞ্চম শতিকাৰ ভিতৰত ইহুদী নীতি হিচাপে গ্ৰহণ কৰা হৈছিল। নেভি'ইম ("ভাববাদী") নামৰ দ্বিতীয়টো আখ্যানমূলক ইতিহাস আৰু ভৱিষ্যদ্বাণীৰ সংকলন খ্ৰীষ্টপূৰ্ব তৃতীয় শতিকাত কেনন কৰা হৈছিল। গীতমালা, প্ৰবাদ আৰু আখ্যানমূলক ইতিহাস থকা কেতুভিম ("লিখা") নামৰ তৃতীয়টো সংকলন খ্ৰীষ্টপূৰ্ব দ্বিতীয় শতিকাৰ পৰা খ্ৰীষ্টীয় দ্বিতীয় শতিকাৰ মাজৰ কোনোবা এটা সময়ত কেনন কৰা হৈছিল।[22] এই তিনিটা সংকলন বেছিভাগেই বাইবেলৰ হিব্ৰু ভাষাত লিখা হৈছিল, কিছুমান অংশ আৰামীয় ভাষাত লিখা হৈছিল, যিবোৰে একেলগে হিব্ৰু বাইবেল বা "তানাখ" ("তোৰাত", "নেভি'ইম", আৰু "কেটুভিম"ৰ সংক্ষিপ্ত ৰূপ) গঠন কৰে।[23]

হিব্ৰু বাইবেল

[সম্পাদনা কৰক]

হিব্ৰু বাইবেলৰ তিনিটা প্ৰধান ঐতিহাসিক সংস্কৰণ আছে: চেপ্টুয়াজিণ্ট, মেছ’ৰেটিক টেক্সট আৰু চমৰীয়ান পেন্টাটেউক (য’ত মাত্ৰ প্ৰথম পাঁচখন কিতাপহে আছে)। ইহঁতৰ সম্পৰ্ক আছে যদিও বিকাশৰ পথ একে নহয়। চেপ্টুয়াজিণ্ট বা এলএক্সএক্স হিব্ৰু শাস্ত্ৰ আৰু ইয়াৰ সৈতে জড়িত কিছুমান গ্ৰন্থৰ ক'ইন গ্ৰীক ভাষালৈ অনুবাদ আৰু ইয়াক প্ৰায় বাইসত্তৰজন লিখক আৰু প্ৰাচীনে কৰিছিল বুলি বিশ্বাস কৰা হয় যিসকল হেলেনিক ইহুদী আছিল,[24] যিটো খ্ৰীষ্টপূৰ্ব তৃতীয় শতিকাৰ শেষৰ ফালে আলেকজেণ্ড্ৰিয়াত আৰম্ভ হৈছিল আৰু খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ১৩২ চনৰ ভিতৰত সম্পূৰ্ণ হৈছিল।[25][26][টোকা 2] সম্ভৱতঃ মিচৰৰ ৰজা দ্বিতীয় টলেমি ফিলাডেলফাছৰ নিৰ্দেশত গ্ৰীক-ৰোমান প্ৰব্ৰজনকাৰীৰ মূলতঃ গ্ৰীক ভাষী ইহুদীসকলৰ প্ৰয়োজনীয়তাক সম্বোধন কৰা হৈছিল।[25][27] চেপ্টুয়াজিণ্টৰ বৰ্তমানৰ সম্পূৰ্ণ প্ৰতিলিপিসমূহ খ্ৰীষ্টীয় খ্ৰীষ্টাব্দৰ তৃতীয় শতিকাৰ পৰা পঞ্চম শতিকালৈকে আৰু ইয়াৰ খণ্ডবোৰ খ্ৰীষ্টপূৰ্ব দ্বিতীয় শতিকাৰ।[28] ইয়াৰ পাঠৰ পুনৰীক্ষণ খ্ৰীষ্টপূৰ্ব প্ৰথম শতিকাৰ পৰাই আৰম্ভ হৈছিল।[29] মৃত সাগৰৰ পুস্তকবোৰৰ মাজত চেপ্টুয়াজিণ্টৰ খণ্ডবোৰ পোৱা গৈছিল; ইয়াৰ লিখনীৰ কিছু অংশ খ্ৰীষ্টপূৰ্ব দ্বিতীয় আৰু প্ৰথম শতিকা আৰু খ্ৰীষ্টপূৰ্ব প্ৰথম শতিকাৰ মিচৰৰ পৰা বিদ্যমান পেপিৰাছতো পোৱা যায়।[29]:5

তালমুদিক যুগৰ শেষৰ ফালে ৰাব্বি ইহুদী ধৰ্মৰ হিব্ৰু বাইবেলৰ ২৪খন কিতাপৰ কৰ্তৃত্বশীল হিব্ৰু আৰু আৰামাইক পাঠ্য হ’ব পৰা বস্তুটো বিকশিত কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল ( ৩০০ চন– ৫০০ খ্ৰীষ্টাব্দ), কিন্তু প্ৰকৃত তাৰিখ নিৰ্ণয় কৰাটো কঠিন।[30][31][32] ষষ্ঠ আৰু সপ্তম শতিকাত তিনিটা ইহুদী সম্প্ৰদায়ে নিখুঁত আখৰ-পাঠ লিখাৰ বাবে ব্যৱস্থাৰ অৱদান আগবঢ়াইছিল, ইয়াৰ কণ্ঠস্বৰ আৰু উচ্চাৰণক মাছ'ছ'ৰা (যাৰ পৰা "মেচ'ৰেটিক" শব্দটো উৎপন্ন কৰিছো) নামেৰে জনাজাত।[30] এই প্ৰাথমিক মেচ’ৰেটিক পণ্ডিতসকলৰ ভিত্তি আছিল মূলতঃ গালিলিয়াৰ টিবেৰিয়া আৰু জেৰুজালেম চহৰ আৰু বেবিলন (বৰ্তমান ইৰাক)। প্ৰাচীন গালীলৰ টাইবেৰিয়াছৰ ইহুদী সম্প্ৰদায়ত বাস কৰাসকলে ( কামায় ৭৫০–৯৫০) হিব্ৰু বাইবেলৰ গ্ৰন্থসমূহৰ লিখকৰ প্ৰতিলিপি তৈয়াৰ কৰিছিল, যাৰ পৰা কাম কৰিবলৈ বেবিলনৰ পৰম্পৰাৰ দৰে মানক গ্ৰন্থ নাছিল। তেওঁলোকে বিকশিত কৰা হিব্ৰু বাইবেলৰ (যাক টাইবেৰিয়ান হিব্ৰু বুলি কোৱা হয়) কেননিক উচ্চাৰণ আৰু সেয়েহে তেওঁলোকে কৰা বহুতো টোকা বেবিলনীয় ভাষাৰ পৰা পৃথক আছিল।[33] এই মতানৈক্যসমূহ নৱম শতিকাত মেছ’ৰেটিক গ্ৰন্থ নামৰ এটা মানক গ্ৰন্থত সমাধান কৰা হৈছিল।[34] এতিয়াও থকা আটাইতকৈ পুৰণি সম্পূৰ্ণ কপিটো হৈছে গ. ১০০০ খ্ৰীষ্টাব্দ।[35]

চমৰীয়া পেন্টাটুক হৈছে প্ৰাচীন কালৰে পৰা চমৰীয়া সম্প্ৰদায়ে ৰক্ষা কৰা তওৰাতৰ এটা সংস্কৰণ, যিটো ইউৰোপীয় পণ্ডিতসকলে ১৭ শতিকাত পুনৰ আৱিষ্কাৰ কৰিছিল; ইয়াৰ আটাইতকৈ পুৰণি বৰ্তমানৰ কপিসমূহ গ. ১১০০ খ্ৰীষ্টাব্দ।[36] চমৰীয়াসকলে তেওঁলোকৰ বাইবেলৰ নীতি-নিয়মত কেৱল পেন্টাটিউক (তওৰাত) অন্তৰ্ভুক্ত কৰে।[37] ইহুদী তানাখৰ আন কোনো গ্ৰন্থত তেওঁলোকে ঐশ্বৰিক লেখকত্ব বা প্ৰেৰণাক স্বীকৃতি দিয়া নাই।[টোকা 3] আংশিকভাৱে তানাখৰ যিহোচূৱাৰ কিতাপৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি লিখা এখন চমৰীয়া যিহোচূৱাৰ কিতাপ আছে, কিন্তু চমৰীয়াসকলে ইয়াক অ-কেননিক ধৰ্মনিৰপেক্ষ ঐতিহাসিক বুৰঞ্জী হিচাপে গণ্য কৰে।[38]

হিব্ৰু বাইবেলৰ প্ৰথম কোডেক্স ৰূপ সপ্তম শতিকাত প্ৰস্তুত কৰা হৈছিল। আধুনিক গ্ৰন্থখনৰ পূৰ্বসূৰী হৈছে কোডেক্স। প্ৰাথমিক খ্ৰীষ্টানসকলে জনপ্ৰিয় কৰি তোলা ইয়াক পেপিৰাছৰ এটা শিট আধা ভাঁজ কৰি "পৃষ্ঠা" গঠন কৰি নিৰ্মাণ কৰিছিল। এই ভাঁজ কৰা পৃষ্ঠাসমূহৰ বহুগুণক একেলগে একত্ৰিত কৰিলে এটা "কিতাপ" সৃষ্টি হ'ল যি স্ক্ৰলতকৈ অধিক সহজে উপলব্ধ আৰু অধিক বহনযোগ্য আছিল। ১৪৮৮ চনত হিব্ৰু বাইবেলৰ প্ৰথম সম্পূৰ্ণ ছপা প্ৰেছ সংস্কৰণ প্ৰস্তুত কৰা হয়।[39]

নতুন বাইবেল

[সম্পাদনা কৰক]
পল এপষ্টলে চেন্ট পলে তেওঁৰ পত্ৰ লিখি থকাত চিত্ৰিত কৰিছে, ভেলেন্টিন ডি ব'ল'নৰ এখন প্ৰতিকৃতি
photo of a fragment of papyrus with writing on it
The Rylands fragment P52 verso, 125–175 CE, is the oldest existing fragment of New Testament papyrus, including phrases from the 18th chapter of the Gospel of John.[40]

খ্ৰীষ্টীয় প্ৰথম শতিকাত খ্ৰীষ্টান ধৰ্মৰ উত্থানৰ সময়ত কইনে গ্ৰীক ভাষাত নতুন শাস্ত্ৰ ৰচনা কৰা হৈছিল। খ্ৰীষ্টানসকলে অৱশেষত এই নতুন শাস্ত্ৰসমূহক "নতুন বাইবেল"(New Testament) বুলি কয় আৰু চেপ্টুয়াজিণ্টক "পুৰণি বাইবেল" (Old Testament) বুলি ক'বলৈ আৰম্ভ কৰে।[41] নতুন বাইবেল আন যিকোনো প্ৰাচীন গ্ৰন্থতকৈ অধিক পাণ্ডুলিপিত সংৰক্ষিত হৈ আছে।[42][43] প্ৰাচীন খ্ৰীষ্টান কপিকাৰৰ বেছিভাগেই প্ৰশিক্ষিত লিখক নাছিল।[44] মূল পত্ৰ লিখাৰ অতি সোনকালে গছপেল আৰু পৌলৰ পত্ৰৰ বহু প্ৰতিলিপি ব্যক্তিগত খ্ৰীষ্টানসকলে তুলনামূলকভাৱে কম সময়ৰ ভিতৰতে প্ৰস্তুত কৰিছিল, [45] ছিনপটিক গছপেল, আদিম গীৰ্জাৰ পিতৃসকলৰ লেখা, মাৰ্চিয়নৰ পৰা আৰু ডিডাচেত প্ৰমাণ পোৱা যায় যে প্ৰথম শতিকাৰ শেষৰ আগতে খ্ৰীষ্টান নথি-পত্ৰ প্ৰচলিত আছিল।[46][47] পৌলৰ পত্ৰবোৰ তেওঁৰ জীৱনকালত প্ৰচাৰিত হৈছিল আৰু তেওঁৰ মৃত্যু ৬৮ বছৰৰ আগতে নীৰোৰ ৰাজত্বকালত হোৱা বুলি ভবা হয়।[48][49] প্ৰাচীন খ্ৰীষ্টানসকলে এই লেখাসমূহ সাম্ৰাজ্যৰ চাৰিওফালে পৰিবহণ কৰিছিল, পুৰণি চিৰিয়াক, কপটিক, ইথিওপিক আৰু লেটিন আৰু অন্যান্য ভাষালৈ অনুবাদ কৰিছিল।[50]

নতুন বাইবেলৰ পণ্ডিত বাৰ্ট এহৰমেনে ব্যাখ্যা কৰিছে যে এই একাধিক গ্ৰন্থসমূহ পিছলৈ পণ্ডিতসকলে কেনেকৈ শ্ৰেণীত ভাগ কৰিলে:

গীৰ্জাৰ প্ৰাৰম্ভিক শতিকাবোৰত খ্ৰীষ্টান গ্ৰন্থসমূহ যি স্থানলৈ লিখা হৈছিল বা লৈ যোৱা হৈছিল তাতেই কপি কৰা হৈছিল। যিহেতু গ্ৰন্থসমূহ স্থানীয়ভাৱে কপি কৰা হৈছিল, গতিকে বিভিন্ন স্থানীয়তাই বিভিন্ন ধৰণৰ পাঠ্য পৰম্পৰা গঢ়ি তোলাটো কোনো আচৰিত কথা নহয়। অৰ্থাৎ ৰোমৰ পাণ্ডুলিপিবোৰত একে ধৰণৰ বহুতো ভুল আছিল, কাৰণ সেইবোৰ বেছিভাগেই আছিল "ইন-হাউচ" নথি, ইটোৱে সিটোৰ পৰা কপি কৰা; পেলেষ্টাইনত কপি কৰা পাণ্ডুলিপিৰ দ্বাৰা তেওঁলোক বিশেষ প্ৰভাৱিত হোৱা নাছিল; আৰু পেলেষ্টাইনত থকাসকলে নিজৰ নিজৰ বৈশিষ্ট্য গ্ৰহণ কৰিলে, যিবোৰ মিচৰৰ আলেকজেণ্ড্ৰিয়াৰ দৰে ঠাইত পোৱা বৈশিষ্ট্যৰ সৈতে একে নাছিল। তদুপৰি গীৰ্জাৰ আৰম্ভণিৰ শতিকাবোৰত কিছুমান লোকেলত আনতকৈ ভাল লিখক আছিল। আধুনিক পণ্ডিতসকলে স্বীকাৰ কৰিবলৈ সক্ষম হৈছে যে আলেকজেণ্ড্ৰিয়াৰ লিখকসকল – যিটো প্ৰাচীন বিশ্বৰ এটা প্ৰধান বৌদ্ধিক কেন্দ্ৰ আছিল – বিশেষভাৱে সতৰ্ক আছিল, আনকি এই প্ৰাৰম্ভিক শতিকাবোৰতো, আৰু তাত, আলেকজেণ্ড্ৰিয়াত, প্ৰাথমিক খ্ৰীষ্টান লেখাৰ পাঠ্যৰ এক অতি বিশুদ্ধ ৰূপ, দশকৰ পিছত দশক, নিষ্ঠাবান আৰু তুলনামূলকভাৱে দক্ষ খ্ৰীষ্টান লিখকসকলে সংৰক্ষণ কৰিছিল।[51]

এই ভিন্ন ইতিহাসসমূহে আধুনিক পণ্ডিতসকলে চিনাক্তকৰণযোগ্য "পাঠ্য প্ৰকাৰ" বুলি কোৱা বস্তুৰ সৃষ্টি কৰিছিল। আটাইতকৈ বেছি স্বীকৃতি পোৱা চাৰিটা হ’ল আলেকজেণ্ড্ৰিয়ান, পশ্চিমীয়া, চিজাৰিয়ান আৰু বাইজেন্টাইন।[52]

কেথলিক বাইবেলত অন্তৰ্ভুক্ত গ্ৰন্থসমূহৰ তালিকাখন ৩৮২ চনত ৰোমৰ পৰিষদে কেনন হিচাপে প্ৰতিষ্ঠা কৰে, তাৰ পিছত ৩৯৩ চনত হিপ্পো আৰু ৩৯৭ চনত কাৰ্থেজৰ কিতাপ।[53] Since then, Catholic Christians have held ecumenical councils to standardize their biblical canon. The Council of Trent (1545–63), held by the Catholic Church in response to the Protestant Reformation, authorized the Vulgate as its official Latin translation of the Bible.[54] A number of biblical canons have since evolved. Christian biblical canons range from the 73 books of the Catholic Church canon and the 66-book canon of most Protestant denominations to the 81 books of the Ethiopian Orthodox Tewahedo Church canon, among others.[55] Judaism has long accepted a single authoritative text, whereas Christianity has never had an official version, instead having many different manuscript traditions.[56]

ভিন্নতা

[সম্পাদনা কৰক]

All biblical texts were treated with reverence and care by those who copied them, yet there are transmission errors, called variants, in all biblical manuscripts.[57][58] A variant is any deviation between two texts. Textual critic Daniel B. Wallace explains, "Each deviation counts as one variant, regardless of how many MSS [manuscripts] attest to it."[59] Hebrew scholar Emanuel Tov says the term is not evaluative; it is a recognition that the paths of development of different texts have separated.[60]

Medieval handwritten manuscripts of the Hebrew Bible were considered extremely precise: the most authoritative documents from which to copy other texts.[61] Even so, Hebrew Bible scholar David Carr asserts that Hebrew texts still contain some variants.[62] The majority of all variants are accidental, such as spelling errors, but some changes were intentional.[63] In the Hebrew text, "memory variants" are generally accidental differences evidenced by such things as the shift in word order found in 1 Chronicles 17:24 and 2 Samuel 10:9 and 13. Variants also include the substitution of lexical equivalents, semantic and grammar differences, and larger scale shifts in order, with some major revisions of the Masoretic texts that must have been intentional.[64]

Intentional changes in New Testament texts were made to improve grammar, eliminate discrepancies, harmonize parallel passages, combine and simplify multiple variant readings into one, and for theological reasons.[63][65] Old Testament scholar Bruce K. Waltke observes that one variant for every ten words was noted in the recent critical edition of the Hebrew Bible, the Biblia Hebraica Stuttgartensia, leaving 90% of the Hebrew text without variation. The fourth edition of the United Bible Society's Greek New Testament notes variants affecting about 500 out of 6900 words, or about 7% of the text.[66]

অতিৰিক্ত তথ্য: Textual variants in the Hebrew Bible আৰু Textual variants in the New Testament

লগতে চাওক

[সম্পাদনা কৰক]
 Bible ৱিকিচ'ৰা

টোকা

[সম্পাদনা কৰক]
  1. ↑ from Koine Greek τὰ βιβλία, Script error: The function "transl" does not exist., 'the books'
  2. ↑ উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: অবৈধ <ref> টেগ; ndq নামৰ refৰ বাবে কোনো পাঠ্য প্ৰদান কৰা হোৱা নাই
  3. ↑ Although a paucity of extant source material makes it impossible to be certain that the earliest Samaritans also rejected the other books of the Tanakh, the 3rd-century church father Origen confirms that the Samaritans in his day "receive[d] the books of Moses alone." Schaff 1885, Chapter XLIX

তথ্য

[সম্পাদনা কৰক]

পাদটীকা

[সম্পাদনা কৰক]
  1. ↑ "Definition of Bible | Dictionary.com" (en ভাষাত). www.dictionary.com. http://dictionary.reference.com/search?q=Bible. 
  2. ↑ Bandstra 2009, পৃষ্ঠা. 7; Gravett et al. 2008, পৃষ্ঠা. xv.
  3. ↑ Beekes 2009, পৃষ্ঠা. 246–247.
  4. ↑ Brake 2008, পৃষ্ঠা. 29.
  5. ↑ Hamilton, Mark. "From Hebrew Bible To Christian Bible | From Jesus To Christ – The First Christians | Frontline | PBS". www.pbs.org. https://www.pbs.org/wgbh/pages/frontline/shows/religion/first/scriptures.html. 
  6. ↑ Bruce 1988, পৃষ্ঠা. 214.
  7. ↑ Liddell, Henry George; Scott, Robert. "A Greek-English Lexicon, βιβλίον". www.perseus.tufts.edu. http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus%3Atext%3A1999.04.0057%3Aentry%3Dbibli%2Fon. 
  8. ↑ "The Catholic Encyclopedia". Newadvent.org. 1907. http://www.newadvent.org/cathen/02543a.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 23 April 2010. 
  9. ↑ Carr, David M. The formation of the Hebrew Bible: A new reconstruction. Oxford University Press, 2011. p. 5
  10. ↑ Swenson 2021, পৃষ্ঠা. 12; Rogerson 2005, পৃষ্ঠা. 21; Riches 2000, ch. 2.
  11. ↑ Riches 2000, পৃষ্ঠা. 9.
  12. ↑ Lim 2017, পৃষ্ঠা. 7; 47.
  13. ↑ Hendel & Joosten 2018, পৃষ্ঠা. ix, 98–99, 101, 104, 106.
  14. ↑ Lim 2017, পৃষ্ঠা. 38, 47; Ulrich 2013, পৃষ্ঠা. 103–104; VanderKam & Flint 2013, ch. 5; Harris & Platzner 2008, পৃষ্ঠা. 22.
  15. ↑ Wegner 2006, পৃষ্ঠা. 59.
  16. ↑ Wegner 2006, পৃষ্ঠা. 60.
  17. ↑ Wegner 2006, পৃষ্ঠা. 61.
  18. ↑ VanderKam & Flint 2013, পৃষ্ঠা. 88–90.
  19. ↑ Wegner 2006, পৃষ্ঠা. 62–63.
  20. ↑ Wegner 2006, পৃষ্ঠা. 64–65.
  21. ↑ Hayes 2012, পৃষ্ঠা. 9.
  22. ↑ Hayes 2012, পৃষ্ঠা. 9–10.
  23. ↑ Lim 2017, পৃষ্ঠা. 40.
  24. ↑ The Old Testament in Greek Archived 20 May 2023 at the Wayback Machine – Greek manuscripts. British Library. Retrieved 20 May 2023.
  25. ↑ 25.0 25.1 Segal 2010, পৃষ্ঠা. 363.
  26. ↑ Dorival, Harl & Munnich 1988, পৃষ্ঠা. 111.
  27. ↑ Lavidas 2021, পৃষ্ঠা. 30.
  28. ↑ Lim 2017, পৃষ্ঠা. 45–46, 58; Hayes 2012, ch. 1; Brown 2010, Intro.; Carr 2010, পৃষ্ঠা. 250; Bandstra 2009, পৃষ্ঠা. 8, 480; Gravett et al. 2008, পৃষ্ঠা. 47; Harris & Platzner 2008, পৃষ্ঠা. 27; Riches 2000, ch. 3.
  29. ↑ 29.0 29.1 Dines, Jennifer (2004). The Septuagint. Bloomsbury Publishing. পৃষ্ঠা. 4. ISBN 978-0-567-60152-0. 
  30. ↑ 30.0 30.1 Hauser, Watson & Kaufman 2003, পৃষ্ঠা. 30–31.
  31. ↑ Wegner 1999, পৃষ্ঠা. 172.
  32. ↑ Swenson 2021, পৃষ্ঠা. 29.
  33. ↑ Phillips 2016, পৃষ্ঠা. 288–291.
  34. ↑ Lavidas 2021, পৃষ্ঠা. 75.
  35. ↑ VanderKam & Flint 2013, পৃষ্ঠা. 87.
  36. ↑ Lim 2017, পৃষ্ঠা. 46–49; Ulrich 2013, পৃষ্ঠা. 95–104; VanderKam & Flint 2013, ch. 5; Bandstra 2009, পৃষ্ঠা. 8; Gravett et al. {{{50}}}, পৃষ্ঠা. 482; Harris & Platzner 2008, পৃষ্ঠা. 23–28.
  37. ↑ VanderKam & Flint 2013, পৃষ্ঠা. 91.
  38. ↑ Gaster 1908, পৃষ্ঠা. 166.
  39. ↑ Hauser, Watson & Kaufman 2003, পৃষ্ঠা. 31–32.
  40. ↑ Orsini & Clarysse 2012, পৃষ্ঠা. 470.
  41. ↑ Lim 2017, পৃষ্ঠা. 45–46; Brown 2010, Intro. and ch. 1; Carr 2010, পৃষ্ঠা. 17; Bandstra 2009, পৃষ্ঠা. 7, 484; Riches 2000, chs. 2 and 3.
  42. ↑ Gurry 2016, পৃষ্ঠা. 117.
  43. ↑ Rezetko & Young 2014, পৃষ্ঠা. 164.
  44. ↑ Wegner 2006, পৃষ্ঠা. 300.
  45. ↑ Wallace 2009, পৃষ্ঠা. 88.
  46. ↑ Wegner 2006, পৃষ্ঠা. 40–41, 300–301.
  47. ↑ Mowry 1944, পৃষ্ঠা. 76, 84, 85.
  48. ↑ Mowry 1944, পৃষ্ঠা. 85.
  49. ↑ Brown 1997, পৃষ্ঠা. 436.
  50. ↑ Lavidas 2021, পৃষ্ঠা. 29.
  51. ↑ Ehrman, Bart D. Misquoting Jesus: The Story Behind Who Changed the Bible and Why (New York: HarperCollins, 2005) p. 72.
  52. ↑ Parker 2013, পৃষ্ঠা. 412–420, 430–432; Brown 2010, ch. 3(A).
  53. ↑ Lim 2017, পৃষ্ঠা. 40; Hayes 2012, ch. 1; Brown 2010, Intro.; Carr 2010, পৃষ্ঠা. 3–5; Bandstra 2009, পৃষ্ঠা. 7–8, 480–481; Gravett et al. 2008, পৃষ্ঠা. xv; Harris & Platzner 2008, পৃষ্ঠা. 3–4, 28, 371; Riches 2000, ch. 3.
  54. ↑ Lim 2017, পৃষ্ঠা. 40, 46, 49, 58–59; Hayes 2012, ch. 1; Brown 2010, Intro.; Carr 2010, পৃষ্ঠা. 3–5; Bandstra 2009, পৃষ্ঠা. 7–8, 480–481; Gravett et al. 2008, পৃষ্ঠা. xv, 49; Harris & Platzner 2008, পৃষ্ঠা. 3–4, 28, 31–32, 371; Riches 2000, ch. 3.
  55. ↑ Riches 2000, পৃষ্ঠা. 7–8.
  56. ↑ Barton 2019, পৃষ্ঠা. 15.
  57. ↑ Wegner 2006, পৃষ্ঠা. 41.
  58. ↑ Black 1994, পৃষ্ঠা. 24.
  59. ↑ Wallace 2009, পৃষ্ঠা. 98.
  60. ↑ Tov 2001, পৃষ্ঠা. 18.
  61. ↑ "The Damascus Keters". National Library of Israel. https://web.nli.org.il/sites/nli/english/collections/jewish-collection/pages/damascus.aspx। আহৰণ কৰা হৈছে: 1 July 2020. 
  62. ↑ Carr 2011, পৃষ্ঠা. 5–7.
  63. ↑ 63.0 63.1 Black 1994, পৃষ্ঠা. 60.
  64. ↑ Carr 2011, পৃষ্ঠা. 5–7, 18, 24, 29, 42, 55, 61, 145, 167.
  65. ↑ Royce 2013, পৃষ্ঠা. 461–464, 468, 470–473.
  66. ↑ Wegner 2006, পৃষ্ঠা. 25.

ৰচনা

[সম্পাদনা কৰক]

বাহ্যিক সংযোগ

[সম্পাদনা কৰক]
বাইবেল প্ৰবন্ধৰ বিষয়ে ৱিকিপিডিয়াৰ ভগ্নী প্ৰকল্পসমূহত অধিক তথ্য চাব পাৰে:
শব্দৰ অৰ্থ ৱিকিঅভিধানত
চিত্ৰ আৰু মিডিয়া কমন্সত
মাধ্যম আৰু কাৰ্যক্ৰম ৱিকিবিশ্ববিদ্যালয়ত
বা-বাতৰি ৱিকিসংবাদত
উক্তিৰ সংগ্ৰহ ৱিকিউক্তিত
কিতাপ, লিখনি আদি ৱিকিউৎসত
পাঠ্যপুথি ৱিকিগ্ৰন্থত
"https://as.wikipedia.org/w/index.php?title=বাইবেল&oldid=515246"ৰ পৰা অনা হৈছে