সমললৈ যাওক

বাতৰিকাকত

অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ পৰা
এজনী ছোৱালীয়ে এপ’ল’ ১১ চন্দ্ৰত অৱতৰণৰ বাতৰি প্ৰকাশ কৰা ১৯৬৯ চনৰ ২১ জুলাইৰ দ্য ৱাশ্বিংটন পোষ্টৰ কপি পঢ়ি থকা দৃশ্য।

বাতৰি কাকত হৈছে সাম্প্ৰতিক পৰিঘটনাৰ লিখিত তথ্য। বাতৰি কাকতসমূহে ৰাজনীতি, ব্যৱসায়, ক্ৰীড়া, শিল্প, বিজ্ঞান আদি বিভিন্ন ক্ষেত্ৰ সামৰি ল’ব পাৰে। ইয়াত প্ৰায়ে মতামত স্তম্ভ, বতৰৰ পূৰ্বাভাস, স্থানীয় সেৱাৰ পৰ্যালোচনা, মৃত্যু বাৰ্তা, সম্পাদকীয়, কাৰ্টুন, কমিক, পৰামৰ্শৰ স্তম্ভ আদি অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়।

বাতৰি কাকত পৰম্পৰাগতভাৱে ছপা ৰূপত প্ৰকাশ কৰা হয়। কিন্তু আজিকালি বেছিভাগ বাতৰি কাকত ৱেবছাইটত অনলাইন বাতৰি কাকত হিচাপেও প্ৰকাশ পায়, আনকি কিছুমানে ছপা সংস্কৰণো সম্পূৰ্ণৰূপে পৰিত্যাগ কৰিছে।

১৭ শতিকাত ব্যৱসায়ীসকলৰ বাবে তথ্য পত্ৰ হিচাপে বাতৰি কাকত বিকশিত হৈছিল। ১৯ শতিকাৰ আৰম্ভণিতে ইউৰোপৰ বহু চহৰৰ লগতে উত্তৰ আৰু দক্ষিণ আমেৰিকাৰ বহু চহৰে বাতৰি কাকত প্ৰকাশ কৰিছিল। উচ্চ সম্পাদকীয় স্বাধীনতা, উচ্চ সাংবাদিকতাৰ মানদণ্ড আৰু বৃহৎ প্ৰচলন থকা কিছুমান বাতৰি কাকতক অভিলেখৰ বাতৰি কাকত হিচাপে গণ্য কৰা হয়। ইণ্টাৰনেটৰ জনপ্ৰিয়তাৰ লগে লগে বহু বাতৰি কাকত এতিয়া ডিজিটেল হৈ পৰিছে, বেছিভাগ পাঠকে ব্যৱহাৰ কৰা মূল মাধ্যম হিচাপে অনলাইনত উপস্থাপন কৰা হৈছে, ছপা সংস্কৰণটো গৌণ (ইয়াৰ বাবে ধন দিবলৈ বাছি লোৱা সংখ্যালঘু গ্ৰাহকৰ বাবে) বা কিছুমান ক্ষেত্ৰত অৱসৰপ্ৰাপ্ত। একবিংশ শতিকাৰ আৰম্ভণিতে বাতৰি কাকতৰ অৱনতিক প্ৰথমতে বহুলাংশে কেৱল ছপা বনাম ডিজিটেল প্ৰতিযোগিতা বুলি ব্যাখ্যা কৰা হৈছিল য’ত ডিজিটেলে ছপাক পৰাস্ত কৰে। বাস্তৱতা বেলেগ আৰু বহুবিকল্পিত, কিয়নো এতিয়া বাতৰি কাকতৰ অনলাইন উপস্থিতি নিয়মিতভাৱে থাকে; চাবস্ক্ৰাইব কৰিবলৈ ইচ্ছুক যিকোনো ব্যক্তিয়ে ইয়াক ডিজিটেলভাৱে অনলাইনত পঢ়িব পাৰে।

দ্য নিউয়ৰ্ক টাইমছৰ প্ৰথম পৃষ্ঠা, ১৯১৮

বাতৰি কাকত সাধাৰণতে দৈনিক বা সাপ্তাহিকভাৱে প্ৰকাশ কৰা হয়। সাধাৰণ স্বাৰ্থৰ বাতৰি কাকতসমূহে সাধাৰণতে ৰাষ্ট্ৰীয় আৰু আন্তঃৰাষ্ট্ৰীয় বাতৰিৰ লগতে স্থানীয় বাতৰিৰ ওপৰত বাতৰিৰ প্ৰবন্ধ আৰু বৈশিষ্ট্যপূৰ্ণ প্ৰবন্ধ প্ৰকাশ কৰে।

বেছিভাগ বাতৰি কাকতেই ব্যৱসায়, তেওঁলোকে নিজৰ খৰচ চাবস্ক্ৰিপচনৰ ৰাজহ, বিজ্ঞাপনৰ ৰাজহৰ আদিৰ দ্বাৰা পৰিশোধ কৰে। কিছুমান বাতৰি কাকত চৰকাৰী পৰিচালিত হয়। এইদৰে কাকতৰ সম্পাদকীয় স্বাধীনতা সদায় কাৰোবাৰ স্বাৰ্থৰ অধীনত থাকে, সেয়া মালিক হওক, বিজ্ঞাপনদাতা হওক বা চৰকাৰ হওক। উচ্চ সম্পাদকীয় স্বাধীনতা, উচ্চ সাংবাদিকতাৰ মানদণ্ড আৰু বৃহৎ প্ৰচলন থকা কিছুমান বাতৰি কাকতক অভিলেখৰ বাতৰি কাকত হিচাপে গণ্য কৰা হয়।

বহুতো বাতৰি কাকতে নিজৰ পে-ৰোলত সাংবাদিকক নিয়োগ কৰাৰ উপৰিও বাতৰি সংস্থা (তাঁৰ সেৱা) (যেনে এছ’চিয়েটেড প্ৰেছ, ৰয়টাৰ, বা এজেন্স ফ্ৰান্স-প্ৰেছ)ৰ চাবস্ক্ৰাইব কৰে, যিয়ে বাতৰি বিচাৰি, একত্ৰিত আৰু প্ৰতিবেদন কৰিবলৈ সাংবাদিকক নিয়োগ কৰে, তাৰ পিছত বিভিন্ন বাতৰি কাকতত বিষয়বস্তু বিক্ৰী কৰে।

বিজ্ঞাপনৰ ৰাজহ হ্ৰাস পোৱাৰ ফলত ছপা আৰু অনলাইন মাধ্যম দুয়োটাৰে লগতে আন সকলো মাধ্যমতে প্ৰভাৱ পৰিছিল; প্ৰিণ্ট বিজ্ঞাপন এসময়ত লাভজনক আছিল যদিও বৰ্তমান বহু পৰিমাণে হ্ৰাস পাইছে।

বাতৰিকাকতৰ ইতিহাস প্ৰাচীন চীন, ৰোম আৰু গ্ৰীচৰ চৰকাৰী ঘোষণাপত্ৰ আৰু ৰাজআজ্ঞাৰ পৰা আৰম্ভ হৈছিল। চীনৰ ‘‘Tipao’’ বুলি জনাজাত চৰকাৰী চিঠিসমূহ খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ২য় শতিকাৰ পৰা বিতৰণ কৰা হৈছিল বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। ইউৰোপত ছপা কলাৰ আৱিষ্কাৰ (১৪৪০ চনত যোহান গুটেনবাৰ্গৰ দ্বাৰা) সংবাদপ্ৰচাৰত এক যুগান্তকাৰী পৰিবৰ্তন আনিলে। ১৬০৫ চনত জাৰ্মানীত প্ৰকাশিত Relation aller Fürnemmen und gedenckwürdigen Historienক সাধাৰণতে প্ৰথম আধুনিক বাতৰিকাকত হিচাপে গণ্য কৰা হয়।[1]

১৭শ শতিকাত ইউৰোপৰ বিভিন্ন দেশত নিয়মিত কাকত প্ৰকাশ হ’ব ধৰিলে আৰু ১৮শ-১৯শ শতিকাত ই বিশ্বজুৰি ব্যাপকভাৱে বিস্তৃত হ’ল। বাতৰিকাকত সাংবাদিকতা, ৰাজনীতি, আৰু গণ-অভিমত গঠনৰ এটা মুখ্য মাধ্যম হিচাপে বিবেচিত হ’ব ধৰিলে।

ভাৰতত আধুনিক বাতৰিকাকতৰ আৰম্ভণি ১৭৮০ চনত জেমছ আগষ্টাছ হিচ্কিৰ দ্বাৰা কলকাতাত ইংৰাজী ভাষাত প্ৰকাশিত 'বেংগল গেজেটৰ সৈতে হয়, যাক ভাৰতৰ প্ৰথম বাতৰিকাকত বুলি গণ্য কৰা হয়।[2]

পিছত বিভিন্ন আঞ্চলিক ভাষাতো বাতৰিকাকত প্ৰকাশ হ’ব ধৰিলে। ৰামমোহন ৰায়ৰ সংবাদ কৌমুদী (১৮২১) আৰু ঈশ্বৰচন্দ্ৰ বিদ্যাসাগৰৰ সম্পাদিত কাকতসমূহ সমাজসংস্কাৰৰ ক্ষেত্ৰত গুৰুত্বপূৰ্ণ হৈছিল। ঊনবিংশ আৰু বিংশ শতিকাত ভাৰতীয় স্বাধীনতা আন্দোলনত বাতৰিকাকতৰ গুৰুত্বপূৰ্ণ ভূমিকা আছিল, যেনে কেশৰী, অমৃত বজাৰ পত্ৰিকা, দ্য হিন্দু আদিয়ে জনসাধাৰণৰ মাজত ৰাজনৈতিক সজাগতা সৃষ্টি কৰিছিল।

অসমত প্ৰকাশিত প্ৰথম বাতৰিকাকত আছিল অৰুণোদয়, যাৰ প্ৰথম সংখ্যাটো ১৮৪৬ চনৰ ২৯ জুলাই তাৰিখে প্ৰকাশ পাইছিল। এইখন কাকত ব্ৰিটিছ শাসনকালত সাধাৰণ জনগণৰ মাজত ধৰ্মীয়, নৈতিক আৰু সমাজিক শিক্ষাবিষয়ক বাৰ্তা প্ৰচাৰ কৰিবলৈ মিছনাৰী সংগঠন ‘‘American Baptist Missionary Union’’ৰ উদ্যোগত প্ৰকাশ কৰা হৈছিল।[3]

পিছলৈ আহি অসমীয়া ভাষাত বিভিন্ন কাকত প্ৰকাশ হ’ব ধৰিলে, যেনে জোনাকী (১৮৮৯), অভিলাষ, অসমীয়া, নৱজীৱন আদিয়ে অসমীয়া সাহিত্য, ৰাজনীতি আৰু সমাজচিন্তাৰ ক্ষেত্ৰত এক বিশিষ্ট অৱদান আগবঢ়ালে। বিংশ শতিকাৰ দ্বিতীয়াৰ্ধত অসমীয়া প্ৰতিদিন, দৈনিক জনমভূমি, দৈনিক অগ্ৰদূত আদি কাকতে মুখ্য সংবাদমাধ্যম হিচাপে আত্মপ্ৰকাশ কৰে।

আধুনিক যুগত ছাপা কাকতৰ উপৰিও অনলাইন বাতৰিকাকতৰ সংখ্যা বাঢ়িছে আৰু বহুতো পৰম্পৰাগত কাকতে ই-পেপাৰ সংস্কৰণো আৰম্ভ কৰিছে।

বিজ্ঞাপন

[সম্পাদনা কৰক]
বাতৰি কাকত আৰু বিজ্ঞাপন, আৰ্জেণ্টিনা

সাধাৰণতে এখন বাতৰি কাকতে ইয়াৰ ৭০–৮০% ৰাজহ বিজ্ঞাপনৰ পৰা, আৰু বাকীখিনি বিক্ৰী আৰু চাবস্ক্ৰিপচনৰ পৰা আহৰণ কৰে।[4]

১৯৩৮ চনৰ ডাচ কাকতত C&A ষ্ট'ৰত মহিলাৰ পোছাকৰ জনপ্ৰিয় বিজ্ঞাপন

ফটো গেলাৰী

[সম্পাদনা কৰক]
মেকন, জৰ্জিয়াৰ দ্য টেলিগ্ৰাফ ছপাখানা, প্ৰায় 1876
কানাডাত ১৯০৫ চনত টোৰণ্টো টেলিগ্ৰাম বিক্ৰী কৰি থকা এখন কাকত বিক্ৰেতা
পোলেণ্ডৰ জিয়েলোনা গুৰাত অস্থিত গাজেটা লুবুস্কা কাকতৰ সংবাদ কক্ষ
ফিনলেণ্ডৰ চাষ্টামালাত অস্থিত তিৰভান সানোমাত কাকতৰ কাৰ্যালয়
ইজৰাইলৰ দৈনিক কাকত হাৰেটজ-ৰ হিব্ৰু আৰু ইংৰাজী সংস্কৰণ
ইওমিউৰি শিমবুন]ঋ, জাপানৰ এখন ব্ৰডশ্বীট কাকত, যাক পৃথিৱীৰ সৰ্ববৃহৎ কাকত প্ৰচাৰ হিচাপে গণ্য কৰা হয়
কাকতৰ বিক্ৰেতা, পেডিংটন, লণ্ডন, ফেব্ৰুৱাৰী ২০০৫
চেভাৰ্নি ক্ৰাই কাকতৰ সম্পাদকীয় কৰ্মীসকল, ইয়াৰোস্লাভল, ৰাছিয়া, ১৯০০
লিমোজ, ফ্ৰান্সৰ এখন কাকত ছপা যন্ত্ৰ, ২০১০

তথ্যসূত্ৰ

[সম্পাদনা কৰক]
  1. Stephens, Mitchell (2007). "History of Newspapers". Collier's Encyclopedia.
  2. Das, Somnath (2006). History of Indian Journalism. New Delhi: Education Publishing. ISBN 9788121922011.
  3. Baruah, Sanjib (1999). India Against Itself: Assam and the Politics of Nationality. University of Pennsylvania Press.
  4. Mensing, Donica (Spring 2007). "Online Revenue Business Model Has Changed Little Since 1996". Newspaper Research Journal. https://www.academia.edu/4894990.