বিদায় হজ্জৰ ভাষণ

পইগম্বৰ মুহাম্মাদ ( ﷺ) ৰ নাম

বিদায় হজ্জৰ ভাষণ (আৰবী: خطبة الوداع, ইংৰাজী: The Farewell Sermon ) যাক মুহাম্মদৰ চূড়ান্ত খুদ্বা বা শেষ খুদ্বা বুলিও কোৱা হয়। ইছলামিক নবী মুহাম্মদে শুক্ৰবাৰে ধুআল-হিজ্জা, ১০ হিজ্জা (৬ মাৰ্চ ৬৩২) তাৰিখে আৰাফাত পৰ্বতৰ উৰানা উপত্যকাত প্ৰদান কৰা এটা ধৰ্মীয় ভাষণ ইছলামিক হজ্জৰ তীৰ্থযাত্ৰা। মুহাম্মদ আল-বুখাৰীয়ে ধৰ্মধ্বনিৰ কথা উল্লেখ কৰিছে আৰু তেওঁৰ ছহীহ আল-বুখাৰীত ইয়াৰ এটা অংশ উদ্ধৃত কৰিছে।ইয়াৰ এটা অংশ ছহীহ মুছলিম আৰু চুনান আবু দাউদতো উপস্থিত আছে। ৫:৩ পদ, "আজি মই তোমালোকৰ বাবে তোমালোকৰ ধৰ্মক সিদ্ধ কৰিলোঁ" বুলি ভাষণৰ সময়ত কোৰআনৰ কেপষ্টোন আয়াত হিচাপে পাঠ কৰা হৈছিল বুলি বিশ্বাস কৰা হয়। খুদ্বাৰ বিভিন্ন সংস্কৰণ প্ৰকাশ কৰা হৈছে য’ত কেইবাটাও ইংৰাজী অনুবাদও আছে। এই খুদ্বাত মুছলমানসকলক আল্লাহে কোৰআনত আৰু মুহাম্মদে তেওঁৰ ছুন্নাতত উল্লেখ কৰা শিক্ষাসমূহ মানি চলিবলৈ সাধাৰণ উপদেশৰ ধাৰাবাহিকভাৱে গঠিত।

হাদীছ সাহিত্যত বর্ণনা

ছহীহ মুছলিম চুনান আবি দাউদ আৰু চুনান ইবনে মাজাহত অন্তৰ্ভুক্ত হাদীছত জাবিৰ ইবনে আব্দুল আল্লাহে মহম্মদৰ তীৰ্থযাত্ৰাৰ সবিশেষ বৰ্ণিত কৰি তেওঁৰ ধৰ্মধ্বনিৰ তলত দিয়া কথাখিনি ৰিপৰ্ট কৰিছে।

হাদিছ ছহীহ মুছলিম কিতাপ ১৫, হাদীছ ১৫৯

ছহীহ মুছলিমৰ হাদিছ

জা'ফৰ খ. মুহাম্মদে পিতৃৰ কৰ্তৃত্বৰ বিষয়ে ৰিপৰ্ট দিছিল। আমি জাবিৰ বিলৈ গৈছিলো। আব্দুল্লা আৰু তেওঁ মানুহবোৰৰ বিষয়ে (যিসকলে তেওঁক চাবলৈ গৈছিল) সোধা-পোছা কৰিবলৈ ধৰিলে যেতিয়ালৈকে মোৰ পাল নহ’ল। মই ক’লোঁ: মই মুহাম্মদ বি. 'আলি বি. হুছেইন। মই তেওঁক ক’লোঁ: আল্লাহৰ ৰাছুলুল্লাহ চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ হজ্জৰ বিষয়ে কোৱা। আৰু তেওঁ হাতেৰে নটা আঙুলিয়াই দিলে, আৰু তাৰ পিছত ক’লে। আল্লাহৰ ৰাছুল উপত্যকাৰ তললৈ আহি, আৰু মানুহবোৰক সম্বোধন কৰি ক’লে সঁচাকৈয়ে তোমাৰ তেজ, তোমাৰ সম্পত্তি তোমাৰ এই দিনটোৰ পবিত্ৰতাৰ দৰেই পবিত্ৰ আৰু অলংঘনীয়, তোমাৰ এই মাহত তোমাৰ এই চহৰখনত। চোৱা! অজ্ঞানতাৰ দিনবোৰৰ লগত জড়িত সকলো মোৰ ভৰিৰ তলত সম্পূৰ্ণৰূপে বিলুপ্ত হৈ গৈছে। বিলুপ্ত হৈছে অজ্ঞানতাৰ দিনৰ তেজৰ প্ৰতিশোধো।ন, আৰু তাৰ পিছত উল্লেখ কৰা হৈছে আল্লাহৰ ৰাছুল উপত্যকাৰ তললৈ আহি, আৰু মানুহবোৰক সম্বোধন কৰি ক’লে: সঁচাকৈয়ে তোমাৰ তেজ, তোমাৰ সম্পত্তি তোমাৰ এই দিনটোৰ পবিত্ৰতাৰ দৰেই পবিত্ৰ আৰু অলংঘনীয়, তোমাৰ এই মাহত, তোমাৰ এই চহৰখনত। চোৱা! অজ্ঞানতাৰ দিনবোৰৰ লগত জড়িত সকলো মোৰ ভৰিৰ তলত সম্পূৰ্ণৰূপে বিলুপ্ত হৈ গৈছে। বিলুপ্ত হৈছে অজ্ঞানতাৰ দিনৰ তেজৰ প্ৰতিশোধো। তেজৰ প্ৰতিশোধৰ ওপৰত আমাৰ প্ৰথম দাবী যিটো মই বিলুপ্ত কৰিছো সেয়া হৈছে ৰবিয়া বি. আল-হাৰিথ, যাক ছা'দ জনগোষ্ঠীৰ মাজত স্তনপান কৰাইছিল আৰু হুধাইলে হত্যা কৰিছিল। আৰু প্ৰাক ইছলাম যুগৰ সুদ বিলুপ্ত কৰা হয়। আমাৰ প্ৰথম সুদ মই বিলুপ্ত কৰা হৈছে আব্বাছ বি. আব্দুল মুত্তলিব, কাৰণ ইয়াৰ সকলোবোৰ বিলুপ্ত কৰা হৈছে। নাৰী সম্পৰ্কে আল্লাহক ভয় কৰা! নিশ্চয় তোমালোকে তেওঁলোকক আল্লাহৰ নিৰাপত্তাৰ ওপৰত লৈছা আৰু আল্লাহৰ বাক্যৰ দ্বাৰাই তেওঁলোকৰ লগত সহবাস তোমালোকৰ বাবে হালাল কৰা হৈছে।আৰু যে তেওঁলোকে আপোনাৰ বিচনাত আপুনি ভাল নোপোৱা কাকো বহিবলৈ নিদিব। কিন্তু যদি তেওঁলোকে তেনে কৰে তেন্তে আপুনি তেওঁলোকক শাস্তি দিব পাৰে কিন্তু কঠোৰভাৱে নহয়। আপোনাৰ ওপৰত তেওঁলোকৰ অধিকাৰ হ’ল আপুনি তেওঁলোকক উপযুক্তভাৱে খাদ্য আৰু কাপোৰৰ ব্যৱস্থা কৰিব লাগে। মই তোমালোকৰ মাজত আল্লাহৰ কিতাব এৰি দিছোঁ, আৰু যদি তোমালোকে তাক দৃঢ়তাৰে ধৰি ৰাখক, তেন্তে তোমালোকে কেতিয়াও বিপথে পৰিচালিত নহ’বা। আৰু তোমাক মোৰ বিষয়ে সোধা হ’ব (কিয়ামতৰ দিন), (এতিয়া মোক কোৱা) আপুনি কি ক’ব? তেওঁলোকে (দৰ্শকে) ক’লে: আমি সাক্ষ্য দিম যে আপুনি (বাৰ্তা) প্ৰেৰণ কৰিছে, (নবীত্বৰ সেৱা) নিষ্কাশন কৰিছে আৰু জ্ঞানী (আন্তৰিক) পৰামৰ্শ দিছে। তেওঁ (বাবী) ক’লে: তাৰ পিছত তেওঁ (পবিত্ৰ নবীয়ে) নিজৰ তৰ্জনী আঙুলিটো আকাশৰ ফালে তুলি লৈ মানুহবোৰৰ ফালে আঙুলিয়াই দিলে (ক’লে: “হে আল্লাহ, সাক্ষী হওক। হে আল্লাহ, সাক্ষী হওক” তিনিবাৰকৈ কৈছিল।

চুনান আল-তিৰমিধি ভল. ১, ৭ নং কিতাপ, হাদীছ ১১৬৩

চুলেমান বিন আমৰ বিন আল-আহৱাছে কয়। মোৰ দেউতাই মোক বর্ণনা কৰিছে যে তেওঁ আল্লাহৰ ৰাছুলৰ লগত বিদায় হজ্জৰ সাক্ষী হৈছিল। গতিকে তেওঁ আল্লাহক ধন্যবাদ আৰু প্ৰশংসা কৰিলে আৰু তেওঁ সোঁৱৰাই দিলে আৰু উপদেশ দিলে। তেওঁ নিজৰ ৰিৱায়ানত এটা কাহিনী উল্লেখ কৰিছে আৰু তেওঁ (নবী) কৈছে আৰু সঁচাকৈয়ে মই তোমালোকক নাৰীসকলৰ প্ৰতি ভাল হ’বলৈ আদেশ দিছো, কিয়নো তেওঁলোক তোমালোকৰ লগত বন্দী, যাৰ ওপৰত তোমালোকৰ ইয়াতকৈ কোনো ক্ষমতা নাই। যদিহে তেওঁলোকে প্ৰকাশ্য ফাহিছা (অশ্লীল আচৰণ) লৈ আহে। যদি তেনেকুৱা কৰে। তেন্তে বিচনা পৰিত্যাগ কৰি ক্ষতিকাৰক নহয় বুলি মাৰপিট কৰক। আৰু যদি তেওঁলোকে আপোনাৰ আজ্ঞা পালন কৰে তেন্তে তেওঁলোকৰ বিৰুদ্ধে আপোনাৰ কোনো কাৰণ নাই।

বহিঃ সংযোগ

Verse of Ikmal Al Din

Farewell Pilgrimage

Farewell Sermon