বীনাপাণি মোহান্তি
বীনাপাণি মোহান্তি | |
---|---|
![]() ওডিয়াৰ সাহিত্যিক বীনাপাণি মোহান্তি | |
জন্ম | ১১ নৱেম্বৰ, ১৯৩৬[1] চান্দোল, কেন্দ্ৰপদা, বংগ ৰাষ্ট্ৰপতি, ব্ৰিটিছ ৰাজ। |
মৃত্যু | ২৪ এপ্ৰিল, ২০২২ (৮৫ বছৰ)[2] কটক, ওড়িশা, ভাৰত |
পেচা | অধ্যাপক |
ভাষা | ওডিয়া |
ৰাষ্ট্ৰীয়তা | ভাৰতীয় |
নাগৰিকত্ব | ভাৰতীয় |
শিক্ষা | অৰ্থনীতিত স্নাতকোত্তৰ |
মাতৃশিক্ষায়তন | ৰেভেনশ্ব কলেজ |
সময় | Post Colonial |
ধৰণ | কবিতা, চুটিগল্প |
উল্লেখযোগ্য বঁটা | পদ্মশ্ৰী, সাহিত্য অকাডেমী বঁটা |
বীনাপাণি মোহান্তি (ইংৰাজী: Binapani Mohanty; ১১ নৱেম্বৰ ১৯৩৬ – ২৪ এপ্ৰিল ২০২২) এজন ভাৰতীয় ওডিয়া ভাষাৰ লেখিকা আৰু শিক্ষাবিদ। পাটাদৈ আৰু কস্তুৰী মৃগা আদি ৰচনাৰ বাবে তেওঁ সুপৰিচিত আছিল। অৱসৰৰ পূৰ্বে অৰ্থনীতিৰ অধ্যাপিকা আছিল। ভাৰত চৰকাৰৰ পৰা পদ্মশ্ৰী আৰু ওড়িশা সাহিত্য অকাডেমীয়ে অতিবাদী জগন্নাথ দাস সন্মান লাভ কৰিছিল। ইয়াৰ পূৰ্বে তেওঁ সাহিত্য অকাডেমী বঁটা আৰু সৰলা বঁটা লাভ কৰিছিল। ওড়িশা লেখিকা সংসাদৰ অধ্যক্ষ হিচাপে কাৰ্যনিৰ্বাহ কৰিছিল।
প্ৰাথমিক জীৱন আৰু পেছাদাৰী কেৰিয়াৰ
[সম্পাদনা কৰক]চতুৰ্ভুজ মোহান্তি আৰু কুমুদিনী মোহান্তিৰ ঘৰত হিন্দু কৰণ পৰিয়ালত ১৯৩৬ চনত বীনাপাণিৰ জন্ম হৈছিল। তেওঁৰ পৰিয়ালটো কেন্দ্ৰপদাৰ ওচৰৰ চাণ্ডোল (তেতিয়াৰ অবিভক্ত কটক জিলাৰ অংশ) নামৰ এখন গাঁৱৰ আছিল। অৱশ্যে দেউতাক চৰকাৰী চাকৰিয়াল আছিল। ১৯৫৩ চনত মেট্ৰিক সম্পূৰ্ণ কৰি তাৰ পিছত অৰ্থনীতিৰ শিক্ষা গ্ৰহণ কৰিছিল। ১৯৫৭ চনত তেওঁ কটকৰ ৰেভেনশ্ব' কলেজৰ পৰা স্নাতক ডিগ্ৰী আৰু ১৯৫৯ চনত স্নাতকোত্তৰ ডিগ্ৰী লাভ কৰে।[3] পিছলৈ প্ৰবক্তা হিচাপে কাম কৰি বিভিন্ন মহাবিদ্যালয়ত পদবী লাভ কৰে। ১৯৯২ চনত ছাইলাবালা মহিলা মহাবিদ্যালয়ৰ পৰা অৱসৰ গ্ৰহণ কৰে।
সাহিত্যিক কেৰিয়াৰ
[সম্পাদনা কৰক]ওডিয়া কল্পকাহিনী লেখাৰ ক্ষেত্ৰখনত বীনাপাণিই নিজৰ বাবে এটা ঠাই বনাই লৈছিল। গল্পকাৰ হিচাপে তেওঁৰ সাহিত্য জীৱনৰ আৰম্ভণি হৈছিল ১৯৬০ চনত ‘গটি ৰাতিৰা কহানি’ প্ৰকাশৰ পৰা। 'পাটা দেই আৰু অন্যান্য গল্প' শীৰ্ষক চুটিগল্প সংকলনটোৱেই ১৯৯০ চনত সাহিত্য অকাডেমীৰ সন্মান লাভ কৰিছিল।[4] ২০২০ চনত পদ্মশ্ৰী বঁটাৰে সন্মানিত হৈছিল।[5][6]
তেখেতৰ চুটিগল্প পাটা দেই ১৯৮৬ চনত ফেমিনাত লতা ৰূপে প্ৰকাশ পায়। ১৯৮৭ চনত ইয়াৰ হিন্দী নাট্যকল্প কাশ্মকাশ নামৰ ধাৰাবাহিক হিচাপে দূৰদৰ্শনত টেলিকাষ্ট হয়।[7]
বীণাপানি মোহান্তিৰ বহু চুটিগল্প ইংৰাজী, হিন্দী, কানাড়া, মালয়ালম, মাৰাঠী, বাংলা, উৰ্দু, তেলেগু আৰু ৰাছিয়ান আদি বিভিন্ন ভাষালৈ অনুবাদ কৰা হৈছে। তেখেতৰ কাহিনী " অন্ধকাৰৰা ছাই"ক লৈ এখন ছবি নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল আৰু দৰ্শকে অতিশয় প্ৰশংসা লাভ কৰিছে।
সীতাৰা শোনিতা, মানসবিনী আৰু কুন্তী, কুন্তলা, শকুন্তলা আৰু ক্ৰান্তি শীৰ্ষক এক খণ্ডৰ নাটক তিনিখন উপন্যাসো ৰচনা কৰিছে। আন অনুবাদৰ লগতে ইংৰাজীৰ পৰা ওডিয়ালৈ ৰাছিয়ান লোক-কথা অনুবাদ কৰিছে।
পুৰস্কাৰ
[সম্পাদনা কৰক]পদ্মশ্ৰীকে ধৰি অসংখ্য বঁটা লাভ কৰিছে। ইয়াৰে কিছুমান তলত উল্লেখ কৰা হৈছে।[3]
- কবিতাৰ বাবে দেওবাৰৰ প্ৰজাতন্ত্ৰ বঁটা (১৯৫৬)
- কবিতাৰ বাবে ঝংকাৰ (১৯৬১ )
- কচৰুৰি মৃগা ও সবুজা আৰণ্য (১৯৬৮) শীৰ্ষক চুটিগল্প সংকলনৰ বাবে উৰিষ্যা সাহিত্য একাডেমী বঁটা
- চুটিগল্পৰ বাবে জিবনৰঙা বঁটা (১৯৭৩)
- চুটিগল্পৰ বাবে চল্লাপাথা বঁটা (১৯৭৩)
- প্ৰজাতন্ত্ৰ প্ৰচাৰ সমিতিৰ চুটিগল্পৰ বাবে ঝংকাৰ বঁটা (১৯৭৪)
- চুটিগল্পৰ বাবে ধৃত্ৰী বঁটা (১৯৮০)
- চুটিগল্পৰ বাবে সহকৰ বঁটা (১৯৮৫)
- চমুকৈ নীলাছাইলা বঁটা(১৯৮৭)
- চুটিগল্পৰ বাবে সুচৰিতা বঁটা (১৯৮৮)
- সাহিত্য অকাডেমী বঁটা (১৯৯০)
- চুটিগল্পৰ বাবে সুধন্য বঁটা (১৯৯২)
- গোকাৰণিকা বঁটা (১৯৯৯)
- বিসুবা পুৰস্কাৰ (২০০০)
- সাহিত্য ভাৰতী পুৰাস্কৰ (২০০২)
- গ্ৰুহিনী সমাজ পুৰস্কাৰ (২০০২)
- সম্বলপুৰ বিশ্ববিদ্যালয়ৰ ভাৰত চন্দ্ৰ সাহিত্য স্মৃতি সন্মান (২০০২)
- প্ৰথম ৰেবা ৰায় সন্মান (২০০৪)
- কদাম্বিনী সন্মান (২০০৯)
- উত্তৰ উৰিষ্যা সাহিত্য সন্মান (২০১০)
গ্ৰন্থতালিকা
[সম্পাদনা কৰক]উপন্যাস
[সম্পাদনা কৰক]চুটি গল্প
[সম্পাদনা কৰক]- কস্তুৰী মৃগা ও সবুজা অৰণ্য[10]
- কলন্তৰা [11]
- তাতিনিৰা ত্ৰুষ্ণা [12]
- বস্ত্ৰ হাৰাণ[13]
- আৰোহণ [14]
- অভিনেত্ৰী [15]
- একাকি পৰছাৰা [16]
- অশ্ৰু অনালা[17]
- সকুনিৰা চকা [18]
- খেলা চলিচি [19]
- অন্যা অৰণ্য[20]
- সায়হ্নৰা স্বৰ : গলপাগুচ্চ [21]
- বৰ্ষা, বৰষা, ভৰতবৰ্ষ [22]
- অপহংচ আকাশ [23]
- অন্ধকাৰাৰ ছাই [24]
- পদ্ম ঘুঞ্চি ঘুঞ্চি জৌচি[25]
- পাটাদেই [26]
আত্মজীৱনী/জীৱনী
[সম্পাদনা কৰক]সম্পাদক
[সম্পাদনা কৰক]তথ্য সংগ্ৰহ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ Tharu, S.J.; Lalita, K.; City University of New York (1991). Women Writing in India: The twentieth century. WOMEN WRITING IN INDIA. Feminist Press at the City University of New York. পৃষ্ঠা. 417. ISBN 978-1-55861-029-3. https://books.google.com/books?id=OjZYf9Xf9bcC&pg=PR417। আহৰণ কৰা হৈছে: 13 July 2020.
- ↑ "ପରଲୋକରେ ବିଶିଷ୍ଟ ସାହିତ୍ୟିକା ବୀଣାପାଣି ମହାନ୍ତି। ୮୫ ବର୍ଷ ବୟସରେ ଆଖି ବୁଜିଲେ 'ପାଟଦେଇ' | Kanak News" (en-US ভাষাত). 24 April 2022. https://kanaknews.com/binapani-mohanty-passes-away/। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 April 2022.
- ↑ 3.0 3.1 sahitya akademi, sahitya akademi. "Meet the author - Binapani Mohanty". sahitya-akademi. http://sahitya-akademi.gov.in/library/meettheauthor/binapani_mohanty.pdf.
- ↑ "AKADEMI AWARDS (1955-2019)". Sahitya Akademi. 1 September 2013. http://sahitya-akademi.gov.in/awards/akademi%20samman_suchi.jsp#ODIA। আহৰণ কৰা হৈছে: 26 January 2020.
- ↑ "Odisha's padma prides". The New Indian Express. 26 January 2020. https://www.newindianexpress.com/states/odisha/2020/jan/26/odishas-padma-prides-2094679.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 26 January 2020.
- ↑ "Arun Jaitley, Sushma Swaraj, George Fernandes given Padma Vibhushan posthumously. Here's full list of Padma award recipients". The Economic Times. 26 January 2020. https://economictimes.indiatimes.com/news/politics-and-nation/former-ministers-arun-jaitley-sushma-swaraj-and-george-fernandes-given-padma-vibhushan/articleshow/73617205.cms। আহৰণ কৰা হৈছে: 26 January 2020.
- ↑ Kali for Women (Organization); Mohanty, C.T.; Kalpakian, L. (1994). The Slate of Life: More Contemporary Stories by Women Writers of India. Fiction: Asian studies. Feminist Press at the City University of New York. পৃষ্ঠা. 130. ISBN 978-1-55861-088-0. https://books.google.com/books?id=Iol0n7497OcC&pg=PA130। আহৰণ কৰা হৈছে: 13 July 2020.
- ↑ Mahanti, Binapani (2002) (or ভাষাত). Manasvini. Kadambini Pablikesanas. OCLC 499546110.
- ↑ Mahanti, Binapani; Mohanty, A. K. (2005). Kunti Kuntala Shakuntala. Kalpaz Publications. ISBN 81-7835-418-7. OCLC 636785957.
- ↑ মহন্তী. কস্তুৰী মৃগা ও সাবুজা আৰণ্য. নিউ ষ্টুডেণ্টছ ষ্টোৰা. OCLC ৩০৯৯০৫৯১.
- ↑ Mahanti, Binapani (1977) (or ভাষাত). Kalantara. Buksa end Buksa. OCLC 499664573.
- ↑ Mahanti, Binapani (1972) (or ভাষাত). Tatinira trshna. Odisa Buk Shtora. OCLC 19013616.
- ↑ Mahanti, Binapani (1980) (or ভাষাত). Bastra harana. Buks enda Buks. OCLC 17032996.
- ↑ Mahanti, Binapani (1978) (or ভাষাত). Arohana. Sathi Mahala. OCLC 7197095.
- ↑ Mahanti, Binapani (1997) (or ভাষাত). Abhinetri. Aryya Prakasana. ISBN 81-7412-079-3. OCLC 37992908.
- ↑ Mahanti, Binapani (1994) (or ভাষাত). Ekaki Parasara. Aryya Prakasana. ISBN 81-7412-024-6. OCLC 33042360.
- ↑ Mahanti, Binapani (1992) (or ভাষাত). Asru anala. Granthamandira. OCLC 29359915.
- ↑ মহন্তী. সকুনিৰা চকা. ওডিছা বুক ষ্টোৰা. OCLC ২৯১৮৪৪৩৪.
- ↑ মহন্তী. খেলা কালিচি. গ্ৰন্থমন্দিৰা. OCLC ৪০৭০৬৫৫৩.
- ↑ মহন্তী. অন্য অৰণ্য. ফ্ৰেণ্ডাছ পাব্লিছাৰছা. OCLC ১৭৬২০৪৪৫.
- ↑ মহন্তী. সায়হ্নৰা স্বৰা : গলপাগুচ্চ. সতী মহালা. OCLC ১৯০১৩৮৯৩.
- ↑ মহন্তী. বৰ্ষ, বৰষা, ভৰতবৰ্ষ. লাৰ্কা বুকছা. ISBN ৮১-৭৩৭৫-১২২-৬. OCLC ৮০৬২৯১৯৭৫.
- ↑ মহন্তী. অপাহনচ আকাশ. পাচিমা পাব্লিকেসন. OCLC ৩০০২৭৮১৮৫.
- ↑ মহন্তী. অন্ধকাৰৰা চাই. সতীমহল. OCLC ৯৭৭২৩২১৬৯.
- ↑ মহন্তী. পদ্মা ঘুঞ্চি ঘুঞ্চি যৌচি. পাচিমা পাব্লিকেছানছা. OCLC ৪৭৮৬৩৩৫৭.
- ↑ Mahanti, Binapani (1986) (or ভাষাত). Patadei. Bidyapuri. OCLC 499120436.
- ↑ মহন্তী. বিতীয়তিবা দিনা. OCLC ৯৫৪০৩৮৬৮২.
- ↑ Bidyutprabha Devi; Mahanti, Binapani (1978) (or ভাষাত). Kabi Bidyutprabha. Bidyutprabha Smaranika Kamiti ; Paribeshaka Nabajyoti Karyalaya, Sriarabinda Asrama. OCLC 6864447.
- ↑ মহন্তী; ওডিছা লেখিকা চামসাদা. Odia lekhika : uttara maddhyaparba = ওদিয়া লেখিকা : উত্তৰ-মধ্য পৰ্ব. OCLC ৯০৪৩৯৯৭৯৮.
- ↑ মহন্তী; নায়কা. আমা সমায়াৰ গলপা. পাচিমা পাব্লিকেছানছা. OCLC ৩১৭০৬৮৪০৬.
- ↑ মহন্তী; ওডিছা লেখিকা চামসাদা. ভূমি : কবিতা সংকলন, ৯৮-৯৯. পাচিমা পাব্লিকেছানছা. OCLC ৪৭৬৩০৭৮৩.