বুটা কোলা
_LACMA_M.2005.49a-b_(2_of_3).jpg)
বুটা কোলা (ইংৰাজী: Buta Kola), [note 1] যাক দৈৱ কোলা বা দৈভা নেমা বুলিও কোৱা হয়, ভাৰতৰ উত্তৰ কেৰেলাৰ তুলুনাডু আৰু কৰ্ণাটকৰ মালেনাডুৰ কিছু অংশ আৰু কাছাৰগোডৰ তুলুভাসকলে অনুশীলন কৰা, বিশ্বাস কৰা আৰু সুৰক্ষিত কৰা এক শ্বেমানিষ্ট হিন্দু নৃত্য প্ৰদৰ্শন। এই নৃত্যটো অতিশয় শৈলীগত আৰু ‘ভূতাৰাধনে’ বা তুলু ভাষী জনসাধাৰণে পূজা কৰা স্থানীয় দেৱতাসকলৰ পূজাৰ অংশ হিচাপে পৰিবেশন কৰা হয়। ই যক্ষগন লোকনাট্যক প্ৰভাৱিত কৰিছে।[1] বুটা কোলাৰ উত্তৰ মালাবাৰ অঞ্চলৰ থেয়্যামৰ ওতপ্ৰোত সম্পৰ্ক আৰু থেয়্যাম হৈছে ভূটাকোলাৰ বিৱৰ্তনশীল ৰূপ।
দৈৱৰ তালিকা
[সম্পাদনা কৰক]কোৰাগাজ্জা
[সম্পাদনা কৰক]কোৰাগাজ্জা হৈছে তুলু লোকসকলে আটাইতকৈ বেছি পূজা কৰা দৈভা (আত্মা) আৰু যিকোনো সমস্যা সমাধানত, হেৰুৱা কিবা এটা ঘূৰাই পাবলৈ বা যিকোনো কাম সময়মতে সম্পন্ন কৰিবলৈ সহায়ৰ বাবে প্ৰাৰ্থনা কৰা হয়।[2]
পাঞ্জুৰলী
[সম্পাদনা কৰক]শস্য ৰক্ষাৰ বাবে বনৰীয়া গাহৰিৰ বিপদ দূৰ কৰিবলৈ পূজা কৰা গাহৰিৰ আত্মা।[3] তুলু আঞ্চলিক বিশ্বাস অনুসৰি ভগৱান শিৱৰ আকাশী বাগিচাত এটা বনৰীয়া গাহৰিৰ মৃত্যু হয়। গাহৰিটোৰ সন্তানক দেৱী পাৰ্বতীয়ে গ্ৰহণ কৰিছিল। বয়স বঢ়াৰ লগে লগে গাহৰি পোৱালিটো ধ্বংসাত্মক হৈ পৰিল আৰু ভগৱান শিৱৰ বাৰীত থকা গছ-গছনিবোৰ ধ্বংস কৰিবলৈ ধৰিলে। এই কথাত ভগৱান শিৱ বিচলিত হৈ তেওঁক হত্যা কৰাৰ সিদ্ধান্ত লয়। দেৱী পাৰ্বতীয়ে অৱশ্যে গাহৰিটোক ৰক্ষা কৰি স্বামীক ক্ষমা বিচাৰিলে। গতিকে ভগৱান শিৱই তেওঁক হত্যা কৰাৰ পৰিৱৰ্তে গাহৰিটোক নিজৰ গনা হিচাপে পৃথিৱীলৈ বহিষ্কাৰ কৰি পৃথিৱীৰ জনসাধাৰণক ৰক্ষা কৰাৰ দায়িত্ব দিলে আৰু তেওঁক আশ্বাস দিলে যে তেওঁক ৰক্ষক দেৱতা হিচাপে জনসাধাৰণৰ দ্বাৰা শ্ৰদ্ধা কৰা হ’ব। এই বিশেষ গাহৰিটো পাঞ্জুৰলী নামেৰে জনাজাত ভূত (ঈশ্বৰীয় আত্মা) হৈ পৰে। [4] কিন্তু কিছুমান মানুহে পাঞ্জুৰলীক ভগৱান বিষ্ণুৰ গাহৰি অৱতাৰ বাৰাহৰ সৈতে সংযুক্ত কৰে, যিহেতু দুয়োজন দেৱতা গাহৰি। তেখেতে শিৱ শম্ভূথা বা মহাদেৱৰ শক্তি থকা এজন বুলিও জনা যায়। পাঞ্জুৰলী দৈভাও সমগ্ৰ তুলুনাদত পূজা কৰা আদিম দৈৱসকলৰ ভিতৰত অন্যতম। বাৰ্মেৰ দৈৱ (ব্ৰহ্ম)ৰ সৈতে তেওঁৰ আদিম পূজা খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৭০০-খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৮০০ চনৰ পৰাই আৰম্ভ হয়। পাঞ্জুৰলী পূজাৰ আঁৰৰ ধাৰণাটো হ’ল বনৰীয়া গাহৰিয়ে শস্য ধ্বংস কৰিছিল আৰু এইদৰেই কৃষকসকলে পাঞ্জুৰলী নামেৰে পৰিচিত এজন গাহৰি ৰজাক পূজা কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল আৰু বিনিময়ত তেওঁলোকে বিশ্বাস কৰে যে পাঞ্জুৰলিয়ে শস্যক সুৰক্ষা দিয়ে।
বব্বৰ্য
[সম্পাদনা কৰক]সাগৰৰ ঈশ্বৰ, মাছমৰীয়া সম্প্ৰদায়ৰ লোকসকলে বেছিভাগেই পূজা কৰে। [5]
কলকুদা আৰু কল্লুৰ্তি
[সম্পাদনা কৰক]দৈৱ যি ভাই-ভনী। কিংবদন্তি অনুসৰি কলকুদা আছিল এজন মহান ভাস্কৰ্য শিল্পী যিয়ে কাৰ্কলাত গোম্মেটেশ্বৰৰ প্ৰতিমূৰ্তি নিৰ্মাণ কৰিছিল। ধুনীয়া ধুনীয়া মন্দিৰ আৰু কীৰ্তিচিহ্নস্বৰূপ প্ৰতিমূৰ্তি নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ কৰাৰ পিছত কৰ্কলাৰ শাসকে তেওঁৰ বাওঁহাত আৰু সোঁ ভৰি কাটি পেলালে যাতে তেওঁ আন কোনো ৰজাৰ বাবে ইমান ধুনীয়া ভাস্কৰ্য্য সৃষ্টি কৰিব নোৱাৰে। ভাতৃৰ অৱস্থা দেখি কল্লুৰতিয়ে প্ৰতিশোধ লোৱাৰ প্ৰতিজ্ঞা কৰি ভগৱান শিৱক তেওঁলোকক দেৱতালৈ ৰূপান্তৰিত কৰিবলৈ অনুৰোধ জনায়। শিৱই মান্তি হ’ল আৰু তাৰ পিছত দুয়োজনে ৰজা, তেওঁৰ পৰিয়াল আৰু তেওঁৰ ৰাজ্যৰ ওপৰত হিংস্ৰ প্ৰতিশোধ ল’লে। তেওঁলোকৰ ধ্বংস তেতিয়াহে বন্ধ হৈ গ’ল যেতিয়া এজন নিপুণ যাদুকৰে তেওঁলোকক প্ৰতিশ্ৰুতি দিলে যে তেওঁলোকে বিচৰা ধৰণে আৰু কেনেকৈ পূজা কৰা হ’ব।[6]
গুলিগা
[সম্পাদনা কৰক]কিংবদন্তি অনুসৰি গুলিগা হৈছে এটা ভূত, এটা শিলৰ পৰা জন্ম। দেৱী পাৰ্বতীয়ে ছাইৰ ঢেঁকীত এই শিলটো আৱিষ্কাৰ কৰিছিল। গুলিগা সৃষ্টি হৈছিল যেতিয়া ভগৱান শিৱই এই ছাই পানীত পেলাই দিছিল আৰু জন্মৰ পিছত তেওঁক ভগৱান বিষ্ণুৰ ওচৰলৈ তেওঁৰ সেৱা কৰিবলৈ পঠিওৱা হৈছিল। গুলিগাৰ বৰ ভোকাতুৰ ভোক আছে যিটো কেতিয়াও শেষ নহয়, আনকি তেওঁ পৃথিৱীখনো খাই পেলায়।
অৱশ্যে গুলিগা বৰ নিষ্ঠুৰ আছিল আৰু ইয়াৰ ফলত ভগৱান বিষ্ণু বৰ খং উঠিছিল। ভগৱান বিষ্ণুৱে গুলিগাক পৃথিৱীলৈ নিৰ্বাসিত কৰি পৃথিৱীৰ জনসাধাৰণক সুৰক্ষা দিয়াৰ কাম তেওঁক নিযুক্তি দিয়ে।[4]
ব্যুৎপত্তি আৰু ইতিহাস
[সম্পাদনা কৰক]এই শব্দটো বুটা / ভূমি (তুলুৰ অৰ্থ হৈছে ‘আত্মা’, ‘দেৱতা’; পাছলৈ সংস্কৃত ভাষাৰ পৰা ‘মুক্ত উপাদান’, ‘যিটো শুদ্ধ’, ‘যোগ্য’, ‘উচিত’, ‘সত্য’, ‘অতীত’, ‘জীৱ’ৰ অৰ্থ; , বা 'আকৃতি/ৰূপ')।
ভূত কোলা বা নেমা সাধাৰণতে বাৰ্ষিক আচাৰ-ব্যৱহাৰ য'ত স্থানীয় আত্মা বা দেৱতা (ভূত, দৈৱ)ক কিছুমান অনুসূচিত জাতি যেনে নালিকে, পাম্বাডা বা পৰোৱা সম্প্ৰদায়ৰ আচাৰ-ব্যৱহাৰ বিশেষজ্ঞই চেনেল কৰি লৈ যায়। তুলুনাডু অঞ্চলৰ তুলুভাসকলৰ মাজত ভূত পূজা প্ৰচলিত।[7][8][9][10][11] ক'লা শব্দটো গতানুগতিকভাৱে একক আত্মাৰ পূজাৰ বাবে সংৰক্ষিত যদিও নেমাত কেইবাটাও আত্মাক স্তৰভিত্তিক ক্ৰমত চেনেল কৰাটো জড়িত হৈ থাকে।[12] কোলা আৰু নেমাছত পৰিয়াল আৰু গাঁৱৰ বিবাদক মধ্যস্থতা আৰু বিচাৰৰ বাবে আত্মালৈ প্ৰেৰণ কৰা হয়।[13] সামন্তীয় যুগত এই অনুষ্ঠানৰ ন্যায়িক দিশত ৰাজনৈতিক ন্যায়ৰ বিষয় যেনে ৰাজনৈতিক কৰ্তৃত্বৰ বৈধতা, লগতে বিতৰণমূলক ন্যায়ৰ দিশসমূহো অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছিল। বুটা (সাধাৰণ)সকলৰ প্ৰত্যক্ষ মালিকানাধীন মাটিৰ উৎপাদিত সামগ্ৰীৰ লগতে আগশাৰীৰ মেন'ৰৰ পৰা পোৱা কিছুমান অৱদান গাঁৱৰ মানুহৰ মাজত পুনৰ বিতৰণ কৰা হয়।[14]
ভূটাকোলাৰ ইতিহাস অজ্ঞাত যদিও কিছুমান পণ্ডিতে ধৰি লৈছে যে এই পৰম্পৰা সম্ভৱতঃ খ্ৰীষ্টপূৰ্ব ৭০০ চনৰ ভিতৰত আদিম তুলু জনগোষ্ঠীৰ প্ৰব্ৰজনৰ ফলত বাৰ্মেৰ (ব্ৰহ্ম), পাঞ্জুৰলী (গাহৰিৰ আত্মা) আৰু অন্যান্য আত্মাৰ পূজাৰ প্ৰৱৰ্তনৰ ফলত হৈছিল যদিও ভূটাকোলা প্ৰাগঐতিহাসিক ধৰ্মীয় আচাৰ-ব্যৱহাৰৰ এক পৰিৱৰ্তিত ৰূপ। ভূটাকোলাৰ আদিম শিলালিপি বৰকুৰুৰ পৰা চতুৰ্দশ শতিকাৰ য'ত কোৱা হৈছে যে কুণ্ডোদৰা নামৰ এজন ব্যক্তিগত ভূটে সাগৰত নিজৰ জাহাজখন বিতাড়িত কৰিব বিচৰা ৰজাৰ পৰা বলিদান দাবী কৰে।
ভূত পূজাৰ প্ৰকাৰ
[সম্পাদনা কৰক]দক্ষিণ কেনাৰাৰ ভূত পূজা চাৰি প্ৰকাৰৰ, কোলা, বাণ্ডি, নেমা আৰু এগেলু-টাম্বিলা।
কোলা: ডেমি দেৱতা নৃত্য, গাঁৱৰ স্থানত ভূতসকলক আগবঢ়োৱা হয় বিশ্বাস কৰা যে যিটো তেওঁলোকে বাস কৰিব লাগে।
বাণ্ডি: বাণ্ডী কোলাৰ সৈতে একে, ইয়াত ৰথ এখন টানি ফুৰাৰ সংযোজন কৰা হৈছে, য’ত ভূতক প্ৰতিনিধিত্ব কৰাজন বহি থাকে; বেছিভাগ সময়তে, তেওঁ নালকে, পাম্বাডা বা আজালা সম্প্ৰদায়ৰ।
নেমা: নেমা হৈছে ভূতসকলৰ সন্মানত এক ব্যক্তিগত অনুষ্ঠান, যিয়ে ইমান প্ৰবল যিকোনো ব্যক্তিৰ ঘৰত অনুষ্ঠিত হয়। ইয়াক প্ৰতি বছৰে এবাৰ, দুবছৰ, দহ, পোন্ধৰ, বিশ বছৰত ধনী পৰিয়ালে কৰে।
এগেলু-টাম্বিলা: হৈছে কেৱল পৰিয়ালৰ লোকসকলকহে আগবঢ়োৱা এক প্ৰকাৰৰ পূজা, য'ত কেৰেলাৰ পাতত চাউল, বাচন-বৰ্তন, মাংস, মদ পৰিবেশন কৰা হয় আৰু বছৰি বা ইচ্ছা সম্পূৰ্ণ হ'লে আত্মা, দেৱতা, বিদায়ী পূৰ্বপুৰুষক আগবঢ়োৱা হয়।[15]
কাৰ্য্যক্ষমতা
[সম্পাদনা কৰক]বুটা কোলা বা দৈভা নেমাত হোৱা আচাৰ-ব্যৱহাৰত সংগীত, নৃত্য, আবৃত্তি আৰু বিশৃংখল সাজ-পোছাক জড়িত হৈ থাকে। পুৰণি তুলু ভাষাৰ আবৃত্তিত দেৱতাৰ উৎপত্তিৰ কথা কোৱা হয় আৰু ই কেনেকৈ বৰ্তমানৰ স্থানলৈ আহিল তাৰ কাহিনী কোৱা হয়। এই মহাকাব্যসমূহক পাদ্দান বুলি জনা যায়।[16]
ৰীতি-নীতি
[সম্পাদনা কৰক]অনুষ্ঠানটোৰ লিপি এটা নেমাৰ পৰা আন এটা নেমালৈ সলনি হয়, গতিকে তলৰ বৰ্ণনাটো কিছু পৰিমাণে আদৰ্শ-সাধাৰণ। এই অনুষ্ঠানৰ আৰম্ভণিতে বুটাৰ সামগ্ৰীসমূহ উৎসৱৰ স্থান হিচাপে কাম কৰা মন্দিৰলৈ অনা হয়। বেদীত বা দোলনীয় বিছনাত ৰখা হয়, যিটো ৰাজক বুটা (ৰাজন-দৈৱ)ৰ চিন। নালিকে, পৰৱ বা পম্বদ মাধ্যমে বুটা বা দৈৱৰ পদ্দানৰ পৰা আবৃত্তিৰে আত্মাৰ অনুকৰণৰ বাবে প্ৰস্তুতি চলায়। ইয়াৰ পিছত মাধ্যমে মেক-আপ কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰে আৰু নিজৰ সাজ-পোছাক পিন্ধি সাজ-পোছাক পিন্ধিবলৈ আৰম্ভ কৰে য’ত এটা বিশৃংখল অনি (নৃত্যশিল্পীৰ পিছফালে ৰছীৰে বান্ধি থোৱা এটা বিশাল প্ৰভাৰ) থাকিব পাৰে। শেষত মাধ্যমটোক মন্দিৰৰ ভঁৰালৰ পৰা অলংকাৰ দিয়া হয়। তেওঁ ৰঙ্গমঞ্চত প্ৰৱেশ কৰাৰ লগে লগে আত্মাৰ পৰিচাৰকে (পাত্ৰীয়ে) তেওঁক তেওঁৰ তৰোৱাল, তেওঁৰ ঘণ্টা আৰু অন্যান্য সামগ্ৰী দিয়ে আৰু পৃষ্ঠপোষকে (জাজমান) তেওঁক এটা বা কেইবাটাও জ্বলন্ত মশাল দিয়ে। মাধ্যমে নাচিবলৈ আৰম্ভ কৰাৰ লগে লগে আত্মাই তেওঁৰ শৰীৰত প্ৰৱেশ কৰে। মাধ্যমৰ লগতে দুজন মানুহে সকলো সময়তে টৰ্চবোৰ ধৰি ৰাখে। এইদৰে এই জগতত আত্মাৰ প্ৰৱেশ সংযত হয়। মাধ্যমৰ নৃত্যই দখল চলি থকাৰ লগে লগে অধিক শক্তি লাভ কৰে। তেওঁ টৰ্চবোৰ বিপদজনকভাৱে নিজৰ শৰীৰৰ ওচৰলৈ আনে। জজমান এতিয়া সহায়কসকলৰ সৈতে মাটিত আচাৰ-ব্যৱহাৰৰ বৃত্তত থিয় হৈ বুটাক প্ৰসাদ আগবঢ়োৱা হয়। এই প্ৰসাদসমূহৰ ভিতৰত প্ৰায়ে কুকুৰাৰ বলি দিয়া হয়, যাৰ তেজ মাটিত ছটিয়াই মাটিৰ উৰ্বৰতা বৃদ্ধি কৰা হয়।[17] এই বলিদানৰ পিছত ফুলি উঠা চাউল, পিটি লোৱা চাউল, নাৰিকলৰ টুকুৰা, কল, ঘিঁউ, সূতাপাত আৰু আৰেকা বাদামৰ প্ৰসাদ কৰা হয়।[18] পৰৱৰ্তী ন্যায়ালয়ত গাঁৱৰ মানুহে আশীৰ্বাদৰ বাবে আত্মাৰ কাষ চাপে বা সংঘাত সমাধানত সহায় কৰিবলৈ কয়।[19] [20] সাধাৰণতে প্ৰাৰম্ভিক অনুষ্ঠান শেষ হোৱাৰ পিছত ন্যায়িক কাৰ্যসূচী আৰম্ভ হয়। অভিযোগ আৰু ৰায় মৌখিকভাৱে কৰা হয়। বুতাই বাদীৰ লগতে প্ৰতিবাদীৰ পক্ষ শুনানিৰ পিছত ৰায়দান কৰে, যদিহে দুয়োজনেই উপস্থিত থাকে। বুটাৰ ন্যায় সাধাৰণ নীতিৰ সৈতে উল্লেখ কৰিব পৰা হ’ব লাগিব। "তেওঁ হয়তো ষ্টেণ্ড ল'ব পাৰে, তেওঁ পক্ষ ল'ব নোৱাৰে।"[21] বুতাই গাঁওবুঢ়া আৰু অন্যান্য বিশিষ্ট ব্যক্তিৰ মতামত বিবেচনা কৰিব পাৰে যদিও চূড়ান্ত বিচাৰ বুটাৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীল। কেতিয়াবা সুমথিৰা পাত টছ কৰি ফুলৰ পাহি (সাধাৰণতে আৰেকা ফুল) গণনা কৰিও ৰায় দিয়া হয়। বিশেষকৈ কঠিন গোচৰসমূহো বুটাৰ দ্বাৰা পৰৱৰ্তী বছৰলৈ স্থগিত ৰখা হ’ব পাৰে। কিছুমান সাধাৰণ বিবাদ যিবোৰ উত্থাপন হয় সেইবোৰ ভূমিৰ সমস্যা, পাৰিবাৰিক কাজিয়া, সন্মানৰ প্ৰশ্ন, ডকাইতি, ঋণ, বন্ধক, চুক্তি ভংগ আদিৰ সৈতে জড়িত। চুৰিৰ ক্ষেত্ৰত য'ত অপৰাধীজন অজ্ঞাত হয়, তেনে ক্ষেত্ৰত বুতাই চোৰক বিচাৰি পোৱাৰ আগতে এটা নিৰ্দিষ্ট প্ৰসাদ বিচাৰিব পাৰে। কেতিয়াবা ভুক্তভোগীয়ে চুৰি হোৱা সামগ্ৰীৰ সমগ্ৰ মূল্য বুটাক আগবঢ়ায়। যদি চোৰক বিচাৰি পায় আৰু শাস্তি দিয়া হয় তেন্তে ব্যক্তিজনক চুৰি হোৱা সামগ্ৰীৰ মূল্যতকৈ অধিক ধন বাদীক দিবলৈ বাধ্য কৰা হয়। যদি বুতাই অনুভৱ কৰে যে চোৰে অনুতাপ দেখুৱাইছে, তেন্তে শাস্তিৰ মাধ্যাকৰ্ষণতা হ্ৰাস পাব পাৰিলেহেঁতেন।[22]
জনপ্ৰিয় সংস্কৃতিত
[সম্পাদনা কৰক]- ১৯৭৫ চনৰ কানাড়া চিনেমা চোমানা ডুডী আছিল প্ৰথমখন চিনেমা য'ত অৰ্ধদেৱতা পাঞ্জুৰলীৰ উল্লেখ আছিল।[23]
- ২০০৭ চনত তুলুত নিৰ্মিত ছবি কোটি চেন্নাই ৫৪ সংখ্যক ৰাষ্ট্ৰীয় চলচ্চিত্ৰ বঁটাত শ্ৰেষ্ঠ তুলু ছবিৰ সন্মান লাভ কৰিবলৈ গৈছিল।
- কোটি আৰু চেন্নাইৰ মাতৃ দেয় বাইদেতীৰ জীৱনৰ ওপৰত ২০১৯ চনৰ তুলু ভাষাৰ ঐতিহাসিক ছবি দেয়ী বাইদেঠী।
- ২০২২ চনৰ কানাড়া ছবি কান্তৰাত ইয়াৰ মূল কাহিনীভাগত বুটা কোলাৰ চিত্ৰণ প্ৰদৰ্শন কৰা হৈছে।[24] চিনেমাখনৰ ফলত কৰ্ণাটক চৰকাৰে বুটা কোলাৰ ৬০ বছৰৰ ওপৰৰ অভিনেতাসকলৰ বাবে মাহিলী ভাট্টা প্ৰৱৰ্তন কৰে।[25]
চিত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]-
বুটা/ভূত কাল্টৰ জনপ্ৰিয় দেৱতা জুমাদীৰ গঠনেৰে চেনেল/মাধ্যম -
ভূত কোলা অনুষ্ঠান আৰম্ভ হোৱাৰ আগতে মেকআপৰ সৈতে নিজকে প্ৰস্তুত কৰা আৰু অলংকাৰ বান্ধি থকাৰ চেনেল/মাধ্যম -
বেলে বদাগুমানে, বেলে, উডুপিৰ ঘৰুৱা মন্দিৰ -
এজন ভাস্কৰ্য শিল্পীৰ দেৱীকৃত আত্মা কলকুদা ভূতৰ মহিলা সমকক্ষ কল্লুৰ্তি ভূটা -
কোটি আৰু চেন্নিয়া বিল্লাভা সম্প্ৰদায়ৰ দুজন নায়ক -
বন্য দেৱতা গুলিগাৰ চেনেল/মাধ্যম -
-
মালাৰায়ৰ মুখা -
বগা গাহৰি ৰথত মালাৰায় দৈভা -
মালাৰায়ৰ চেনেল/মাধ্যম -
বাংগা আৰাছা ৰাজকুমাৰ পৰিয়ালৰ পৃষ্ঠপোষক দেৱতা Ullālthi ৰ চেনেল/মাধ্যম -
মোগবীৰা সম্প্ৰদায়ৰ পৃষ্ঠপোষক দেৱতা বব্বৰায়া স্বামীৰ চেনেল/মাধ্যম -
এই Halo ৰ দৰে বস্তুটো চেনেল/মাধ্যমৰ দ্বাৰা অনুষ্ঠান নৃত্য পৰিৱেশন কৰাৰ সময়ত ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
_Bhutaradhane_-_Bhuta_ware_the_ani..JPG)
লগতে চাওক
[সম্পাদনা কৰক]টোকা
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ /buːt̪ʌ/ is the local pronunciation while the standardised Sanskrit+Tulu pronunciation is /bʱuːt̪ʌ koːlɑː/
তথ্য সংগ্ৰহ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ "Bhootha Aradhane". Government of Karnataka. https://karnatakatourism.org/destinations/bhootha-aradhane/.
- ↑ Ananda, Manisha (14 November 2022). "Koragajja Story: Do you know anything about the God of Tulunad, Swami Koragajja..?". Vijay Karnataka. https://vijaykarnataka-com.translate.goog/religion/hinduism/know-the-miracles-story-and-life-history-of-tulunadu-daiva-swami-koragajja/articleshow/95499924.cms.[সংযোগবিহীন উৎস]
- ↑ S. Jayashanker (2001). Temples of Kasaragod District. Controller of Publications. পৃষ্ঠা. 30. https://books.google.com/books?id=WnLXAAAAMAAJ.
- ↑ 4.0 4.1 Sadhwani, Bhavya (14 December 2022). "Now That Kantara Has Released On OTT, Here Are Answers To All The Questions You Might Have". India Times. https://www.indiatimes.com/entertainment/binge/now-that-kantara-has-released-on-ott-here-are-the-answers-to-all-the-questions-you-might-have-587471.html.
- ↑ U. Padmanabha Upadhyaya (1984). Bhuta Worship. Regional Resources Centre for Folk Performing Arts, M.G.M. College. পৃষ্ঠা. 60. https://books.google.com/books?id=0dUXAAAAIAAJ.
- ↑ Heidrun Brückner (2009). On an Auspicious Day, at Dawn -: Studies in Tulu Culture and Oral Literature. Otto Harrassowitz Verlag. পৃষ্ঠা. 60. ISBN 9783447059169. https://books.google.com/books?id=MehF3uSdHxgC.
- ↑ Brückner, Heidrun (1987). "Bhuta Worship in Coastal Karnataka: An Oral Tulu Myth and Festival Ritual of Jumadi". Studien zur Indologie und Iranistik খণ্ড 13/14: 17–37.
- ↑ Brückner, Heidrun (1992). "Dhumavati-Bhuta" An Oral Tulu-Text Collected in the 19th Century. Edition, Translation, and Analysis.". Studien zur Indologie und Iranistik খণ্ড 13/14: 13–63.
- ↑ Brückner, Heidrun (1995). Fürstliche Fest: Text und Rituale der Tuḷu-Volksreligion an der Westküste Südindiens.. প্ৰকাশক Wiesbaden: Harrassowitz. পৃষ্ঠা. 199–201.
- ↑ Brückner, Heidrun (2009a). On an Auspicious Day, at Dawn ... Studies in Tulu Culture and Oral Literature. প্ৰকাশক Wiesbaden: Harrassowitz.
- ↑ Brückner, Heidrun (2009b). "Der Gesang von der Büffelgottheit" in Wenn Masken Tanzen – Rituelles Theater und Bronzekunst aus Südindien edited by Johannes Beltz. প্ৰকাশক Zürich: Rietberg Museum. পৃষ্ঠা. 57–64.
- ↑ Claus, Peter (1989). Behind the Text. Performance and Ideology in a Tulu Oral Tradition. In Oral Epics in India edited by Stuart H. Blackburn, Peter J. Claus, Joyce B. Flueckiger and Susan S. Wadley. প্ৰকাশক Berkeley: University of California Press. পৃষ্ঠা. 64.
- ↑ Claus, Peter (1989). Behind the Text. Performance and Ideology in a Tulu Oral Tradition. In Oral Epics in India edited by Stuart H. Blackburn, Peter J. Claus, Joyce B. Flueckiger and Susan S. Wadley. প্ৰকাশক Berkeley: University of California Press. পৃষ্ঠা. 67.
- ↑ Ishii, Miho (2015). "Wild Sacredness and the Poiesis of Transactional Networks: Relational Divinity and Spirit Possession in the Būta Ritual of South India.". Asian Ethnology খণ্ড 74 (1): 101–102. doi:10.18874/ae.74.1.05.
- ↑ Thurston, Edgar (9 October 1909). "Nalke". Castes and Tribes of Southern India. Government Press. https://en.wikisource.org/wiki/Castes_and_Tribes_of_Southern_India/Nalke.
- ↑ Claus, Peter J. (1978). "Heroes and Heroines in the Conceptual Framework of Tulu Culture". Journal of Indian Folkloristics খণ্ড 1 (2): 28–42.
- ↑ Suzuki, Masataka (2008). "Bhūta and Daiva: Changing Cosmology of Rituals and Narratives in Karnataka.". Senri Ethnological Studies খণ্ড 71: 51–85.
- ↑ Brückner, Heidrun (2012). "Gods Going Wild? Enacting Loss of Control in Tulu Possession Rituals: A Photographic Case Study" in Emotions in Rituals and Performances edited by Axel Michaels and Christoph Wulf. প্ৰকাশক New Delhi: Routledge. পৃষ্ঠা. 214–233.
- ↑ Claus, Peter J. (1973). "Possession, Protection and Punishment as Attributes of the Deities in a South Indian Village.". Man in India খণ্ড 53 (3): 231–242.
- ↑ Carrin, Marine; Tambs-Lyche, Harald (2003). "'You don't joke with these fellows.' Power and Ritual in South Canara, India.". Social Anthropology খণ্ড 11 (1): 23–42. doi:10.1017/S0964028203000028.
- ↑ Claus, Peter J. (1979). "Spirit Possession and Spirit Mediumship from the Perspective of Tulu Oral Traditions". Culture, Medicine, and Psychiatry খণ্ড 3 (1): 29–52. doi:10.1007/BF00114691. PMID 498800.
- ↑ Someshwar, Amrta (1986). "Judicial Aspects of Bhuta Cult." In Coastal Karnataka. Studies in Folkloristic and Linguistic Traditions of Dakshina Kannada Region of the Western Coast of India edited by U. P. Upadhyaya. প্ৰকাশক Udupi: M. G. M. College Regional Research Centre. পৃষ্ঠা. 301–318.
- ↑ Facebook post সাঁচ:User generated source
- ↑ "what is bhoota kola the Tulu tradition". www.dailyo.in. https://www.dailyo.in/amp/lifestyle/what-is-bhoota-kola-the-tulu-tradition-kannada-movie-kantara-is-based-on37616&ved=2ahUKEwin24KR7O36AhUlR2wGHUkHDbQQFnoECAsQAQ&usg=AOvVaw2lnydCaw5Mmdn2lNPay5Ys। আহৰণ কৰা হৈছে: 2022-10-20.[সংযোগবিহীন উৎস]
- ↑ "Kantara, a film with impact: Karnataka Government announces monthly allowance for Daiva Narthakas". MSN. 20 October 2022. https://www.msn.com/en-in/entertainment/southcinema/kantara-a-film-with-impact-karnataka-government-announces-monthly-allowance-for-daiva-narthakas/ar-AA13buMS। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 October 2022.