ব্ৰহ্মৰ্ষি
হিন্দু ধৰ্মত এজন ব্ৰহ্মৰ্ষি (ব্ৰহ্ম আৰু ঋষিৰ তৎপুৰুষ সমাসবদ্ধ শব্দ) ঋষিসকলৰ উচ্চতম স্থানৰ ঋষি। ব্ৰহ্মৰ অৰ্থ সম্পূৰ্ণৰূপে বুজি জ্ঞান লাভ কৰি জীৱনমুক্ত হৈ ব্ৰহ্মজ্ঞান নামৰ সৰ্বোচ্চ ঐশ্বৰিক জ্ঞান (সৰ্বজ্ঞান) পোৱা আৰু এই আত্মজ্ঞান লাভ কৰা ঋষিক ব্ৰহ্মৰ্ষি বোলে। ব্ৰহ্মৰ্ষিৰ মৃত্যু হ’লে তেওঁ পৰমমুক্তি লাভ কৰে আৰু সংসাৰৰ জন্ম-মৃত্যুৰ চক্ৰৰপৰা নিজকে মুক্ত কৰে।
ক্ৰম
[সম্পাদনা কৰক]ব্ৰহ্মৰ্ষিৰ শ্ৰেষ্ঠতম উপাধিটো বেদত প্ৰমাণিত নাছিল আৰু প্ৰথমে সংস্কৃত মহাকাব্যত দেখা যায়।
এই শ্ৰেণীবিভাজন অনুসৰি এজন ব্ৰহ্মৰ্ষি হৈছে ‘ব্ৰহ্মজ্ঞান’ নামেৰে জনাজাত ধৰ্ম আৰু আধ্যাত্মিক জ্ঞানৰ চূড়ান্ত জ্ঞান প্ৰাপ্ত। তেওঁৰ তলত মহৰ্ষি (মহান ঋষি) আছে।[1]
ব্ৰহ্মৰ চিন্তাৰপৰা সৃষ্টি হোৱা সপ্তৰ্ষিসকল নিখুঁত ব্ৰহ্মৰ্ষি। পুৰাণত ক্ষমতা আৰু ধৰ্মপৰায়ণতাৰ ক্ষেত্ৰত দেৱতাৰ সমতুল্য বুলি প্ৰায়ে উল্লেখ কৰা হয়।
ভৃগু, অংগিৰস, অত্ৰি, বিশ্বামিত্ৰ, কাশ্যপ, বশিষ্ঠ আৰু শাণ্ডিল্য এই সাতগৰাকী ব্ৰহ্মৰ্ষি।[1] কিন্তু সপ্তৰ্ষিৰ আন এখন তালিকাও আছে, যিসকলো গোত্ৰ-প্ৰৱৰ্তক, অৰ্থাৎ ব্ৰাহ্মণিক বংশৰ প্ৰতিষ্থাপক, আৰু এই দ্বিতীয় তালিকাখন কিছু পিছত প্ৰকাশ পাইছিল, কিন্তু এইখনো প্ৰাচীন যুগৰ।
গায়ত্ৰী মন্ত্ৰকে ধৰি ঋগবেদৰ তৃতীয় মণ্ডলৰ সকলো স্তৱক বিশ্বমিত্ৰৰ আৰোপ কৰা হৈছে, যিজনক গাধীৰ পুত্ৰ বুলি উল্লেখ কৰা হৈছে। বিশ্বমিত্ৰক কৌশিক বুলিও কোৱা হয় কাৰণ তেওঁৰ পিতৃবংশৰ বংশৰ বাবে -কা প্ৰত্যয় "বংশধৰ" বা "প্ৰাসংগিক" হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
পৰশুৰাম আৰু জমদগ্নিকো মহাভাৰতৰ ভীষ্মই ব্ৰহ্মৰ্ষি উপাধিৰে বিভূষিত কৰিছে।
মনুস্মৃতিৰ যুগ
[সম্পাদনা কৰক]ব্ৰহ্মৰ্ষি-দেশ, ‘পৱিত্ৰ ঋষিৰ দেশ’ত কুৰু, মৎস্য, পাঞ্চাল আৰু সুৰসেন (অৰ্থাৎ বৰ্তমান পটিয়ালা ৰাজ্য আৰু পঞ্জাৱৰ দিল্লী বিভাগৰ পূব অৰ্ধেক, আলৱাৰ ৰাজ্য আৰু গংগা আৰু যমুনা নদীৰ মাজত থকা অঞ্চল, ৰাজপুতনাৰ কাষৰীয়া ভূ-খণ্ড আৰু সমগ্ৰ মথুৰা জিলাৰ বিভাগসমূহ) অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে।[2]
তথ্যসূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ 1.0 1.1 Ghodke, N. B. (1995) (en ভাষাত). An Introduction to the Panorama of Hinduism. Prasaranga, Karnatak University. https://books.google.com/books?id=UF3kAAAAMAAJ.
- ↑ Rapson, E. J. (1914). Ancient India, from the earliest times to the first century, A.D.. (pp.50-51)