বৰ্ণবৈষম্য
বৰ্ণবৈষম্য (ইংৰাজী: Racism) হৈছে মতবাদ, যাৰ মাধ্যমত কিছুমান জাতি বা জাতিগত গোট আন গোটবিলাকতকৈ বেছি উন্নত বুলি ধৰা হয়, আৰু সেই আধাৰত বিদ্বেষ, অপবঞ্চনা বা অন্যায় ব্যৱহাৰ কৰা হয়। এইটো সামাজিক, ৰাজনৈতিক, আৰু অৰ্থনৈতিক প্ৰেক্ষাপটৰ সমস্যা হিচাপে বিশ্বজুৰি বিদ্যমান।
পৰিভাষা
[সম্পাদনা কৰক]"বৰ্ণবৈষম্য"ৰ আধাৰত বিভিন্ন স্তৰৰ বৈষম্য চিনাক্ত কৰা হয়:
- ব্যক্তিগত (Individual) – ব্যক্তিগত বিশ্বাস বা আচৰণৰ মাধ্যমেৰে[1]
- সংগঠনত্মক – প্ৰতিষ্ঠান বা নীতিত অন্তঃস্থ বৈষম্য থাকে।[2]
- সাংস্কৃতিক – ভাষা, বিচাৰ, চিহ্ন বা জনমত দ্বাৰা বৈষম্য জন্মায়।[3]
- সংস্থাগত – ৰাজ্য, শিক্ষা, স্বাস্থ্য বা অৰ্থনীতিৰে সংযুক্ত বৃহৎ প্ৰণালীত বৈষম্য চলে।[4]
ইতিহাস
[সম্পাদনা কৰক]বৰ্ণবৈষম্যৰ উদাহৰণ পূৰ্বকালৰে দাসপ্ৰথা, উপনিবেশবাদ, নাৎসী-জাৰ্মানীৰ ইহুদী-বিৰোধী নীতি, দক্ষিণ আফ্ৰিকাত এপাৰ্থেইড—it’s deeply rooted in human history.
প্ৰভাৱ
[সম্পাদনা কৰক]- মানসিক স্বাস্থ্য: বৰ্ণবৈষম্যই তীব্ৰ মানসিক চাপ, উদ্বেগ, বিষণ্নতা আদিৰ সৃষ্টি কৰে।[5][6]
- শাৰীৰিক স্বাস্থ্য: উচ্চ ৰক্তচাপ, হৃদযন্ত্ৰৰ ব্যাধি, বহুমূত্ৰ ৰোগ বাঢ়ে।[7][8]
- অৰ্থনৈতিক বৈষম্য: নৈতিক, চাকৰি, ঋণ, শিক্ষা আদিত বিভাজন সৃষ্টি হয়।[9][10]
প্ৰতিক্ৰিয়া
[সম্পাদনা কৰক]- Anti‑racism: সক্ৰিয়ভাবে বৈষম্য চিনাক্ত আৰু প্ৰতিবাদ কৰা।[11]
- নীতি-সংশোধন, শিক্ষানীতি পৰিবৰ্তন, বাস্তব সচেতনতা বৃদ্ধি, বুৰঞ্জী শিক্ষণ।
সমষ্টিগত বিৰূপ প্ৰভাৱ
[সম্পাদনা কৰক]বৰ্ণবৈষম্য সমাজত বিভাজন, সামাজিক বিশ্বাস হ্ৰাস, সহিংসতা আৰু মানৱাধিকাৰ লঙ্ঘন ঘটায়। ই সামাজিক ন্যায়, শান্তি আৰু উন্নয়নৰ পথ ৰুদ্ধ কৰে।
চাও আহক
[সম্পাদনা কৰক]তথ্যসূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ "levels of racism: individual, organizational, institutional, and systemic". https://scatter.wordpress.com/2020/06/22/levels-of-racism-individual-organizational-institutional-and-systemic/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-06-08.
- ↑ "Institutional racism". Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/Institutional_racism। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-06-08.
- ↑ "Structural violence". Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/Structural_violence। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-06-08.
- ↑ "Racism". Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/Racism। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-06-08.
- ↑ "Racism and Mental Health". Mental Health America. https://www.mhanational.org/resources/racism-and-mental-health/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-06-08.
- ↑ "Psychological impact of discrimination on health". Wikipedia. https://en.wikipedia.org/wiki/Psychological_impact_of_discrimination_on_health। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-06-08.
- ↑ "The effects of racism on health and mental health". Medical News Today. https://www.medicalnewstoday.com/articles/effects-of-racism। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-06-08.
- ↑ "Breaking the Silence: Understanding the Impact of Racism on Mental Health". MindSum. https://www.mindsum.org/resources/blogs/breaking-the-silence-understanding-the-impact-of-racism-on-mental-health। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-06-08.
- ↑ "What Does It Mean To Be Anti-racist?". Verywell Mind. https://www.verywellmind.com/what-is-anti-racism-5071426। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-06-08.
- ↑ "Examples of Institutional Racism: What It Is and What You Can Do". Health.com. https://www.health.com/mind-body/health-diversity-inclusion/institutional-racism। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-06-08.
- ↑ "What Does It Mean To Be Anti-racist?". Verywell Mind. https://www.verywellmind.com/what-is-anti-racism-5071426.