মংগোল সাম্ৰাজ্য
মংগোল সাম্ৰাজ্য আছিল ইতিহাসৰ আটাইতকৈ বৃহৎ সংযুক্ত স্থলভাগ সাম্ৰাজ্য। ই ১৩শ শতিকাত চেংগিজ খানৰ নেতৃত্বত স্থাপিত হৈছিল আৰু ইয়াৰ বিস্তৃতি ইউৰোপৰ পৰা এছিয়া পৰ্যন্ত আছিল। সাম্ৰাজ্যটোৱে ব্যৱসায়, সংস্কৃতি আৰু ৰাজনৈতিক গঠন-প্ৰক্ৰিয়াত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছিল।[1]
স্থাপনা
[সম্পাদনা কৰক]১২০৬ চনত তেমুজিন নামৰ মংগোল নেতা তেওঁক “চেংগিজ খান” (সৰ্বোচ্চ নেতা) হিচাপে ঘোষণা কৰে। তেখেতে বিভিন্ন মংগোল গোত্ৰক একত্ৰিত কৰি এক সুশৃংখল সেনা গঠন কৰে আৰু ক্ৰমান্বয়ে উত্তৰ চীন, মধ্য এছিয়া, ইৰান, আৰু ইউৰোপলৈ আগবঢ়ে।[2]
সামৰিক শক্তি
[সম্পাদনা কৰক]মংগোল সেনা সুসংগঠিত, দ্ৰুতগামী আৰু শৃংখলাপূৰ্ণ আছিল। তেওঁলোকে অশ্বাৰোহী তীৰন্দাজ, গোচৰ ব্যৱস্থা, আৰু মানচিত্ৰ ব্যৱহাৰত বিশিষ্টতা দেখুৱাইছিল। তেওঁলোকৰ কৌশলী আগ্ৰাসনে বহু বৃহৎ সাম্ৰাজ্যৰ পতন ঘটায়।[3]
চেংগিছ খানৰ পাছত
[সম্পাদনা কৰক]চেংগিজ খানৰ মৃত্যুৰ পিছত সাম্ৰাজ্যটো তেওঁৰ পুত্ৰসকলৰ মাজত বিভাজন কৰা হয়, যাৰ ফলত ইলখানাত, চাগাতাই খানাত, গোল্ডেন হৰ্ড, আৰু ইয়ুৱান ৰাজবংশ উদয় হয়। তেওঁৰ পাছত খুবিলাই খানে চীন দখল কৰি ইয়ুৱান ৰাজবংশ স্থাপন কৰে।[4]
সংস্কৃতি আৰু বাণিজ্য
[সম্পাদনা কৰক]মংগোল সাম্ৰাজ্যৰ অধীনত ছিল্ক ৰোড সুৰক্ষিত হোৱাত ইউৰোপ আৰু এছিয়াৰ মাজৰ বাণিজ্য আৰু সাংস্কৃতিক আদান-প্ৰদান বৃদ্ধি পায়। এই সময়ছোৱাত মাৰ্ক' প'ল' আদিয়ে চীন ভ্ৰমণ কৰিছিল। সাম্ৰাজ্যটোৱে ধৰ্মীয় সহনশীলতা অৱলম্বন কৰিছিল।[5]
পতন
[সম্পাদনা কৰক]১৪শ শতিকালৈকে মংগোল সাম্ৰাজ্য খণ্ড খণ্ড হৈ যায় আৰু স্থানীয় ৰাজবংশ আৰু শক্তিবোৰে তাত স্থান গ্ৰহণ কৰে। ইয়াৰ ভিতৰৰ সংঘাত আৰু বহিঃশত্ৰুৰ আক্ৰমণে পতন ত্বৰান্বিত কৰে।
ঐতিহ্য
[সম্পাদনা কৰক]মংগোল সাম্ৰাজ্যৰ ৰাজনৈতিক আৰু সামৰিক কৌশল, বাণিজ্যৰ বিকাশ, আৰু বহুজাতিক গঠনপদ্ধতিয়ে আধুনিক বিশ্বত গভীৰ প্ৰভাৱ পেলাইছে।
উৎস
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ "Mongol Empire". Encyclopedia Britannica. https://www.britannica.com/place/Mongol-Empire। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-06-20.
- ↑ Weatherford, Jack (2004). Genghis Khan and the Making of the Modern World. Crown. ISBN 978-0-609-80964-8.
- ↑ "Mongol Military Tactics". World History Encyclopedia. https://www.worldhistory.org/article/1195/mongol-warfare/.
- ↑ Rossabi, Morris (1988). Khubilai Khan: His Life and Times. University of California Press. ISBN 978-0-520-06740-6.
- ↑ Allsen, Thomas T. (2001). Culture and Conquest in Mongol Eurasia. Cambridge University Press. ISBN 978-0-521-84664-9.