মধুমালতী
|
এই ফুলৰ বিষয়ে লিখা প্ৰবন্ধটো এটা পোখালি, প্ৰবন্ধটো বিস্তাৰ কৰি আপুনিও ৱিকিপিডিয়াক সহায় কৰিব পাৰে। |
| মধুমালতী | |
|---|---|
| |
| জীৱবৈজ্ঞানিক শ্ৰেণীবিভাজন | |
| ৰাজ্য: | Plantae |
| (অশ্ৰেণীকৃত): | Angiosperms |
| (অশ্ৰেণীকৃত): | Eudicots |
| (অশ্ৰেণীকৃত): | Rosids |
| বৰ্গ: | Myrtales |
| পৰিয়াল: | Combretaceae |
| গণ: | Combretum |
| প্ৰজাতি: | C. indicum |
| বৈজ্ঞানিক নাম | |
| Combretum indicum (L.) DeFilipps | |
| সমাৰ্থক | |
|
Quisqualis indica L. | |
মালতী বা মধুমালতী (বৈজ্ঞানিক নাম: Combretum indicum) এবিধ লতাজাতীয় গছ। ই Combretaceae। পৰিয়ালৰ অন্তৰ্গত এটা প্ৰজাতি। লতা অতি খীণ, বহু বছৰ হলে শকত হয়। পাতৰ সাজোন বিপৰীত-মুখী। পাত আয়তকাৰ, ডিম্বাকৃতি আৰু আগ সৰু; কাষত পাতল ঢউ খেলোৱা। গ্ৰীষ্মমণ্ডলীয় এছিয়াৰ স্থানীয় আৰু ভাৰতীয় উপমহাদেশ, মালয়েছিয়া আৰু ফিলিপাইনছৰ নদীৰ পাৰত ঘাঁহনি, প্ৰাথমিক আৰু গৌণ অৰণ্যত গজে। তাৰ পিছত বাৰ্মা, ভিয়েটনাম, থাইলেণ্ড আদি গ্ৰীষ্মমণ্ডলীয় অঞ্চলত ইয়াৰ খেতি আৰু প্ৰাকৃতিককৰণ কৰা হয়। এই গছজোপাৰ হিচাপে খেতি কৰা হয়।[1][2]
ইয়াৰ অন্য নামবোৰ হৈছে Quiscual (স্পেনিছ), Niyog-niyogan (ফিলিপিনো), মধুমালতি বা মধু মালতি (হিন্দী), ମଧୁ ମାଳତି মধুমালতি (উড়িয়া), মাধবীলতা (বাংলা), মধুমালোতি (মেইটেই), Akar Dani আকাৰ ডানি (মালয), ৰংগন মালি இரங்கூன் மல்லி (তামিল) আৰু ৰাধা মনোহৰম (তেলেগু)।
বিৱৰণ
[সম্পাদনা কৰক]
মধুমালতী (Rangoon creeper) এটা কাঠজাত লতা উদ্ভিদ (ligneous vine), যি ২.৫ মিটাৰৰ পৰা ৮ মিটাৰ পৰ্যন্ত দীঘল হ'ব পাৰে। ইয়াৰ পাতবোৰ দীঘলীয়া-ডিম্বাকাৰ (elliptical), আগফালে তীক্ষ্ণ আৰু পৃষ্ঠফালে গোলাকাৰ। পাতৰ দৈৰ্ঘ্য ৭-১৫ চেণ্টিমিটাৰ আৰু সিহঁতৰ বিন্যাস বিপৰীত (opposite) ধৰণৰ।
ফুল আৰু ফল
[সম্পাদনা কৰক]ইয়াৰ ফুলবোৰ নলাকাৰ আকৃতিৰ (tubular), যাৰ পাঁপৰীয়া ৬–৮ মিমি দীঘল। এইবোৰ সুবাসিত আৰু দীঘল ৰিসেপ্টাকল (receptacle) থকা, যিয়ে দীঘল জিভা থকা পৰাগবাহী পতংগৰ বাবে অনুকূল।[3]
এই ফুলবোৰে বয়স অনুসৰি ৰং সলনি কৰে, যাক বিভিন্ন পৰাগবাহক আকৰ্ষণৰ কৌশল বুলি ধৰা হয়। ফুলটো প্ৰথমে ধুনীয়া বগা ৰঙৰ হৈ সন্ধিয়া সময়ত খুলে, যি হকমথ আকৰ্ষণ কৰে। দ্বিতীয় দিনা ইয়াৰ ৰং গুলপীয়া হয়, আৰু তৃতীয় দিনা ৰঙা হৈ দিনৰ পতংগ আৰু চৰাই আকৰ্ষণ কৰে। ফুলৰ অৱস্থানো সজাকৈ পৰা অৱস্থাৰ পৰা অলপ ওপচা বা তলমুখী হ'বলৈ সলনি হয়।[4]:175[3]:548
-
পুৱাৰ ফুল আৰু কুঁহি, পশ্চিম বংগ, ভাৰত -
পুৱা ফুলৰ দৃশ্য
.jpg)
ফলটো ৩০-৩৫ মিমি দীঘল, গাঢ় খৰিকাৰঙৰ, দীঘল-ডিম্বাকাৰ (ellipsoidal) আৰু ইয়াত পাঁচটা কঠিন আৰু দৃশ্যমান পাখি থাকে। পকা গুটিৰ স্বাদ বাদাম বা নাৰিকলৰ দৰে।[3]:547
এই উদ্ভিদটো গৰম অঞ্চলত সম্পূৰ্ণ বছৰৰ পৰা ফুল দিয়ে (যদি যথেষ্ট উষ্ণতা আৰু পানী থাকে)।[5]
সম্ভাৱ্য বিষাক্ততা
[সম্পাদনা কৰক]এই উদ্ভিদ আৰু ইয়াৰ সম্পৰ্কীয় প্ৰজাতি, Quisqualis fructus আৰু Q. chinensis-ৰ গুটিত কুইস্কোৱেলিক এচিড (quisqualic acid) থাকে, যি এটা এম্পা ৰিছেপ্টৰৰ (AMPA receptor) আগ'নিষ্ট (agonist) — এইটো মগজুৰ গ্লুটামেট ৰিছেপ্টৰৰ এটা প্ৰকাৰ। এই ৰাসায়নিকে নিউৰন কোষৰ অতিচালনা (excitotoxicity) ঘটায়, যাৰ ফলত কোষৰ মৃত্যু হ’ব পাৰে।[6][7] এই গুটি ক্ৰিমিৰ (roundworm আৰু pinworm) চিকিৎসাৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল বুলি কোৱা হয়, যদিও এই দাবীৰ প্ৰমাণ বিচাৰ কৰা হৈছে। [উদ্ধৃতিৰ প্ৰয়োজন]
ইতিহাস
[সম্পাদনা কৰক]ড°জন আইভৰ মাৰেয়ে ১৮৬১ চনত মধুমালতীৰ "নাট" (guts) এটা নমুনা ইডিনবাৰাৰ ইকনমিক বটানীৰ সংগ্ৰহালয়লৈ পঠিয়াইছিল, য’ত উল্লেখ আছিল যে চীনদেশীয়ে ইয়াক ক্ৰিমিৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰে, লগতে তৈয়াৰ কৰাৰ পদ্ধতি আৰু ডোজ (dose) বৰ্ণনা দিয়া আছিল।[8]
চিত্ৰসমূহ
[সম্পাদনা কৰক]-
ফুল: সৰু, ক্ৰীম ৰঙৰ কেলিক্স, ডাঙৰ গুলপীয়া পাহিৰে ঘেৰোৱা -
ঠাঁৰিৰ কাষত কঁটাৰ দৰে অংশ – পাতৰ ঠাঁৰিৰ অৱশেষ -
লতাজাত উদ্ভিদ, ফুলৰে ভৰা অৱস্থাত -
কুঁহিৰ আকৃতি -
পাত: কেঁচা পাতবোৰৰ ৰং ব্ৰাউনচকুৱা (চিত্ৰত দেখা নাই) -
Casuarina equisetifolia ৰ চাৰিওফালে ফুৰা লতা
বাহ্যিক সংযোগ
[সম্পাদনা কৰক] |
ৱিকিমিডিয়া কমন্সত Combretum indicum সম্পৰ্কীয় মিডিয়া ফাইল আছে। |
- Quisqualis indica L. Archived 2013-12-03 at the Wayback Machine
- Quisqualis indica (PIER species info)
তথ্য সংগ্ৰহ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ Oakes, Albert Jackson (1967). Some Harmful Plants of Southeast Asia. প্ৰকাশক Bethesda, Maryland, USA: Naval Medical School. পৃষ্ঠা. 39–40. https://books.google.com/books?id=cQrOAAAAMAAJ&dq=quisqualis+ornamental&pg=PA39.
- ↑ Quisqualis indica Linn. – Niog-niogan. Bureau of Plant Industry, Department of Agriculture, Republic of Philippines. n.d.. http://www.bpi.da.gov.ph/Publications/mp/pdf/n/niog-niogan.pdf.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 Schmelzer, G. H. & Gurib-Fakim (2008). Medicinal Plants 2. PROTA. pp. 547–548.
- ↑ Eisikowitch, D.; Rotem, R. (1987). "Flower Orientation and Color Change in Quisqualis indica and Their Possible Role in Pollinator Partitioning". Botanical Gazette খণ্ড 148 (2): 175–179. doi:10.1086/337645.
- ↑ A, Schmelzer, G. H. & Gurib-Fakim (2008). "Medicinal plants 2" (en ভাষাত). PROTA. https://books.google.com/books?id=3clmAgAAQBAJ&dq=%22Combretum+indicum%22%2B%22bloom%22%2B%22year%22&pg=PA75। আহৰণ কৰা হৈছে: 4 October 2024.
- ↑ Excitotoxic cell death and delayed rescue in human neurons derived from NT2 cells, M Munir, L Lu and P Mcgonigl, Journal of Neuroscience, Vol 15, 7847–7860
- ↑ Glutamate cytotoxicity in a neuronal cell line is blocked by membrane depolarization. T. H. Murphy, R. L. Schnaar, J. T. Coyle and A. Sastre. Brain Research Volume 460, Issue 1, 13 September 1988, Pages 155–160
- ↑ Traill, Dr William (1863). "I. Notes on Horticultural Experience at Russelconda, South India". Transactions of the Botanical Society of Edinburgh খণ্ড 7 (1–4): 109–110. doi:10.1080/03746606309467805. https://zenodo.org/record/1430576.
- QUISQUALIS INDICA Linn
- niyog-niyogan.doc
- Quisqualis indica (PIER species info) Archived 2019-04-24 at the Wayback Machine