মহান পিটাৰ
মহান পিটাৰ (ৰুছ: Пётр Великий, Pyotr Velikiy; ৯ জুন ১৬৭২ – ৮ ফেব্ৰুৱাৰী ১৭২৫) আছিল ৰাছিয়াৰ জাৰ আৰু পাছত প্ৰথম সম্ৰাট। তেওঁ ৰাছিয়াক আধুনিকীকৰণৰ দিশে আগবঢ়াইছিল আৰু ইউৰোপীয় মডেলত ৰাষ্ট্ৰ আৰু সমাজ গঠন কৰিছিল।[1]
শাসনৰ আৰম্ভণি
[সম্পাদনা কৰক]১৬৮২ চনত কেৱল ১০ বছৰ বয়সতে তেওঁ চাৰ হ’বলৈ ঠাই পায়, যদিও আৰম্ভণিতে তেওঁৰ মাতৃ নাটালিয়া আৰু পাছত সোফিয়া নামৰ মহিলা এজনীয়ে ৰিজেণ্ট হিচাপে শাসন কৰিছিল। ১৬৮৯ চনৰ পাছত তেওঁ নিজে পূৰ্ণ ক্ষমতাৰে শাসন আৰম্ভ কৰে।[2]
আধুনিকীকৰণ আৰু সংস্কাৰ
[সম্পাদনা কৰক]পিটাৰে ৰাছিয়াক ইউৰোপৰ উন্নত প্ৰযুক্তি, নৌশক্তি, শিক্ষা আৰু প্ৰশাসনিক ব্যৱস্থাৰে সামঞ্জস্য কৰিবলৈ বহু সংস্কাৰ কৰিছিল। তেওঁ সেনা আৰু নৌসেনা আধুনিকীকৰণ কৰিছিল, নতুন পুঁজিবাদী উদ্যোগ স্থাপন কৰিছিল আৰু শিক্ষা প্ৰতিষ্ঠান খুলিছিল। তেওঁ ১৭০৩ চনত ছেইণ্ট পিটাৰ্সবাৰ্গ চহৰ স্থাপন কৰিছিল আৰু সেইটো নতুন ৰাজধানী কৰিছিল।[2]
বাল্টিক যুদ্ধ আৰু সাম্ৰাজ্য বিস্তাৰ
[সম্পাদনা কৰক]তেওঁৰ ৰাজত্বকালত ৰাছিয়াই Great Northern War (১৭০০–১৭২১)ত চুইডেনৰ বিৰুদ্ধে যুদ্ধ কৰি বাল্টিক সাগৰৰ প্ৰৱেশাধিকাৰ লাভ কৰিছিল। ১৭২১ চনত এই বিজয়ৰ ফলস্বৰূপে পিটাৰে নিজকে "সম্ৰাট" উপাধি দিয়ে আৰু ৰাছিয়াক আনুষ্ঠানিকভাৱে সাম্ৰাজ্য ৰূপত ঘোষণা কৰে।[1]
ব্যক্তিত্ব আৰু পৰিয়াল
[সম্পাদনা কৰক]পিটাৰ দেহগতভাৱে ৬ ফুট ৮ ইঞ্চি দীঘল আছিল, যিয়ে তেওঁক দৰ্শনীয় আৰু বলিষ্ঠ নেতা হিচাপে চিনাক্ত কৰিছিল। তেওঁৰ জীৱন ব্যক্তিগতভাৱে চাঞ্চল্যপূৰ্ণ আছিল। তেওঁ প্ৰথম বিবাহ এভডোক্সিয়াৰ পৰা ছেক কৰিলে আৰু পাছত কেথেৰিনক বিবাহ কৰিছিল, যিয়ে তেওঁৰ মৃত্যুৰ পাছত সম্ৰাজ্ঞী হয়।[2]
মৃত্যু আৰু উত্তৰাধিকাৰ
[সম্পাদনা কৰক]৮ ফেব্ৰুৱাৰী ১৭২৫ চনত ছেইণ্ট পিটাৰ্সবাৰ্গত তেওঁৰ মৃত্যু হয়। মৃত্যুৰ পাছত তেওঁৰ পত্নী কেথেৰিন প্ৰথম ৰাছিয়াৰ শাসক হয়। পিটাৰৰ আধুনিকীকৰণ আৰু শক্তিশালী ৰাজশক্তিৰ ভিত্তিত ৰাছিয়াই ১৮শ আৰু ১৯শ শতিকাত ইউৰোপত এটা প্ৰধান শক্তি ৰূপে আত্মপ্ৰকাশ কৰে।[1]