মা-আট

মিচৰৰ পৌৰাণিক কাহিনীত ‘মুহ-আহত’ বুলি উচ্চাৰণ কৰা মা-আট আইন, নৈতিকতা আৰু ন্যায়ৰ দেৱী। মা-আটে তৰা, ঋতু, মানুহ আৰু দেৱতা উভয়ৰে কৰ্ম নিয়ন্ত্ৰণ কৰিছিল। ইজিপ্তৰ পৌৰাণিক কাহিনীত তেওঁৰ প্ৰথম ভূমিকা আছিল পাতালত সংঘটিত হোৱা শব্দৰ ওজন, দুয়াত লোৱা।
মা-আটে পৰলোক যাত্ৰাৰ সময়ত মৃত ব্যক্তিজনৰ হৃদয়খনক তেওঁৰ সত্যৰ পাখিৰ সৈতে পাল্লাত ওজন কৰিছিল। তেওঁ মৃত মানুহজনৰ হৃদয়খন সিটো পাৰে ৰাখিলে আৰু স্বামী থোথে সেই ব্যক্তিজন ভাল নে বেয়া আৰু তেওঁলোকৰ মৃত্যুৰ পিছৰ জীৱনটো সুখী হ’ব নে ভক্ষণকাৰী অমিতে খাব সেইটো চাই ভাগ্যলিপি লিখিছিল। মা-আট অবিহনে বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডখন আকৌ এবাৰ বিশৃংখল হৈ পৰিলহেঁতেন। যদি মৃত ব্যক্তিজনৰ হৃদয়খন পাখিতকৈ গধুৰ আছিল, তেন্তে ই জীয়াই থকাৰ সময়ত মিছা কোৱাৰ দৰে কু-কৰ্ম কৰিছিল। তেনেকুৱা হ’লে হৃদয়খন এটা দানৱে গ্ৰাস কৰিছিল আৰু পৰলোকলৈ যাব নোৱাৰিছিল আৰু যদি পাখিতকৈ পাতল আছিল, তেন্তে ইয়াক মৃত্যুৰ পিছৰ জীৱনলৈ যাবলৈ দিয়া হৈছিল।
শাৰীৰিক বিৱৰণ
[সম্পাদনা কৰক]মা-আটৰ ছাল আৰু চুলি ক’লা আছিল। সাধাৰণতে তেওঁক বগা লিনেন কাপোৰ পিন্ধায়েই দেখুওৱা হৈছিল। আইছিছৰ দৰেই তেৱোঁ আছিল ডেউকা থকা দেৱী আৰু তেওঁ সোণ আৰু মণিৰ পৰা তৈয়াৰী বহুত আৰ্মবেণ্ড আৰু নেকেলেচ পিন্ধিছিল। তেওঁৰ সত্যৰ পাখিখন মূৰত বান্ধি থোৱা আছিল। আন দেৱ-দেৱীৰ দৰেই তেওঁৰো চকুৰ চাৰিওফালে আৰু ভ্ৰূত ক'লা অঞ্জন আঁকিছিল যাক "কোহল" বুলি জনা যায়, যিয়ে তেওঁৰ উচ্চ পদবীৰ মৰ্যাদা প্ৰতিপন্ন কৰিছিল।
আইন
[সম্পাদনা কৰক]মিচৰৰ আইন আদালতৰ দায়িত্বত থকা মুখ্য ন্যায়াধীশজনক “মা-আটতৰ পুৰোহিত” বুলি জনা গৈছিল। মা-আটৰ পাখি পিন্ধি তেওঁ আদালতৰ শুনানি আৰম্ভ কৰে। গোচৰত জয়ী হোৱা ব্যক্তিজনৰ মা-আটৰ পাখিটো ল’ব পাৰে। দোষী পক্ষই মা-আটৰ আইন উলংঘা কৰিছিল, আৰু ধাৰণা কৰা হৈছিল যে, তেওঁ ব্যৰ্থতা, দৰিদ্ৰতা, অসুস্থতা, অন্ধতা আৰু বধিৰতাত ভুগিব, চূড়ান্ত ৰায় মৃতকৰ আদালতত অপেক্ষা কৰি থাকিব। সমাধি ডকাইতিক আটাইতকৈ বেয়া অপৰাধৰ ভিতৰত অন্যতম বুলি গণ্য কৰা হৈছিল, আৰু ইয়াৰ লগত বেতৰ ১০০টা আঘাত, পাঁচটা তেজ ওলোৱা কটা অংশ যোগ কৰা বা স্থায়ী অসন্মানৰ চিন হিচাপে চিহ্নিত কৰা হ’ব পাৰে। প্ৰায়ে দোষীৰ সমগ্ৰ পৰিয়ালটোৱেও ক্ষতিগ্ৰস্ত হৈছিল। যেতিয়া ব্যক্তিক নিৰ্বাসনৰ শাস্তি দিয়া হৈছিল, তেতিয়া তেওঁলোকৰ সন্তানক তেওঁলোকৰ লগত স্বয়ংক্ৰিয়ভাৱে নিষিদ্ধ কৰা হৈছিল। মা-আটে বিশ্বব্ৰহ্মাণ্ডত সত্য, শৃংখলা, ভাৰসাম্য আৰু ন্যায়ক প্ৰতিনিধিত্ব কৰিছিল। এই ধাৰণাটোৱে কৈছিল যে, দাসকে ধৰি সকলোকে আইনৰ অধীনত সমান হিচাপে চাব লাগে। ৰজাই সেইটো সম্পন্ন হোৱাটো নিশ্চিত কৰিছিল, আৰু তেওঁ/তাই গোচৰটো আৰু সঠিক ন্যায়ৰ সিদ্ধান্ত ল’ব, হয়তো প্ৰায়ে বিচাৰক হিচাপে কাম কৰা তেওঁৰ বিজেতাসকলক সুধিব। আনকি নিম্নতম মাছমৰীয়াজনকো বিজেতাসকলৰ ওচৰলৈ আইনী গোচৰ আনিবলৈ অনুমতি দিয়া হৈছিল।
শক্তি আৰু যাদু
[সম্পাদনা কৰক]মা-আটকে ধৰি সকলো দেৱীৰ মিচৰীয়াসকলৰ ওপৰত ক্ষমতা আছিল, আৰু আন দেৱতাসকলৰ ওপৰত বিভিন্ন ক্ষমতা আছিল। মা-আটে দেৱতাসকলক দিয়া এটা শক্তি আছিল বায়ু উশাহ লোৱাৰ ক্ষমতা। জীৱনৰ পানীৰ দৰে মা-আটৰ ঔষধে শান্তিপ্ৰিয় আৰু আইন পালনকাৰী মানুহৰ বাবে মৃত্যুৰ পিছৰ জীৱন কঢ়িয়াই আনে, কিন্তু হিংস্ৰ আৰু নিষ্ঠুৰ লোকৰ বাবে কেৱল মৃত্যু কঢ়িয়াই আনে। মা-আট বৰ শক্তিশালী আছিল যদিও তেওঁৰ ক্ষমতাৰ সীমা তেতিয়াও আছিল। তেওঁ সূৰ্য্যক ৰাৰ দৰে আকাশৰ মাজেৰে যাত্ৰা কৰিবলৈ বাধ্য কৰাব পৰা নাছিল, অচিৰিছে কৰা দৰে তাই পাতালোকক নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পৰা নাছিল, আৰু তাই তৰাবোৰক নুটৰ দৰে জিলিকিব পৰা নাছিল যদিও তেওঁৰ ঔষধৰ দৰে তাইৰ নিজৰ অনন্য শক্তি আছিল।
উপাসনা
[সম্পাদনা কৰক]শাসনৰ ক্ষেত্ৰত ফেৰাউনৰ প্ৰধান কাম আছিল মা-আটক সমৰ্থন কৰা আৰু তেওঁলোকে প্ৰায়ে হাতত মা-আটৰ বহি থকা প্ৰতিমূৰ্তি ধৰিছিল, যিয়ে দেখুৱাইছিল যে ফেৰাউণে ঐশ্বৰিক শৃংখলাক প্ৰতিনিধিত্ব কৰিছিল। “মই মা-আট কৰিলোঁ”, এই শব্দটো কেইবাজনো ফেৰাউণে কৈছিল আৰু আন কেইবাজনো নিজকে “মা-আটৰ প্ৰিয়” বুলি কৈছিল। আনকি দেৱতাসকলকো কেতিয়াবা মা-আটক প্ৰশংসা কৰা দেখা গৈছিল যদিও মানুহে তেওঁক কেনেকৈ সন্তুষ্ট কৰিব পাৰে সেই বিষয়েও ভয় কৰিছিল।
কৰ্ণকত মা-আটৰ বাবে মাত্ৰ এটা মন্দিৰ আছিল যদিও তেতিয়াও ইজিপ্তৰ সকলো মন্দিৰতে তেওঁক পূজা কৰা হৈছিল। প্ৰতিটো মিচৰৰ মন্দিৰত এটা অঞ্চলক দুটা সত্যৰ হল বা মা-আটৰ হল বুলি কোৱা হৈছিল। দুটা সত্যৰ হলঘৰত মা-আটে এজন মানুহৰ হৃদয় সত্যৰ পাখিৰ ওজন কৰি চায় যে, মানুহজনৰ পৰলোক হ’ব নে তেওঁৰ হৃদয়খন ভক্ষণকাৰীয়ে খাব।
নীতি হিচাপে মা-আট
[সম্পাদনা কৰক]নীতি হিচাপে মা-আটক অন্ততঃ আইনৰ গোট হিচাপে গঢ়ি তোলা হৈছিল, আৰু সত্যৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি সঠিক আৰু অনুচিতৰ ধাৰণা আৰু পৃথিৱী সৃষ্টিৰ সময়ত উল্লেখ কৰা বুলি বিশ্বাস কৰা ঐশ্বৰিক ব্যৱস্থাৰ প্ৰতি সন্মান আৰু আনুগত্য প্ৰকাশ কৰিছিল।
ৰেখতি-মেৰ্টি-ফ-এন্ট-মা-আটলৈ দিয়া ঘোষণা আৰু অনিৰ পেপিৰাছত তালিকাভুক্ত ৪২টা নেতিবাচক দৃঢ়তাত মা-আটৰ মতবাদক প্ৰতিনিধিত্ব কৰা হৈছে:
ৰেখতি-মেৰ্টি-ফ-এন্ট-মা-আটলৈ ঘোষণা
[সম্পাদনা কৰক]১/ সঁচাকৈয়ে মই তোমাৰ ওচৰলৈ আহিছোঁ, তোমাৰ ওচৰলৈ মাত আনিছোঁ।
২) মই মানৱজাতিৰ ওপৰত অধৰ্ম কৰা নাই।
৩/ মই জীৱ-জন্তুৰ ক্ষতি কৰা নাই।
৪) মা-আটৰ ঠাইত মই বেয়া কাম কৰা নাই।
৫/ মই বেয়াক জনা নাই।
৬/ মই দুষ্ট কাম কৰা নাই।
৭/ মই প্ৰতিদিনে কৰা নাই আৰু প্ৰতিটো কামেই মই কৰা উচিততকৈ ওপৰত।
৮) মোৰ নাম ৰাজকুমাৰৰ নাওলৈ ওলাই অহা নাই।
৯/ মই ঈশ্বৰক তুচ্ছজ্ঞান কৰা নাই।
১০) মই দুখৰ সৃষ্টি কৰা নাই
১১) মই দুখ দিয়া নাই।
১২) ঈশ্বৰৰ বাবে ঘৃণনীয় কাম মই কৰা নাই।
১৩) মই দাসজনৰ মুখীয়ালৰ দ্বাৰা ক্ষতি কৰা নাই।
১৪) মই বিষৰ সৃষ্টি কৰা নাই।
১৫) মই কান্দিবলৈ চেষ্টা কৰা নাই।
১৬) মই হত্যা কৰা নাই।
১৭) মোৰ বাবে হত্যাৰ আদেশ দিয়া নাই।
১৮) মই মানৱ জাতিৰ ক্ষতি কৰা নাই।
১৯) মন্দিৰত থকা বলিদানৰ একোৱেই লোৱা নাই।
২০) মই দেৱতাৰ পিঠা চুৰি কৰা নাই।
২১) ধন্য মৃতকৰ প্ৰসাদ মই কঢ়িয়াই নিব পৰা নাই।
২২) মই ব্যভিচাৰ কৰা নাই।
২৩) মই নিজকে অশুচি কৰা নাই।
২৪) মই প্ৰসাদত যোগ কৰা নাই, হ্ৰাস কৰা নাই।
২৫) মই ফলৰ বাগিচাৰ পৰা চুৰি কৰা নাই।
২৬) মই পথাৰ ভৰিৰে গচকি যোৱা নাই।
২৭) মই ভাৰসাম্যৰ ওজন যোগ কৰা নাই।
২৮) ভাৰসাম্যৰ ওজনৰ পৰা মই কমি যোৱা নাই।
২৯) কেঁচুৱাটোৰ মুখৰ পৰা গাখীৰ লৈ যোৱা নাই।
৩০) মই তেওঁলোকৰ চৰণীয়া পথাৰত থকা গৰুবোৰক খেদি পঠিওৱা নাই।
৩১) দেৱতাৰ সংৰক্ষিত চৰাইবোৰ মই বন্দী কৰা নাই।
৩২) মই মাছবোৰ সিহঁতৰ নিজৰ শৰীৰেৰে [লোভনীয় বস্তুৰে] লোৱা নাই।
৩৩) মই পানীক তাৰ ঋতুত পিছুৱাই দিয়া নাই।
৩৪) পানী চলি থকাত কাটিব পৰা নাই।
৩৫) মই তাৰ সময়ত শিখা এটা নুমুৱাই দিয়া নাই।
৩৬) মই নিৰ্বাচিত প্ৰসাদৰ সময় উলংঘা কৰা নাই।
৩৭) মই ঐশ্বৰিক বস্তুৰ গৰুবোৰক পিছুৱাই দিয়া নাই।
৩৮) ঈশ্বৰক তেওঁৰ প্ৰকাশত মই বিকৃত কৰা নাই।
মই, আনকি মইও, নিৰ্মল। চাৰিবাৰ।[1]
৪২ নেতিবাচক স্বীকাৰোক্তি
[সম্পাদনা কৰক]১/ মই ভুল কৰা নাই।
২/ মই লুটপাত কৰা নাই।
৩/ মই ডকাইতি কৰা নাই।
৪/ মই মানুহক হত্যা কৰা নাই: দুবাৰ।
৫/ মই প্ৰসাদবোৰক প্ৰতাৰণা কৰা নাই।
৬/ মই [অবলিচন] হ্ৰাস কৰা নাই।
৭) মই দেৱতাৰ বস্তু লুট কৰা নাই।
৮/ মই মিছা কথা কোৱা নাই।
৯/ খাদ্য কঢ়িয়াই লৈ যোৱা নাই।
১০) মই [কোনো] দুখ দিয়া নাই।
১১) মই ব্যভিচাৰ কৰা নাই।
১২) মই কান্দিবলৈ কৰা নাই।
১৩) মোৰ হৃদয় খোৱা নাই।
১৪) মই অতিক্ৰম কৰা নাই।
১৫) মই প্ৰতাৰণামূলক কাম কৰা নাই।
১৬) মই হাল বাই কৰা মাটিবোৰ নিৰ্জন কৰা নাই।
১৭) মই চুপচাপ কৰা মানুহ হোৱা নাই।
১৮) মই মোৰ মুখখন [কোনো মানুহৰ বিৰুদ্ধে] গতি কৰা নাই।
১৯) কোনো কাৰণৰ বাহিৰে মই ৰাগ কৰা নাই।
২০) মই মানুহৰ পত্নীক অশুচি কৰা নাই।
২১) মই কোনো নাৰীৰ স্বামীক অশুচি কৰা নাই।
২২) মই নিজকে প্ৰদূষিত কৰা নাই।
২৩) মই আতংকৰ সৃষ্টি কৰা নাই।
২৪) মই অপৰাধ কৰা নাই
২৫) মই নিজকে খঙত প্ৰদাহ কৰা নাই।
২৬) মই নিজকে সঠিক আৰু সত্যৰ বাক্যৰ প্ৰতি বধিৰ কৰা নাই।
২৭) মই দুখৰ সৃষ্টি কৰা নাই।
২৮) মই অহংকাৰী কাম কৰা নাই।
২৯) মই বিবাদ জগাই তোলা নাই।
৩০) মই খৰখেদাকৈ বিচাৰ কৰা নাই।
৩১) মই চুপচাপ কৰা মানুহ হোৱা নাই।
৩২) মই মোৰ বাক্যৰ ওপৰত বাক্য বৃদ্ধি কৰা নাই।
৩৩) মই ক্ষতি কৰা নাই, বেয়া কাম কৰা নাই।
৩৪) মই ৰজাৰ অভিশাপ কৰা নাই।
৩৫) মই পানী লেতেৰা কৰা নাই।
৩৬) মই মোৰ মাতক অহংকাৰী কৰা নাই।
৩৭) নাই মই ঈশ্বৰক অভিশাপ দিছো।
৩৮) মই চুৰি কৰা নাই।
৩৯) মই দেৱতাৰ প্ৰসাদক প্ৰতাৰণা কৰা নাই।
৪০) মই ধন্য হোৱাসকলৰ পৰা প্ৰসাদ লৈ যোৱা নাই।
৪১) মই কেঁচুৱাৰ খাদ্য কঢ়িয়াই নিয়া নাই, নগৰৰ দেৱতাৰ বিৰুদ্ধে পাপ কৰা নাই।
৪২) মই ঐশ্বৰিক গৰুক বধ কৰা নাই।[2]
ৰেফাৰেন্স
[সম্পাদনা কৰক]- Budge, E. A. Wallis. The Egyptian Book of the Dead: (The Papyrus of Ani) Egyptian Text Transliteration and Translation. New York: Dover Publications, 1967. Originally published in 1895.
- Budge, E. A. Wallis. The Gods of the Egyptians: Studies in Egyptian Mythology - Volume 1. New York: Dover Publications, 1969. Originally published in 1904.
- Collier, Mark and Manly, Bill. How to Read Egyptian Hieroglyphs: Revised Edition. Berkeley: University of California Press, 1998.
- Faulkner, Raymond. The Egyptian Book of the Dead. San Francisco: Chronicle Books, 1994.
- Mancini, Anna. Ma'at Revealed: Philosophy of Justice in Ancient Egypt. New York: Buenos Books America, 2004.
- Strudwick, Helen. The Encyclopedia of Ancient Egypt. Singapore: De Agostini UK, 2006.
অন্যান্য ৱেবচাইট
[সম্পাদনা কৰক]- Principles of Ma'at (negative confessions) Archived 2007-05-15 at the Wayback Machine
- Egypt: Law and the Legal System in Ancient Egypt by Mark Andrews
- A list of the 42 Principles of Ma'at Archived 2007-03-04 at the Wayback Machine
- A series of discussions on the meanings of the 42 Archived 2007-05-15 at the Wayback Machine
- http://www.touregypt.net/godsofegypt/Maat.htm
- http://www.philae.nulakhet/akhet/netjerum.htm#maat.htm[সংযোগবিহীন উৎস]
- http://www.touregypt.net/godsofegypt/maat.htm
- http://www.aelives.com/gods.htm Archived 2011-07-07 at the Wayback Machine
- http://www.philae.nulakhet/religiond2.htm[সংযোগবিহীন উৎস]
- http://www.touregypt.net/featurestones/law/.htm[সংযোগবিহীন উৎস]
তথ্য সূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ (Budge The Egyptian Book of the Dead pp. 194 - 8) The text is exact, but numbers are added. Budge is in the public domain.
- ↑ (Budge The Egyptian Book of the Dead pp. 198 - 203) The text has been modified, keeping Budge's numbering but removing the "Hail, insert name," at the beginning of the declarations. Repeated statements are made to two different entities.