লিংগ পৃথকীকৰণ
লিংগ পৃথকীকৰণ (ইংৰাজী: Sex segregation) হ'ল মানুহৰ জৈৱিক লিংগ অনুসৰি শাৰীৰিক, আইনী আৰু সাংস্কৃতিক বিচ্ছেদ। লিংগ পৃথকীকৰণে বৈষম্যৰ কোনো দিশ নোহোৱাকৈ কেৱল লিংগৰ দ্বাৰা আক্ষৰিক শাৰীৰিক আৰু স্থানীয় পৃথকীকৰণক বুজায়৷ বহু পৰিস্থিতিত যৌন বিচ্ছেদ বিতৰ্কিত বিষয় হ’ব পাৰে। পৰিস্থিতিৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি ইয়াৰ ফলত ক্ষমতা আৰু মানৱ অধিকাৰ উলংঘন হ’ব পাৰে আৰু অৰ্থনৈতিক অদক্ষতাৰ সৃষ্টি হ’ব পাৰে। কিছুমান সমৰ্থকে যুক্তি আগবঢ়ায় যে ই নিৰ্দিষ্ট ধৰ্মীয় আইন আৰু সামাজিক আৰু সাংস্কৃতিক ইতিহাস আৰু পৰম্পৰাৰ কেন্দ্ৰীয় স্থলত৷[1][2] লিংগ অনুসৰি মানুহক পৃথক কৰিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা শব্দটোৱেই হৈছে লিংগ বৰ্ণবাদ।
লিঙ্গ বিভাজন শব্দটো লিংগ পৃথকীকৰণৰ সমাৰ্থক হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। অৱশ্যে যৌন আৰু লিংগক সাধাৰণতে পৃথক ধাৰণা বুলি গণ্য কৰা হয়।
সংজ্ঞা
[সম্পাদনা কৰক]"লিংগ পৃথকীকৰণ"ত "লিংগ" শব্দটোৱে পুৰুষ আৰু মহিলাৰ মাজৰ জৈৱিক পাৰ্থক্যক বুজায়, যিটো "লিংগ"ৰ বিপৰীতে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।[3] "পৃথকীকৰণ" শব্দটোৱে লিংগৰ বিভাজনক বুজায়, যিটো নিয়ম, আইন আৰু নীতিৰ দ্বাৰা বলবৎ কৰিব পাৰি, বা লিংগৰ দ্বাৰা মানুহক পৃথক কৰা বাস্তৱিক ফলাফল হ'ব পাৰে। আনকি বাস্তৱিক ফলাফল হিচাপেও সামগ্ৰিকভাৱে ল’লে লিংগ পৃথকীকৰণ সমাজৰ চাপ, ঐতিহাসিক প্ৰথা, সামাজিক পছন্দ আৰু “মৌলিক জৈৱিক পাৰ্থক্য”ৰ ফলত হ’ব পাৰে।[4] লিংগ পৃথকীকৰণে লিংগ অনুসৰি আক্ষৰিক শাৰীৰিক আৰু স্থানীয় পৃথকীকৰণক বুজাব পাৰে। কোনো বৃত্তি, প্ৰতিষ্ঠান বা গোটত অংশগ্ৰহণৰ পৰা এক লিংগক বাদ দিয়াৰ বাবেও এই শব্দটো ব্যৱহাৰ কৰা হয়। লিংগ পৃথকীকৰণ সম্পূৰ্ণ বা আংশিক হ'ব পাৰে, যেনে যেতিয়া এটা লিংগৰ সদস্যই কোনো গোট বা সংগঠনৰ ভিতৰত প্ৰাধান্য লাভ কৰে, কিন্তু একচেটিয়াভাৱে গঠন নকৰে।[3]
লিংগ বৰ্ণবৈষম্য (বা যৌন বৰ্ণবৈষম্য) শব্দটো লিংগ অনুসৰি মানুহক পৃথক কৰাৰ ক্ষেত্ৰতো প্ৰয়োগ কৰা হৈছে,[5] ইয়াৰ অৰ্থ হৈছে যে ই যৌন বৈষম্য।[6] যদি লিংগ পৃথকীকৰণ লিংগ বৈষম্যৰ এটা প্ৰকাৰ হয়, তেন্তে ইয়াৰ প্ৰভাৱে লিংগ সমতা আৰু সমতাৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিণতিৰ সৃষ্টি কৰে।[3]
প্ৰকাৰ
[সম্পাদনা কৰক]লিংগ পৃথকীকৰণ ৰাজহুৱা আৰু ব্যক্তিগত দুয়োটা প্ৰেক্ষাপটতে হ’ব পাৰে, আৰু ইয়াক বহু ধৰণে শ্ৰেণীভুক্ত কৰা হয়। ই মানুহক তেওঁলোকৰ লিংগৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি পৃথক কৰাৰ প্ৰথা আৰু ই বিভিন্ন প্ৰেক্ষাপটত বিভিন্ন ৰূপ ল’ব পাৰে। আইনী আৰু লিংগ অধ্যয়নৰ পণ্ডিত ডেভিদ এছ কোহেনে লিংগ পৃথকীকৰণক বাধ্যতামূলক, প্ৰশাসনিক, অনুমতিমূলক বা স্বেচ্ছামূলক হিচাপে শ্ৰেণীভুক্ত কৰি এক শ্ৰেণীবিভাজন আগবঢ়াইছে। বাধ্যতামূলক আৰু প্ৰশাসনিক লিংগ পৃথকীকৰণ প্ৰয়োজনীয় আৰু চৰকাৰে ৰাজহুৱা পৰিৱেশত বলবৎ কৰে, আনহাতে অনুমতিমূলক আৰু স্বেচ্ছামূলক লিংগ পৃথকীকৰণ হৈছে ৰাজহুৱা বা ব্যক্তিগত প্ৰতিষ্ঠানে বাছি লোৱা স্থিতি, কিন্তু আইনৰ সামৰ্থ্যৰ ভিতৰত।[3] উদাহৰণ: ৰাজহুৱা অট্টালিকাত পুৰুষ আৰু মহিলাৰ বাবে পৃথক শৌচাগাৰ আৰু লকাৰ ৰুম। লিংগ-বিভাজিত কাৰাগাৰ বা ডিটেনচন চেণ্টাৰ। লিংগ নিৰ্দিষ্ট ক্ৰীড়া প্ৰতিযোগিতা, বিশেষকৈ য’ত শাৰীৰিক পাৰ্থক্যক গুৰুত্বপূৰ্ণ বুলি গণ্য কৰা হয়।
তথ্যসূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ The World Bank. 2012. "Gender Equality and Development: World Development Report 2012." Washington, D.C: The World Bank.
- ↑ Nussbaum, Martha C. 2003. "Women's Education: A Global Challenge." "Signs: Journal of Women in Culture and Society" 29(2): 325–355
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 Cohen, David S. (2011). "The Stubborn Persistence of Sex Segregation". Columbia Journal of Gender and Law খণ্ড 20 (1). doi:10.7916/cjgl.v20i1.2618.
- ↑ Regitz-Zagrosek, Vera (June 15, 2012). "Sex and gender differences in health". EMBO Reports খণ্ড 13 (7): 596–603. doi:10.1038/embor.2012.87. PMID 22699937.
- ↑ Bates, Stephen (October 25, 2001). "Women clergy accuse Church of sexual apartheid". The Guardian (London: Guardian Unlimited). https://www.theguardian.com/uk_news/story/0,3604,580180,00.html.
- ↑ Otto D (1996). "Holding Up half the Sky, But For Whose Benefit: A Critical Analysis of the Fourth World Conference on Women". Australian Feminist Law Journal খণ্ড 6: 7. doi:10.1080/13200968.1996.11077188. http://heinonlinebackup.com/hol-cgi-bin/get_pdf.cgi?handle=hein.journals/afemlj6§ion=6.