লিংগ সমতা
লিংগ সমতা (ইংৰাজী: Gender equality) বুলিলে কোনো এজন ব্যক্তিয়ে লিংগ (নাবালক ল’ৰা বা ছোৱালী আৰু সাবালক পুৰুষ বা মহিলা) নিৰ্বিশেষে জীৱনৰ সকলো ক্ষেত্ৰতে সম্পদ, সুযোগ আৰু সুৰক্ষা লাভ কৰা, অৰ্থনৈতিক কাম-কাজত অংশগ্ৰহণ আৰু সিদ্ধান্ত গ্ৰহণ কৰাৰ সম অধিকাৰক বুজায়।[1] ইউনিচেফে (ৰাষ্ট্ৰসংঘৰ এটা সংস্থা) লিংগ সমতাৰ সংজ্ঞা দি কৈছে,"মহিলা আৰু পুৰুষ, আৰু ছোৱালী আৰু ল'ৰাই একে অধিকাৰ, সম্পদ, সুযোগ আৰু সুৰক্ষা লাভ কৰে। ইয়াৰ বাবে ছোৱালী আৰু ল'ৰা, বা মহিলা আৰু পুৰুষক একে হোৱা বা তেওঁলোকৰ লগত হুবহু একে ব্যৱহাৰ কৰাটো প্ৰয়োজনীয় নহয়।"[1]
লিংগ সমতাই লিংগৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি সমান সুযোগ বা আনুষ্ঠানিক সমতাক বুজাব পাৰে বা লিংগৰ বাবে সমান প্ৰতিনিধিত্ব বা ফলাফলৰ সমতাক বুজাব পাৰে, যাক বস্তুনিষ্ঠ সমতা বুলিও কোৱা হয়।[2] লিংগ সমতা হৈছে লক্ষ্য, আনহাতে লিংগ নিৰপেক্ষতা আৰু লিংগ সমতা হৈছে এনে এক প্ৰথা আৰু চিন্তাধাৰা যিয়ে লক্ষ্যত উপনীত হোৱাত সহায় কৰে। কোনো এক পৰিস্থিতিত লিংগ ভাৰসাম্য জুখিবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা লিংগ সমতাই গুৰুত্বপূৰ্ণ লিংগ সমতা লাভ কৰাত সহায় কৰিব পাৰে যদিও ই নিজৰ মাজতে লক্ষ্য নহয়। লিংগ সমতা নাৰীৰ অধিকাৰৰ সৈতে শক্তিশালীভাৱে জড়িত, আৰু ইয়াৰ বাবে প্ৰায়ে নীতি পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰয়োজন হয়।
বিশ্বব্যাপী লিংগ সমতা লাভৰ বাবে মহিলা আৰু ছোৱালীৰ বিৰুদ্ধে যৌন সৰবৰাহৰ, নাৰীহত্যা, যুদ্ধকালীন যৌন হিংসা, লিংগ মজুৰিৰ ব্যৱধান,[3] আৰু অন্যান্য অত্যাচাৰৰ কৌশলকে ধৰি ক্ষতিকাৰক প্ৰথাসমূহো নিৰ্মূল কৰাটো প্ৰয়োজন।ইউএনএফপিএই উল্লেখ কৰিছে যে "বহু আন্তৰ্জাতিক চুক্তিয়ে তেওঁলোকৰ মানৱ অধিকাৰক দৃঢ়তাৰে স্বীকাৰ কৰাৰ পিছতো মহিলাসকল এতিয়াও পুৰুষতকৈ দৰিদ্ৰ আৰু নিৰক্ষৰ হোৱাৰ সম্ভাৱনা বহু বেছি। সম্পত্তিৰ মালিকীস্বত্ব, ঋণ, প্ৰশিক্ষণ, নিয়োগৰ সুবিধা তেওঁলোকৰ কম। এইটো আংশিকভাৱে নাৰীক পৰিয়ালৰ জীৱিকাৰ পৰিৱৰ্তে সন্তান জন্ম দিয়া আৰু গৃহিণী বুলি লেবেল লগোৱাৰ প্ৰাচীন কু-সংস্কাৰৰ পৰাই উদ্ভৱ হৈছে।[4] তেওঁলোক ৰাজনৈতিকভাৱে সক্ৰিয় হোৱাৰ সম্ভাৱনা পুৰুষতকৈ বহু কম আৰু ঘৰুৱা হিংসাৰ বলি হোৱাৰ সম্ভাৱনা বহু বেছি।"[5]
ইতিহাস
[সম্পাদনা কৰক]লিংগ সমতাৰ প্ৰাৰম্ভিক সমৰ্থক ক্ৰীষ্টিন ডি পিজানে ১৪০৫ চনত লিখা গ্ৰন্থ দ্য বুক অৱ দ্য চিটি অৱ লেডিজত নাৰীৰ ওপৰত চলা অত্যাচাৰ অযুক্তিকৰ পক্ষপাতিত্বৰ ওপৰত প্ৰতিষ্ঠিত বুলি উল্লেখ কৰি সমাজত সম্ভৱতঃ নাৰীয়ে সৃষ্টি কৰা অসংখ্য অগ্ৰগতিৰ কথা আঙুলিয়াই দিছিল৷[6][7]
শ্বেকাৰছ
[সম্পাদনা কৰক]লিংগ পৃথকীকৰণ আৰু কঠোৰ বৈবাহিক জীৱনৰ অভ্যাস কৰা ইভানজেলিকেল গোট শ্বেকাৰসকল আছিল লিংগ সমতাৰ প্ৰাৰম্ভিক অনুশীলনকাৰী। ১৭৭৪ চনত আমেৰিকালৈ প্ৰব্ৰজন কৰাৰ আগতে ইংলেণ্ডৰ উত্তৰ-পশ্চিম অঞ্চলৰ এটা কোৱাকাৰ সম্প্ৰদায়ৰ পৰা তেওঁলোকে শাখা-প্ৰশাখা আৰম্ভ কৰিছিল। আমেৰিকাত ১৭৮৮ চনত শ্বেকাৰছৰ কেন্দ্ৰীয় মন্ত্ৰালয়ৰ মুৰব্বী জোচেফ মিচামে লিংগ সমান হ’ব লাগে বুলি মত প্ৰকাশ কৰিছিল। তাৰ পিছত তেওঁ লুচি ৰাইটক নিজৰ মহিলা সমকক্ষ হিচাপে মন্ত্ৰালয়লৈ আনিছিল আৰু তেওঁলোকে মিলি লিংগৰ অধিকাৰৰ মাজত ভাৰসাম্য ৰক্ষা কৰিবলৈ সমাজখনক পুনৰ্গঠন কৰিছিল। মিচাম আৰু ৰাইটে নেতৃত্বৰ দল স্থাপন কৰিছিল য'ত পুৰুষৰ আধ্যাত্মিক কল্যাণৰ সৈতে জড়িত প্ৰতিজন জ্যেষ্ঠই এজন এলড্ৰেছৰ সৈতে অংশীদাৰিত্ব কৰিছিল, যিয়ে মহিলাসকলৰ বাবেও একে কাম কৰিছিল। প্ৰতিজন ডিকনক এগৰাকী ডিকনেছৰ সৈতে অংশীদাৰিত্ব কৰা হৈছিল। পুৰুষৰ ওপৰত পুৰুষ তদাৰকী আছিল; মহিলাসকলৰ মহিলাৰ তদাৰকী আছিল। মহিলাসকল নাৰীৰ লগত বাস কৰিছিল; পুৰুষ পুৰুষৰ লগত বাস কৰিছিল। শ্বেকাৰ সমাজত এগৰাকী নাৰীক কোনো পুৰুষৰ নিয়ন্ত্ৰণ বা মালিকানাধীন হ’ব নালাগিছিল। ১৭৯৬ চনত মিচামৰ মৃত্যুৰ পাছত ১৮২১ চনত মৃত্যুৰ আগলৈকে ৰাইট শ্বেকাৰ মন্ত্ৰালয়ৰ মুৰব্বী আছিল৷
তথ্যসূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ 1.0 1.1 LeMoyne, Roger (2011-01-28). "Promoting Gender Equality: An Equity-based Approach to Programming". UNICEF. http://www.unicef.org/gender/files/Overarching_2Pager_Web.pdf.
- ↑ De Vos, Marc (March 1, 2020). "The European Court of Justice and the march towards substantive equality in European Union anti-discrimination law". International Journal of Discrimination and the Law খণ্ড 20 (1): 62–87. doi:10.1177/1358229120927947. https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/1358229120927947.
- ↑ Meriküll, Jaanika; Mõtsmees, Pille (2017-09-04). "Do you get what you ask? The gender gap in desired and realised wages". International Journal of Manpower খণ্ড 38 (6): 893–908. doi:10.1108/ijm-11-2015-0197. ISSN 0143-7720.
- ↑ Fineman, Martha (2000). "Cracking the Foundational Myths: Independence, Autonomy, and Self-Sufficiency". Journal of Gender, Social Policy and the Law খণ্ড 8: 13–29.
- ↑ "Gender equality". UNFPAUnited Nations Population Fund. http://www.unfpa.org/gender-equality। আহৰণ কৰা হৈছে: 14 June 2015.
- ↑ Eisler, Riane (2007). The Real Wealth of Nations: Creating a Caring Economics. Berrett-Koehler Publishers. পৃষ্ঠা. 72. ISBN 978-1-57675-388-0. https://archive.org/details/realwealthofnati0000eisl.
- ↑ de Pizan, Christine (2001), "From The Book of the City of Ladies (1404)", Available Means (University of Pittsburgh Press): pp. 33–42, doi:10.2307/j.ctt5hjqnj.11, ISBN 978-0-8229-7975-3