লোকসভাৰ সমষ্টিৰ তালিকা
| লোকসভা সমষ্টিসমূহ | |
|---|---|
 | |
| শ্ৰেণী | নিৰ্বাচনী জিলা |
| অৱস্থান | ভাৰত |
| সংখ্যা | ৫৪৩ |
| চৰকাৰ | লোকসভা |
ভাৰতৰ সংসদ নিম্ন সদন লোকসভা সংসদৰ সদস্যসকল দ্বাৰা গঠিত। সংসদৰ প্ৰতিজন সদস্যই এটা ভৌগোলিক সমষ্টিৰ প্ৰতিনিধিত্ব কৰে।
ভাৰতৰ সংবিধান উল্লেখ কৰা অনুসৰি লোকসভাৰ সৰ্বাধিক আকাৰ হৈছে ৫৫০ জন সদস্য, যি ২৮খন ৰাজ্য লোকসকলক প্ৰতিনিধিত্ব কৰা ৫৩০ জন সদস্য আৰু জনসংখ্যাৰ ভিত্তিত ৮খন কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চল লোকসকলক প্ৰতিনিধিত্ব কৰি ২০ জন সদস্যক লৈ গঠিত। বৰ্তমান লোকসভাত ৫৪৩টা সমষ্টি আছে।[1]
সমষ্টিসমূহৰ সীমা নিৰ্ধাৰণ
[সম্পাদনা কৰক]২০০২ চনৰ সীমা নিৰ্ধাৰণ আইনৰ অধীনত ভাৰতৰ সীমা নিৰ্ধাৰণ আয়োগে সংসদীয় সমষ্টিসমূহৰ তালিকা, ইয়াৰ সংবিধান সভা খণ্ড আৰু সংৰক্ষণৰ মৰ্যাদা (অনুসূচিত জাতি (SC) প্ৰাৰ্থীৰ বাবে সংৰক্ষিত হওক বা অনুসূচিত জনজাতি (ST) প্ৰাৰ্থীৰ বাবে সংৰক্ষিত হওক বা অসংৰক্ষিত) পুনৰ সংজ্ঞায়িত কৰিছে। ২০০৮ চনৰ মে' মাহত অনুষ্ঠিত হোৱা কৰ্ণাটক বিধানসভা নিৰ্বাচনত নতুনকৈ সীমা নিৰ্ধাৰণ কৰা বিধানসভা সমষ্টি ব্যৱহাৰ কৰা প্ৰথম ৰাজ্যিক নিৰ্বাচন আছিল।[2]ফলস্বৰূপে ২০০৮ চনত নিৰ্ধাৰিত সকলো বিধানসভা নিৰ্বাচন, অৰ্থাৎ ছত্তীশগড়, মধ্যপ্ৰদেশ, দিল্লীৰ এনচিটি, মিজোৰাম আৰু ৰাজস্থান ৰাজ্যত নতুনকৈ নিৰ্ধাৰিত বিধানসভা সমষ্টিৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি গঢ় লৈ উঠিছিল। [3]
সাৰাংশ
[সম্পাদনা কৰক]২০০১ চনৰ লোকপিয়লত নিৰ্ণয় কৰা জনসংখ্যাৰ ওপৰত ভিত্তি কৰি জম্মু-কাশ্মীৰ ৰাজ্যৰ বাহিৰে ভাৰতৰ সকলো ৰাজ্যতে দেশৰ সকলো সংসদীয় আৰু বিধানসভা সমষ্টিৰ পুনৰ সালসলনি কৰাৰ দায়িত্ব অৰ্পণ কৰা হৈছিল সীমা নিৰ্ধাৰণ আয়োগৰ অধীনত। ভাৰত চৰকাৰে সীমা নিৰ্ধাৰণ আইন সংশোধন কৰি এখন অধ্যাদেশ জাৰি কৰিছিল, ২০০২ চনৰ ঝাৰখণ্ড ৰাজ্যৰ বাবে সীমা নিৰ্ধাৰণ আয়োগৰ চূড়ান্ত আদেশ বাতিল কৰা হৈছে। পৰৱৰ্তী সময়ত চৰকাৰে সীমা নিৰ্ধাৰণ আইন, ২০০২ৰ ১০ এ ধাৰাত চাৰিটা পৃথক আদেশ গৃহীত কৰি উত্তৰ-পূৰ্বাঞ্চলৰ চাৰিখন ৰাজ্য অসম, অৰুণাচল প্ৰদেশ, মণিপুৰ আৰু নাগালেণ্ডত সীমা নিৰ্ধাৰণৰ অনুশীলন স্থগিত ৰাখিছিল। তলৰ তালিকাখনত ৰাজ্য অনুসৰি মুঠ আসনৰ সংখ্যা আৰু অনুসূচিত জাতি আৰু অনুসূচিত জনজাতিৰ বাবে সংৰক্ষিত আসনৰ সংখ্যা উল্লেখ কৰা হৈছে।[4]১৯৫২ চনৰ পৰা ২০২০ চনৰ ভিতৰত লোকসভাত দুখন আসন এংলো-ইণ্ডিয়ান সম্প্ৰদায়ৰ সদস্যৰ বাবে সংৰক্ষিত কৰা হৈছিল। ভাৰত চৰকাৰৰ পৰামৰ্শ মতে ভাৰতৰ ৰাষ্ট্ৰপতিয়ে তেওঁলোকক মনোনীত কৰে। ২০২০ চনত ১০৪ সংখ্যক সাংবিধানিক সংশোধনী আইন, ২০১৯ৰ অধীনত ইয়াক বাতিল কৰা হয়।[5][6]
| # | ৰাজ্য/কেন্দ্ৰীয় শাসিত অঞ্চল | আসন | ||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| সাধাৰণ | অনুসূচীত জাতি | অনুসূচীত জনজাতি | মুঠ | মুঠ (%) | ||
| ১ | অন্ধ্ৰ প্ৰদেশ | ২০ | ৪ | ১ | ২৫ | ৪.৬০% |
| ২ | অৰুণাচল প্ৰদেশ | ২ | - | - | ২ | ০.৩৭% |
| ৩ | অসম | ১১ | ১ | ২ | ২৪ | ২.৫৮% |
| ৪ | বিহাৰ | ৩৪ | ৬ | - | ৪০ | ৭.৩৭% |
| ৫ | ছত্তীছগঢ় | ৬ | ১ | ৪ | ১১ | ২.০৩% |
| ৬ | গোৱা | ২ | - | - | ২ | ০.৩৭% |
| ৭ | গুজৰাট | ২০ | ২ | ৪ | ২৬ | ৪.৭৯% |
| ৮ | হাৰিয়ানা | ৮ | ২ | - | ১০ | ১.৮৪% |
| ৯ | হিমাচল প্ৰদেশ | ৩ | ১ | - | ৪ | ০.৭৯% |
| ১০ | ঝাৰখণ্ড | ৮ | ১ | ৫ | ১৪ | ২.৫৮% |
| ১১ | কৰ্ণাটক | ২১ | ৫ | ২ | ২৮ | ৫.১৬% |
| ১২ | কেৰালা | ১৮ | ২ | - | ২০ | ৩.৬৮% |
| ১৩ | মধ্য প্ৰদেশ | ১৯ | ৪ | ৬ | ২৯ | ৫.৩৪% |
| ১৪ | মহাৰাষ্ট্ৰ | ৩৯ | ৫ | ৪ | ৪৮ | ৮.৮৪% |
| ১৫ | মণিপুৰ | ১ | - | ১ | ২ | ০.৩৭% |
| ১৬ | মেঘালয় | - | - | ২ | ২ | ০.৩৭% |
| ১৭ | মিজোৰাম | - | - | ১ | ১ | ০.১৮% |
| ১৮ | নাগালেণ্ড | ১ | - | - | ১ | ০.১৮% |
| ১৯ | ওড়িশা | ১৩ | ৩ | ৫ | ২১ | ৩.৮৭% |
| ২০ | পাঞ্জাব | ৯ | ৪ | - | ১৩ | ২.৩৯% |
| ২১ | ৰাজস্থান | ১৮ | ৪ | ৩ | ২৫ | ৪.৬০% |
| ২২ | চিক্কিম | ১ | - | - | ১ | ০.১৮% |
| ২৩ | তামিলনাডু | ৩২ | ৭ | - | ৩৯ | ৭.১৮% |
| ২৪ | তেলেংগানা | ১২ | ৩ | ২ | ১৭ | ৩.১৩% |
| ২৫ | ত্ৰিপুৰা | ১ | - | ১ | ২ | ০.৩৭% |
| ২৬ | উত্তৰ প্ৰদেশ | ৬৩ | ১৭ | - | ৮০ | ১৪.৭৩% |
| ২৭ | উত্তৰাখণ্ড | ৪ | ১ | - | ৫ | ০.৯২% |
| ২৮ | পশ্চিম বংগ | ৩০ | ১০ | ২ | ৪২ | ৭.৭৪% |
| ২৯ | আন্দামান আৰু নিকোবৰ দ্বীপপুঞ্জ | ১ | - | - | ১ | ০.১৮% |
| ৩০ | চণ্ডীগড় | ১ | - | - | ১ | ০.১৮% |
| ৩১ | দাদৰা আৰু নগৰ হাভেলি আৰু দমন আৰু দিউ | ১ | - | ১ | ২ | ০.৩৭% |
| ৩২ | জম্মু - কাশ্মীৰ | ৫ | - | - | ৫ | ০.৯২% |
| ৩৩ | লাডাখ | ১ | - | - | ১ | ০.১৮% |
| ৩৪ | লক্ষ্যদ্বীপ | - | - | ১ | ১ | ০.১৮% |
| ৩৫ | দিল্লী | ৬ | ১ | - | ৭ | ১.২৯% |
| ৩৬ | পডুচেৰী | ১ | - | - | ১ | ০.১৮% |
| মুঠ | ৪১২ | ৮৪ | ৪৭ | ৫৪৩ | ১০০% | |
তথ্যসূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ "Members of Parliament". Archived from the original on 3 May 2024. https://web.archive.org/web/20240503063047/https://www.india.gov.in/my-government/whos-who/members-parliament। আহৰণ কৰা হৈছে: 30 August 2024.
- ↑ "Karnataka Assembly Election Results in 2008". http://www.elections.in/karnataka/assembly-constituencies/2008-election-results.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2019-11-13.
- ↑ "Press Note (Subject: Schedule for General Election to the Legislative Assemblies of Chhattisgarh, Madhya Pradesh, Mizoram, Rajasthan and NCT of Delhi)". Election Commission of India. 2008-10-14. http://www.eci.gov.in/pn141008.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 2008-11-27.
- ↑ "The Representation of the People (Amendment) Bill, 2008". PRS India. 20 March 2019. Archived from the original on 14 August 2019. https://web.archive.org/web/20190814092159/https://www.prsindia.org/sites/default/files/bill_files/bill200_20081202200_The_Representation_of_The_People_Amendment_Bill_2008.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 March 2019.
- ↑ "Anglo Indian Representation To Lok Sabha, State Assemblies Done Away; SC-ST Reservation Extended For 10 Years: Constitution (104th Amendment) Act To Come Into Force On 25th Jan". www.livelaw.in. 23 January 2020. https://www.livelaw.in/news-updates/constitution-104th-amendment-act-to-come-into-force-151919। আহৰণ কৰা হৈছে: 12 November 2020.
- ↑ "Anglo Indian Members of Parliament (MPs) of India - Powers, Salary, Eligibility, Term". www.elections.in. http://www.elections.in/government/anglo-indian-mps.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2020-11-12.