শ্বেহেৰাজাদে
| শ্বেহেৰাজাদেشهرزاد | |
|---|---|
| এহেজাৰ এনিশা (লোকগাথা)ৰ চৰিত্ৰ | |
 ১৯ শতিকাৰ শ্বফী এণ্ডাৰছনে অঁকা শ্বেহেৰাজাদে, | |
| তথ্য | |
| লিঙ্গ | নাৰী |
| পেচা | ৰাণী |
| দাম্পত্যসঙ্গী | শ্বাহৰয়াৰ |
| সন্তান | ৩ পুত্ৰ আৰু সম্ভৱ ১জনী কন্যা |
| Other names | শ্বেহেৰাজাদে, শ্বেহৰজাদ |
শ্বেহেৰাজাদে[1] এক হাজাৰ আৰু এক ৰাতি নামেৰে জনাজাত মধ্যপ্ৰাচ্যৰ কাহিনী সংকলনৰ ফ্ৰেম আখ্যানৰ এটা প্ৰধান চৰিত্ৰ আৰু সাধু কওঁতা।
নাম
[সম্পাদনা কৰক]আধুনিক পণ্ডিতসকলৰ মতে শ্বেহেৰাজাদে নামটো মধ্য পাৰ্চী নাম Čīhrāzād ৰ পৰা উদ্ভৱ হৈছে, যিটো čīhr ('বংশ') আৰু āzād ('উন্নত, উচ্চ') শব্দৰে গঠিত।[2][3][4] আৰবী উৎসত শ্বেহেৰাজাদেৰ নামৰ প্ৰাচীন ৰূপসমূহৰ ভিতৰত আল-মাছুদিত শ্বিৰাজাদ (আৰবী: شيرازاد, ৰোমানীকৃত: শ্বিৰাজাদ) আৰু ইবন আল-নাদিমত শ্বাহৰাজাদ আদি অন্যতম।[5][6]
ইছলামৰ বিশ্বকোষত এই নামটো ছাহৰাজাদ হিচাপে[4] আৰু বিশ্বকোষ ইৰানিকাত শ্বাহৰাজাদ হিচাপে উল্লেখ আছে।[3] ১৯ শতিকাৰ মানসম্পন্ন ছপা সংস্কৰণৰ ভিতৰত এই নামটো মেকনাগটেনৰ কলিকতা সংস্কৰণত (১৮৩৯–১৮৪২)[7] আৰু ১৮৬২ চনৰ বুলাক সংস্কৰণত,[8] আৰু ব্ৰেছল' সংস্কৰণত (১৮২৫–১৮৪৩) শাহৰাজাদ, শ্বাহৰাজাদ হিচাপে উল্লেখ আছে।[9] মুহছিন মাহদীৰ সমালোচনাত্মক সংস্কৰণত শ্বাহৰাজাদ, শ্বাহৰাজাদ আছে।[10]
জাৰ্মান ব্যৱহাৰৰ পৰা ধাৰ কৰা ১৮০১ চনত ইংৰাজী ভাষাৰ গ্ৰন্থসমূহত প্ৰথমবাৰৰ বাবে Scheherazade বানান প্ৰকাশ পাইছিল।[1]
ইতিহাস
[সম্পাদনা কৰক]শ্বেহেৰাজাদেৰ কাহিনীৰ আটাইতকৈ পুৰণি জ্ঞাত গ্ৰন্থখন হৈছে কায়ৰোৰ নৱম শতিকাৰ (খ্ৰীষ্টপূৰ্ব) আৰবী পাণ্ডুলিপি। তাৰ পিছৰ পাঁচ শতিকাৰ ভিতৰত শ্বেহেৰাজাদেৰ "হাস্যৰসময়ী, সজীৱ আৰু গতিশীল" কণ্ঠক বাগদাদ, ডামাস্কাছ, কায়ৰো আৰু আল-আন্দালুছৰ গ্ৰাম্য কেন্দ্ৰসমূহৰ গল্পকাৰসকলে গ্ৰহণ কৰিছিল, গ্ৰীক, কপটিক, উত্তৰ আফ্ৰিকান আৰু হিব্ৰুকে ধৰি একাধিক পৰম্পৰাৰ প্ৰভাৱৰ সৈতে। দ্বাদশ শতিকাৰ ভিতৰত ১০০১ নাইটছ প্ৰতিষ্ঠাৰ বাবে শ্বেহেৰাজাডেৰ কাহিনীৰ আৰম্ভণি কৰা হয়।[11]
বৰ্ণনা
[সম্পাদনা কৰক]চিকাৰ ভ্ৰমণৰ পৰা সোনকালে ঘৰলৈ উভতি অহাৰ পিছত ৰজা শ্বাহৰয়াৰে নিজৰ মৰমৰ পত্নীক নিজ দাসৰ সৈতে বিছনাত থকা দেখিলে, আৰু ক্ৰোধত –থিয়ৈ থিয়ৈ তেওঁলোকৰ মূৰ কাটি পেলালে। তাৰ পিছত তেওঁ সেই সময়ত আঁতৰত থকা ভাতৃৰ বাগিচালৈ যাত্ৰা কৰে আৰু ভাতৃৰ পত্নীকো "চন্দ্ৰৰ পোহৰত নাচি থকা আৰু কামনাত লিপ্ত হোৱা নগ্ন অৱস্থাত সৰু ভিৰৰ মাজত" আৱিষ্কাৰ কৰি স্তম্ভিত হয়।[12]
সেই সময়ৰ পৰাই সকলো নাৰীৰ বিৰুদ্ধে প্ৰতিশোধ লোৱাৰ প্ৰতিজ্ঞা কৰি পাৰ্চী ৰজাই প্ৰতিদিনে নতুন কুমাৰীক বিয়া কৰাইছিল, তাৰ পিছত তেওঁ নিশা শেষ হ’লেই পত্নীৰ মূৰ কাটিছিল। দেউতাকৰ ইচ্ছাৰ বিৰুদ্ধে স্বেচ্ছাই তেওঁৰ লগত ৰাতিটো কটাবলৈ লোৱা শ্বেহেৰাজাদেৰ লগত চিনাকি হোৱাৰ সময়লৈকে তেওঁ এনেকৈ ১০০০ মহিলাক হত্যা কৰিছিল।
শ্বেহেৰাজাডে পূৰ্বৰ ৰজাসকলৰ কিতাপ, বুৰঞ্জী আৰু কিংবদন্তি আৰু অতীতৰ মানুহ আৰু বস্তুৰ কাহিনী, উদাহৰণ আৰু দৃষ্টান্তবোৰ পঢ়িছিল; প্ৰকৃততে কোৱা হৈছিল যে তাই প্ৰাচীন জাতি আৰু বিদায়ী শাসকৰ সৈতে জড়িত ইতিহাসৰ হাজাৰখন কিতাপ সংগ্ৰহ কৰিছিল। তাই কবিসকলৰ ৰচনাবোৰ পঢ়ি মুখস্থ কৰি চিনি পাইছিল; তাই দৰ্শন আৰু বিজ্ঞান, কলা আৰু সাফল্যৰ বিষয়ে অধ্যয়ন কৰিছিল; আৰু তাই আছিল সুখদায়ক আৰু ভদ্ৰ, জ্ঞানী আৰু হাস্যৰসময়ী, ভালদৰে পঢ়া আৰু ভালকৈ ডাঙৰ-দীঘল হোৱা।[13]
কেল মেকডনেলৰ মতে, ৰজাৰ কোঠাৰ ভিতৰত শ্বেহেৰাজাদে সুধিলে যে, শ্বেহেৰাজাদক কাহিনী ক’বলৈ গোপনে সাজু হোৱা নিজৰ মৰমৰ সৰু ভনীয়েক দুনিয়াজাদক শেষ বিদায় দিব পাৰে নেকি? ৰজাই অচম্বিত হৈ শুনিলে, কিন্তু ৰাতিটো পাৰ হৈ যোৱাৰ লগে লগে শ্বেহেৰাজাদে অৱশেষত গল্পৰ মাজতে ৰৈ দিবলগীয়া হ’ল। ৰজাই তাইৰ জীৱনটো আৰু এদিনৰ বাবে ৰক্ষা কৰিলে যাতে তাই পিছদিনা ৰাতি কাহিনীটো শেষ কৰিব পাৰে।
মেকডনেলে কয় "সেই পিছৰ নিশা শ্বেহেৰাজাদে কাহিনীটো শেষ কৰিলে আৰু তাৰ পিছত দ্বিতীয়টো, আৰু অধিক ৰোমাঞ্চকৰ কাহিনী আৰম্ভ কৰিলে যিটো তাই আকৌ আধাতে বন্ধ কৰি দিলে।" আকৌ ৰজাই আৰু এদিনৰ বাবে তাইৰ প্ৰাণ ৰক্ষা কৰিলে। আৰু সেইবাবেই ৰজাই শ্বেহেৰাজাদক দিনক দিনে জীয়াই ৰাখিছিল, কিয়নো তেওঁ আগৰ নিশাৰ কাহিনীটো শেষ হোৱাৰ আগ্ৰহেৰে আশা কৰিছিল।"
১০০১ ৰাতি, আৰু ১০০০ গল্পৰ শেষত শ্বেহেৰাজাদে ৰজাক ক’লে যে, তাইৰ কাহিনী শেষ হৈ গৈছে; কিন্তু এই ১০০১ ৰাতিৰ ভিতৰত ৰজাই তাইৰ প্ৰেমত পৰিছিল, তাইৰ জীৱন ৰক্ষা কৰিছিল আৰু তাইক নিজৰ ৰাণী কৰিছিল।[14]
লগতে পঢ়ক
[সম্পাদনা কৰক]তথ্য সূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ 1.0 1.1 "Scheherazade". Merriam-Webster. https://www.merriam-webster.com/dictionary/Scheherazade। আহৰণ কৰা হৈছে: 27 April 2019.
- ↑ Marzolph, Ulrich (2017). "Arabian Nights". In Kate Fleet; Gudrun Krämer; Denis Matringe; John Nawas; Everett Rowson. Encyclopaedia of Islam (3rd ed.). Brill. doi:10.1163/1573-3912_ei3_COM_0021.
[T]he narrator's name is of Persian origin, the Arabicised form Shahrazād being the equivalent of the Persian Chehr-āzād, meaning "of noble descent and/or appearance".
- ↑ 3.0 3.1 Ch. Pellat (2011). "Alf Layla wa-Layla". Encyclopædia Iranica.
- ↑ 4.0 4.1 Hamori, A. (2012). "S̲h̲ahrazād". In P. Bearman; Th. Bianquis; C.E. Bosworth; E. van Donzel; W.P. Heinrichs. Encyclopaedia of Islam (2nd ed.). Brill. doi:10.1163/1573-3912_islam_SIM_6771.
- ↑ Robert Irwin (2004). The Arabian Nights: A Companion. Tauris Parke Paperbacks. পৃষ্ঠা. 944 (Kindle loc).
- ↑ Hamdan Muhammad Ali Hussein Ismail (حمدان محمد علي حسين إسماعيل) (2009). Ishkaliyat al-Tarjamah fi al-Adab al-Muqaran. Al Manhal. পৃষ্ঠা. 170. ISBN 9796500054087. https://books.google.com/books?id=3Bz2DQAAQBAJ&pg=PA170.
- ↑ William Hay Macnaghten, ed (1839). The Alif laila. 1. Calcutta, W. Thacker and co.. পৃষ্ঠা. 14. https://archive.org/details/aliflailaorbook03unkngoog.
- ↑ Kitāb alf laylah wa-laylah. 1. Bulaq. 1862. পৃষ্ঠা. 20. https://books.google.com/books?id=ANg1DCuYXYoC&pg=PP24.
- ↑ Tausend und eine Nacht — alf laylah wa-laylah: arabisch, nach einer Handschrift aus Tunis. 880-01Alf laylah wa-laylah. 1. প্ৰকাশক Breslau. 1825. পৃষ্ঠা. 31. https://babel.hathitrust.org/cgi/pt?id=uc1.c005378587;view=1up;seq=39.
- ↑ Muhsin Mahdi, ed (1984). Alf Layla wa-Layla. Brill. পৃষ্ঠা. 66. ISBN 978-9004074316. https://books.google.com/books?id=hCUc8Absl3YC&pg=PP82.
- ↑ Jagot, Dr Shazia (2023-01-11). "A very short history of One Thousand and One Nights". Shakespeare's Globe. https://www.shakespearesglobe.com/discover/blogs-and-features/2023/01/11/a-very-short-history-of-one-thousand-and-one-nights/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-11-21.
- ↑ "Scheherazade: the story of a storyteller | Art UK" (en ভাষাত). artuk.org. https://artuk.org/discover/stories/scheherazade-the-story-of-a-storyteller। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-03-03.
- ↑ "Scheherazade" (en-US ভাষাত). She Who Is Art. http://www.shewhoisart.com/scheherazade। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-03-03.
- ↑ McDonnell, Cal (2015-11-15). "Scheherazade" (en-GB ভাষাত). The Caliverse. http://www.thecaliverse.com/scheherazade/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2025-03-03.