সাধ্যা
![]() | |
উৎপত্তিৰ স্থান | ভাৰত |
---|---|
অঞ্চল | কেৰেলা |

সাদ্যা (ইংৰাজী: Sadya), সাধ্যা বুলিও উচ্চাৰণ কৰা হয়, কেৰেলা মূলৰ আৰু সকলো মালয়ালীৰ বাবে গুৰুত্বপূৰ্ণ খাদ্য, সাধাৰণতে কলৰ পাতত দুপৰীয়াৰ আহাৰ হিচাপে পৰিবেশন কৰা বিভিন্ন ধৰণৰ পৰম্পৰাগত নিৰামিষ খাদ্যৰে গঠিত।[1] সাধ্যা সাধাৰণতে ওনাম আৰু বিষুৰ বাবে পৰম্পৰাগত ভোজ হিচাপে পৰিবেশন কৰা হয়,[2] লগতে আন বিশেষ অনুষ্ঠান যেনে জন্মদিন, বিয়া আৰু মন্দিৰৰ উৎসৱ আদিও পৰিবেশন কৰা হয়।
উৎপত্তি
[সম্পাদনা কৰক]মালয়ালম শব্দ সাদ্যা (സദ്യ) সংস্কৃত সগ্ধি- (सग्धि)ৰ পৰা উদ্ভৱ হৈছে, ই সাম্প্ৰদায়িক ভোজক বুজায়।[3]
অভাৰভিউ
[সম্পাদনা কৰক]এটা সাধাৰণ সাদ্যাত প্ৰায় ২৪–২৮টা খাদ্য একক খাদ্য হিচাপে পৰিবেশন কৰিব পাৰি।[4] য'ত ই বহুত ডাঙৰ, তেনে ক্ষেত্ৰত ইয়াত ৬৪ বা তাতকৈ অধিক বস্তু থাকিব পাৰে, যেনে অৰণমুলা বল্লামকালিৰ বাবে সাদ্যা (Valla-sadya)।[5] পৰম্পৰাগত সাদ্যা আহাৰ গ্ৰহণৰ সময়ত মানুহক ভৰি দুখন ক্ৰছ কৰি মেটত বহিবলৈ দিয়া হয়।[6] খাদ্য সোঁহাতেৰে খোৱা হয়, কাটলেৰী নোহোৱাকৈ।[6] আঙুলিবোৰ কাপ কৰি লেডল গঠন কৰা হয়।[6]
মূল খাদ্য হৈছে সাধাৰণ সিজোৱা চাউল, অন্যান্য তৰকাৰী/কুট্টান (കൂട്ടാന് ) ৰ সৈতে পৰিবেশন কৰা হয় য'ত পৰিপ্পু, সাম্বাৰ, ৰসম, পুলিচেৰী আৰু অন্যান্য যেনে কালান, এভিয়াল, থোৰান, ওলান, পাচড়ি, কিচাদি, কুটটুকাৰি, এৰিছেৰী, আমৰ আচাৰ, ইঞ্জিপুলি, মেঝুক্কুপুৰাট্টি, নৰংগা আচাৰ (চূণৰ আচাৰ), লগতে পাপাদম, কেৰেলাৰ চিপচ, শৰ্কৰা উপাৰি, কল, সাধাৰণ দৈ আৰু মাখন।[5][7][8][9] সাধাৰণতে খাদ্যৰ শেষৰ ফালে মাখন পৰিবেশন কৰা হয়।[5] খাদ্যৰ শেষত পৰিবেশন কৰা পায়াসম নামৰ পৰম্পৰাগত মিঠাই বহু ধৰণৰ[5] আৰু সাধাৰণতে তিনিটা বা তাতকৈ অধিক পৰিবেশন কৰা হয়। ইয়াৰে কিছুমান জাত হ’ল পালাদা প্ৰধানমন, আদা প্ৰধানমন, পৰিপ্পু প্ৰধানমন,চক্কা প্ৰধানমন, গোথামপু পায়াসম,পাল পায়াসম ইত্যাদি। একাধিক তৰকাৰী সকলোবোৰ বিভিন্ন শাক-পাচলিৰে তৈয়াৰ কৰা হয় আৰু ইয়াৰ নিজস্ব সোৱাদ থাকে। তৰকাৰীৰ বৈচিত্ৰ্যই সমৃদ্ধি আৰু মংগলৰ প্ৰতীক।

কলৰ পাতৰ বিভিন্ন ঠাইত খাদ্য পৰিবেশন কৰা হয়।[10] উদাহৰণস্বৰূপে, আচাৰ ওপৰৰ বাওঁফালৰ চুকত আৰু কল তলৰ বাওঁফালৰ চুকত পৰিবেশন কৰা হয়, যিয়ে ওৱেটাৰসকলক সহজে চিনাক্ত কৰি অতিৰিক্ত পৰিবেশন আগবঢ়োৱাৰ সিদ্ধান্ত লোৱাত সহায় কৰে। কেৰালাত প্ৰচুৰ পৰিমাণে পোৱাৰ বাবে সকলো ব্যঞ্জনতে আটাইতকৈ সাধাৰণ উপাদান হ’ল নাৰিকল। কিছুমান খাদ্যত নাৰিকলৰ গাখীৰ ব্যৱহাৰ কৰা হয়, আৰু ভাজিবলৈ নাৰিকল তেল ব্যৱহাৰ কৰা হয়।
ঠাইৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি মেনুত ভিন্নতা আছে। যদিও কেৰালা বা ভাৰতৰ দক্ষিণ-পশ্চিম উপকূলৰ থলুৱা পৰম্পৰাগত আৰু বতৰৰ শাক-পাচলি ব্যৱহাৰ কৰাৰ প্ৰথা আছে, তথাপিও খাদ্যত বিলাহী, আনাৰস, বীন আদি শাক-পাচলি অন্তৰ্ভুক্ত কৰাটো সাধাৰণ প্ৰথাত পৰিণত হৈছে। পৰম্পৰাগতভাৱে পিঁয়াজ আৰু হালধি সাধাৰণতে সাদ্যাত ব্যৱহাৰ কৰা নহয়। খাদ্যৰ পিছত ভেটিলা মুৰুক্কান, সুমথিৰা পাত চোবাই খাব পাৰে।[11] চূণ আৰু এৰিকানাটৰ সৈতে। ইয়াৰ ফলত খাদ্যৰ হজম হোৱাত সহায় হয় আৰু তালু পৰিষ্কাৰ হয়।[11]
প্ৰস্তুতি
[সম্পাদনা কৰক]
সাধাৰণতে দুপৰীয়াৰ আহাৰত সাদ্যা পৰিবেশন কৰা হয়,[12] যদিও ৰাতিৰ আহাৰত লঘু সংস্কৰণো পৰিবেশন কৰা হয়। আগৰ নিশাৰ পৰা প্ৰস্তুতি আৰম্ভ হয়, উদযাপনৰ দিনা ৰাতিপুৱা দহ বজাৰ আগতেই বাচন-বৰ্তন প্ৰস্তুত কৰা হয়। আজিকালি সাদ্যা প্ৰায়ে টেবুলত পৰিবেশন কৰা হয়, কিয়নো মানুহে মজিয়াত বহিবলৈ আৰু সুবিধা নাপায়। সাদ্যাৰ বাবে বস্তু/উপাদানৰ উৎস বিচাৰি উলিওৱাটো গুণগত মান নিশ্চিত কৰাৰ বাবে এক বিশদ আৰু সাৱধান প্ৰক্ৰিয়া। সাদ্যা প্ৰস্তুত কৰিবলৈ জুই জ্বলোৱাৰ কাম অগ্নিৰ প্ৰাৰ্থনাৰ অন্তত কৰা হয়, আৰু গণপতিৰ প্ৰসাদ হিচাপে জ্বলোৱা নীলাভিলাক্কুৰ সন্মুখত কলৰ পাতত প্ৰথম পৰিবেশন কৰা হয়।
সাদ্যাত কলৰ পাতত খাদ্য পৰিবেশন কৰা হয়।[5] খাদ্য শেষ হ'লে পাতটো ভাঁজ কৰি বন্ধ কৰি দিয়া হয়।[13] কিছুমান ক্ষেত্ৰত পাতখন আপোনাৰ ফালে বন্ধ কৰি ৰাখিলে খাদ্যৰ প্ৰতি সন্তুষ্টি প্ৰকাশ পায়, আনহাতে নিজৰ পৰা আঁতৰাই ভাঁজ কৰিলে খাদ্যৰ উন্নতি হ'ব পৰা যায়।[13] কিন্তু পাতখন ভাঁজ কৰা দিশৰ কেৰেলাৰ বিভিন্ন ঠাইত বেলেগ বেলেগ অৰ্থ থাকিব পাৰে।[14]
চেণ্ট্ৰেল ট্ৰেভানকোৰ শৈলীৰ সাদ্যা আটাইতকৈ অনুশাসিত আৰু পৰম্পৰাগত বুলি জনা যায়।[15] সাধাৰণতে খাদ্য পৰিবেশনত এটা অৰ্ডাৰ অনুসৰণ কৰা হয়, প্ৰথমে চিপচ আৰু আচাৰৰ পৰা আৰম্ভ কৰি।[10][9] কিন্তু স্থানীয় পছন্দৰ ওপৰত নিৰ্ভৰ কৰি কেৰালাৰ বিভিন্ন প্ৰান্তত বিভিন্ন শৈলী আৰু ব্যঞ্জন তৈয়াৰ আৰু পৰিবেশনৰ পদ্ধতি গ্ৰহণ কৰা হয়। অৰণমুলা ভাল্লা-সাদ্যা হৈছে পৰম্পৰাগতভাৱে ৬৪টাতকৈও অধিক সামগ্ৰী পৰিবেশন কৰা আটাইতকৈ উদযাপিত সাধ্যা।[16]
সাধাৰণ উপাদান
[সম্পাদনা কৰক]
- চাউল: সাদ্যাত ই মূল বস্তু। সদায় কেৰেলাৰ ৰঙা চাউল (অৰ্ধ-পলিচ কৰা পাৰবয়ল্ড ব্ৰাউন[15][18])) যিটো সদ্যৰ বাবে ব্যৱহাৰ কৰা হয়। কেৰেলাৰ মট্টা চাউল কেতিয়াবা ব্যৱহাৰ কৰা হয়।[19]
- পৰিপ্পু: এবিধ ডাঠ তৰকাৰী মচুৰ দাইলৰ ব্যঞ্জন।
- সম্বৰঃ মচুৰ দাইল, অমিতা, ঢোল, টমেটো, ৰঙালাও আদি শাক-পাচলিৰে তৈয়াৰী, আৰু আছাফোইটিডাৰ সোৱাদযুক্ত ডাঠ গ্ৰেভি।
- ৰসম: অমিতা,[20] বিলাহী, আৰু ক’লা জলকীয়া, আছাফোইটিডা, ধনীয়া, মৰিচা জলকীয়া আদি মছলাৰে তৈয়াৰী পানীলগা খাদ্য। ই সোৱাদত অতি টেঙা আৰু হজম শক্তিত সহায় কৰে। কিন্তু কিছুমান অঞ্চলত ৰসমক কোনো সদ্যৰ অংশ হিচাপে গণ্য কৰা নহয়।
- এভিয়াল: বিভিন্ন শাক-পাচলি আৰু নাৰিকলৰ ঘন মিশ্ৰণ, ইয়াক তৰকাৰী পাত আৰু নাৰিকল তেল দি জুতি লোৱা হয়।[9]
- কালান: দৈ, নাৰিকল, আৰু যিকোনো এটা শাক যেনে "নেন্দ্ৰন" কেৰেলা বা কন্দৰ দৰে ৰঙালাওৰে তৈয়াৰ কৰা হয়। ই অতি ডাঠ আৰু অধিক টেঙা, আৰু সাধাৰণতে পানীৰ পৰিমাণ কম হোৱাৰ বাবে ই অধিক সময়লৈকে টিকি থাকিব পাৰে।[17]
- ওলান: বগা লাউ বা ক'লা পটল, নাৰিকল গাখীৰ আৰু আদাৰে তৈয়াৰী লঘু খাদ্য।[9][15]
- কুট্টুকাৰী: চজিনা, নাৰিকল আৰু ক'লা জলকীয়াৰ সৈতে ৰন্ধা কল বা ৰঙালাওৰ দৰে শাক-পাচলি।[21]
- মছলাৰ সৈতে ভাজি লোৱা। কটা পিঁয়াজ বা চেলট আদিও ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি।[22][23]
- আচাৰ: কেঁচা আমৰ টেঙা আচাৰ (আমৰ আচাৰ)[5], নেমু, [20] চূণ, (নাৰংগাকাৰী) ইত্যাদি।
- পাপ্পাদম: মচুৰ দাইলৰ আটাৰে তৈয়াৰী, ইয়াক চাউলৰ সৈতেযোৰ কৰা হয় আৰু ইয়াক এপেটাইজাৰ হিচাপে খাব পাৰি।
- শৰ্কৰা উপৰি: গুড়ৰ সৈতে কলৰ চিপচ।
- কায়া বৰুথাথু: কলৰ চিপচ।
- কলঃ এবিধ পকা কল প্ৰায়ে মিঠাইৰ লগত খাবলৈ সাদ্যাৰ লগত পৰিবেশন কৰা হয়, পয়াসম।[5]
- চামন্তী পডি: শুকান মচলা বা চাটনি হিচাপে পৰিবেশন কৰা নাৰিকল গুড়ি।
- সম্ভাৰম, যাক মৰু বুলিও কোৱা হয়: সেউজীয়া মৰিচা, আদা আৰু তৰকাৰী পাতৰ সৈতে নিমখীয়া মাখনৰ পৰা তৈয়াৰী পানীয়, ইয়াক হজম শক্তি উন্নত কৰিবলৈ খোৱা হয় আৰু সাধাৰণতে খাদ্যৰ শেষৰ ফালে পৰিবেশন কৰা হয়।[5][20]
- কদুমঙা: আমৰ আচাৰ কাটি লোৱা। সাধাৰণতে সদ্যৰ তৃতীয় মচলা হিচাপে পৰিবেশন কৰা হয়।[5]
- এই পাৰ্শ্ব খাদ্যৰ পিছত প্ৰধামন আৰু পয়াসমৰ দৰে মিঠাইৰ ব্যৱস্থা কৰা হয়।
তথ্য সংগ্ৰহ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ Kerala's Slow Food; The Indian banana leaf banquet that tastes like home by Shahnaz Habib AFAR March/ April 2014 page 49
- ↑ Iyer, Meenakshi (25 August 2018). "Onam 2018, here's why Sadya is the most balanced meal, full of nutritional value – more lifestyle". Hindustan Times. Archived from the original on 20 September 2018. https://web.archive.org/web/20180920234525/https://www.hindustantimes.com/more-lifestyle/onam-2018-here-s-why-sadya-is-the-most-balanced-meal-full-of-nutritional-value/story-2gwLfWrIj9L3VSnBVFxUfK.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 September 2018.
- ↑ "How Onasadya traditions differ across Kerala" (en-IN ভাষাত). The Hindu. 2016-09-09. ISSN 0971-751X. https://www.thehindu.com/features/metroplus/Food/Onam-on-a-leaf/article14630774.ece.
- ↑ "Happy Onam 2020: 26 dishes in the Onam Sadhya feast, what they’re called". Hindustan Times. https://www.hindustantimes.com/more-lifestyle/happy-onam-2020-26-dishes-in-the-onam-sadhya-feast-what-they-re-called/story-Ox35zUre2YkHzMjzOcSHTN.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 26 June 2024.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 5.5 5.6 5.7 5.8 "Happy Vishu 2017: Vishu Sadhya, Kerala's Grand New Year Feast". NDTV Food. 13 April 2017. https://food.ndtv.com/food-drinks/happy-vishu-2017-vishu-sadhya-keralas-grand-new-year-feast-1680747। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 September 2018.
- ↑ 6.0 6.1 6.2 Vasu, S.S.L.; Kumar, R. (2017). Morning Glory Blossoms. Partridge Publishing Singapore. পৃষ্ঠা. 21. ISBN 978-1-5437-4244-2. https://books.google.com/books?id=8aJEDwAAQBAJ&pg=PT21। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 September 2018.
- ↑ Rai, J.. Curry Cookbook – Keralan Cuisine – Jay Rai's Indian Kitchen: करी व्यंजनों. Springwood media. পৃষ্ঠা. pt4-5. ISBN 978-1-4761-2308-0. https://books.google.com/books?id=5zDWhOU-I04C&pg=PT4। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 September 2018.
- ↑ Brien, C.O. (2013). The Penguin Food Guide to India. Penguin Books Limited. পৃষ্ঠা. pt422. ISBN 978-93-5118-575-8. https://books.google.com/books?id=BGhBAgAAQBAJ&pg=PT422। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 September 2018.
- ↑ 9.0 9.1 9.2 9.3 Punit, 27 lip-smacking, vegetarian dishes to try during Kerala’s grandest feast (28 August 2015). "Quartz India". Quartz India. https://qz.com/india/489554/27-lip-smacking-vegetarian-dishes-to-try-during-keralas-grandest-feast/। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 September 2018.
- ↑ 10.0 10.1 Kannampilly, V. (2003). The Essential Kerala Cookbook. Penguin Books. পৃষ্ঠা. 9. ISBN 978-0-14-302950-2. https://books.google.com/books?id=pYfOCaAPb3sC&pg=PA9। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 September 2018.
- ↑ 11.0 11.1 "Onam Sadya Items That Make the Traditional Recipe of Kerala Festival a Hit". India.com. 3 September 2017. http://www.india.com/festivals-events/onam-sadhya-items-that-make-the-traditional-recipe-of-kerala-festival-a-hit-2445898/। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 September 2018.
- ↑ Basu, M. (2018). Masala: Indian Cooking for Modern Living. Bloomsbury Publishing. পৃষ্ঠা. pt268. ISBN 978-1-4088-8687-8. https://books.google.com/books?id=WDNWDwAAQBAJ&pg=PT268। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 September 2018.
- ↑ 13.0 13.1 "The festive feast". The Hans India. 11 September 2016. http://www.thehansindia.com/posts/index/Sunday-Hans/2016-09-11/The-festive-feast/253227। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 September 2018.
- ↑ Pillai, Pooja (14 September 2016). "God's Own Platter". The Indian Express. http://indianexpress.com/article/lifestyle/food-wine/gods-kerala-onam-meal-food-feast-own-platter-3029921/। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 September 2018.
- ↑ 15.0 15.1 15.2 15.3 N. Satyendran (2010-08-10). "Onam on a leaf". The Hindu. http://www.thehindu.com/todays-paper/tp-features/tp-metroplus/onam-on-a-leaf/article9092190.ece। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-09-14.
- ↑ "Sing out loud for a 64-dish sadya". The Times of India. 22 August 2015. https://timesofindia.indiatimes.com/city/kochi/Sing-out-loud-for-a-64-dish-sadya/articleshow/48620396.cms। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 September 2018.
- ↑ 17.0 17.1 "Onam special: Here's what a traditional Onam sadhya consists of". The Indian Express. 2016-09-13. http://indianexpress.com/article/lifestyle/food-wine/onam-special-heres-what-a-traditional-onam-sadhya-consists-of-3028642/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-09-13.
- ↑ "God's Own Feast-ival!". Cucumbertown. http://www.cucumbertown.com/gods-own-feast-ival-onam.
- ↑ Tiwari, Nimisha (19 July 2018). "Flavours of India: Here's a look at a plethora of dishes that make festivals fun". The Economic Times. https://economictimes.indiatimes.com/magazines/travel/flavours-of-india-heres-a-look-at-a-plethora-of-dishes-that-make-festivals-fun/articleshow/65039593.cms। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 September 2018.
- ↑ 20.0 20.1 20.2 "Watch: Essential parts of an Onam Sadhya". Firstpost. 4 September 2017. https://www.firstpost.com/india/watch-breaking-down-the-onam-sadhya-4007925.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 September 2018.
- ↑ "Onam Sadya: Know Everything About It" (en-US ভাষাত). Caringly Yours. 2020-08-09. Archived from the original on 2021-06-24. https://web.archive.org/web/20210624123722/https://www.caringlyyours.com/everything-about-onam-sadya/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2020-08-13.
- ↑ "When kanji used to be the special item on wedding menu". OnManorama. 29 August 2018. https://food.manoramaonline.com/food/foodie/2018/08/29/when-kanji-used-to-be-the-special-item-wedding-menu.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 September 2018.
- ↑ Kannan, A. (2011). From the South Delectable Home Cooking. DC Books. পৃষ্ঠা. 1. ISBN 978-81-921926-2-8. https://books.google.com/books?id=ne6vDQAAQBAJ&pg=PA1। আহৰণ কৰা হৈছে: 20 September 2018.