সমললৈ যাওক

সূৰ্যকান্ত ত্ৰিপাঠী

অসমীয়া ৱিকিপিডিয়াৰ পৰা
সূৰ্যকান্ত ত্ৰিপাঠী
সূৰ্যকান্ত ত্ৰিপাঠী
১৯২৩ চনত নিৰালাৰ প্ৰতিকৃতি, অনামিকা
জন্ম সুৰজোকুমাৰ তিৱাৰী
২১ ফেব্ৰুৱাৰী, ১৮৯৯
মিদনাপুৰ, বংগ ৰাজ্যপালিত্ব, ব্ৰিটিছ ভাৰত
মৃত্যু ১৫ অক্টোবৰ, ১৯৬১ (৬২ বছৰ)
এলাহাবাদ, উত্তৰ প্ৰদেশ, ভাৰত
ছদ্মনাম নিৰালা
পেচা
  • কবি
  • ঔপন্যাসিক
  • প্ৰবন্ধকাৰ
  • গল্পলেখক
  • সুৰকাৰ
  • স্কেচ আৰ্টিষ্ট
  • অনুবাদক
ভাষা
ৰাষ্ট্ৰীয়তা ভাৰতীয়
সময় ছায়াবাদ
উল্লেখনীয় কৰ্মৰাজি ৰাম কি শক্তি পূজা (কবিতা), সৰোজ স্মৃতি (কবিতা), তুলসীদাস (কবিতা), ৰবীন্দ্ৰ কবিতা কানন (প্ৰবন্ধ সংগ্ৰহ), কুল্লী ভাট (ঔপন্যাস), অনামিকা, পৰিমল (কবিতা সংগ্ৰহ)
দাম্পত্যসংগী মনোহৰা দেৱী (বি. ১৯১৪; মৃ. ১৯২১)
সন্তান

স্বাক্ষৰ

সূৰ্যকান্ত ত্ৰিপাঠী (২১ ফেব্ৰুৱাৰী ১৮৯৯ – ১৫ অক্টোবৰ ১৯৬১) এজন ভাৰতীয় কবি, সাহিত্যিক, সুৰকাৰ, আৰু স্কেচ আৰ্টিষ্ট আছিল, তেওঁৰ ৰচনা সমূহ হিন্দী ভাষাৰ আছিল। তেওঁক হিন্দী সাহিত্যৰ ছায়াবাদ যুগৰ চাৰিটা মুখ্য স্তম্ভৰ এটা ৰূপে গণ্য কৰা হয়।[টোকা 1] তেওঁ মহাপ্ৰাণ নামেৰে জনাজাত আছিল[টোকা 2] আৰু তেওঁৰ সাহিত্যিক নাম আছিল নিৰালা[1]

তেওঁ পৰম্পৰাগত সংস্কৃত ছন্দত দক্ষতা প্ৰদৰ্শন কৰি, বহু কবিতা সেই ধৰণৰ অনুসৰণত লিখিছিল। লগতে, তেওঁ মুক্তছন্দৰ ব্যৱহাৰেৰে হিন্দী কবিতাত এক বৈপ্লৱিক পৰিৱৰ্তন অনিছিল, আৰু এই ধৰণ ব্যৱহাৰ কৰা প্ৰথমজন হিন্দী কবি হিচাপে গণ্য কৰা হয়। তেওঁ প্ৰমাণ কৰিছিল যে ছন্দ-অৰিহিত শাৰী হ’লেও কবিতাই নিজৰ কাব্যিক সৌন্দৰ্য বজাই ৰাখিব পাৰে।[2][3]

তেওঁৰ জীৱন বহু সংকট আৰু দুখ-দুৰ্দশাৰে পূৰ্ণ আছিল। তেওঁৰ ৰচনাবোৰ প্ৰকৃতিৰ প্ৰতি গভীৰ সংযোগ আৰু সামাজিক অন্যায়ৰ সমালোচনাৰে পৰিপূৰ্ণ। এই সকলোৰে যোগফল হিচাপে তেওঁ ছায়াবাদী আৰু তাৰ পাছৰ কাব্যিক আন্দোলনসমূহৰ এখন দিশা নিৰ্দেশক স্বৰূপ আছিল। তেওঁৰ সমাজ সংস্কাৰৰ দৃষ্টিভংগী আৰু সাহিত্যিক সৃষ্টিশীলতাই আধুনিক হিন্দী সাহিত্যত তেওঁৰ গভীৰ প্ৰভাৱ প্ৰতিষ্ঠা কৰে।[4]

১৮৯৯ চনৰ ২১ ফেব্ৰুৱাৰীত[টোকা 3] বংগৰ মেদিনীপুৰ জিলাৰ মহিষদলত এখন কন্যাকুব্জ ব্ৰাহ্মণ পৰিয়ালত ত্ৰিপাঠীৰ জন্ম হয়।[5][6][7] তেওঁৰ পিতৃ পণ্ডিত ৰামসহয়া ত্ৰিপাঠী চৰকাৰী চাকৰিয়াল আছিল, কিন্তু অত্যাচাৰী স্বভাৱৰ লোক হিচাপে বিবেচিত হৈছিল। অতি সৰুতে তেওঁ মাতৃ হেৰুৱাইছিল। তেওঁ মহিষদল ৰাজ হাইস্কুলত বাংলা মাধ্যমত শিক্ষালাভ কৰিছিল।[7]

মহিষদলৰ ৰাজ হাইস্কুলত পঞ্জীয়ন হোৱা নিৰালাৰ নাম

পিছত তেওঁ লক্ষ্ণৌ আৰু তাৰ পৰা উন্নাও জিলাৰ গাধাকোলা গাঁৱলৈ স্থানান্তৰিত হয়, য’ত তেওঁৰ পিতৃ পূৰ্বতে নিযুক্ত আছিল। সেউজীয়া জীৱনৰ সময়ত তেওঁ ৰামকৃষ্ণ পৰমহংস, স্বামী বিবেকানন্দ আৰু ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ দৰে মহান চিন্তাবিদৰ পৰা প্ৰেৰণা লাভ কৰিছিল।[7]

১৫ বছৰ বয়সত তেওঁৰ বিয়া মনোহাৰা দেৱীৰ সৈতে হয়, যাৰ প্ৰভাৱত তেওঁ হিন্দী ভাষা আয়োজন কৰি শিকিবলৈ আৰম্ভ কৰে। হিন্দী ভাষাৰ ব্যাকৰণ তেওঁ মূলত স্বশিক্ষাই অৰ্জন কৰিছিল। তেওঁ বাৰাণসীৰ পৰা প্ৰকাশিত মহাবীৰ প্ৰসাদ দ্বিবেদীৰ সম্পাদনাধীন আলোচনী সৰস্বতী আৰু মৰ্যাদা' অধ্যয়ন কৰিছিল।[8] তেওঁ প্ৰথমে বাংলা ভাষাত লিখিছিল, কিন্তু পিছত হিন্দী ভাষাত লিখিবলৈ আৰম্ভ কৰে। যদিও বিবাহৰ পাছত কেইবছৰ সুখেৰে কটালে, তেওঁৰ পত্নীৰ অকাল মৃত্যু আৰু পিছত তেওঁৰ কন্যা সৰোজৰ মৃত্যু তেওঁৰ জীৱনলৈ গভীৰ শোক লৈ আহে। ১৯১৮ চনৰ স্পেনিছ ফ্লু মহামাৰীত তেওঁ পৰিয়ালৰ প্ৰায় অৰ্ধেক সদস্য হেৰুৱাইছিল।[9]

তেওঁৰ জীৱনৰ এক বৃহৎ অংশ কিছু পৰিমাণে বোহেমিয়ান ৰূপত কটিছিল। তেওঁ সমাজৰ অন্যায় আৰু শোষণৰ বিৰুদ্ধে তীব্ৰভাৱে লিখিছিল। তেওঁৰ বিদ্ৰোহী ধাৰাৰ বাবে প্ৰাথমিকভাৱে সাহিত্য সমাজত গ্ৰহণযোগ্যতা পোৱা কঠিন হৈছিল আৰু তেওঁ বহুলকৈ উপহাসৰ পাত্ৰ হৈছিল। অৱশেষত, মানসিক ৰোগ (স্কিজ’ফ্ৰেনিয়া) ধৰা পৰে আৰু তেওঁক ৰাঞ্চিৰ চেণ্ট্ৰেল ইনষ্টিটিউট অৱ চাইকিয়াট্ৰিত ভৰ্তি কৰোৱা হয়।[10]

ৰচনাসমূহ

[সম্পাদনা কৰক]

নিৰালাৰ আৰম্ভণিৰ ৰচনাবোৰ পশ্চিম বঙৰ সাহিত্যিক সংস্কৃতি আৰু ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ প্ৰভাৱত গঠিত হৈছিল। তেওঁৰ প্ৰাৰম্ভিক কবিতাবোৰত বাংলা পুনৰুজ্জীৱন আন্দোলন আৰু প্ৰাসংগিক আধুনিকতাৰ ছাঁ দেখা পোৱা যায়, যি পিছত হিন্দী সাহিত্যত উদীয়মান হোৱা ধৰ্ম-আধ্যাত্মিক ছায়াৱাদৰ লগত সংগতি ৰাখে। সময়ৰ পাৰ হৈ গৈ নিৰালাই নিজা এক বৈশিষ্ট্যমূলক শৈলী গঢ়ি তোলে, যিয়ে তেওঁৰ প্ৰাৰম্ভিক প্ৰভাৱৰ পৰা আঁতৰি গৈ স্বতন্ত্ৰ পদ্যৰ দৰে বিভিন্ন সাহিত্যিক ধাৰাৰ সন্ধান কৰে।[11]

মাতৱালা আলোচনীৰ প্ৰথম সংখ্যা (২৪ নৱেম্বৰ ১৯২৩), য'ত নিৰালাৰ "সন্ধ্যা সুন্দৰী" কবিতা প্ৰকাশ পোৱা হৈছিল

নিৰালাৰ কবিতাসমূহ প্ৰকৃতিৰ সৈতে গভীৰ আত্মিক সম্পৰ্কৰ প্ৰতিফলন। তেওঁৰ আধ্যাত্মিক কবিতাবোৰ মধ্যযুগৰ ভক্তি আন্দোলনৰ দৰে ভক্তিভাৱত পূৰ্ণ, যি তেওঁৰ অদ্বৈত বেদান্ত বিশ্বাসৰ সৈতে সাযুঁজ্য ৰাখে।[12] ছায়াৱাদী কবিসকলৰ মাজত প্ৰকৃতিৰ ৰূপক ধৰ্মীয় তত্ত্বৰ অংশ হিচাপে উপস্থাপন কৰা এটা সাধাৰণ বৈশিষ্ট্য হ’লেও, Nirala-এ প্ৰকৃতিজগতক এটা মহিলা ৰূপে তথা কামুক সত্তা হিচাপেও চিত্ৰিত কৰিছিল, যেনে – সন্ধ্যা সুন্দৰী, জুঁইৰ কলি, আৰু যামিনী জাগি কবিতাত।[13]

নিৰালাৰ কবিতা আৰু গদ্যত মানৱতাবাদৰ প্ৰগাঢ় ছাঁ আছিল। তেওঁ শোষণ, অন্যায় আৰু স্বেচ্ছাচাৰৰ পৰা মুক্ত সমাজ গঠনৰ লক্ষ্য লৈ লিখিছিল।[14] এই সামাজিক প্ৰতিশ্ৰুতি Nirala-ক একমাত্ৰ ছায়াৱাদী কবি হিচাপে পৰিগণিত কৰে, যি প্ৰয়োগবাদ আৰু প্ৰগতিবাদৰ দৰে উত্তৰ-ছায়াৱাদী সাহিত্যিক আন্দোলনৰ সৈতে সংযোগ স্থাপন কৰে।

তেওঁৰ ৰাম কী শক্তি পূজা কবিতাটোৱে ৰামৰ সংঘাৰ্ষৰ জৰিয়তে নিঃস্বাৰ্থ কৰ্মৰ ভাব প্ৰকাশ কৰে, যিয়ে বৃহৎ সামাজিক অৱদান আৰু প্ৰতিৰোধৰ উপমা হিচাপে কাম কৰে।[15] কন্যা সৰোজৰ অকাল মৃত্যুৰ পাছত লিখা সৰোজ স্মৃতি কবিতাটো দুখ আৰু অনুশোচনাৰে পৰিপূৰ্ণ; ইয়াৰ সংযত অৱয়ৱ আৰু চিন্তাশীল গাম্ভীৰ্যই ইয়াক হিন্দী সাহিত্যৰ শ্ৰেষ্ঠ শোকগাথাসমূহৰ ভিতৰত স্থান দিছে।[16]

কুক্কুৰমুত্তা কবিতাটোত তেওঁ ধনী বনাম দুখীয়াৰ প্ৰেক্ষাপটত পুঁজিবাদৰ সমালোচনা কৰে, য’ত তলৰ স্তৰত জন্ম লোৱা বেংছতাৰ উপমা ব্যৱহাৰ কৰা হৈছে। এই কবিতাটোৱে হালধীয়া স্বৰে সমাজ-অৰ্থনৈতিক অপৰ্যাপ্তিত দীঘল দৃষ্টিপাত কৰে।[17]

কুল্লী ভাট আৰু চতুৰী চামাৰৰ দৰে গদ্যত নিৰালাই জাত-পাত আৰু সামাজিক শ্ৰেণীবিভাজনৰ ওপৰত কটাক্ষ কৰিছে। কুল্লী ভাটত তেওঁ নিজৰ জীৱনৰ অভিজ্ঞতা, পত্নীৰ সহায়, সৰস্বতীৰ উপাসনা, সমাজে অপাঙক্তেয় হিচাপে বিবেচনা কৰা কুল্লীৰ সৈতে সম্পৰ্ক, আৰু হিন্দী সাহিত্যৰ প্ৰতি তেওঁৰ কৰ্মনিষ্ঠা, এই সকলোবোৰৰ প্ৰতিফলন পোৱা যায়।[18][19]

নিৰালা এজন সংগীতজ্ঞও আছিল। তেওঁ হাৰমোনিয়াম ব্যৱহাৰ কৰি সংগীত ৰচনা কৰিছিল।[20] তেওঁৰ সংগীত-সংকলন গীতিকা (১৯৩৬) নামত প্ৰকাশ পায়। ইয়াৰ মুখবন্ধত তেওঁ ৰচনাকৌশল, বিভিন্ন তাল আৰু ৰাগৰ বিৱৰণ দিছিল।[21] সময়ৰ সৈতে, গীতিকাৰ কবিতাবোৰ ধ্ৰুপদ, খয়ালৰ দৰে হিন্দুঃস্থানী শাস্ত্ৰীয় সংগীত আৰু জনপ্ৰিয় সংগীতত পৰিণত হৈ বিভিন্ন শিল্পীয়ে সুৰ দিছিল।[22][23]

বিশ্লেষণ আৰু অনুবাদ

[সম্পাদনা কৰক]

প্ৰসিদ্ধ সাহিত্য সমালোচক ৰাম বিলাস শৰ্মাই নিৰালাৰ ৰাম কি শক্তি পূজা, তুলসীদাস, সৰোজ-স্মৃতি, আৰু পৰিমলক সৃষ্টিশীল সমালোচনাৰ উৎকৃষ্ট উদাহৰণ হিচাপে বৰ্ণনা কৰিছিল। তেওঁৰ গৱেষণামূলক কৃতি নিৰালা কী সাহিত্য সাধনাৰ বাবে তেওঁ ১৯৭০ চনত সাহিত্য অকাডেমি বঁটা লাভ কৰে। এই তিনিভাগত বিভক্ত বিস্তৃত অধ্যয়নখন হিন্দী সাহিত্য সম্মেলনত উপস্থাপন কৰা হৈছিল।[24]

নিৰালাৰ সাহিত্যৰ অন্য এটি গুৰুত্বপূৰ্ণ সমালোচনামূলক অধ্যয়ন হৈছে নিৰালা: আত্মহন্তা আস্থা, যি লিখিছিল বিশিষ্ট হিন্দী লেখক, সমালোচক আৰু কবি দুধনাথ সিংহ।[25]

নিৰালাৰ বহু কবিতা ডেভিড ৰুবিনে ইংৰাজীলৈ অনুবাদ কৰিছিল। এইবোৰ A Season on the Earth: Selected Poems of Nirala (Columbia University Press, 1976) — যাক ইউনেস্কোৰ প্ৰতিনিধি সাহিত্য সংগ্ৰহত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছিল —; The Return of Sarasvati: Four Hindi Poets (Oxford University Press, 1993) আৰু Of Love and War: A Chayavad Anthology (Oxford University Press, 2005) নামৰ সংকলনসমূহত প্ৰকাশিত হৈছে।[26]

নিৰালাৰ সাহিত্যকৰ্ম বহু বিস্তৃতভাৱে অধ্যয়ন কৰা হৈছে, আৰু আজিও তেওঁৰ ওপৰত বহু কিতাপ আৰু গৱেষণা প্ৰবন্ধ প্ৰকাশিত হৈ আহিছে।[27]

সন্মান আৰু উত্তৰাধিকাৰ

[সম্পাদনা কৰক]
টিকটত নিৰালা

সাহিত্য ক্ষেত্ৰত তেওঁৰ ব্যাপক অৱদান সত্ত্বেও, জীৱিত অৱস্থাত নিৰালাক কোনো নাগৰিক বা সাহিত্য পুৰস্কাৰ প্ৰদান কৰা হোৱা নাছিল, সম্ভৱতঃ তেওঁৰ বিদ্ৰোহী স্বভাৱ আৰু উপহাৰ তথা সন্মান প্ৰতি বিমুখতাৰ বাবে। ১৯৪৭ চনত নাগৰী প্ৰচাৰিণী সভাই বসন্ত পঞ্চমীৰ দিনা তেওঁৰ জন্মজয়ন্তী উদযাপন কৰে, আৰু উত্তৰ প্ৰদেশ চৰকাৰে তেওঁৰ কাব্যসংগ্ৰহ অপৰাৰ বাবে ২১০০ টকা পুৰস্কাৰ প্ৰদান কৰে। তেওঁৰ মৃত্যুৰ পিছত, ১৯৭০ চনত ভাৰত চৰকাৰে তেওঁৰ জন্মজয়ন্তী উপলক্ষে এখন স্মাৰক ডাকটিকট প্ৰকাশ কৰে।[28]

১৯৯৮ চনত ফিল্ম ডিভিজন অৱ ইণ্ডিয়াই নিৰালাৰ জীৱনৰ ওপৰত আধাৰিত ২০ মিনিটৰ এটি তথ্যচিত্ৰ প্ৰস্তুত কৰে। ৰাজীৱ কুমাৰ-দ্বাৰা নিৰ্দেশিত এই চিনেমাখনত তেওঁৰ কৃতিত্ব আৰু সাহিত্যকাজ বৰ্ণনা কৰা হৈছে।[29]

দূৰদৰ্শনে অপৰাজেয় নিৰালা শীৰ্ষক ৩০ মিনিটীয়া এটি চলচ্চিত্ৰ প্ৰস্তুত কৰে, য'ত নিৰালাৰ জীৱনৰ ওপৰত আলোকপাত কৰা হৈছে। এই ছবিখনত তেওঁৰ কবিতাৰ আধাৰত গান আৰু বিভিন্ন শিল্পীৰ দ্বাৰা কথক নৃত্যও অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছিল।

২০১৬ চনত, কুমাৰ বিশ্বাসই মহাকবি শীৰ্ষক এটি টেলিভিছন তথ্যচিত্ৰ অনুষ্ঠান পৰিচালনা কৰে, যি ABP News চেনেলত প্ৰচাৰ হৈছিল। এই শৃংখলাৰ উদ্দেশ্য আছিল ২০শ শতিকাৰ ১০ গৰাকী কিংবদন্তি হিন্দী কবিৰ জীৱন, কবিতা আৰু অজ্ঞাত তথ্যসমূহ জনসাধাৰণৰ আগত তুলি ধৰা। তৃতীয় খণ্ড নিৰালাক উত্সৰ্গা কৰা হৈছিল, য'ত সৌৰভ ৰাজ জৈনে নিৰালাৰ চৰিত্ৰ অৱতাৰৰ লগতে কুমাৰ বিশ্বাসে তেওঁৰ কবিতা গীতৰূপে উপস্থাপন কৰিছিল।[30]

নিৰালাৰ ভাস্কৰ্য বিভিন্ন সংস্কৃতিক কেন্দ্ৰত স্থাপন কৰা হৈছে। তেওঁৰ শেষ বাসভৱন এলাহাবাদৰ দাৰাগঞ্জ অঞ্চলত থকা স্থানত তেওঁৰ মূৰ্তি স্থাপন কৰা হৈছে।[31] এলাহাবাদ কেন্দ্ৰীয় বিশ্ববিদ্যালয়ৰ কেন্দ্ৰীয় গ্ৰন্থাগাৰৰ সন্মুখত তেওঁৰ এটা পূৰ্ণদেহী ভাস্কৰ্য আছে। লগতে লক্ষ্ণৌনিৰালা চকত এটা বৃহৎ প্ৰতিমূৰ্তি স্থাপন কৰা হৈছে, যাক তেওঁৰ নামত নামকৰণ কৰা হৈছে।[32]

উন্নাও জিলা অঞ্চলত নিৰালা উদ্যান নামৰ এটা উদ্যান, নিৰালা প্ৰেক্ষাগৃহ নামৰ এখন প্ৰেক্ষাগৃহ, আৰু মহাপ্ৰাণ নিৰালা ডিগ্ৰী কলেজ নামৰ এখন ডিগ্ৰী মহাবিদ্যালয় নিৰালাৰ সন্মানত স্থাপন কৰা হৈছে।[33]

গ্ৰন্থপঞ্জী

[সম্পাদনা কৰক]

তলত দিয়া তালিকাখনত নিৰালাৰ দ্বাৰা ৰচিত গ্ৰন্থসমূহৰ উল্লেখ কৰা হৈছে, য’ত প্ৰকাশনৰ বছৰো দিয়া হৈছে। তালিকাভুক্ত সকলো গ্ৰন্থ নিৰালাৰ জীৱনকালতেই প্ৰকাশিত হৈছিল, সন্ধ্যাকাকলী ব্যতিক্ৰম। এই তালিকাত ৰাগ-বিৰাগ আৰু অন্ত-অনন্ত আদি সংকলিত বা সংগ্ৰহমূলক গ্ৰন্থ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হোৱা নাই।[34]

অনুক্ৰমিক শিৰোনাম বছৰ টোকা/প্ৰসংগ
কবিতা
অনামিকা (১) ১৯২৩
পৰিমল ১৯৩০
গীতিকা ১৯৩৬ গীত সংকলন
অনামিকা (২) ১৯৩৯ ৰাম কী শক্তি পূজা আৰু সৰোজ স্মৃতি অন্তৰ্ভুক্ত
তুলসীদাস ১৯৩৯ তুলসীদাসৰ ওপৰত আধাৰিত
কুকুৰমূতা ১৯৪২
অনিমা ১৯৪৩
বেলা ১৯৪৬
নয়ে পত্তে ১৯৪৬
১০ অপৰা ১৯৪৬ মহাদেৱী বৰ্মা সম্পাদিত
১১ অৰ্চনা ১৯৫০
১২ আৰাধনা ১৯৫৩
১৩ গীত কুঞ্জ ১৯৫৪
১৪ সন্ধ্যাকাকলী ১৯৬৯ মৃত্যুৰ পিছত প্ৰকাশিত
উপন্যাস
অপ্সৰা ১৯৩১
অলকা ১৯৩৩
প্ৰভাৱতী ১৯৩৬
নিৰূপমা ১৯৩৬
চামেলী ১৯৩৯ অসম্পূৰ্ণ
চোটি কি পকড় ১৯৪৬
কালে কাৰণামে ১৯৫০
ইন্দুলেখা ১৯৬০ অসম্পূৰ্ণ
গল্প সংকলন
লিলি ১৯৩৪
সখী ১৯৩৫
শুকুল কী বিবি ১৯৪১
চতুৰী চামাৰ ১৯৪৫
দেৱী ১৯৪৮
স্কেচ কাহিনী
কুল্লী ভাট ১৯৩৯ কিছুমানে উপন্যাস হিচাপে গণ্য কৰে
বিল্লেসুৰ বক্ৰিহা ১৯৪২ -do-
প্ৰবন্ধ সংকলন
ৰৱীন্দ্ৰ কবিতা-কানন ১৯২৪ ৰবীন্দ্ৰনাথ ঠাকুৰৰ কবিতাৰ সমালোচনামূলক আলোচনা
প্ৰবন্ধ পদ্ম ১৯৩৪
প্ৰবন্ধ প্ৰতিমা ১৯৪০
পন্ত ঔৰ পল্লৱ ১৯৪৯ সুমিত্ৰানন্দন পন্তৰ পল্লৱ কাব্যৰ ভিত্তিত
চয়ন ১৯৫০
চাবুক ১৯৫৭
সংগ্ৰহ ১৯৬২
ঐতিহাসিক গদ্য
ভক্ত ধ্ৰুৱ ১৯৩১
ভীষ্ম ১৯৩৩ ভীষ্মৰ ওপৰত আধাৰিত
মহাৰাণা প্ৰতাপ ১৯৩৫ মহাৰাণা প্ৰতাপৰ ওপৰত আধাৰিত
ভক্ত প্ৰহ্লাদ ১৯৩৬ প্ৰহ্লাদৰ ওপৰত আধাৰিত
মহাভাৰত ১৯৩৯ মহাভাৰতৰ সহজ পুনঃকথন
ৰামায়ণ কি অন্তৰকথায়ে ১৯৪৬ ৰামায়ণৰ ওপৰত আধাৰিত

নিৰালাই বহুতো বাংলা সাহিত্যৰ গ্ৰন্থ হিন্দীলৈ অনুবাদ কৰিছিল। তেওঁ অনুবাদ কৰা সাহিত্যৰ ভিতৰত উল্লেখযোগ্য:

  • আনন্দমঠ
  • বিষ বৃক্ষ
  • কৃষ্ণকান্ত কা উইল
  • কপালকুণ্ডলা
  • দুৰ্গেশ নন্দিনী
  • ৰাজ সিংহ
  • ৰাজ ৰানী
  • দেৱী চৌধুৰানী
  • যুগলাঙ্গুলীয়া
  • চন্দ্ৰশেখৰ
  • ৰজনী
  • শ্ৰী ৰামকৃষ্ণ বচনামৃত
  • ভাৰত মে বিবেকানন্দ
  • ৰাজযোগ

তথ্যসূত্ৰ

[সম্পাদনা কৰক]
  1. Rubin, David (1971). "Nirala and the Renaissance of Hindi Poetry". The Journal of Asian Studies খণ্ড 31 (1): 111–126. doi:10.2307/2053055. https://doi.org/10.2307/2053055। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 July 2024. 
  2. C., Zachary (16 May 2023). "The Resilient Spirit of Suryakant Tripathi Nirala". Oral History. https://oralhistory.ws/resources/the-resilient-spirit-of-suryakant-tripathi-nirala/। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 July 2024. 
  3. Luniewska, Kamila Junik (2019). "Towards the Visual: New Genres and Forms of Storytelling in India". Politeja খণ্ড 59 (2): 149–160. doi:10.12797/Politeja.16.2019.59.10. 
  4. Varma, L.B. (1999). "Historical significance of Nirala's writing". Proceedings of the Indian History Congress খণ্ড 60: 858–862. http://www.jstor.org/stable/44144156। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 July 2024. 
  5. The Return of Sarasvati: Four Hindi Poets. Oxford University Press. 2002. পৃষ্ঠা. 63. ISBN 978-0-19-566349-5. https://books.google.com/books?id=AGwaAQAAIAAJ&q=Surya+Kant+Ttipathi+1899। আহৰণ কৰা হৈছে: 6 February 2024. "Sharma makes out a good case for 1899 as the year of Nirala's birth rather than 1896 or 1897, as most historians have it." 
  6. Bandopadhyay, Manohar (1994). Lives and Works of Great Hindi Poets. B.R. Publishing House. পৃষ্ঠা. 102. ISBN 978-81-7018-786-8. https://books.google.com/books?id=1OZjAAAAMAAJ&q=SURYA+KANT+TRIPATHI+21+February+1899। আহৰণ কৰা হৈছে: 6 February 2024. "He was born on February 21, 1899 at Mahishadal in Mednapur" 
  7. 7.0 7.1 7.2 Mehrotra, Arvind Krishna (12 December 2006) (en ভাষাত). Last Bungalow: Writings on Allahabad. Penguin Books Limited. পৃষ্ঠা. 197. ISBN 978-93-5214-094-7. https://books.google.com/books?id=NNgvCgAAQBAJ&pg=PT197. 
  8. Kumar, Krishna (2001). Prejudice and Pride: School Histories of the Freedom Struggle in India and Pakistan. Penguin Books India. পৃষ্ঠা. 88. ISBN 9780143028219. 
  9. Datta, Amiya Prosad (2001). Hindi Literature in the Twentieth Century. Sahitya Akademi. পৃষ্ঠা. 132. ISBN 9788126017512. 
  10. King, Christopher Rolland (1994). One Language, Two Scripts: The Hindi Movement in Nineteenth Century North India. Oxford University Press. পৃষ্ঠা. 174. ISBN 978-0-19-564471-5. 
  11. Chakravorty, Swapan Kumar (2011). Nameless Recognition: The Impact of Rabindranath Tagore on Other Indian Literatures. Director General, National Library, Kolkata. পৃষ্ঠা. 78–80. ISBN 9788185348117. 
  12. Priyanka, Prachi (2022). The Routledge Companion to Humanism and Literature. Routledge. পৃষ্ঠা. 129. ISBN 9780367494117. 
  13. Ritter, Valerie (2011). Kāma's Flowers: Nature in Hindi Poetry and Criticism, 1885–1925. State University of New York Press. পৃষ্ঠা. 230–235. ISBN 9781438435671. 
  14. Patel, Kalpesh B. (2019). "Evaluation of Nirala's poetry in the context of populistism". International Journal of Research and Analytical Reviews খণ্ড 6 (1). http://ijrar.com/upload_issue/ijrar_issue_20544131.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 July 2024. 
  15. Pandey, Ram Dal (2018). An Analysis of Nirala's Poem 'Rām Kī Śakti-Pūjā'. Anuradha Prakashan. পৃষ্ঠা. 20–25. ISBN 9789386498700. 
  16. Gupta, Manju (1988). Encyclopaedia of Indian Literature. Sahitya Akademi. পৃষ্ঠা. 1149. ISBN 9788126011940. 
  17. Murty, B.S.M. (2016). "Kukurmutta". Indian Literature খণ্ড 68 (3): 81–90. https://www.jstor.org/stable/27309348। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 July 2024. 
  18. Sharma, Ruchi (2021). "A Portrait of the Artist as a Social Reformer: Nirala's A Life Misspent and "Chaturi, the Shoemaker"". Journal of Comparative Literature and Aesthetics খণ্ড 44 (4): 204–212. https://jcla.in/wp-content/uploads/2022/01/JCLA-44.4_Ruchi-Sharma.pdf। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 July 2024. 
  19. Priyanka, Prachi (2022). The Routledge Companion to Humanism and Literature. Routledge. পৃষ্ঠা. 124–145. ISBN 9780367494117. 
  20. Unnati Sharma (21 February 2020). "Suryakant Tripathi Nirala — the poet who 'freed' Hindi poetry". ThePrint. https://theprint.in/theprint-profile/suryakant-tripathi-nirala-the-poet-who-freed-hindi-poetry/368573/। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 July 2024. 
  21. Tripathi Nirala, Suryakant (2018). Geetika. Rajkamal Prakashan. পৃষ্ঠা. 10–30. ISBN 9788171786435. 
  22. Murtaza Ali Khan (9 October 2018). "For the love of Hindi poetry". The Hindu. https://www.thehindu.com/entertainment/music/for-the-love-of-hindi-poetry/article24640933.ece। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 July 2024. 
  23. Manabi Katoch (16 October 2016). "What Happens When A Young Musician Gives Voice To Poets Like Nirala, Pash And Bulleh Shah". The Better India. https://thebetterindia.com/71118/harpreet-musician-classical-hindi-poets/#google_vignette। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 July 2024. 
  24. Das, Sisir Kumar (1995). A History of Indian Literature. Sahitya Akademi. পৃষ্ঠা. 908. ISBN 978-81-7201-798-9. 
  25. "নিৰালা : আত্মহন্তা আস্থা". Rajkamal Prakashan. https://www.rajkamalprakashan.com/lok/literary-criticism/nirala-aatmhanta-astha। আহৰণ কৰা হৈছে: 14 January 2018. [সংযোগবিহীন উৎস]
  26. Tripathi Nirala, Suryakant (1976). A Season on the Earth: Selected Poems of Nirala. Columbia University Press. ISBN 0231041608. 
  27. Ashutosh Thakur (27 May 2024). "Can a Translation Pay Fitting Tribute to a Linguistic Polymath?". The Wire. https://thewire.in/books/suryakant-tripathi-nirala-gautam-choubey-translation। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 July 2024. 
  28. Praful Thakkar (2013). "Suryakant Tripathi 'Nirala'". Indian philately. http://www.indianphilatelics.com/stamps/commemorative-stamps/1975-1977/item/3833। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 July 2024. 
  29. "Suryakant Tripathi Nirala | Films Division". filmsdivision.org. Archived from the original on 12 June 2021. https://web.archive.org/web/20210612085831/https://filmsdivision.org/shop/suryakant-tripathi-nirala। আহৰণ কৰা হৈছে: 12 June 2021. 
  30. "Mahakavi: Episode 3: Dr Kumar Vishwas narrates story of great poet Suryakant Tripathi 'Nirala' who spent his life like 'Fakeer |". Abpnews.abplive.in. 20 November 2016. Archived from the original on 22 November 2016. https://web.archive.org/web/20161122222425/http://abpnews.abplive.in/videos/mahakavi-episode-3-dr-kumar-vishwas-narrates-story-of-great-poet-suryakant-tripathi-nirala-who-spent-his-life-like-fakeer-499889/। আহৰণ কৰা হৈছে: 26 April 2017. 
  31. "Nirala's Bust". Sahapedia. 2022. https://map.sahapedia.org/article/Nirala%E2%80%99s-Bust/10461। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 July 2024. 
  32. "Allahabad Central University". District Prayagraj. https://prayagraj.nic.in/tourist-place/allahabad-central-university। আহৰণ কৰা হৈছে: 24 July 2024. 
  33. Famous Personalities Archived 16 October 2013 at the Wayback Machine Unnao district Official website.
  34. (Hindi ভাষাত) Parishad Patrika. প্ৰকাশক India: বিহাৰ ৰাষ্ট্ৰভাষা পৰিষদ. 1998. পৃষ্ঠা. 190. 
  1. ছায়াবাদ সাহিত্যৰ অন্য তিনি স্তম্ভ হৈছে জয়শংকৰ প্ৰসাদ, মাহাদেৱী বৰ্মা আৰু সুমিত্ৰানন্দন পন্ত
  2. ভাৰতীয় ভাষাবিজ্ঞান অনুসৰি মহাপ্ৰাণ বুলিলে এনে ব্যঞ্জনবৰ্ণ বুজোৱা হয় যিবোৰ উচ্চাৰণত অধিক প্ৰচেষ্টা লাগে আৰু বায়ুৰ বহিঃস্ৰৱ অধিক হয়। এইবোৰ aspirated consonants-ৰ সদৃশ। সাহিত্যিক বা উপমাস্বৰূপে কোনো ব্যক্তিৰ বেলিক "মহাপ্ৰাণ" বুলিলে "বহু প্ৰাণশক্তি থকা ব্যক্তি" বুজোৱা হয়।
  3. নিৰালাৰ জন্মতাৰিখ সম্পৰ্কে বিতৰ্ক আছে। যদিও অধিকাংশ বিদ্বানে ১৮৯৯ চনৰ ২১ ফেব্ৰুৱাৰীক তেওঁৰ জন্মদিন বুলি স্বীকাৰ কৰে, কিছুমানে ১৮৯৬ চনৰ ২৬ জানুৱাৰীত তেওঁৰ জন্ম হৈছিল বুলি দাবী কৰে। এই আলোচনা আৰু জটিল হৈ পৰে, কাৰণ বহুতে বিশ্বাস কৰে যে তেওঁৰ জন্ম বসন্ত পঞ্চমীত হৈছিল। আনহাতে, ১৮৯৬ বা ১৮৯৯ চনত বসন্ত পঞ্চমী ২৬ জানুৱাৰী বা ২১ ফেব্ৰুৱাৰী তাৰিখত পৰা নাছিল।

বাহ্যিক সংযোগ

[সম্পাদনা কৰক]