সাঁচ:তথ্যবক্স বাদ্যযন্ত্ৰ
স্বৰমণ্ডল (Hindi : स्वरमण्डल [s̪ʋərməɳɖəl̪] ), সুৰমণ্ডল , বা ভাৰতীয় বীণা হৈছে ভাৰত ৰ পৰা উদ্ভৱ হোৱা এক তাঁৰ টনা বক্স জিথাৰ , কানুন ৰ সৈতে সাদৃশ্যপূৰ্ণ যি আজি সাধাৰণতে কণ্ঠ ভাৰতীয় শাস্ত্ৰীয় সংগীত ৰ সংগত বাদ্য হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়।[ 1] ই উত্তৰ ভাৰতৰ সংস্কৃতিৰ অংশ আৰু কণ্ঠ সংগীতৰ সংগত হিচাপে সংগীত সভাত ব্যৱহাৰ কৰা হয়।[ 2] এই নামটো সংস্কৃত শব্দ স্বৰ (স্বৰ) আৰু মণ্ডল (বৃত্ত) সংযুক্ত কৰা হৈছে,[ 1] যি বহু স্বৰ উৎপন্ন কৰাৰ ক্ষমতা প্ৰতিনিধিত্ব কৰে। আ'ইন-ই-আকবৰী ত এই বাদ্যযন্ত্ৰক কানুন ৰ সমতুল্য বুলি গণ্য কৰা হৈছিল।[ 1]
আধুনিক স্বৰমণ্ডলবোৰ ইউৰোপীয় চল্টাৰীসমূহ ৰ সৈতে সাদৃশ্যপূৰ্ণ। অটোহাৰ্প বোৰ আজি ভাৰতত সমতুল্য বাদ্যযন্ত্ৰ হিচাপে ব্যৱহাৰ কৰা হয়, বিশেষকৈ কৰ্ড-বুটাম ব্যৱস্থা উলিয়াই দিয়াৰ পিছত। আধুনিক স্বৰমণ্ডলবোৰ ট্ৰেপিজয়ডেল আৰু দৈৰ্ঘ্যত 51 cm (20 in) আৰু প্ৰস্থত 28 cm (11 in) জোখৰ। বাদ্যযন্ত্ৰত ৪০ টালৈকে তাঁৰ থাকিব পাৰে, আনহাতে ঊনবিংশ শতিকাৰ পুৰণি বাদ্যযন্ত্ৰত ২১ টা তাঁৰ থকা ৰেকৰ্ড কৰা হৈছিল।[ 1] [ 3] তাঁৰবোৰ স্বৰমণ্ডলৰ সোঁ কাষত লগোৱা এটা গজালত হুক লগোৱা হয় আৰু বাওঁফালে টিউনিং পেগৰ চাৰিওফালে পকোৱা হয় যিবোৰ বিশেষ চাবি এটাৰে টান কৰিব পাৰি।[ 1] মধ্যযুগত ধাতুৰ পেগৰ সলনি কাঠৰ পেগ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল। স্বৰমণ্ডলৰ দুয়োফালে 1/2 inch (13 mm) জোখৰ এটা চোকা ৰিজ, য'ত তাঁৰবোৰ টান কৰা হয় সেই গজালবোৰৰ পৰা অলপ আঁতৰত থিয় হৈ আছে। এই ৰিজে দুয়োফালে সেতু হিচাপে কাম কৰে। স্বৰমণ্ডল বহু ক্ষেত্ৰত অটোহাৰ্প বা জিথাৰ ৰ সৈতে সাদৃশ্যপূৰ্ণ।
স্বৰমণ্ডল সাঁচ:Speculation inline মত্তকোকিলা (মদমত্ত কোকিল) নামে পৰিচিত ত্ৰয়োদশ শতিকাৰ বাদ্যযন্ত্ৰৰ সৈতে একেই হ'ব পাৰে।[ 4] মুঘল যুগ ত, স্বৰমণ্ডলক আ'ইন-ই-আকবৰী ত কানুন ৰ সমতুল্য বুলি গণ্য কৰা হৈছিল।[ 1] ঊনবিংশ শতিকাত, এজন লেখক[কোন ? ] য়ে মন্তব্য কৰিছিল যে এই বাদ্যযন্ত্ৰত ভাল পৰিৱেশন দুৰ্লভ আছিল, কাৰণ ই বজোৱা কঠিন আছিল আৰু, সেই সময়ত, কিনিবলৈ ব্যয়বহুল আছিল।[ 3]
কেইবাজনো আধুনিক শিল্পীয়ে এই বাদ্যযন্ত্ৰৰ সৈতে পৰিৱেশন কৰিছে। ইয়াক ব্যাপকভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা কিছুমান কণ্ঠশিল্পী হৈছে বড়ে গোলাম আলী খান , ছালামত আলী খান , যশৰাজ , ৰাজন ছজন মিশ্ৰা , কিশোৰী আমোনকাৰ , ৰাশিদ খান , আৰু অজয় চক্ৰৱৰ্তী । ১৯৬৬ চনৰ শেষৰ ফালে ভাৰত ভ্ৰমণ কৰাৰ পিছত, জৰ্জ হেৰিছনে দ্য বিটলছৰ ১৯৬৭ চনৰ একক "Strawberry Fields Forever"ত স্বৰমণ্ডল প্ৰৱৰ্তন কৰিছিল।[ 5] তেওঁ নিজৰ ভাৰতীয় শাস্ত্ৰীয় শৈলীৰ ৰচনা "Within You Without You"ত ইয়াক বজাইছিল, যি দলটোৰ Sgt. Pepper's Lonely Hearts Club Band এলবামৰ পৰা আহিছিল।[ 6] [ 7]
স্বৰমণ্ডলৰ সৈতে ভাৰতীয় টিকটত প্ৰদৰ্শিত বড়ে গোলাম আলী খান
স্বৰমণ্ডল বজাই থকা ৰাছিদ খান
স্বৰমণ্ডলৰ সৈতে গান গাই থকা পণ্ডিত ৰাজন মিশ্ৰা
↑ 1.0 1.1 1.2 1.3 1.4 1.5 Alastair Dick (1984). "Swarmandal". In Sadie, Stanley. The New Grove Dictionary of Musical Instruments . p. 477. Volume 3.
↑ "SWARMANDAL" . Government of India. https://www.indianculture.gov.in/node/2686909 .
↑ 3.0 3.1 Charles Russell Day (1891). The music and musical instruments of southern India and the Deccan . প্ৰকাশক New York & London: Novello, Ewer & Company. পৃষ্ঠা. 131–134. https://archive.org/details/musicmusicalinst00dayc/page/n183/mode/2up .
↑ Sadie, Stanley, ed. (1984). "Surmandal". The New Grove Dictionary of Musical Instruments . p. 477. Volume 3. in...Sangītaratnākara , a chordophone with 21 strings...is mentioned...does not make it clear whether this was a board zither or even whether the author had actually seen one...may have been a...harp-vīnā...
↑ Babiuk, Andy (2002). Beatles Gear: All the Fab Four's Instruments, from Stage to Studio . প্ৰকাশক San Francisco, CA: Backbeat Books. পৃষ্ঠা. 193. ISBN 978-0-87930-731-8 . https://books.google.com/books?id=Eo743Uh2UOEC .
↑ Elwood, Philip (3 June 1967). "Last Respects to Beatles in an Album That Turns On". San Francisco Examiner . Available at Rock's Backpages (subscription required).
↑ Clayson, Alan (2003). George Harrison . প্ৰকাশক London: Sanctuary. পৃষ্ঠা. 212–13. ISBN 1-86074-489-3 .
সাঁচ:Zithers