সৰ্প ৰাজকুমাৰ (পঞ্জাবী সাধুকথা)
সৰ্প ৰাজকুমাৰ হৈছে ভাৰতীয় সাধুকথা, ফেৰোশ্বেপুৰত মেজৰ কেম্পবেলে সংগ্ৰহ কৰা পঞ্জাবী কাহিনী। এণ্ড্ৰু লেঙে ইয়াক দ্য অলিভ ফেয়াৰী বুক (১৯০৭)ত অন্তৰ্ভুক্ত কৰিছিল। কাহিনীটো হৈছে জন্তুৰ দৰা বা হেৰুৱা স্বামীৰ সন্ধান চক্ৰৰ স্থানীয় ৰূপ, য'ত এগৰাকী মহিলাই অলৌকিক উৎপত্তিৰ পুৰুষক বিয়া কৰায়, তেওঁক হেৰুৱাই পেলায় আৰু তেওঁক পুনৰ লাভ কৰিবলৈ সক্ষম হয়।
কাহিনীটোৰ সাৰাংশ
[সম্পাদনা কৰক]
খাবলৈ একো নোহোৱা এগৰাকী দুখীয়া বৃদ্ধাই মাছ ধৰি গা ধুবলৈ নদীৰ ফালে ৰাওনা হয়। নদীৰ পৰা ওলাই আহি তাইৰ পাত্ৰত বিষাক্ত সাপ এটা পায়। তাই ঘৰলৈ লৈ যায়, যাতে ই তাইক কামোৰ মাৰি তাইৰ দুখৰ অন্ত পেলায়। কিন্তু এবাৰ পাত্ৰটো খুলিলেই তাই এটা চহকী হাৰ বিচাৰি পায়, যিটো তাই ৰজাক বিক্ৰী কৰে, ৰজাই সেইটো এটা বুকুত ভৰাই দিয়ে। অলপ পিছতে যেতিয়া তেওঁ ৰাণীক দেখুৱাবলৈ খুলি দিয়ে, তেতিয়া তেওঁ তাৰ পৰিৱৰ্তে এটা ল’ৰা কেঁচুৱা পায়, যাক ৰজা আৰু তেওঁৰ পত্নীয়ে নিজৰ পুত্ৰ হিচাপে ডাঙৰ-দীঘল কৰে আৰু বুঢ়ীজনী তেওঁৰ নাৰ্ছ হৈ পৰে। সেই ল’ৰাটো কেনেকৈ আহিল সেই কথা তাই কয়।
চুবুৰীয়া এজন ৰজাৰ লগত ৰজাই সন্মত হয় যে তেওঁলোকৰ সন্তানে বিয়া কৰাব লাগে। কিন্তু আনজন ৰজাৰ জীয়েক বিয়া কৰিবলৈ যাওঁতে মাকে তাইক যাদু জন্মৰ কথা সুধিবলৈ সকীয়াই দিয়ে। ৰাজকুমাৰীয়ে কথা ক’বলৈ অস্বীকাৰ কৰে যেতিয়ালৈকে পুতেকে তাইক কোৱা নাই যে তেওঁ দূৰৰ পৰা অহা এজন ৰাজকুমাৰ আছিল, যাক সাপলৈ ৰূপান্তৰিত কৰা হৈছিল, আৰু তাৰ পিছত তেওঁ পুনৰ সাপ হৈ পৰিছিল। ৰাজকুমাৰীয়ে য’ত ৰাজকুমাৰ অদৃশ্য হৈছিল তাতেই শোক কৰে আৰু সাপটোৱে তাইৰ ওচৰলৈ আহি কয় যে তাই কোঠাটোৰ চাৰিটা চুকত গাখীৰ আৰু চেনিৰ বাটি ৰাখিলে বহুতো সাপ আহিব, তেওঁলোকৰ ৰাণীৰ নেতৃত্বত। ৰাণীৰ বাটত থিয় হ’লে স্বামীক বিচাৰিব পাৰে; কিন্তু যদি তাই ভয় খাই তাইৰ নিৰ্দেশ পালন নকৰে, তেন্তে তাই তাক ঘূৰাই পাব নোৱাৰে।
ৰাজকুমাৰীয়ে তেওঁ কোৱাৰ দৰেই কৰে, আৰু স্বামীক ঘূৰাই পায়।[1]
বিশ্লেষণ
[সম্পাদনা কৰক]কাহিনীৰ ধৰণ
[সম্পাদনা কৰক]আমেৰিকান লোককথা গৱেষক ডি. এল. এছলিমানে এই কাহিনীখনক আৰ্ণ-থম্পচন সূচীক ভিতৰলৈ ৪২৫এ ধৰণত শ্ৰেণীবদ্ধ কৰিছে, "দানব (প্ৰাণী) স্বামীৰ ৰূপত।" [2][3] এই কাহিনীসমূহত দেখা যায় যে এগৰাকী মানুহী যুৱতীয়ে এটি প্ৰাণীৰ সৈতে বিবাহ কৰে, যি প্ৰকৃততে এটি যাদুকৰী ছলত লুকুৱা এজন ৰাজপুত্ৰ। তেওঁ অন্তৰ্ধান হয় আৰু তেওঁৰ পত্নীয়ে পুনৰ তেওঁক লাভ কৰিবলৈ যাত্ৰা কৰে।[4][5]
সম্পৰ্কীয় কাহিনী
[সম্পাদনা কৰক]গৱেষণাত এইটোও উল্লেখ কৰা হৈছে যে এগৰাকী যুৱতীয়ে সাপ সদৃশ প্ৰাণীৰ সৈতে বিবাহ কৰাৰ কাহিনী পঞ্চতন্ত্ৰত পোৱা যায়, যি ভাৰতীয় লোককথাৰ সংগ্ৰহ।[6]
মূল আখ্যানবোৰ
[সম্পাদনা কৰক]স্তিথ থম্পচন আৰু জনাচ বালিচৰ ভাৰতীয় সাহিত্য আৰু মৌখিক লোককথাৰ মূল আখ্যানৰ অধ্যয়ন অনুসৰি, এই কাহিনীত মুখ্য বিষয় D432 "ৰূপান্তৰ: খনিজ পদাৰ্থৰ পৰা মানুহলৈ" (এই ক্ষেত্ৰত, এটি ৰত্নৰ মালা) মূল আখ্যান হিচাপে দেখা যায়।[7]
স্বামীৰ অন্তৰ্ধান
[সম্পাদনা কৰক]কিউপিড আৰু চাইকি আৰু আন প্ৰাণী স্বামীৰ ৰূপত কাহিনীসমূহ সন্দৰ্ভত তেওঁৰ গৱেষণাত, ছুইডেনৰ পণ্ডিত জান-ঔয়ভিন্দ স্বান লক্ষ্য কৰে যে কিছুমান কাহিনীত, নায়িকাই তেওঁৰ অতিপ্ৰাকৃত স্বামীৰ নাম জানিবলৈ চেষ্টা কৰাত তেওঁ অন্তৰ্ধান ঘটে। স্বানে এই মূল আখ্যানটো 'নাম নিষেধ' বুলি আখ্যা দিয়ে আৰু অনুমান কৰে যে এইটো মূলত ভাৰতত পোৱা যায়।[8] থম্পচন আৰু ৰবাৰ্টচৰ Types of Indic Oral Tales গ্ৰন্থত, এই মূল আখ্যানটো ভাৰতীয় ধৰণ ৪২৫ডি Ind, "সাপ স্বামীক বিচৰা" ৰূপত দেখা যায়: নায়িকাই নিজৰ স্বামীৰ জাতি বা নাম জানিবলৈ জোৰ কৰে, আৰু স্বামীজনে উত্তৰ দিয়ে, কিন্তু তাৰ পিছতেই তেওঁ সাপৰ দৰে পানীত অন্তৰ্ধান ঘটে।[9]
আৰু চাওক
[সম্পাদনা কৰক]তথ্যসূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ Lang, Andrew. The Olive Fairy Book. London; New York: Longmans, Green. 1907. pp. 247-255.
- ↑ Ashliman, D. L. A Guide to Folktales in the English Language: Based on the Aarne-Thompson Classification System. Bibliographies and Indexes in World Literature, vol. 11. Westport, Connecticut: Greenwood Press, 1987. pp. 87-88. আই.এচ.বি.এন. 0-313-25961-5.
- ↑ Silver, Carole G. "Animal Brides and Grooms: Motif B600 and Animal Paramour, Motif B610". In: Jane Garry আৰু হাসান এল-শ্যামি (সম্পাদক)। Archetypes and Motifs in Folklore and Literature. A Handbook. Armonk / London: M.E. Sharpe, 2005. p. 96.
- ↑ উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: অবৈধ
<ref>টেগ;langনামৰ refৰ বাবে কোনো পাঠ্য প্ৰদান কৰা হোৱা নাই - ↑ Thompson, Stith; Roberts, Warren Everett (1960). Types of Indic Oral Tales: India, Pakistan, And Ceylon. প্ৰকাশক Helsinki: Suomalainen Tiedeakatemia. পৃষ্ঠা. 62.
- ↑ Žmuida, Eugenijus. "Eglė žalčių karalienė: slibino ir mergelės motyvo kilmė" [এগ্ৰে, সাপৰ ৰাণী: ড্ৰেগন আৰু কুমাৰীৰ অনুপ্ৰেৰণাৰ উৎপত্তি]। In: Liaudies kultūra সংখ্যা ৫ (২০১৬)। পৃষ্ঠা ৩২। সাঁচ:ISSN.
- ↑ Thompson, S., Balys, J. (1958). The oral tales of India. Bloomington: Indiana University Press. p. 104.
- ↑ Swahn, Jan Öjvind. The Tale of Cupid and Psyche. Lund, C.W.K. Gleerup. 1955. pp. 238, 251.
- ↑ Thompson, Stith; Roberts, Warren Everett. Types of Indic Oral Tales: India, Pakistan, and Ceylon. Academia Scientiarum Fennica, 1960. p. 63.