ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱন
| ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱন | |
|---|---|
| ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱন | |
 ওপৰত: ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱনৰ আগফালৰ চোতালৰ সৈতে আনুষ্ঠানিক অভ্যৰ্থনা ক্ষেত্ৰ জয়পুৰ স্তম্ভৰ ফালে। তলত: ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱনৰ পিছফালৰ চোতাল আৰু কেন্দ্ৰীয় লন অমৃত উদ্যানৰ ফালে। | |
| পূৰ্বৰ নাম | ভাইচৰয়ৰ ভৱ (১৯৪৭ চনলৈকে) চৰকাৰী ভৱন (১৯৪৭–১৯৫০) |
| অন্য নাম | ৰাষ্ট্ৰপতিৰ ভৱন |
| সাধাৰণ তথ্য | |
| স্থাপত্য শৈলী | দিল্লীৰ শৈলী[1] |
| অৱস্থিতি | ৰাজপথ, ৰাইশিনা হিল, নতুন দিল্লী |
| ঠিকনা | ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱন, নতুন দিল্লী, দিল্লী, ভাৰত |
| চহৰ | সাঁচ:Country data Delhi নতুন দিল্লী |
| দেশ |  ভাৰত |
| স্থানাংক | 28°36′52″N 77°11′59″E / 28.61444°N 77.19972°Eস্থানাংক: 28°36′52″N 77°11′59″E / 28.61444°N 77.19972°E |
| উত্থান | ২১৬ মিটাৰ |
| Current tenants | দ্ৰৌপদী মূৰ্মু |
| নিৰ্মাণ আৰম্ভ | ১৯১২ |
| সম্পূৰ্ণ | ১৯২৯[2] |
| মুকলি | ১৯৩১ |
| উচ্চতা | ৫৫ মিটাৰ |
| প্ৰযুক্তিৰ বিৱৰণ | |
| Size | ১৩০ হেক্টৰ (৩২১ একৰ) |
| মজিয়াৰ সংখ্যা | চাৰি |
| মজিয়াৰ কালি | ২,০০,০০০ বৰ্গফুট |
| নক্সা আৰু নিৰ্মাণ | |
| গৰাকী | ভাৰত চৰকাৰ |
| স্থাপত্যবিদ | ছাৰ এডৱিন লুটৱেনছ |
| Website | |
| rashtrapatibhavan | |
ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱন (ইংৰাজী: Rashtrapati Bhavan) (ⓘ (পূৰ্বৰ ভাইচৰয় হাউচ (১৯৩১–১৯৪৭) আৰু গভৰ্ণমেণ্ট হাউচ (১৯৪৭–১৯৫০)) নতুন দিল্লীৰ ৰাজপথৰ পশ্চিম প্ৰান্তত থকা ভাৰতীয় গণৰাজ্যৰ চৰকাৰী বাসগৃহ। ব্ৰিটিছ ৰাজৰ সময়ত ইয়াক নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল।
ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱনে ৩৪০টা কোঠাৰ মূল ভৱনটোক বুজায়, য’ত ৰাষ্ট্ৰপতিৰ চৰকাৰী বাসগৃহ আছে, য’ত অভ্যৰ্থনা কক্ষ, অতিথি কক্ষ আৰু কাৰ্যালয় আছে৷ ইয়াৰ উপৰি ইয়াৰ পৰিধিৰ দেৱালৰ ভিতৰত ৰাষ্ট্ৰপতিৰ বাগিচা, বৃহৎ মুকলি ঠাই, দেহৰক্ষী আৰু কৰ্মচাৰীৰ বাসগৃহ, অন্যান্য কাৰ্যালয়সমূহ অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছে। ক্ষেত্ৰফলৰ ফালৰ পৰা ই ইটালীৰ কুইৰিনাল প্ৰাসাদৰ পিছত বিশ্বৰ যিকোনো ৰাষ্ট্ৰপতিৰ দ্বিতীয় বৃহত্তম বাসগৃহ।[3]
ভাৰতৰ আন ৰাষ্ট্ৰপতিৰ ভৱনসমূহ হ'ল হায়দৰাবাদ, (তেলেংগানা)ৰ ৰাষ্ট্ৰপতি নিলায়ম, ৰাষ্ট্ৰপতি আছিয়ানা।
ইতিহাস
[সম্পাদনা কৰক]সাম্ৰাজ্যবাদী ৰাজধানী দিল্লীলৈ স্থানান্তৰিত নোহোৱালৈকে ভাৰতৰ গৱৰ্ণৰ জেনেৰেলে কলিকতাৰ চৰকাৰী ঘৰত বাস কৰিছিল। ‘ভাৰতত গাঁৱৰ ঘৰৰ পৰা নহয়, ৰাজপ্ৰসাদৰ পৰা শাসন কৰা উচিত’ বুলি কোৱা লৰ্ড ৱেলছলীয়ে ১৭৯৯ চনৰ পৰা ১৮০৩ চনৰ ভিতৰত এই অট্টালিকা নিৰ্মাণৰ নিৰ্দেশ দিছিল আৰু ১৯১২ চনত বংগৰ গৱৰ্ণৰে তাত বাসস্থান গ্ৰহণ কৰিছিল। ১৯১১ চনৰ ডিচেম্বৰ মাহত দিল্লী দৰবাৰৰ সময়ত ভাৰতৰ ৰাজধানী কলিকতাৰ পৰা দিল্লীলৈ স্থানান্তৰিত হ’ব বুলি সিদ্ধান্ত লোৱাৰ পিছতে ব্ৰিটিছ ভাইচৰয়ৰ বাবে নতুন দিল্লীত বাসগৃহ নিৰ্মাণৰ সিদ্ধান্ত লোৱা হৈছিল। যেতিয়া দিল্লী দৰবাৰৰ পিছত পুৰণি দিল্লীৰ দক্ষিণে শেষৰ ফালে সংলগ্ন নতুন চহৰ নতুন দিল্লীৰ পৰিকল্পনা প্ৰস্তুত কৰা হৈছিল, তেতিয়া ভাৰতৰ ভাইচৰয়ৰ বাবে নতুন ৰাজপ্ৰসাদটোক এক বিশাল আকাৰ আৰু বিশিষ্ট স্থান দিয়া হৈছিল। ১৯১১ চনৰ পৰা ১৯১৬ চনৰ ভিতৰত ভাইচৰয় হাউচ নিৰ্মাণ আৰম্ভ কৰিবলৈ (১,৬০০ হাল্চা) মাটি অধিগ্ৰহণ কৰা হৈছিল আৰু ১৮৯৪ চনৰ ভূমি অধিগ্ৰহণ আইন, ১৮৯৪ৰ অধীনত তাত থকা ৰাইচিনা আৰু মালচা গাঁও আৰু ইয়াৰ ৩০০ পৰিয়ালক স্থানান্তৰিত কৰি কাষৰীয়া সচিবালয় ভৱন নিৰ্মাণ আৰম্ভ কৰা হৈছিল।[4][5]
চহৰ পৰিকল্পনা প্ৰক্ৰিয়াত প্ৰধান অৰিহণা যোগোৱা ব্ৰিটিছ স্থপতিবিদ এডউইন লুটিয়েন্সক প্ৰাথমিক স্থাপত্যৰ দায়িত্ব দিয়া হৈছিল। লুটিয়েন্সে ১৯১২ চনৰ ১৪ জুনত ছিমলাৰ পৰা হাৰ্বাৰ্ট বেকাৰলৈ পঠোৱা মূল ছবিবোৰৰ সৈতে নিৰ্মাণ সম্পূৰ্ণ হোৱা গৱৰ্ণৰ জেনেৰেলৰ ৰাজপ্ৰসাদটোৰ বৰ মিল আছিল। ভাইচৰয় হাউচ আৰু সচিবালয়ৰ কাম কৰিবলৈ নিযুক্তি দিয়া লুটিয়েন্স আৰু বেকাৰে বন্ধুত্বপূৰ্ণ চৰ্তত আৰম্ভ কৰিলে। ভাইচৰয় হাউচৰ সন্মুখত থকা সচিবালয়ৰ ভৱন দুটাৰ কাম কৰিবলৈ বেকাৰক নিযুক্তি দিয়া হৈছিল। মূল পৰিকল্পনা আছিল ৰাইচিনা পাহাৰৰ ওপৰত ভাইচৰয় হাউচ স্থাপন কৰা, সচিবালয়সমূহ তললৈ নমাই দিয়া। পিছলৈ ইয়াক ৪০০ গজ পিছলৈ নিৰ্মাণ কৰি দুয়োটা অট্টালিকা মালভূমিৰ ওপৰত ৰখাৰ সিদ্ধান্ত লোৱা হয়।[5]
লুটিয়েন্সে ইয়াক ঠিক কৰিবৰ বাবে প্ৰচাৰ চলাইছিল যদিও ইয়াক সলনি কৰিবলৈ সক্ষম হোৱা নাছিল। লুটিয়েন্সে ভাইচৰয় হাউচলৈ দীঘলীয়া হেলনীয়া গ্ৰেড এটা বনাব বিচাৰিছিল আৰু দুয়োফালে ৰিটেইনিং ৱাল আছিল। ইয়াৰ দ্বাৰা ঘৰটোৰ আৰু পিছফালৰ পৰা দেখা যাব যদিও ই সচিবালয়ৰ ভৱনবোৰৰ মাজৰ চৌহদটোও কাটিব। ১৯১৪ চনৰ জানুৱাৰী মাহত লুটিয়েন্স আৰু বেকাৰৰ সৈতে স্থাপন কৰা কমিটীয়ে কয় যে এই গ্ৰেডটো ২৫ জনৰ ভিতৰত ১তকৈ ঠেক হ’ব নালাগে যদিও অৱশেষত ইয়াক ২২ জনৰ ভিতৰত ১ লৈ সলনি কৰা হয়, যিটো অধিক ঠেক গ্ৰেডিয়েণ্টৰ বাবে ভাইচৰয়ৰ ৰাজপ্ৰসাদটো দেখাটো অধিক কঠিন হৈ পৰে। লুটিয়েন্সে গ্ৰেডিয়েণ্ট আৰু ভাইচৰয়ৰ ৰাজপ্ৰসাদটো ৰাস্তাৰ দ্বাৰা অস্পষ্ট হৈ পৰাৰ সম্ভাৱনাৰ বিষয়ে জানিলেও ভবা হয় যে লুটিয়েন্সে সম্পূৰ্ণৰূপে উপলব্ধি কৰা নাছিল যে ঘৰৰ সন্মুখভাগ কিমান কম দেখা যাব। ১৯১৬ চনত ইম্পেৰিয়েল দিল্লী কমিটীয়ে লুটিয়েন্সৰ গ্ৰেডিয়েণ্ট সলনি কৰাৰ প্ৰস্তাৱ খাৰিজ কৰে। লুটিয়েন্সে ভাবিছিল যে বেকাৰে ভাল স্থাপত্যৰ ডিজাইন নিৰ্মাণ নকৰি ধন ঘটা আৰু চৰকাৰক সন্তুষ্ট কৰাতহে বেছি চিন্তা কৰে।[5] এই মাটিৰ মালিক আছিল বাসখা সিং আৰু বেছিভাগ অংশৰেই ছাৰ সোভা সিং।[6]
লুটিয়েনে বিশ বছৰ ধৰি প্ৰায় প্ৰতি বছৰে ভাৰত আৰু ইংলেণ্ডৰ মাজত ভ্ৰমণ কৰিছিল আৰু দুয়োখন দেশতে ভাইচৰয় হাউচ নিৰ্মাণৰ কাম কৰিছিল। লুটিয়েন্সে বাজেটৰ নিষেধাজ্ঞাৰ বাবে অট্টালিকাটো বিল্ডিংটো, ক্ষুদ্ৰ, নিয়ন্তন (৩,৭০,০০, মিমি (৩,৭০,০০)ৰ পৰা মিনি বিভক, অঞ্চল, নিলম্বন)লৈ হ্ৰাস কৰে।[5]
প্ৰথমতে বাগিচাসমূহৰ ডিজাইন আৰু বিন্যাস মোগল শৈলীত উইলিয়াম ৰবাৰ্ট মুষ্টোৱে কৰিছিল যিয়ে ভাইচৰেইন লেডী হাৰ্ডিঙৰ দ্বাৰা প্ৰভাৱিত হৈছিল যিয়ে পাছলৈ কনষ্টেন্স ভিলিয়াৰ্ছ-ষ্টুয়াৰ্টৰ গাৰ্ডেনছ অৱ দ্য গ্ৰেট মোগলছ (১৯১৩)ত লিখা কিতাপখনৰ পৰা প্ৰেৰণা বিচাৰিছিল। পৰৱৰ্তী ভাইচৰয়সকলৰ অধীনত আৰু ভাৰতীয় স্বাধীনতাৰ পিছত এই ডিজাইনসমূহৰ পৰিৱৰ্তন ঘটে।[7] স্বাধীনতাৰ পিছত ইয়াৰ নাম সলনি কৰি চৰকাৰী ভৱন ৰখা হয়।[8]
চক্ৰৱৰ্তী ৰাজগোপালাচাৰীয়ে যেতিয়া প্ৰথমজন ভাৰতত জন্মগ্ৰহণ কৰা গৱৰ্ণৰ জেনেৰেল হিচাপে কাৰ্যভাৰ গ্ৰহণ কৰিছিল আৰু এই ৰাজপ্ৰসাদ দখল কৰিছিল, তেতিয়া তেওঁ পূৰ্বৰ অতিথিশালাত থকা কেইটামান কোঠাত থাকিবলৈ পছন্দ কৰিছিল, যিটো বৰ্তমান ৰাষ্ট্ৰপতিৰ পৰিয়াল শাখা৷ তেওঁ তেতিয়াৰ ভাইচৰয়ৰ এপাৰ্টমেণ্টসমূহক অতিথিশালালৈ ৰূপান্তৰিত কৰে, য'ত ভাৰতত থকাৰ সময়ত ভ্ৰমণকাৰী ৰাষ্ট্ৰপতিসকলে থাকে।[5]
১৯৫০ চনৰ ২৬ জানুৱাৰীত যেতিয়া ৰাজেন্দ্ৰ প্ৰসাদ ভাৰতৰ প্ৰথম ৰাষ্ট্ৰপতি হয় আৰু এই ভৱনটো দখল কৰে, তেতিয়া ইয়াৰ নাম ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱন – ৰাষ্ট্ৰপতি ভৱন ৰখা হয়।[9]
তথ্যসূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ Kahn, Jeremy (30 December 2007). "Amnesty Plan for Relics of the Raj". The New York Times. https://www.nytimes.com/2007/12/30/arts/design/30kahn.html?pagewanted=all. "He also invented his own "Delhi Order" of neo-Classical columns that fuse Greek and Indian elements."
- ↑ "Rashtrapati Bhavan". The President of India. http://presidentofindia.nic.in/rb.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 23 December 2011.
- ↑ Goyal, Shikha (8 March 2017). "20 amazing facts about the Rashtrapati Bhavan". Dainik Jagran. Jagran Prakashan Limited. https://www.jagranjosh.com/general-knowledge/20-amazing-facts-about-rashtrapati-bhavan-1467780382-1। আহৰণ কৰা হৈছে: 18 September 2022.
- ↑ "New Delhi villagers seek compensation 100 years after being evicted by Raj". The Daily Telegraph. 4 August 2011. https://www.telegraph.co.uk/news/worldnews/asia/india/8681785/New-Delhi-villagers-seek-compensation-100-years-after-being-evicted-by-Raj.html.
- ↑ 5.0 5.1 5.2 5.3 5.4 "The history of Rashtrapati Bhavan : The official home of the President of India". 19 September 2015. http://www.jagranjosh.com/general-knowledge/the-history-of-rashtrapati-bhavan-the-official-home-of-the-president-of-india-1343022754-1। আহৰণ কৰা হৈছে: 19 September 2015.
- ↑ Sikh Achievers. Hemkunt Press. 2008. ISBN 978-81-7010-365-3. https://books.google.com/books?id=qfuDnpVlmlcC। আহৰণ কৰা হৈছে: 7 March 2024.
- ↑ Bowe, Patrick (2009). "'The genius of an artist': William R. Mustoe and the planting of the city of New Delhi and its gardens". Garden History খণ্ড 37 (1): 68–79. ISSN 0307-1243.
- ↑ Multiple sources:
- "About Us". Rashtrapati Bhavan. https://rashtrapatisachivalaya.gov.in/rbtour/about-us। আহৰণ কৰা হৈছে: 1 June 2021.
- Gandhi, Rajmohan (2007), Mohandas: True Story of a Man, His People, Penguin Books Limited, ISBN 9788184753172, https://books.google.com/books?id=-FDI8LkGsIAC
- Dalal, Roshen (2003), Puffin History of India For Children : 2, Puffin Books, pp. 6, ISBN 9780143335467, https://books.google.com/books?id=zTCm_zPZS2YC, আহৰণ কৰা হৈছে: 22 March 2023
- "RASHTRAPATI BHAVAN", PUBLICATIONS DIVISION (Publications Division Ministry of Information & Broadcasting), 2003, ISBN 9788123029986, https://books.google.com/books?id=dtuSDwAAQBAJ, আহৰণ কৰা হৈছে: 22 March 2023
- Gandhi, Rajmohan (2008), Gandhi: The Man, His People, and the Empire, University of California Press, pp. 632, ISBN 9780520255708, https://books.google.com/books?id=FauJL7LKXmkC
- von Tunzelmann, Alex (1971), Indian Summer: The Secret History of the End of an Empire, Simon & Schuster UK, ISBN 9781471114762, https://books.google.com/books?id=tHmPrSPzu3MC, আহৰণ কৰা হৈছে: 22 March 2023
- ↑ Hidayatullah, M. (2004). Law in the Scientific Era. Universal Law Publishing Company. ISBN 978-8175342606. https://books.google.com/books?id=31nqgwKuK3sC&pg=PA235। আহৰণ কৰা হৈছে: 3 January 2024.