লাজুকী বান্দৰ

লাজুকী বান্দৰ (Bengal slow loris)
সংৰক্ষণ স্থিতি
অসুৰক্ষিত  (IUCN 3.1)
জীৱবৈজ্ঞানিক শ্ৰেণীবিভাজন
জগৎ/ৰাজ্য:	Animalia
পৰ্ব:	Chordata
শ্ৰেণী:	Mammalia
বৰ্গ:	Primates
পৰিয়াল:	Lorisidae
গণ:	Nycticebus
প্ৰজাতি:	N. bengalensis
বৈজ্ঞানিক নাম
Nycticebus bengalensis (Lacépède, 1800)
লাজুকী বান্দৰৰ গোলকীয় বিতৰণ
সমাৰ্থক
Lori bengalensis Lacépède, 1800 N. cinereus Milne-Edwards, 1867 N. tardigradus typicus Lydekker, 1905 N. tenasserimensis Elliot, 1913 N. incanus Thomas, 1921

লাজুকী বান্দৰ (ইংৰাজী: Bengal slow loris) প্ৰধানতঃ ভাৰত উপমহাদেশ তথা ইণ্ডোনেচিয়াত পোৱা বান্দৰৰ এটা প্ৰজাতি৷ সমগ্ৰ বিশ্বত পোৱা অন্যান্য পাঁচটা লাজুকী বান্দৰৰ প্ৰজাতিৰ ভিতৰত এই প্ৰজাতিটোয়ে আটাইতকৈ বহুলভাৱে বিস্তৃত ৷ এই জন্তুবিধৰ মুৰটো ঘুৰণীয়া, সমতল মুখমণ্ডল, বৃহৎ চকু, ক্ষুদ্ৰাকৃতিৰ কাণ তথা নোমাল দেহ ইয়াৰ দেহৰ প্ৰধান বৈশিষ্ট্য৷

নামকৰণ

লাজুকী বান্দৰক পোনপ্ৰথমে ২০০১ চনত পৃথক প্ৰজাতি হিচাপে স্বীকৃতি দিয়া হয়৷ তাৰ আগলৈকে ইয়াক উপ-প্ৰজাতি ৰূপে গণ্য কৰা হৈছিল

পূৰ্বতে সুন্দা লাজুকী বান্দৰৰ উপপ্ৰজাতি ৰূপে গণ্য কৰা এই জন্তু বিধে ২০০১ চনত পোনপ্ৰথমে পৃথক প্ৰজাতিৰ স্বীকৃতি পায়৷

বিৱৰণ

লাজুকী বান্দৰৰ দেহ সৰু, ঘুৰণীয়া মুখৰ অধিকাংশ আৱৰি বৃহৎ চকুযোৰ , কাণ ক্ষুদ্ৰাকৃতিৰ৷ সমগ্ৰ দেহ ভেলভেট ৰঙৰ নোমেৰে আবৃত , মূৰ আৰু বাহুৰ নোমৰ ৰঙ পাতলীয়া৷ এই লাজকুৰীয়া জন্তুটোৰ বিষয়ে বৈজ্ঞানিক তথ্য এতিয়াও সীমিত৷ ইয়াৰ দি্বতীয় আঙুলিৰ নখটো বেঁকা হয় আৰু ইয়াক গছৰ মুঢ়াৰ পৰা পোক-পতংগ খান্দি উলিওৱাত ব্যৱহাৰ কৰে

লাজুকী বান্দৰৰ দেহৰ দৈৰ্ঘ্য ৩০-৪০ ছে. মি.৷ ওজন- ১.২-১.৩ কি.গ্ৰা.৷

উনৈশ শতিকাৰ এটি বিৱৰণত লাজুকী বান্দৰৰ বৃহৎ চকু, ঘুৰণীয়া মুৰ, ক্ষুদ্ৰাকৃতিৰ কাণৰ প্ৰদৰ্শন

লাজুকী বান্দৰৰ মূৰৰ আগৰ পৰা পিঠিৰ ফাললৈ এটা ডাঠ দীঘলীয়া আঁক আছে৷ ইয়াৰ আগঠেং দুখন প্ৰায় বগা৷

বসতিস্থান

লাজুকী বান্দৰৰ অন্যন্য সকলো প্ৰজাতিতকৈ ই বহুল ভাৱে বিস্তৃত হৈ আছে৷ ভাৰত উপমহাদেশ, বাংলাদেশ, ইণ্ডোনেছিয়া, কম্বোডিয়া, লাওছ, ম্যানমাৰ, ভিয়েটনাম, দক্ষিণ চীন তথা থাইলেণ্ড জুৰি এই জন্তুৰ আৱাসভূমি৷ এই লাজুকী বান্দৰ বিধ মূলত: উত্তৰ-পূব ভাৰত অৰ্থাৎ অসম, অৰুণাচল প্ৰদেশ, মিজোৰাম, নাগালেণ্ড, মেঘালয়, মণিপুৰ আৰু ত্ৰিপুৰাৰ গভীৰ চিৰসেউজীয়া তথা সেমেকা পৰ্ণপাতী অৰণ্যত পোৱা যায়৷

বিচৰণ

লাজুকী বান্দৰ নিশাচৰ জন্তু৷ ইয়াৰ খাদ্য হ’ল, ফল-মূল, গছৰ পাত, চৰাই, পোক-পতংগ ইত্যাদি৷ অকলশৰে নাইবা যোৰ পাতি থাকে৷ ফল-মূল খাওতে ওলোটাকৈ ওলমি থাকিব পাৰে ৷

লাজুকী বান্দৰে গছৰ গাৰ পৰা নি:সৃত ৰসো খাদ্য হিচাপে গ্ৰহণ কৰে

দিনৰ ভাগত ই গভীৰ জোপোহা বা গছৰ খোৰোঙত নিদ্ৰামগ্ন হৈ থাকে৷ মতা-মাইকী উভয়ে নিজা ঠাই (territory) মূত্ৰৰ সহায়ত চিহ্নিত কৰে৷

স্থিতি তথা সংৰক্ষণ

২০০৮ চনৰ আই.ইউ. চি. এন (IUCN) ৰ ৰেড ডাটা লিষ্টত লাজুকী বান্দৰক "বিপথগামী" (Vulnerable) প্ৰজাতি হিচাপে চিহ্নিত কৰা হৈছে৷ চোৰাংচিকাৰ তথা বনাঞ্ছল ধ্বংসকে ইয়াৰ বাবে জগৰীয়া কৰা হয় ৷

বহি:সংযোগ

• Francis, Charles A. (2008). A Field Guide to the Mammals of South-East Asia. প্ৰকাশক London: New Holland. ISBN 1-84537-735-4. 

• Groves, Colin P. (16 November 2005). "Nycticebus bengalensis". In Wilson, Don E., and Reeder, DeeAnn M., eds. Mammal Species of the World: A Taxonomic and Geographic Reference (3rd সম্পাদনা). প্ৰকাশক Baltimore: Johns Hopkins University Press. ISBN 978-0-8018-8221-0. OCLC 62265494. http://www.bucknell.edu/msw3/browse.asp?id=12100113. 

• Groves, C.P. (2001). Primate Taxonomy. Smithsonian Institution Press. ISBN 978-1560988724. 

• Osman-Hill, W.C. (1953). Primates: Comparative Anatomy and Taxonomy. Strepsirhini. প্ৰকাশক Edinburgh, Scotland: Edinburgh University Press. 
• Smith, Andrew T.; Xie, Yan; Hoffman, Robert S.; Lunde, Darrin (2008). A Guide to the Mammals of China. Princeton University Press. ISBN 978-0691099842. 
• Vivek Menon,2003, A field Guide to Indian Mammals