কাঠামোবদ্ধ প্ৰভাৱ
কাঠামোবদ্ধ প্ৰভাৱ (ইংৰাজী: Framing effect) হৈছে একধৰণৰ বোধগত পক্ষপাতিতা য'ত মানুহে বিকল্প এটা নিৰ্বাচনৰ সময়ত সেইটো যোগাত্মক সংকেতৰ দ্বাৰা উপস্থাপিত নে বিয়োগাত্মক সংকেতৰ দ্বাৰা উপস্থাপিত-তাৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়ে। উদাহৰণস্বৰূপে-পৰাজয় অথবা প্ৰাপ্তিৰ বিষয়টো।[1]
যোগাত্মক কাঠামো এটা উপস্থাপন কৰিলে মানুহে তাৰ লগত জড়িত হৈ থকা ৰিস্কক আওকান কৰে। আনহাতে বিয়োগাত্মক বা ঋণাত্মক কাঠামোৰ জৰিয়তে উপস্থাপন কৰিলে ৰিস্কৰ কথাটো বিবেচনালৈ আনে।[2] লাভ আৰু লোকচানক ফলাফলকেন্দ্ৰিক দিশৰ পৰা ব্যাখ্যা কৰা হয়। (যেনে-মানুহবোৰ বাচিল বা নাবাচিল, ৰোগৰ চিকিৎসা হ'ল বা নহ'ল ইত্যাদি)
গৱেষণা[সম্পাদনা কৰক]
১৯৮১ চনৰ জীৱন আৰু মৃত্যু সম্পৰ্কীয় এটা কাল্পনিক পৰিস্থিতিত ভাগ লোৱা অংশগ্ৰহণকাৰীক ভিন্ন শৈলীৰে লিখা বাক্যই কিদৰে প্ৰভাৱিত কৰিছিল সেইয়া এম'ছ ভাৰস্কি আৰু ডেনিয়েল কাহনেমেন-এ লগ হৈ অন্বেষণ কৰিছিল। [2]
মাৰাত্মক ব্যাধি এটাত আক্ৰান্ত ৬০০ গৰাকী মানুহৰ চিকিৎসাৰ বাবে দুটা পদ্ধতি বাছনিত উঠিছিল। প্ৰথমটো চিকিৎসা-পদ্ধতি A য়ে ৪০০ গৰাকী ব্যক্তিৰ মৃত্যু ঘটাব, আনহাতে B পদ্ধতিৰ ৩৩% সম্ভাৱনা আছে যে কোনো মানুহৰেই মৃত্যু নঘটে; কিন্তু ৬৬% সম্ভাৱনা আছে প্ৰত্যকৰে মৃত্যু ঘটিব। এই বিকল্পটো তাৰ পাছত অংশগ্ৰহণকাৰীসকলৰ মাজত উপস্থাপন কৰোৱা হৈছিল-যোগাত্মক আৰু ঋণাত্মক দুয়োটা কাঠামোৰ জৰিয়তে। অৰ্থাৎ-কিমানজন মানুহ জীয়াব থাকিব আৰু কিমানজন মানুহ মৰিব।
| কাঠামো | প্ৰথমটো চিকিৎসা-পদ্ধতি A | দ্বিতীয়টো চিকিৎসা-পদ্ধতি B |
|---|---|---|
| যোগাত্মক | "২০০জনৰ প্ৰাণ বাচিব" | "৩৩% সম্ভাৱনা আছে যে ৬০০ গৰাকীৰেই প্ৰাণ বাচিব, কিন্তু ৬৬% সম্ভাৱনা আছে যে কোনো নাবাচে। " |
| ঋণাত্মক | "৪০০ জনৰ মৃত্যু ঘটিব" | "৩৩% সম্ভাৱনা আছে যে কোনো মানুহৰেই মৃত্যু নহয়, ৬৬% সম্ভাৱনা আছে যে ৬০০ গৰাকীয়েই মৃত্যু ঘটিব। " |
যোগাত্মক কাঠামোৰ সহায়ত ("২০০ গৰাকীৰ জীৱন বাচিব") যেতিয়া A চিকিৎসা-পদ্ধতিটোক উপস্থাপন কৰা হ'ল, তেতিয়া ৭২% অংশগ্ৰহণকাৰীয়ে সেইটো নিৰ্বাচন কৰিলে। আনহাতে একেটা বিকল্পকে যেতিয়া নেতিবাচক কাঠামোৰ ("৪০০ গৰাকীৰ মৃত্যু হ'ব") সহায়ত উপস্থাপন কৰা হ'ল, তেতিয়া সেইটো মাত্ৰ ২২% অংশগ্ৰহণকাৰীয়েহে গ্ৰহণ কৰিলে।
এই প্ৰভাৱটো অইন কিছুমান প্ৰসংগতো দেখা পোৱা গৈছে:
- বিলম্বিত পঞ্জীয়নৰ বাবে জৰিমণা বিহাৰ সিদ্ধান্ত লোৱাত ৯৩% ডক্তৰেট ছাত্ৰই সোনকালে পঞ্জীয়ন কৰালে, কিন্তু যেতিয়া শীঘ্ৰ পঞ্জীয়নৰ বাবে ৰেহাই দিয়াৰ কথাটো ঘোষণা কৰা হ'ল তেতিয়া মাত্ৰ ৬৭% শিক্ষাৰ্থীয়েহে পঞ্জীয়ন কৰালে। [3]
- "গণতন্ত্ৰৰ ৰাজহুৱা নিন্দা" কৰিবলৈ অনুমতি দিয়া কথাটোত ৬২% মানুহেই বিৰোধ কৰিলে। কিন্তু যেতিয়া "গণতন্ত্ৰৰ ৰাজহুৱা নিন্দা কৰাত নিষেধাজ্ঞা" দিয়াৰ কথা কোৱা হ'ল, তেতিয়া মাত্ৰ ৪৬% নাগৰিকেহে তাক সমৰ্থন কৰিলে। [4]
- যেতিয়া অৰ্থনৈতিক আঁচনি এখনত নিবনুৱাৰ হাৰতকৈ নিয়োগৰ হাৰত গুৰুত্ব প্ৰদান কৰা হয়, তেতিয়া তাক অধিকসংখ্যক মানুহে সমৰ্থন কৰে। [5]