ইণ্টেল ৮০৮৫
 |
 ইণ্টেল ৮০৮৫ | |
| শ্ৰেণী | ৮ বিট মাইক্ৰ'প্ৰচেছৰ |
|---|---|
| পৰিবেশনৰ সীমা | |
| ৩-৬ মেগাহাৰ্টজ | |
ইণ্টেল ৮০৮৫ হৈছে ইণ্টেলৰ দ্বাৰা নিৰ্মিত আৰু ১৯৭৬ চনৰ মাৰ্চ মাহত প্ৰৱৰ্তিত একটি ৮-বিট মাইক্ৰ'প্ৰচেছৰ। ই ইণ্টেলে নিৰ্মাণ কৰা শেষৰটো ৮-বিট মাইক্ৰ'প্ৰচেছৰ।[1]
পাৰ্ট নম্বৰত থকা "৫" য়ে এই কথাটো উজ্জ্বল কৰি তুলিছিল যে ৮০৮০ৰ +৫, -৫ আৰু +১২Vৰ তুলনাত ৮০৮৫ একক +৫-ভল্ট (V) শক্তি যোগান ব্যৱহাৰ কৰে, যিয়ে ৮০৮৫ক এই সময়লৈকে বেছিভাগেই +৫Vৰ ব্যৱস্থাত একত্ৰিত কৰাটো সহজ কৰি তোলে। আনটো ডাঙৰ পৰিৱৰ্তন আছিল এটা ছিৰিয়েল পৰ্ট যোগ কৰা, পৃথক ইনপুট আৰু আউটপুট পিনৰ সৈতে। সৰল ব্যৱস্থাপ্ৰণালীত প্ৰায়ে এইটোৱেই প্ৰয়োজনীয় আছিল আৰু এই কাৰ্য্যক্ষমতা প্ৰদান কৰিবলৈ পৃথক সংহত বৰ্তনীৰ প্ৰয়োজনীয়তা নাইকিয়া হৈছিল, লগতে ফলস্বৰূপে কম্পিউটাৰ বাছ সৰল কৰা হৈছিল। ৮০৮০ৰ তুলনাত নিৰ্দেশনাৰ গোটত একমাত্ৰ পৰিৱৰ্তন আছিল এই পিনসমূহ ব্যৱহাৰ কৰি তথ্য পঢ়া আৰু লিখাৰ নিৰ্দেশনা।
৮০৮৫ ৪০ পিন ডিআইপি পেকেজত যোগান ধৰা হয়। নতুন ছিৰিয়েল পিনসমূহ দিয়া হৈছে, ইয়াৰ বাবে ঠিকনা (AD 0 -AD 7) বাছৰ ৮-বিট ডাটা বাছৰ সৈতে মাল্টিপ্লেক্স কৰাৰ প্ৰয়োজন আছিল। ইয়াৰ অৰ্থ হ'ল এটা সম্পূৰ্ণ ১৬-বিট ঠিকনা ধাৰ্য্য কৰিবলৈ ইয়াক দুটা ৮-বিট মান হিচাপে পঠোৱাৰ প্ৰয়োজন হয়, আৰু সেই দুটাৰ এটাক অস্থায়ীভাৱে সংৰক্ষণ কৰিব লাগিব, অথবা লেচ কৰিব লাগিব, পৃথক হাৰ্ডৱেৰ ব্যৱহাৰ কৰি। ইণ্টেলে এটা ঠিকনা লেচৰ সৈতে কেইবাটাও সমৰ্থন চিপ নিৰ্মাণ কৰিছিল। ইয়াৰ ভিতৰত আছে 8755, এটা ঠিকনা লেচৰ সৈতে, 2 KB EPROM আৰু 16 I/O পিন, আৰু 8155 256 বাইট RAM, 22 I/O পিন আৰু এটা ১৪-বিট প্ৰগ্ৰামেবল টাইমাৰ/কাউণ্টাৰৰ সৈতে। মাল্টিপ্লেক্স কৰা ঠিকনা/ডাটা বাচে 8085 আৰু এনে মেমৰি আৰু I/O চিপসমূহৰ মাজত PCB ট্ৰেকৰ সংখ্যা হ্ৰাস কৰিছিল।
৮০৮৫ ৮০৮০ৰ তুলনাত উন্নত আছিল, যদিও ১৯৮০ চনৰ আৰম্ভণিৰ পৰা মাজভাগলৈকে ইয়াক জিলগ জেড ৮০ গ্ৰহণ কৰে, যিয়ে ডেস্কটপ কম্পিউটাৰৰ বহুখিনি ভূমিকা গ্ৰহণ কৰে। যদিও কম্পিউটাৰত বহুলভাৱে ব্যৱহাৰ কৰা হোৱা নাছিল, তথাপিও মাইক্ৰ'কণ্ট্ৰ’লাৰ হিচাপে ৮০৮৫ৰ আয়ুস দীৰ্ঘদিনীয়া আছিল। ১৯৭০ চনৰ শেষৰ ফালে DECtape II কণ্ট্ৰ'লাৰ আৰু VT102 ভিডিঅ' টাৰ্মিনেলৰ দৰে সামগ্ৰীত ডিজাইন কৰা হৈছিল, 8085 এ সেই সামগ্ৰীসমূহৰ গোটেই জীৱনকালত নতুন উৎপাদনৰ বাবে কাম কৰিছিল।
বিৱৰণ
[সম্পাদনা কৰক]
Intel 8085 হৈছে Intel 8080 ৰ আধাৰত নিৰ্মিত এটা জনপ্ৰিয় ভন নিউমেন স্থাপত্যৰ মাইক্ৰ’প্ৰচেছৰ। 8080 ৰ বিপৰীতে, 8085 এ ডাটা বাছত অৱস্থা সংকেতসমূহ মাল্টিপ্লেক্স নকৰে। ইয়াৰ বিপৰীতে, ৮-বিট ডাটা বাছ ১৬-বিট ঠিকনা বাছৰ নিম্ন ৮-বিটৰ সৈতে মাল্টিপ্লেক্স কৰা হয় যাতে পিনৰ সংখ্যা ৪০ টাত সীমাবদ্ধ থাকে। অৱস্থা সংকেতসমূহ "S0" আৰু "S1" নামৰ দুটা নিৰ্দিষ্ট পিনৰ জৰিয়তে আৰু বাছ নিয়ন্ত্ৰণ সংকেতৰ সহায়ত প্ৰদান কৰা হয়। পাৱাৰ চাপ্লাইৰ বাবে পিন ৪০ আৰু মাটিৰ সংযোগৰ বাবে পিন ২০ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। পিন ৩৯টা হোল্ড সংকেতৰ বাবে ব্যৱহৃত হয়।
8085 প্ৰচেছৰ nMOS টেকন’লজী ব্যৱহাৰ কৰি নিৰ্মাণ কৰা হৈছিল। তাৰ পিছৰ "H" সংস্কৰণসমূহ উন্নত nMOS প্ৰযুক্তিত (HMOS II) প্ৰস্তুত কৰা হয়, যাক মূলত উচ্চ-দ্ৰুত ষ্টেটিক RAM নিৰ্মাণৰ উদ্দেশ্যে বিকশিত কৰা হৈছিল। 8080 ৰ দৰে ১২-ভোল্ট শক্তি যোগানৰ প্ৰয়োজন নোহোৱাকৈ, 8085 কেৱল ৫-ভোল্ট শক্তিতেই চলি যায়। ইয়াত প্ৰায় ৬,৫০০টা ট্ৰেঞ্চিষ্টৰ থাকে।[2]
8085 চিপটোৱে 8224 (ঘড়ী জেনেৰেটৰ) আৰু 8228 (চিষ্টেম নিয়ন্ত্ৰক)ৰ কামবোৰ অন্তৰ্ভুক্ত কৰে, যাৰ ফলত সংহতিটো অধিক শক্তিশালী হয়। যদিও contemporaries যেনে Z80 ত তুলনামূলকভাৱে ডিমাল্টিপ্লেক্সিংৰ প্ৰয়োজন এক নেতিবাচক দিশ, Intel 8155, 8355, আৰু 8755 মেমৰি চিপসমূহত ঠিকনা লেচ থাকিলে 8085 ৰ সৈতে এগৰাকী সম্পূৰ্ণ ব্যৱস্থাপনাৰ সৃষ্টি সম্ভৱ হয়। 8085 ত নতুন বাধাসমূহৰ সমৰ্থন পোৱা যায়। ইয়াত তিনিটা মাস্কযোগ্য ভেক্টৰযুক্ত বাধা (RST 7.5, RST 6.5, RST 5.5), এটা নন-মাস্কেবল বাধা (TRAP), আৰু এটা বাহ্যিকভাৱে সেৱাযোগ্য বাধা (INTR) থাকে। এই পাঁচটা বাধাৰ বাবে পৃথকে পৃথকে পিন থাকে, যাৰ ফলত সৰল চিষ্টেমত পৃথক ইণ্টাৰপ্ৰট নিয়ন্ত্ৰকৰ প্ৰয়োজন নোপোৱাও সম্ভৱ হয়।
RST 7.5 এটা এজ-ট্ৰিগাৰ (লেচড) ইণ্টাৰপ্ৰট, আনহাতে RST 6.5 আৰু 5.5 স্তৰ-সংবেদনশীল। TRAP বাদে সকলো বাধা EI (Enable Interrupt) নিৰ্দেশে সামৰ্থবান আৰু DI (Disable Interrupt) নিৰ্দেশে নিষ্ক্ৰিয় কৰা যায়। ইয়াৰ উপৰিও, SIM (Set Interrupt Mask) আৰু RIM (Read Interrupt Mask) হৈছে 8085 ৰ একমাত্ৰ বিশেষ নিৰ্দেশনা যি 8080 ত নাছিল। এইবোৰে তিনিটা মাস্কযোগ্য RST ইণ্টাৰপ্ৰট পৃথকে পৃথকে নিয়ন্ত্ৰণ কৰাৰ সুবিধা দিয়ে। সাধাৰণ CPU ৰিছেটৰ পিছত এই বাধাবোৰ নিজে নিজে মাস্ক কৰা হয়।
SIM আৰু RIM নিৰ্দেশে গ্ল’বেল ইণ্টাৰপ্ৰট অৱস্থা, পৃথক RST মাস্ক অৱস্থা, পেণ্ডিং বাধাৰ অৱস্থা, আৰু RST 7.5 ৰ লেচ ফ্লিপ-ফ্লপ ৰিছেট কৰিবলৈ, লগতে SID (Serial Input Data) আৰু SOD (Serial Output Data) পিনৰ জৰিয়তে সিৰিয়েল ডাটা পঠিওৱা আৰু গ্ৰহণৰ সুবিধা দিয়ে—যি সকলো কাম প্ৰগ্ৰেমৰ অধীনত, স্বতন্ত্ৰভাৱে নিয়ন্ত্ৰণ কৰিব পৰা যায়।
SIM (Set Interrupt Mask) আৰু RIM (Read Interrupt Mask) নিৰ্দেশনাসমূহ প্ৰত্যেকেই চাৰিটা ঘড়ী চক্ৰ (T-অৱস্থা)ত সম্পন্ন হয়। এইকাৰণে, SID (Serial Input Data) নমুনা কৰা বা SOD (Serial Output Data) টগল কৰাটো, কোনো সাধাৰণ I/O পোৰ্ট বা মেমৰি-মেপ কৰা পোৰ্ট ব্যৱহাৰ কৰি কৰা সংকেত নমুনা বা টগল কৰাতকৈ যথেষ্ট দ্ৰুত হয় — যেনে Intel 8155 ৰ কোনো এখন পোৰ্টৰ দ্বাৰা কৰা কাম। এই দৃষ্টিকোণৰ পৰা, SID পিনটোক 8085 চনৰ সমসাময়িক 6502 প্ৰচেছৰৰ SO ("Set Overflow") পিনৰ সৈতে তুলনা কৰিব পাৰি।
8080 ৰ দৰে, 8085 প্ৰচেছৰে বাহ্যিকভাৱে সৃষ্টি হোৱা অপেক্ষা অৱস্থাসমূহৰ জৰিয়তে ধীৰ গতিৰ মেমৰিসমূহক গ্ৰহণ কৰিব পাৰে — READY (পিন 35) পিনৰ সহায়ত। লগতে, HOLD (পিন 39) আৰু HLDA (পিন 38) সংকেত ব্যৱহাৰ কৰি প্ৰচেছৰে প্ৰত্যক্ষ মেমৰি অভিগম (DMA) সন্মিলিত কৰিব পাৰে।
8085 ত 8080 তকৈ এটা গুৰুত্বপূৰ্ণ উন্নতি হৈছে—ই নিজেই এক পাইজোইলেক্ট্ৰিক স্ফটিকৰ সহায়ত ঘড়ী সংকেত সৃষ্টি কৰিব পাৰে। চিপটোৱে এক বিল্ট-ইন ঘড়ী জেনেৰেটৰ সংযোজিত ৰাখে, যিয়ে স্ফটিক কম্পাঙ্কৰ আধাৰত অভ্যন্তৰীণভাৱে উচ্চ-প্ৰসাৰণ দু-ফেজ ঘড়ী সংকেত সৃষ্টি কৰে (উদাহৰণস্বৰূপে, 6.14 MHz স্ফটিকেৰে 3.07 MHz ঘড়ী সংকেত সৃষ্টি হয়)। এই অভ্যন্তৰীণ ঘড়ী সংকেত এটা আউটপুট পিনত উপলব্ধ থাকে, যাৰ দ্বাৰা পেৰিফেৰেল ডিভাইচ বা অন্য CPU সমূহক এই ঘড়ীৰ সৈতে লক-ষ্টেপ সমন্বয়ত চলাব পাৰি।
8085 ক বাহ্যিক দোলকৰ দ্বাৰাও ঘড়ী সংকেত প্ৰদান কৰিব পৰা যায়, যাৰ ফলত বহু-প্ৰচেছৰ বিশিষ্ট চিষ্টেমত এটা সাধাৰণ চিষ্টেম-ঘড়ী ব্যৱহাৰ কৰি সকলো প্ৰচেছৰ একেলগে চলাব পৰা যায়। ই লগতে CPU ক বাহ্যিক সময় প্ৰসংগ, যেনে ভিডিঅ' সংকেত বা উচ্চ-নিখুঁত টাইম ৰেফাৰেন্সৰ সৈতে সমন্বয় কৰিবলৈ সক্ষম কৰে।
8085 হৈছে Intel 8080 ৰ এটা বাইনাৰী সুসংগত সংস্কৰণ। ই 8080 ৰ সকলো নিৰ্দেশনা সমৰ্থন কৰে, একে আচৰণ, একে ফলাফল (ফ্লেগসমূহত প্ৰভাৱসহ), কেৱল এটা ব্যতিক্ৰম বাদে — AND/ANI নিৰ্দেশ যিয়ে AC (Auxiliary Carry) ফ্লেগ সংহতিত অলপ বেলেগ ব্যৱহাৰ কৰে। এইসকলৰ অৰ্থ হ'ল 8080 ৰ বাবে লিখা প্ৰগ্ৰেমসমূহ (ROM বা RAM ভিত্তিক) কোনো ধৰণৰ সংশোধন নকৰাকৈ 8085 ত চলাব পাৰি। কিছুমান বিশেষ ক'ড যিয়ে সময়-নিযুক্ত আচৰণ বা AC ফ্লেগৰ সংহতিক বিশেষভাৱে ব্যৱহাৰ কৰে, সেইবোৰ বাদ দিলে প্ৰায় সকলো ক'ডেই পোনপটীয়াকৈ চালনা কৰিব পাৰি।
8085 ত নিৰ্দেশনাসমূহৰ কাৰ্য্য-সময় কিছু পৰিমাণে 8080 ৰ পৰা ভিন্ন। উদাহৰণস্বৰূপে, 8-বিট নিযুক্তি যেনে INR, DCR, বা সাধাৰণ MOV r,r নিৰ্দেশনাসমূহ 8085 ত এটা ঘড়ী চক্ৰ দ্ৰুত — কিন্তু আনহাতে, ষ্টেক-জড়িত 16-বিট নিৰ্দেশ (PUSH আদিৰ দৰে) অলপ সময় অধিক লৈ কৰে। সামগ্ৰিকভাৱে, 8085 এ 8080 ৰ তুলনাত প্ৰায় তিনি ঘড়ী চক্ৰ দ্ৰুত।[nb 1]
প্ৰয়োগ
[সম্পাদনা কৰক] | এই অনুচ্ছেদটো খালি। আপুনি ইচ্ছা কৰিলে তথ্য সংযোগ কৰিব পাৰে। |
শিক্ষামূলক ব্যৱহাৰ
[সম্পাদনা কৰক] | এই অনুচ্ছেদটো খালি। আপুনি ইচ্ছা কৰিলে তথ্য সংযোগ কৰিব পাৰে। |
ছিমোলে'টৰ
[সম্পাদনা কৰক]৮০৮৫ ছিমোলে'টৰ হৈছে এনে এবিধ ছফ্টৱে'ৰ যাক ৮০৮৫ৰ অনুৰূপক হিচাপে বিভিন্ন আধুনিক "অ'পাৰেটিং ছিষ্টেম"ত ব্যৱহাৰ কৰিব পাৰি। কিছুমান প্ৰচলিত ৮০৮৫ ছিমোলে'টৰৰ তথ্য তলত দাঙি ধৰা হ'ল -
- GNUSim8085 - "ৱিনড'জ" আৰু "লিনাক্স"ত ব্যৱহাৰৰ উপযোগী।
- Win85 - "ৱিনড'জ"ৰ বাবে মুক্ত উৎসৰ "ছিমোলে'টৰ/দিবাগাৰ" ("এম. আই. টি"ৰ লাইচেন্স যুক্ত)।
- "এণ্ড্ৰইড" উপযোগী বিভিন্ন ছিমোলে'টৰ। [3]
- ENVI85 - প্ৰফেছৰদ্বয় ফেডিস্ক্যান আৰু এডৱিন কেইৰ দ্বাৰা বিকশিত। ৰমেশ গাওঁকাৰৰ "মাইক্ৰ'প্ৰচেছৰ আৰ্কিটেক্সাৰ, প্ৰ'গ্ৰামিং এণ্ড এপ্লিকেচন ৱিথ 8085" নামৰ বহুল প্ৰচলিত কিতাপখনৰ লগত সম্বলিত "চি.ডি."ত উক্ত ছিমোলে'টৰ উপলব্ধ।
লগতে চাওক
[সম্পাদনা কৰক]তথ্য সংগ্ৰহ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ "Intel® Microprocessor Quick Reference Guide - Year". www.intel.com. https://www.intel.com/pressroom/kits/quickrefyr.htm.
- ↑ The history of the microcomputer-invention and evolution, S Mazor - Proceedings of the IEEE, 1995
- ↑ [1]
উদ্ধৃতি ত্ৰুটি: <ref> টেগ্সমূহ "nb" নামৰ এটা গোটৰ বাবে আছে, কিন্তু তাৰ <references group="nb"/> টেগ্ পোৱা নগ'ল