কাথোয়ে
কাথোয়ে(Kathoey) বা কাটৈ(katoey) (খ্মেৰ: ខ្ទើយ; khtəəy, লাও: ກະເທີຍ; ka thœ̄i, থাই: กะเทย; RTGS: kathoei; থাই উচ্চাৰণ: [kàttʰɤ˜j]) এটা পৰিচয় কম্বোডিয়া, লাওছ আৰু থাইলেণ্ডৰ লোক, যাৰ পৰিচয় ইংৰাজীত কিছুমান ক্ষেত্ৰত হিজড়া মহিলা বুলি বৰ্ণনা কৰা হ'ব পাৰে, বা আন কিছুমান ক্ষেত্ৰত নাৰীসুলভ সমকামী পুৰুষ বুলি বৰ্ণনা কৰা হ'ব পাৰে। এই লোকসকল পৰম্পৰাগতভাৱে হিজড়া নহয়, অৱশ্যে তৃতীয় লিংগ হিচাপে দেখা যায়, দুটা আত্মা থকা এটা শৰীৰ। থাইলেণ্ডৰ হিজড়া মহিলাসকলে নিজকে কওঁতে বেছিভাগেই kathoey ৰ বাহিৰে আন শব্দ ব্যৱহাৰ কৰে, যেনে phuying (থাই: ผู้หญิง, 'মহিলা')। থাইলেণ্ডৰ যথেষ্ট সংখ্যক লোকে কাথোয়েক পৃথক লিংগৰ বুলি গণ্য কৰে, য'ত কিছুমান হিজড়া মহিলাও অন্তৰ্ভুক্ত।[1] থাইলেণ্ডত কাথোয়েইসকলে যি বহুতো আৰ্থ-ৰাজনৈতিক বাধাৰ সন্মুখীন হয়, তাৰ সন্মুখীন হৈ ২০১৫ চনৰ জানুৱাৰী মাহলৈকে কাথোয়ে সক্ৰিয়তাই অন্যায় লিংগ বৈষম্যৰ পৰা সাংবিধানিক সুৰক্ষাৰ সূচনা কৰিছে যদিও তৃতীয় লিংগৰ এটা পৃথক শ্ৰেণীক এতিয়াও আইনগতভাৱে স্বীকৃতি দিয়া হোৱা নাই।[2]
ইতিহাস[সম্পাদনা কৰক]
ঐতিহাসিক বিৱৰণী অনুসৰি মহিলাৰ কাপোৰ পিন্ধি যৌন আদান-প্ৰদান বিচৰা খ্মেৰ যুৱকৰ উপস্থিতি ৭০০ বছৰতকৈও অধিক পুৰণি। ১২৯৬–১২৯৭ চনত কম্বোডিয়াৰ আংক’ৰ ৱাট অঞ্চল ভ্ৰমণ কৰা ঝৌ ডাগুয়ান নামৰ চীনা পৰ্যবেক্ষকৰ এটা বিৱৰণীত এই কথা উল্লেখ কৰা হৈছে। তেওঁ লক্ষ্য কৰিছিল যে বহুতো "কেটামাইট" বা পেডেৰাষ্ট সম্পৰ্কত থকা লোমশ ল'ৰা আছিল, যিয়ে চীনা পুৰুষক আড়ম্বৰপূৰ্ণ উপহাৰৰ প্ৰতিশ্ৰুতিৰে প্ৰলোভিত কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল।[3][4]"কাথোয়ে" শব্দটো হিজড়া মহিলা বা "তৃতীয় লিংগ"ক বুজাবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হয়। ইয়াৰ ব্যৱহাৰ ১৯ শতিকাৰ ১৮০০ চনৰ আশে-পাশে লিখা কম্বোডিয়ান গ্ৰন্থ Chbab Srey ৰ ব্যাখ্যাৰ পৰা আৰম্ভ হয়।
পৰিভাষা[সম্পাদনা কৰক]
১৯৫ গৰাকী থাই হিজড়া মহিলাৰ ওপৰত কৰা এক অধ্যয়নত দেখা গৈছে যে অংশগ্ৰহণকাৰীসকলৰ অধিকাংশই নিজকে ফুয়িং (ผู้หญิง ‘মহিলা’) বুলি উল্লেখ কৰে, সংখ্যালঘুসকলে নিজকে ফুয়িং প্ৰফেট গীত (‘দ্বিতীয় ধৰণৰ মহিলা’) বুলি উল্লেখ কৰে আৰু অতি কম সংখ্যকে নিজকে ফুয়িং বুলি উল্লেখ কৰে ।[5] কাটৈ সম্পৰ্কীয় বাক্যাংশসমূহৰ ভিতৰত আছে ফেট থি চাম (เพศที่สาม, 'তৃতীয় লিংগ'), আৰু সাও প্ৰফেটৰ গীত বা phu ying প্ৰফেত গীত (สาวประเภทสอง, ผู ้หญิงประเภทสอง—দুয়োটাৰ অৰ্থ 'দ্বিতীয়- টাইপ মহিলা')। কথোয় শব্দটো খ্মেৰ ខ្ទើយ khteuy ৰ। [6] ইংৰাজী কথোপকথনত ইয়াক বেছিভাগ সময়তে লেডিবয় বুলি অনুবাদ কৰা হয়, যিটো প্ৰকাশ সমগ্ৰ দক্ষিণ-পূব এছিয়াতে জনপ্ৰিয় হৈ পৰিছে।
সাধাৰণ বিৱৰণ[সম্পাদনা কৰক]
যদিও ইংৰাজীত kathoeyক প্ৰায়ে ‘transgender woman’ বুলি অনুবাদ কৰা হয়, তথাপিও থাইলেণ্ডত এই শব্দটো শুদ্ধ নহয়। হিজড়া লোকৰ লগতে এই শব্দটোৱে সমকামী পুৰুষক বুজাব পাৰে, আৰু প্ৰথমে ইয়াক আন্তঃলিংগ লোকক বুজাবলৈ ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল।[7] ১৯৬০ চনৰ আগতে কাথোইৰ ব্যৱহাৰত প্ৰধান যৌন নীতিৰ পৰা বিচ্যুত হোৱা যিকোনো ব্যক্তিক অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হৈছিল।[8] অনুবাদৰ এই বিভ্ৰান্তিৰ বাবেই kathoey ৰ ইংৰাজী অনুবাদ সাধাৰণতে ‘ladyboy’ (বা শব্দটোৰ ভিন্নতা) হয়।
kathoey শব্দটোৰ ব্যৱহাৰে প্ৰকাশ কৰে যে ব্যক্তিজনে নিজকে এক প্ৰকাৰৰ পুৰুষ হিচাপে চিনাক্ত কৰে, ইয়াৰ বিপৰীতে sao praphet গীত (যিটোৱে "ট্ৰেন্স মহিলা"ৰ দৰে "মহিলা" (sao) পৰিচয়ৰ ইংগিত দিয়ে), আৰু phet thi ৰ বিপৰীতে sam ('তৃতীয় লিংগ')। 'দ্বিতীয় প্ৰকাৰৰ মহিলা' বুলি অনুবাদ কৰিব পৰা ফু ইং প্ৰফেট গীত শব্দটো কাথোয়ক বুজাবলৈও ব্যৱহাৰ কৰা হয়।[9]: ১৪৬ থাইলেণ্ডৰ যৌন ৰাজনীতিৰ অষ্ট্ৰেলিয়ান পণ্ডিত পিটাৰ জেকচনে দাবী কৰে যে প্ৰাচীন কালত কাথোয় শব্দটো ব্যৱহাৰ কৰা হৈছিল আন্তঃলিংগ লোকক বুজাবলৈ আৰু ২০ শতিকাৰ মাজভাগত ইয়াৰ অৰ্থ সলনি হৈ ক্ৰছ ড্ৰেছিং কৰা পুৰুষক সামৰি লোৱা হয়।[10] কাথোই আধুনিক থাই সংস্কৃতিৰ এক চিনাকি প্ৰতীক হৈ পৰিছিল।[11] এই শব্দটোৱে নাৰীত্বৰ বিভিন্ন মাত্ৰা প্ৰদৰ্শন কৰা পুৰুষক বুজাব পাৰে। বহুতে মহিলাৰ দৰে সাজ-পোছাক পিন্ধি "নাৰী" চিকিৎসা পদ্ধতি যেনে স্তন ইমপ্লাণ্ট, হৰম'ন, ছিলিকন বেজী, বা এডামৰ আপেল হ্ৰাস কৰা আদিৰ অধীনত থাকে। আন কিছুমানে মেকআপ পিন্ধি নাৰীসুলভ সৰ্বনাম ব্যৱহাৰ কৰে, কিন্তু পুৰুষৰ দৰে সাজ-পোছাক পিন্ধে, আৰু হিজড়াতকৈ পশ্চিমীয়া শ্ৰেণীৰ নাৰীসুলভ সমকামী পুৰুষৰ দৰে সাজ পোছাক পিন্ধে ।
বিশেষকৈ kathoey-saloey ৰূপত kathoey শব্দটোক অপমানজনক বুলি ধৰিব পাৰি। ইয়াৰ অৰ্থ ইংৰাজী ভাষাৰ 'পৰী' বা 'ৰাণী'ৰ সৈতে মিল আছে।[12] কাথোয়েক সমকামীসকলৰ বাবে অপমানজনক শব্দ হিচাপেও গণ্য কৰা হয়।[13]
তথ্যসূত্ৰ[সম্পাদনা কৰক]
- ↑ Winter, Sam (2003). Research and discussion paper: Language and identity in transgender: gender wars and the case of the Thai kathoey. Paper presented at the Hawaii conference on Social Sciences, Waikiki, June 2003. Article online Archived 29 March 2012 at the Wayback Machine.
- ↑ Yeung, Isobel. "Trans in Thailand (Part 1)." VICE Video. N.p., n.d. Web. 30 April 2017.
- ↑ BEING LGBT IN ASIA: CAMBODIA COUNTRY REPORT (PDF), p. 16
- ↑ Kem Vichet (14 October 2022). "Common misconceptions and the overlap between anti-gender and anti-gay rights sentiment in Cambodia".
- ↑ Winter, Sam (14 June 2006). "Thai Transgenders in Focus: Demographics, Transitions and Identities". International Journal of Transgenderism. 9 (1): 15–27. doi:10.1300/J485v09n01_03. ISSN 1553-2739. S2CID 143719775.
- ↑ Jackson, Peter A (1989). Male Homosexuality in Thailand; An Interpretation of Contemporary Thai Sources. Elmhurst NY: Global Academic Publishers.
- ↑ Jackson, Peter A (1989). Male Homosexuality in Thailand; An Interpretation of Contemporary Thai Sources. Elmhurst NY: Global Academic Publishers.
- ↑ Jackson, Peter A. First Queer Voices from Thailand: Uncle Go's Advice Columns for Gays, Lesbians and Kathoeys. Hong Kong: Hong Kong U Press, 2016. Print.
- ↑ Jackson, Peter (1999). Lady Boys, Tom Boys, Rent Boys: Male and Female Homosexualities in Contemporary Thailand. Haworth Press. ISBN 978-0-7890-0656-1.
- ↑ Jackson, Peter (2003). Performative Genders, Perverse Desires: A Bio-History of Thailand's Same-Sex and Transgender Cultures Archived 3 April 2007 at the Wayback Machine in "Intersections: Gender, History and Culture in the Asian Context," Issue 9, August 2003. See paragraph "The Homosexualisation of Cross-Dressing."
- ↑ Winter, Sam. Queer Bangkok: Twenty-first Century Markets, Media, and Rights. Aberdeen, Hong Kong: Hong Kong U Press, 2011
- ↑ CPAmedia.com: Thailand's Women of the Second Kind (archive)
- ↑ Ojanen, Timo T. (2009). "Sexual/gender minorities in Thailand: Identities, challenges, and voluntary-sector counseling". Sexuality Research and Social Policy. 6 (2): 4–34. doi:10.1525/srsp.2009.6.2.4. S2CID 143531913.