গ্লুমি ছানডে
গ্লুমি ছানডে (ইংৰাজী: Gloomy Sunday, হাঙ্গেৰীয়ান: Szomorú Vasárnap) ("Hungarian Suicide Song" বুলিও জনা যায়) 'হাঙ্গেৰীয়ান' পিয়ানোবাদক আৰু কম্পোজাৰ 'ৰেজো সেৰেসে' নামৰ ব্যক্তিজনে ১৯৩৩ চনত কম্পোজ কৰা এটি গান। এই গান শুনি এশৰো বেছি মানুহে আত্মহত্যা কৰিছে।[1] গানটো প্ৰকাশৰ পিছত সেৰেসেৰ স্ত্ৰীও আত্মহত্যা কৰে। ৩৫ বছৰ পিছত ৰেজো সেৰেসও এটি অট্টালিকাৰ খিৰিকীৰে জঁপিয়াই আত্মহত্যাৰ চেষ্টা কৰে যদিও তেওঁ বাচি যায়। পিছত চিকিৎসালয়ত তেওঁ ডিঙিত তাঁৰ মেৰিয়াই আত্মহত্যা কৰে। পৃথিৱীৰ বহুকেইখন দেশত এই গানটো বজোৱা নিষিদ্ধ কৰি দিছে।
গীতিকাৰ ৰেজো সেৰেসে
[সম্পাদনা কৰক]১৮৯৯ চনৰ ৩ নৱেম্বৰ, ১৮৯৯ চনত হাংগেৰীত ৰেজো সেৰেসৰ জন্ম হয়। প্ৰথমতে তেওঁ চাৰ্কাছত কাম কৰি আছিল। এবাৰ সাহসী খেল প্ৰদৰ্শন কৰি থাকোঁতে তেওঁ আঘাতপ্ৰাপ্ত হৈছিল। চাৰ্কাছৰ কেৰিয়াৰ এৰি তেওঁ গীত লিখিবলৈ আৰম্ভ কৰে। ১৯৩২ চনত পেৰিছত থকাৰ সময়ত পিয়ানোবাদক আৰু গীতিকাৰ ৰেজো সেৰেসে হাংগেৰী ভাষাত Vége a világnak শীৰ্ষক এটা গীত লিখিছিল।
গীতটিৰ পটভূমি
[সম্পাদনা কৰক]১৯৩২ চনত পেৰিছত বাস কৰি থাকোঁতে ছেৰেছে এই গীতটো প্ৰথম ৰচনা কৰিছিল।[2] তেতিয়া তেওঁ গীতিকাৰ হিচাপে নিজকে প্ৰতিষ্ঠা কৰিবলৈ চেষ্টা কৰিছিল। মূল গীতটো মূলতঃ পিয়ানোক আধাৰ হিচাপে লৈ গোৱা হৈছিল। দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ পূৰ্বে অৰ্থনৈতিক মন্দাৱস্থাৰ সময়ত এই গীতটো ৰচনা কৰা হৈছিল। ভিজি-য় ভিলাগনাক গীতটিৰ কথাই মানুহৰ ওপৰত মানুহে কৰা অত্যাচাৰ, অন্যায়ৰ প্ৰতিবাদ আৰু অন্যায় কামত লিপ্ত হোৱাসকলৰ বাবে প্ৰাৰ্থনা কৰা হৈছে।[3] ইয়াৰ উপৰিও কোৱা হয় যে দ্বিতীয় বিশ্বযুদ্ধৰ আগতে গীতটোৰ কোনো নিৰ্দিষ্ট গীত নাছিল আৰু ১৯৪৬ চনলৈকে কোনো কপিৰাইটৰ অধিকাৰ নাছিল।[4]
গীতটোৰ হতাশাজনক কথাৰ বাবে চেৰেছে প্ৰথমে গীতটোৰ বাবে প্ৰকাশক বিচাৰি উলিয়াবলৈ অসুবিধা পাইছিল। এজন সম্ভাৱ্য প্ৰকাশকে কৈছিল - এনে নহয় যে গানটো দুখৰ, কিন্তু গীতৰ কথাবোৰত কিবা এটা হতাশাজনক কথা আছে। গানটো শুনি কাৰোবাৰ ভাল লাগিব বুলি মই নাভাবো।[5] ১৯৩৩ চনৰ শেষৰ ফালে গীতটো শ্বীট মিউজিকত (কাগজ বা ছপা সংস্কৰণত লিখা) প্ৰকাশ পায় আৰু শেহতীয়াকৈ পত্নীৰ পৰা বিচ্ছিন্ন হোৱা কবি লাছলো জাভৰে লিখিছিল।[6] বিভিন্ন সূত্ৰৰ মতে, জাভৰে মৌলিক গীতটো পুনৰ লিখিছিল যদিও বহুতে তেওঁক মূল গীতিকাৰ হিচাপে কৃতিত্ব দিয়ে।[7] গীতটিৰ কথাত তেওঁ কোনো ৰাজনৈতিক আৱেগিক ভাষা ব্যৱহাৰ নকৰিলেও আপোনজনৰ মৃত্যু আৰু পৰলোকত তেওঁলোকৰ পুনৰ মিলনৰ ওপৰত আলোকপাত কৰিছে।[8][9][10] গীতটিৰ এই সংস্কৰণ জনপ্ৰিয় হৈ পৰে আৰু পিছলৈ হেৰাই যোৱা প্ৰেমৰ প্ৰতীক হৈ পৰে।[11]
নগৰীয়া কিংবদন্তি
[সম্পাদনা কৰক]বছৰ বছৰ ধৰি এই গীতটিৰ সন্দৰ্ভত কেইবাটাও নগৰীয়া কিংবদন্তি প্ৰকাশ পাইছে, বেছিভাগেই ইয়াৰ সৈতে বিভিন্ন সংখ্যক আত্মহত্যা জড়িত বুলি অভিযোগ উত্থাপন কৰিছে আৰু ৰেডিঅ’ নেটৱৰ্কসমূহে গীতটিক কথিতভাৱে নিষিদ্ধ কৰি প্ৰতিক্ৰিয়া প্ৰকাশ কৰিছে।[12] কিন্তু এই দাবীসমূহৰ অধিকাংশই প্ৰমাণহীন।[13]
১৯৩০ চনৰ প্ৰেছ ৰিপৰ্টত হাংগেৰী আৰু আমেৰিকা দুয়োখন দেশতে কমেও ১০০টা আত্মহত্যাৰ সৈতে "গ্লুমি ছাণ্ডে"ৰ সম্পৰ্ক আছিল,[14][15][16] কিন্তু ইয়াৰ সৈতে জড়িত বুলি কোৱা মৃত্যুৰ বেছিভাগেই পৰীক্ষা কৰাটো কঠিন। নগৰীয়া কিংবদন্তিটো বেছিভাগেই যেন দশকটোত সংঘটিত হোৱা হাংগেৰীৰ অধিক সংখ্যক আত্মহত্যাৰ সজ্জাহে যেতিয়া গীতটো আন কাৰণ যেনে দুৰ্ভিক্ষ আৰু দৰিদ্ৰতাৰ বাবে ৰচনা কৰা হৈছিল। কোনো গৱেষণাই গীতটো আৰু আত্মহত্যাৰ মাজত স্পষ্ট সম্পৰ্ক গঢ়ি তুলিব পৰা নাই।[13]
গীতটো লিখাৰ প্ৰায় ৩৫ বছৰৰ পাছত ১৯৬৮ চনৰ ১১ জানুৱাৰীত ইয়াৰ সুৰকাৰে নিজকে হত্যা কৰে।[17]
বিবিচিয়ে বিলি হলিডেৰ গীতটোৰ সংস্কৰণটো যুদ্ধকালীন মনোবলৰ বাবে ক্ষতিকাৰক বুলি সম্প্ৰচাৰ কৰাত নিষেধাজ্ঞা আৰোপ কৰিছিল যদিও বাদ্যযন্ত্ৰৰ সংস্কৰণত পৰিৱেশনৰ অনুমতি দিছিল।[14] কিন্তু আন কোনো ৰেডিঅ’ নিষেধাজ্ঞাৰ প্ৰমাণ কম; ২০০২ চনৰ ভিতৰত বিবিচিৰ নিষেধাজ্ঞা প্ৰত্যাহাৰ কৰা হয়।[13]
তথ্য সংগ্ৰহ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ "Gloomy Sunday Suicides". snopes.com. 1996-11-12. https://www.snopes.com/fact-check/gloomy-sunday/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2024-11-29.
- ↑ "Feel the Blues with all that Jazz". http://www.theblues-thatjazz.com/en/notes/25-jazz/2651-gloomy-sunday.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 26 December 2024.
- ↑ "Vége a világnak: r e z s ő s e r e s s l y r i c s". Archived from the original on 24 May 2013. https://web.archive.org/web/20130524063616/http://www.phespirit.info/gloomysunday/lyrics_seress.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 26 December 2024.
- ↑ "Rezső Seress' Gloomy Sunday - Board". Archived from the original on 25 April 2012. https://web.archive.org/web/20120425150835/http://rezsoseress.proboards.com/index.cgi?board=sunday&action=display&thread=8। আহৰণ কৰা হৈছে: 26 December 2024.
- ↑ "g l o o m y s u n d a y o v e r t u r e t o d e a t h". Archived from the original on 24 May 2013. https://web.archive.org/web/20130524082609/http://www.phespirit.info/gloomysunday/article_01.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 26 December 2024.
- ↑ "Feel the Blues with all that Jazzand more". http://www.theblues-thatjazz.com/en/notes/25-jazz/2651-gloomy-sunday.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 26 December 2024.
- ↑ Harry Witchel (2010). You are what You Hear: How Music and Territory Make Us who We are. Algora Publishing. পৃষ্ঠা. 106.
- ↑ D. P. MacDonald. "g l o o m y s u n d a y o v e r t u r e t o d e a t h". Archived from the original on 24 May 2013. https://web.archive.org/web/20130524082609/http://www.phespirit.info/gloomysunday/article_01.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 26 December 2024.
- ↑ "s z o m o r ú v a s á r n a p l á s z l ó j á v o r l y r i c s". Archived from the original on 21 January 2013. https://web.archive.org/web/20130121200436/http://www.phespirit.info/gloomysunday/lyrics_javor.htm। আহৰণ কৰা হৈছে: 26 December 2024.
- ↑ World of Poetry: "Szomorú Vasárnap". Accessed 11 June 2013
- ↑ "This Song’s a Killer: The Strange Tale of “Gloomy Sunday”". http://www.mentalfloss.com/blogs/archives/97270। আহৰণ কৰা হৈছে: 26 December 2024.
- ↑ "Gloomy Sunday – Music to Die for? – A14150477". H2g2.com. http://h2g2.com/dna/h2g2/plain/A14150477। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-07-26.
- ↑ 13.0 13.1 13.2 "Gloomy Sunday Suicides". Snopes.com. 12 November 1996. http://www.snopes.com/music/songs/gloomy.asp। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-07-26.
- ↑ 14.0 14.1 "Archived copy". http://www.thetwentyfirstfloor.com/?p%3D1041। আহৰণ কৰা হৈছে: 2011-11-07.
- ↑ "Gloomy Sunday". Theblues-thatjazz.com. http://theblues-thatjazz.com/en/notes/25-jazz/2651-gloomy-sunday.html। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-07-26.
- ↑ "Dark Matters: Twisted But True | Discovery Science". Science.discovery.com. 2014-04-07. http://science.discovery.com/tv/dark-matters/। আহৰণ কৰা হৈছে: 2016-07-26.
- ↑ Microfilm scan of article over Seress's suicide. New York Times, 14 January 1968, page 84 in Obituaries.
