পাৰ্চী
 | এই প্ৰবন্ধটোত কোনো কোনো স্থানত তথ্যসূত্ৰ বা প্ৰসংগৰ উল্লেখ প্ৰয়োজন। অনুগ্ৰহ কৰি বিশ্বাসযোগ্য উৎস দেখুৱাই এই প্ৰবন্ধটো উন্নত কৰাত সহায় কৰক। বিশ্বাসযোগ্য তথ্য উৎসৰ উল্লেখ নথকা প্ৰবন্ধৰ বিশ্বাসযোগ্যতা কমে আৰু অনেক ক্ষেত্ৰত ই ইয়াক বিশ্বাস কৰি লোৱা পঢ়ুৱৈৰ ক্ষতি সাধনো কৰিব পাৰে। সেয়ে তথ্য-উৎসৰ উল্লেখ নথকা প্ৰবন্ধক প্ৰত্যাহ্বান জনোৱা হ'ব পাৰে। আনহাতে পঢ়ুৱৈসকলেও প্ৰবন্ধটোত য’ত প্ৰয়োজন যেন দেখে সেই বাক্যৰ পাছত {{উদ্ধৃতিৰ প্ৰয়োজন}} বুলি লিখি ৰাখিও ৱিকিপিডিয়াত উৎসৰ উল্লেখৰ ক্ষেত্ৰত ৰাইজক সজাগ কৰিব পাৰে। |
পাৰ্চীসকল ভাৰতীয় উপমহাদেশত বাস কৰা দুটা প্ৰধান জৰথুষ্ট্ৰীয় সম্প্ৰদায়ৰ ভিতৰত অন্যতম। জনবিশ্বাস অনুসৰি প্ৰায় ১০০০ বছৰ আগতে ইৰাণৰ পৰা পশ্চিম ভাৰতলৈ আহিছিল। ৬৩৩-৬৫৪ খ্ৰীষ্টাব্দৰ ভিতৰত যেতিয়া পাৰচিয়াক মুছলমান খিলাফতত অন্তৰ্ভুক্ত কৰা হয়, তেতিয়া তেওঁলোকে পাৰস্যৰ পৰা ভাৰতীয় উপমহাদেশলৈ প্ৰব্ৰজন কৰে। পাৰ্চীসকলৰ জনগোষ্ঠীয় ধৰ্ম হৈছে জৰথুষ্ট্ৰবাদ ধৰ্ম আৰু ধৰ্মগ্ৰন্থ হৈছে আৱেস্তা। কিচ্ছা এ সাঞ্জান মতে পাৰ্চীসকলে সাঞ্জান সাম্ৰাজ্যৰ পৰা গুজৰাটলৈ প্ৰব্ৰজন কৰিছিল। পাৰ্চী ভাষাক স্থানীয়ভাৱে ‘ফাৰ্চী’ বুলি কোৱা হয়, যিটো পাৰ্চী ভাষাৰ আৰবী ৰূপ। পূৰ্বৰ পাৰ্চী সাম্ৰাজ্যৰ ইৰাণ, আফগানিস্তান, তাজিকিস্তান আদি অঞ্চলত এই ভাষাৰ ব্যাপক ব্যৱহাৰ হয়।
সংজ্ঞা আৰু পৰিচয়[সম্পাদনা কৰক]
এনচাইক্লোপিডিয়া ব্ৰিটানিকাৰ মতে পাৰ্চী পুৰোহিতসকলে ভাৰতত থকা একাংশ অনুগামীক জৰথুষ্ট্ৰবাদ ধৰ্মলৈ ধৰ্মান্তৰিত কৰিছিল। জৰথুষ্ট্ৰবাদী পাৰ্চীসকলৰ বংশধৰে মুছলমানৰ ধৰ্মীয় নিৰ্যাতনৰ পৰা হাত সাৰিবলৈ ভাৰতলৈ প্ৰব্ৰজন কৰিছিল। ইহঁতে মূলতঃ মুম্বাইত আৰু বেছিভাগেই মুম্বাইৰ দক্ষিণে থকা কেইখনমান চহৰ আৰু গাঁৱত বাস কৰে। কিন্তু কৰাচী (পাকিস্তান) আৰু চেন্নাইৰ ওচৰৰ কিছুমান অঞ্চলত সংখ্যালঘু হিচাপে বাস কৰে। বেংগালুৰু, পুনেতো পাৰ্চীসকলৰ এক বৃহৎ সম্প্ৰদায় আছে। কলিকতা আৰু হায়দৰাবাদতো কেইটামান পাৰ্চী পৰিয়াল বাস কৰে। পাৰ্চীসকলৰ প্ৰব্ৰজনৰ সঠিক তাৰিখ জানিব পৰা হোৱা নাই। ঐতিহাসিকভাৱে পাৰ্চীসকলে প্ৰথমে পাৰ্চী উপসাগৰীয় হৰমুজত স্থায়ীভাৱে বসতি স্থাপন কৰিছিল। কিন্তু মুছলমানে পাৰস্য বিজয়ত আতংকিত হৈ অষ্টম শতিকাত ভাৰত অভিমুখে যাত্ৰা আৰম্ভ কৰে। আচলতে এই প্ৰব্ৰজন হয়তো দশম শতিকাৰ শেষৰ ফালে হৈছিল। তেওঁলোকে প্ৰথমে দিউ কঠীয়াৱাৰত থাকিবলৈ আৰম্ভ কৰিছিল যদিও পিছত দক্ষিণ গুজৰাটলৈ গুচি যায়। য'ত ইহঁতে প্ৰায় ৮০০ বছৰ ধৰি সৰু কৃষি সম্প্ৰদায় হিচাপে জীয়াই আছে।
উৎস[সম্পাদনা কৰক]
প্ৰাচীন পাৰস্যত জৰথুষ্ট্ৰ ঋষিয়ে ধৰ্মীয় মতবাদ প্ৰচাৰ কৰিছিল যে পৃথিৱীত ভাল আৰু বেয়া দুটা শক্তি আছে। এই শক্তি দুটা ইটোৱে সিটোৰ সমান। কিন্তু ইজনে সিজনৰ প্ৰতিদ্বন্দ্বী আৰু সদায় যুঁজত লিপ্ত। ভাল শক্তি বা পোহৰৰ পথত আহি নিজকে অপশক্তিৰ কু-প্ৰভাৱৰ পৰা মুক্ত কৰি ৰখাটো প্ৰতিজন মানুহৰ কৰ্তব্য। জীৱনকালত মানুহে যি পথ অনুসৰণ কৰে, সেই পথেই মৃত্যুৰ পিছত তেওঁৰ ভাগ্য নিৰ্ণয় কৰিব। যিসকলে আশা বা ধাৰ্মিকতা আৰু সত্যৰ পথ অনুসৰণ কৰে তেওঁলোকৰ স্বৰ্গত বাসস্থান হ’ব। নৰক হ’ব ড্ৰুজ বা দুষ্ট পথ গ্ৰহণ কৰাসকলৰ বাসস্থান। বাকীসকলে হামিষ্টাগানত থকা দুটা স্থানৰ মাজভাগ দখল কৰিব। জৰথুষ্ট্ৰবাদৰ মতে ভাল-অশুভ শক্তিৰ মাজত চূড়ান্ত সংঘাত আৰু এক বৃহৎ বিপৰ্যয়ৰ জৰিয়তে এদিন পৃথিৱীৰ অন্ত পৰিব। তেতিয়া সকলো পুনৰুত্থিত লোকে চিৰন্তন স্বৰ্গত প্ৰৱেশ কৰিব, যদিও তাৰ আগতে তেওঁলোকে জুইৰ নদী পাৰ হ’ব লাগিব, য’ত সকলো পাপ জ্বলাই ধ্বংস হ’ব। জৰদস্তি ধৰ্মৰ পবিত্ৰ গ্ৰন্থ হ'ল জেন্দ আবেস্তা।
ভাৰত উপমহাদেশত আগমন[সম্পাদনা কৰক]
ভাৰতলৈ অহাৰ পিছত পাৰ্চী সম্প্ৰদায়ৰ জীৱন আৰু অভিজ্ঞতা কি আছিল সেই বিষয়ে জানিব পৰা একমাত্ৰ উৎস কিছা ই সঞ্জন নামৰ গ্ৰন্থখন। সেই সময়ত পাৰ্চী জীৱনীৰ আন কোনো উৎস পোৱা নাযায়। কিচ্ছা এ সাঞ্জান নামৰ গ্ৰন্থখন জৰথুষ্ট্ৰবাদীসকল ভাৰতলৈ অহাৰ কমেও ছশ বছৰৰ পাছত লিখা হৈছিল। গ্ৰন্থ অনুযায়ী প্ৰথমে ভাৰতলৈ অহা জৰথুষ্ট্ৰ দলটোৰ আদিম ঘৰ মধ্য এছিয়াৰ বৃহত্তৰ খোৰাছান অঞ্চলত আছিল। ঐতিহাসিক খোৰাছান অঞ্চলৰ ভৌগোলিক বিস্তৃতি বিশাল। ইয়াৰ পৰিসৰ কেইবাখনো ৰাজ্যৰ মাজেৰে। ই ইৰাণ আৰু আধুনিক আফগানিস্তান ৰাজ্যৰ এক বৃহৎ অঞ্চল সামৰি লৈছে, য'ত তাজিকিস্তান, তুৰ্কমেনিস্তান আৰু উজবেকিস্তানৰ কিছু অংশও অন্তৰ্ভুক্ত। ইৰাণৰ বৰ্তমানৰ অংশটোক খোৰাছান প্ৰদেশ বুলি জনা যায়।
কিচ্ছা এ সাঞ্জান নামৰ কিতাপখনৰ মতে জাদি ৰানা নামৰ এজন ভাৰতীয় শাসকে জৰদস্তিসকলক তেওঁৰ ৰাজ্যত বসতি স্থাপন কৰিবলৈ অনুমতি দিছিল। কিন্তু বিনিময়ত তেওঁলোকক সেই ৰাজ্যৰ ভাষা আৰু (মহিলাৰ ক্ষেত্ৰত) সাজ-পোছাক (শাৰী) গ্ৰহণ কৰিবলৈ কোৱা হয়। এই চৰ্ত দুটা মানি লৈ দলটোৱে ভাৰতত বসবাস কৰিবলৈ আৰম্ভ কৰিলে। তেওঁলোকৰ এই বসতি পাছলৈ সাঞ্জান নামৰ এখন চহৰত পৰিণত হয়। কোৱা হয় যে তেওঁলোকে পাৰস্যত থকা তেওঁলোকৰ জন্মস্থান সাঞ্জান নগৰৰ নামেৰে এই বসতিস্থলৰ নাম ৰাখিছিল। বৰ্তমান তুৰ্কমেনিস্তান ৰাজ্যৰ মাৰভ অঞ্চলৰ লগত সংলগ্ন প্ৰাচীন চহৰ সাঞ্জান। প্ৰায় পাঁচ বছৰৰ পিছত ইৰাণৰ বৃহত্তৰ খোৰাছান অঞ্চলৰ পৰা আন এটা জৰথুষ্ট্ৰ দল ভাৰতলৈ আহিছিল। এই গোটটোৱে লগত লৈ আহিছিল কিছুমান ধৰ্মীয় সামগ্ৰী (আলাত)। এই দুটা গোটক কেতিয়াবা সামূহিকভাৱে খোৰাস্তানী বা কোহিস্তানী অৰ্থাৎ পাহাৰীয়া মানুহ বুলিও কোৱা হৈছিল। তেওঁলোকৰ পিছত ইৰাণৰ শাৰী অঞ্চলৰ পৰা আন এটা জৰথুষ্ট্ৰবাদ গোট ভাৰতলৈ অহা বুলি কোৱা হয়।
ধৰ্মীয় সংস্কাৰ,আচাৰ-ব্যৱহাৰ[সম্পাদনা কৰক]
পাৰ্চী সম্প্ৰদায়ে পালন কৰা জৰথুষ্ট্ৰবাদ ধৰ্মৰ প্ৰধান আচাৰ-অনুষ্ঠানসমূহ হ’ল- বিশুদ্ধতা আৰু অশুদ্ধি অধ্যাদেশ (নাছু), দীক্ষা (নৱজোট), দৈনিক প্ৰাৰ্থনা, অগ্নি মন্দিৰ পূজা, বিবাহ, চূড়ান্ত সংস্কাৰ আৰু সাধাৰণ ধৰ্মীয় উপাসনা।
বিশুদ্ধতা আৰু প্ৰদূষণ[সম্পাদনা কৰক]
পবিত্ৰতা বা পৰিষ্কাৰ-পৰিচ্ছন্নতাক জৰদস্তি ধৰ্মত পবিত্ৰ আৰু শুভ বুলি গণ্য কৰা হয়। আনহাতে অশুদ্ধিক অশুভ বুলি গণ্য কৰা হয়।
নৱজ্যোত[সম্পাদনা কৰক]
এই ধৰ্মীয় প্ৰক্ৰিয়া যাৰ দ্বাৰা জৰথ্ৰুষ্ট শিশুৱে আনুষ্ঠানিকভাৱে নিজৰ ধৰ্ম গ্ৰহণ কৰে আৰু ধৰ্মীয় দীক্ষাত দীক্ষা লাভ কৰে।
বিবাহ[সম্পাদনা কৰক]
পাৰ্চী সমাজে বিবাহক যথেষ্ট গুৰুত্বপূৰ্ণ বুলি গণ্য কৰে। তেওঁলোকে বিশ্বাস কৰে যে ঈশ্বৰে দিয়া ৰাজ্যৰ সম্প্ৰসাৰণ তেওঁলোকৰ দায়িত্ব আৰু এই সম্প্ৰসাৰণত তেওঁলোকে নিজেই প্ৰজনন কৰি ভূমিকা ল’ব পাৰে।
উচ্চ শিক্ষিত পাৰ্চী মহিলাসকলে পলমকৈ বিবাহপাশত আবদ্ধ হয় আৰু বহুক্ষেত্ৰত একেবাৰেই নহয়। সমীক্ষা অনুসৰি ৯৭% পাৰ্চী মহিলা সুশিক্ষিত, ৪২% বিশ্ববিদ্যালয়ৰ স্নাতক, আৰু আন ২৯% বৃত্তি বা পেছাত নিয়োজিত যিয়ে সন্তোষজনক আয়ৰ সুবিধা প্ৰদান কৰে। পাৰ্চী বিবাহ অনুষ্ঠানৰ কথা কওঁতে নৱজোট অনুষ্ঠানৰ লগত তুলনা আহে। কাৰণ দুয়োৰে চিনাকি কৰাই দিয়া হয় চাফাই গা ধোৱা। গা ধোৱাৰ পিছত ফুলেৰে সজোৱা গাড়ীত দৰা-কইনা বিয়াৰ অনুষ্ঠানত উপস্থিত হয়। উক্ত অনুষ্ঠানত দুয়োপক্ষৰ পুৰোহিতসকলো উপস্থিত থাকে আৰু সক্ৰিয় ভূমিকা পালন কৰে। দৰা-কইনাক মুখামুখিকৈ বহিলেও মাজত এখন চাদৰ ৰখা হয়। দুয়োৰে মূৰত এটা ঊল সাতবাৰ পেচোৱা হয় আৰু সিহঁতক বান্ধোনত বান্ধি ৰখা হয়। তাৰ পিছত দৰা-কইনাই ইজনে সিজনৰ ওপৰত ভাত পেলায়। ইয়াৰ প্ৰতীকী অৰ্থ হৈছে ইজনে সিজনৰ ওপৰত কৰ্তৃত্ব প্ৰতিষ্ঠা কৰা। এইবোৰ শেষ হ’লেই বিবাহৰ ধৰ্মীয় ৰীতি-নীতি আৰম্ভ হয়। বৰ আৰু কইনাই ওচৰাওচৰিকৈ আসন গ্ৰহণ কৰে। আৰু পুৰোহিতজন তেওঁলোকৰ সন্মুখত বহে।
অন্তিম সংস্কাৰ[সম্পাদনা কৰক]
যিহেতু জৰথুষ্ট্ৰবাদ ধৰ্মই মৃতদেহক অশুদ্ধ বা অশুদ্ধ বুলি গণ্য কৰে, সেয়েহে পাৰ্চীসকলে যাতে কোনো ধৰণৰ লৌকিক বস্তু মৃতদেহৰ সংস্পৰ্শলৈ আহি অশুদ্ধ বা অশুদ্ধ হ’ব নোৱাৰে তাৰ প্ৰতি লক্ষ্য ৰাখিবলৈ চেষ্টা কৰে। তেওঁলোকৰ ঘৰত মৃতদেহ ৰখাৰ বাবে এটা নিৰ্দিষ্ট কোঠা সংৰক্ষিত হৈ থাকে। পৰিয়ালৰ কোনোবা এজনৰ মৃত্যু হ’লে তেওঁৰ মৃতদেহ দাহ নোহোৱালৈকে সেই কোঠাটোতে ৰখা হয়। মৃত্যুৰ পিছত সকলো ধৰ্মীয় অনুষ্ঠান এই কোঠাতে কৰা হয়। দাহ কৰাৰ পূৰ্বে এজন পুৰোহিতক ঘৰলৈ মাতি অনা হয়। তেওঁ মৃতকৰ পাপৰ প্ৰায়শ্চিত্তৰ বাবে মন্ত্ৰ পাঠ কৰে।
তথ্যপঞ্জী[সম্পাদনা কৰক]
- Boyce, M. (1970), "On the Calendar of the Zoroastrian Feasts", Bulletin of the School of Oriental and African Studies খণ্ড 33 (3): 513-539, http://links.jstor.org/sici?sici=0041-977X(1970)33%3A3%3C513%3AOTCOZF%3E2.0.CO%3B2-5
- Boyce, M. (July 2002), "The Parthians", in Godrej, P.J., A Zoroastrian Tapestry, প্ৰকাশক New York: Mapin, ISBN 1890206229
- Darukhanawala, H.; Jeejeebhoy, J (1938), Parsi Lustre on Indian Soil, Vol. I, প্ৰকাশক Bombay: G. Claridge
- Dhalla, M. (1938), History of Zoroastrianism, প্ৰকাশক New York: Oxford University Press, ISBN 0404128068
- Dobbin, C. (1970), "The Parsi Panchayat in Bombay City in the Nineteenth Century", Modern Asian Studies খণ্ড 4 (2): 149-164, http://links.jstor.org/sici?sici=0026-749X(1970)4%3A2%3C149%3ATPPIBC%3E2.0.CO%3B2-8
- Hull, E. (1913), "Parsis", Catholic Encyclopedia, প্ৰকাশক New York: Robert Appleton Company, http://en.wikisource.org/wiki/Catholic_Encyclopedia_%281913%29/Parsis
- Eliade, M.; Couliano, I.; Wiesner, H. (1991), The Eliade Guide to World Religions, প্ৰকাশক New York: Harper Collins, ISBN 0060621451, http://books.google.com/books?id=RW3mAAAACAAJ
- Hinnells, John R. (2005), The Zoroastrian Diaspora: Religion and Migration, Oxford University Press, ISBN 0-19-826759-2
- Hodivala, S. (1920), Studies in Parsi History, প্ৰকাশক Bombay
- Jamshed Irani v. Banu Irani (1966), 68 BLR 794, Justice Mody
- Karaka, D. F. (1884), History of the Parsis: Including Their Manners, Customs, Religion, and Present Position, 1, প্ৰকাশক London: Macmillan and Co, http://books.google.com/books?id=1V0IAAAAQAAJ
- Kulke, E. (1978), The Parsees in India: A Minority as Agent of Social Change (2nd সম্পাদনা), প্ৰকাশক New Delhi: Vikas Pub. House, http://books.google.com/books?id=M3OoIgAACAAJ
- Luhrmann, T.M. (1994, June), "The Good Parsi: The Postcolonial 'Feminization' of a Colonial Elite", Man খণ্ড 29 (2): 333-357, doi:10.2307/2804477, http://links.jstor.org/sici?sici=0025-1496(199406)2%3A29%3A2%3C333%3ATGPTP'%3E2.0.CO;2-R
- Luhrmann, Tanya M. (2002, August), "Evil in the Sands of Time: Theology and Identity Politics among the Zoroastrian Parsis", The Journal of Asian Studies খণ্ড 61 (3): 861-889, doi:10.2307/3096349, http://links.jstor.org/sici?sici=0021-9118(200208)61%3A3%3C861%3AEITSOT%3E2.0.CO%3B2-J
- Maneck, Susan Stiles (1997), The Death of Ahriman: Culture, Identity, and Theological Change Among the Parsis of India, প্ৰকাশক Bombay: K.R. Cama Oriental Institute, http://books.google.com/books?id=FSD0GAAACAAJ
- Ovington, J. (1929), Rawlinson, H.G., ed., A Voyage to Surat in the Year 1689, প্ৰকাশক London: Humphrey Milford, ISBN 812060945X, http://books.google.com/books?id=OVPc5Z6y3LkC
- Parsiana (February 2006), "How trust-worthy?", Parsiana (48), http://www.parsiana.com/archives/articles.asp?issue_id=48§ion_id=1
- Palsetia, Jesse S. (2001), The Parsis of India, প্ৰকাশক Leiden: Brill, ISBN 90-04-12114-5.
- Paymaster, R. (1954), Early History of the Parsees in India, প্ৰকাশক Bombay: Zarthoshti Dharam Sambandhi, http://books.google.com/books?id=8Fk9AAAAMAAJ&pgis=1
- Roy, T.K.; Unisa, S. (2004), Growth of the Parsi population in India, প্ৰকাশক Mumbai: National Commission for Minorities, archived from the original on 2006-11-08, https://web.archive.org/web/20061108091153/http://www.unescoparzor.com/project/parsis.ppt, আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-07-04
- Sir Dinsha Manekji Petit v. Sir Jamsetji Jijibhai (1909), 33 ILR 509 and 11 BLR 85, Justices Dinshaw Davar and Frank Beaman
- Qamar, R.; Ayub, Q.; Mohyuddin, A.; Helgason, A. (2002), "Y-chromosomal DNA variation in Pakistan." (PDF), American Journal of Human Genetics খণ্ড 70: 1107-1124, PMID 11898125, http://www.journals.uchicago.edu/AJHG/journal/issues/v70n5/013572/013572.web.pdf
- Quintana-Murci, L. (May 2004), "Where West Meets East: The Complex mtDNA Landscape of the Southwest and Central Asian Corridor", American Journal of Human Genetics খণ্ড 74 (5): 827-845, PMID 15077202, archived from the original on 2008-05-09, https://web.archive.org/web/20080509041600/http://www.ajhg.org/AJHG/abstract/S0002-9297%2807%2964352-3, আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-07-04
- Ralhan, Om Prakash (2002), "Indian National Congress", Encyclopaedia of Political Parties, প্ৰকাশক New Delhi: Anmol Publications, ISBN 81-7488-865-9.
- Random House (1993), "Parsi", Random House Unabridged Dictionary (2nd সম্পাদনা), প্ৰকাশক New York: Random House
- Rivetna, Roshan, ed. (2002), The Legacy of Zarathushtra: An Introduction to the Religion, History and Culture of the Zarathushtis, প্ৰকাশক Hinsdale: Federation of the Zoroastrian Associations of North America
- Stausberg, M. (2002), Die Religion Zarathushtras [The religion Zarathushtras], প্ৰকাশক Stuttgart: Kohlhammer
- Taraporevala, S. (2000), Zoroastrians of India. Parsis: A Photographic Journey, প্ৰকাশক Bombay: Good Books, ISBN 819012160X, archived from the original on 2006-02-14, https://web.archive.org/web/20060214153329/http://www.parsijourney.com/, আহৰণ কৰা হৈছে: 2023-07-04
- White, D. (1991, May), "From Crisis to Community Definition:The Dynamics of Eighteenth-Century Parsi Philanthropy", Modern Asian Studies খণ্ড 25 (2): 303-320, http://links.jstor.org/sici?sici=0026-749X(199105)25%3A2%3C303%3AFCTCDT%3E2.0.CO%3B2-4
- Sarwar Merwan Yezdiar v. Merwan Rashid Yezdiar (1948), Parsi Matrimonial Court, Justice Coyaji
- Merwan Rashid Yezdiar v. Sarwar Merwan Yezdiar (1950), 52 BLR 876, Justices Chagla and Gajendragadkar