ভাৰত আৰু বাংলাদেশৰ মাজত যাতায়ত ব্যৱস্থা

বৰ্তমানৰ ৰেল আৰু পথ সংযোগৰ সৈতে বাংলাদেশৰ মানচিত্ৰ।

ভাৰত আৰু বাংলাদেশৰ মাজৰ পৰিবহণে দুয়োখন দেশৰ বাবে বহু ঐতিহাসিক আৰু ৰাজনৈতিক তাৎপৰ্য্য বহন কৰে। উল্লেখ্য যে বংগ আৰু ভাৰত বিভাজনৰ পৰা আৰম্ভ কৰি প্ৰায় ৪৩ বছৰ ধৰি দুয়োখন দেশৰ মাজত কোনো স্থল পৰিবহণ সংযোগ নাছিল। কলকাতা–ঢাকা বাছ (১৯৯৯) আৰু ঢাকা–আগৰতলা বাছ (২০০১) আছিল দুয়োখন দেশৰ মাজৰ প্ৰাথমিক পথ সংযোগ; পৰবৰ্তী সময়ত বাংলাদেশৰ ৰাজধানী ঢাকাৰ মাজেৰে প্ৰত্যক্ষভাৱে কলকাতা-আগৰতলা বাছ সেৱা চালু কৰা হয়। ৪৩ বছৰ ধৰি বন্ধ হৈ থকা কলকাতা আৰু ঢাকাৰ মাজত ৰেলপথ পুনৰুজ্জীৱিত কৰাৰ উদ্দেশ্যে মৈত্ৰী এক্সপ্ৰেছ (অনু: বন্ধুত্ব এক্সপ্ৰেছ) আৰম্ভ কৰা হয়।

ৰে'ল সেৱা

বৰ্তমানৰ ৰেল আৰু প্ৰস্তাৱিত ৰেল সংযোগৰ সৈতে বাংলাদেশৰ মানচিত্ৰ।

ভাৰত আৰু বাংলাদেশৰ মাজত ঐতিহাসিক সংযোগকে ধৰি সম্পূৰ্ণ ৰেল সংযোগ আৰু ইয়াৰ বৰ্তমানৰ অৱস্থা তলত দিয়া ধৰণৰ:

ভাৰতীয় ক্ৰছিং	বাংলাদেশী ক্ৰছিং	সীমান্ত	স্থিতি	বৰ্তমান ৰেল সেৱা	ঐতিহাসিক ৰেল সেৱা
গেদে	দৰ্শনা	পশ্চিমীয়া	বৰ্তমান	মৈত্ৰী এক্সপ্ৰেছ আৰু মালবাহী ৰে'ল	ইষ্ট বেংগল এক্সপ্ৰেছ, ইষ্ট বেংগল
পেট্ৰাপোল	বেনাপোল	পশ্চিমীয়া	বৰ্তমান	বন্ধন এক্সপ্ৰেছ আৰু মালবাহী গাড়ী	বৰিশাল এক্সপ্ৰেছ
সিংহাবাদ	ৰাজশাহী	পশ্চিমীয়া	বৰ্তমান	মালবাহী
ৰাধিকাপুৰ	বিৰোল	পশ্চিমীয়া	বৰ্তমান	মালবাহী
হলদিবাড়ী	চিলাহাটী	উত্তৰ	বৰ্তমান	মিতালী এক্সপ্ৰেছ
চাংৰাবন্ধা	বুঢ়ীমাৰি	উত্তৰ	নিষ্ক্ৰিয়
মহিষাসন	শ্বাহবাজপুৰ	উত্তৰ	পুনৰুদ্ধাৰ কৰা হৈছে
আগৰতলা	আখাউড়া	উত্তৰ	পুনৰুদ্ধাৰ কৰা হৈছে