ৰমাই পণ্ডিত
| ৰমাই পণ্ডিত | |
|---|---|
| স্থানীয় নাম | ৰামাই পণ্ডিত |
| জন্ম | possibly end of the 10th century চম্পাইঘাট, বাঁকুৰা জিলা, বাংলা[1] |
| মৃত্যু | Unknown |
| পেচা | কবি |
| উল্লেখযোগ্য কৰ্ম | শূন্য পুৰাণ |
| সন্তান | ধৰ্মদাস |
ৰমাই পণ্ডিত বংগৰ ৰাঢ় অঞ্চলৰ এজন মধ্যযুগীয় বাংলা কবি আছিল[2]। তেওঁৰ জন্মৰ সঠিক তাৰিখ জনা নাযায় যদিও কিছুমান পণ্ডিতৰ মতে তেওঁৰ জন্ম হৈছিল দশম শতিকাৰ শেষৰ ফালে[3] আৰু খ্ৰীষ্টীয় একাদশ শতিকাতো তেওঁ বাস কৰিছিল, কিয়নো তেওঁ ৰজা লাউজেনৰ দৰবাৰৰ কবি ময়ূৰ ভাটৰ সমসাময়িক।[4] কিছুমান পণ্ডিতৰ মতে তেওঁ খ্ৰীষ্টীয় ত্ৰয়োদশ বা চতুৰ্দশ শতিকাত বাস কৰিছিল।[5]
খ্ৰীষ্টীয় একাদশ শতিকাত ৰচিত ধৰ্ম পূজা বিধানৰ শাস্ত্ৰ শূন্য পুৰাণ[6]ৰ ৰচক হিচাপে তেওঁ বিখ্যাত।[4] বিদ্যমান শূন্য পুৰাণত চতুৰ্দশ শতিকাত সংঘটিত হোৱা ঘটনাক বুজোৱা হৈছে। আমেৰিকাৰ সংস্কৃত পণ্ডিত এডৱাৰ্ড ৱাছবাৰ্ন হপকিন্সে ১৯২৩ চনত তেওঁৰ "অৰিজিন এণ্ড ইভলিউচন অৱ ৰিলিজিয়ন"ত লিখিছিল যে,
এইদৰে মধ্যযুগত ঊনবিংশ মহাশূন্য II মতবাদৰ পাৰ্থিৱ ব্যাখ্যাকাৰী আছিল (আৰু তাৰ পিছত অলপ পিছতে অলৌকিক কৰ্মী, অলৌকিক শক্তি হিচাপে তেওঁক শ্ৰদ্ধা কৰা হৈছিল) ৰমাই পণ্ডিতে এই কথা সম্বোধন কৰিছে, "শূন্যৰ ৰূপ," শূন্যমূৰ্তি, যেনে "সকলো জগতৰ একমাত্ৰ প্ৰভু " আৰু ইয়াক " সৰ্বোচ্চ দেৱতা" বুলি আশীৰ্বাদ প্ৰদান কৰিবলৈ প্ৰাৰ্থনা কৰে।[7]
উত্থান
[সম্পাদনা কৰক]এটা কাহিনী অনুসৰি ৰমাই এজন অখ্যাত ব্ৰাহ্মণ ঋষিৰ পুত্ৰ আছিল; পিতৃৰ মৃত্যুৰ পিছত, ৰমাই আছিল ৰাম-কথাই বা ৰামৱতৰাম ৰামপাল-চৰিত।[8] ঘনাৰাম চক্ৰৱৰ্তীৰ ধৰ্মমংগলৰ মতে, তেওঁৰ জন্ম হৈছিল বাইটি জাতিত।
বঙালী ডোম জাতিৰ দ্বাৰা সংৰক্ষিত পৰম্পৰাগত বিৱৰণৰ লগতে ময়ূৰ ভট্টৰ আখ্যান অনুসৰি ৰমাই পণ্ডিতৰ জন্ম হয় এটা অখ্যাত ব্ৰাহ্মণ পৰিয়ালত আৰু সৰুতে পিতৃ-মাতৃক হেৰুৱাই তেওঁক ধৰ্ম ঠাকুৰৰ ভক্তসকলে ডাঙৰ-দীঘল কৰিছিল।[9]
তেওঁ ৰজা হৰিশচন্দ্ৰৰ পুৰোহিত আছিল।[10]
আধ্যাত্মিকতা
[সম্পাদনা কৰক]ৰমাই পণ্ডিতে ঈশ্বৰৰ পূজাৰ পোষকতা কৰিছিল, যাক তেওঁ ধৰ্ম আৰু শূন্য বুলি অভিহিত কৰিছিল। তেওঁৰ পুত্ৰ ধৰ্মদাসে কলিঙ্গৰ এজন ৰজাক ধৰ্মঠাকুৰ পন্থালৈ ৰূপান্তৰিত কৰে।[4] "শূন্য" মানে শূন্য আৰু ৰমাই পণ্ডিতেও সেই সময়ত বংগ আৰু উৰিষ্যাৰ আন বহু হিন্দু দাৰ্শনিকৰ দৰে ঈশ্বৰক শূন্য আৰু নিৰাকাৰ বুলি পূজা কৰাৰ পোষকতা কৰিছিল। যদিও ৰমাই পণ্ডিত ধৰ্মঠাকুৰৰ ভক্ত আছিল, তথাপিও তেওঁৰ ধৰ্ম পূজা বিধানত তেওঁ আন কেইবাজনো দেৱতাৰ প্ৰশংসা কৰিছে। তেওঁ জগন্নাথক বিষ্ণু বুলি লিখিছে- নৱম অৱতাৰত হৰি জগন্নাথ নামেৰে জনাজাত সাগৰৰ পাৰত বাস কৰিছিল।[4] ঘনাৰামৰ দ্বাৰা ৰচিত ধৰ্ম-মংগলৰ মতে ৰমাই পণ্ডিত ধৰ্ম পূজাৰ প্ৰথম মহাপুৰোহিত আছিল আৰু ধৰ্ম ঠাকুৰা নিজেই ৰজা ধৰ্মপালৰ পুত্ৰৰ ৰাজত্বকালত প্ৰকাশ পাইছিল।[11]
যদিও তেওঁ ধৰ্ম ঠাকুৰৰ পূজাৰ প্ৰচাৰ কৰিছিল, ঐতিহাসিকভাৱে ধৰ্ম ঠাকুৰ ভক্তসকলে তেওঁক নিজকেই অৱতাৰ হিচাপে লয়।[12]
কৰ্ম
[সম্পাদনা কৰক]- ধৰ্মপূজা বিধান
- শূন্য পুৰাণ - যদিও ৰমাই পণ্ডিতক মূল শূন্য পুৰাণ ৰচনাৰ কৃতিত্ব দিয়া হয়, চতুৰ্দশ শতিকাত মূল গ্ৰন্থখনত যথেষ্ট পৰিৱৰ্তন কৰা হয়, ইয়াৰ লগত বংগৰ মুছলমানসকলৰ কাহিনীও সংযোজন কৰা হয়। ইয়াৰ দ্বাৰা ১৪৩৬ খ্ৰীষ্টাব্দত মৃত্যু হোৱা চৈয়দ বদিউদ্দিনে প্ৰতিষ্ঠা কৰা বংগত মাদাৰিয়া ইছলামিক সম্প্ৰদায়ৰ প্ৰসাৰক বুজোৱা হৈছে।[13] শূন্য পুৰাণৰ শ্ৰী নিৰঞ্জনৰ ৰুষ্মা অধ্যায়ত উল্লেখ আছে যে "যৱনৰ (মুছলমান) ৰূপে.... খোদাই (আল্লাহ) নাম ধাৰণ কৰিছিল আৰু সকলো 'উচ্চ আৰু শক্তিশালী' হিন্দু দেৱতাক ইমানেই ভয় খুৱাইছিল যে, তেওঁলোকে লগে লগে ইছলামিক দেৱতালৈ ধৰ্মান্তৰিত হৈছিল" আৰু সেইটো “কাৰ্তিক মুছলমান কাজী আৰু গণেশ হৈ পৰিছিল গাজী (ইছলামিক যোদ্ধা)।[14] তাৰ পিছত সকলো ধৰ্মান্তৰিত দেৱতাই জাজপুৰৰ মন্দিৰত প্ৰৱেশ কৰি মন্দিৰ আৰু প্ৰতিমূৰ্তি ধ্বংস কৰে, আনহাতে ৰমাই পণ্ডিতে ধৰ্মৰ চৰণত ধৰি "এয়া ভয়ংকৰ দুৰ্যোগ" বুলি চিঞৰি উঠিছিল।[15]
তথ্য সূত্ৰ
[সম্পাদনা কৰক]- ↑ Sen, Prof. Dinesh Chandra. History of Bengali Language And Literature. পৃষ্ঠা. 30.
- ↑ Sen, Prof. Dinesh Chandra. History of Bengali Language And Literature. পৃষ্ঠা. 34, 35, 36, 37, 38.
- ↑ P. 34 History of Bengali language and literature: (A series of lectures delivered as Reader to the Calcutta University) By Dinesh Chandra Sen (rai bahadur.), Dinesh Chandra Sen
- ↑ 4.0 4.1 4.2 4.3 P. 19 The history of medieval Vaishnavism in Orissa By Prabhat Mukherjee
- ↑ Bangla literature, Mohammad Daniul Huq and Aminur Rahman, article from Banglapedia.
- ↑ "Shunyapurana". https://en.banglapedia.org/index.php/Shunyapurana.
- ↑ ORIGIN AND EVOLUTION OF RELIGION Archived 2006-02-13 at the Wayback Machine, E. Washburn Hopkins, 1923, CHAPTER XIX THE BUDDHISTIC TRINITY.
- ↑ P. 313 A Dictionary of Indian Literature, Volume 1 By Sujit Mukherjee
- ↑ Sen, Dinesh Chandra. History of Bengali Language and Literature. পৃষ্ঠা. 34,35.
- ↑ P. 95 A Dictionary of Indian Literature, Volume 1 By Sujit Mukherjee
- ↑ Sen, Dinesh Chandra. History of Bengali Language and Literature. পৃষ্ঠা. 34.
- ↑ P. 4087 Encyclopaedia of Indian Literature: Sasay to Zorgot By Amaresh Datta, Sahitya Akademi
- ↑ MADARIYA SUFI SILSILA THEIR DISTINCTIVE CHARACTERISTICS AND RELATIONS WITH THE INDIAN POWERS, Ananda Bhattacharya, Proceedings of the Indian History Congress, Vol. 69 (2008), pp. 384-402
- ↑ THE CONSTRUCTION OF THE HINDU IDENTITY IN MEDIEVAL WESTERN BENGAL: THE ROLE OF POPULAR CULTS, Jawhar Sircar, July 2005, Institute of Development Studies Kolkata, pp 23-24
- ↑ Discovery Of Living Buddhism In Bengal, Sastri, Haraprasad, 1897 p. 29